Staten-Generaal.
Stads- en Gewestelijk Meuws.
wat zullen ze dan niet de Eerste Kamer doen?
Die stemt 't stellig af. Of neem zelf het ondenk
bare, dat ook de Eerste Kamer er zich voor win
nen liet, dan staan ze nog aldoor voor de tweede
leziDg, als 't niet om i/j -f- 1, maar a/3 1 gaat.
Ea die krygen ze in geen geval. Reeds nu slonk
hun 52 op 51, en wie de kaart van 't land ook
maar eenigszins kent, weet dat er geen sprake
van is, dat ze ooit op 6? komen.
Uitstellen .kunnen ze hun voorstel, zoo ze in 't
bewind komen, ook niet. Over 't jaar kunnen ze
niet treuzelen. Wat zullen nu de heeren doen,
zoo ze niet slagen Weer heengaan Eilieve,
waartoe anders heeft dit eerste artikel van hun
program dan gediend, dan om den wetgevenden
molen nog langer te laten stilstaan en het parle
ment steeds meer te discrediteeren.
Eenig licht over het eerste plan had hier toch
moaten ontstoken zjjn.
En met het tweede artikel van bun program
staat 't al niet veel beter. Reeds wezen we er
op, dat dit blanco-artikel in het program van een
staatkundige party niet thuishoort. In uw pro
gram moet elk artikel zjjn ingevuld.
Maar al laten ze alles blanco, zoodat er stuur
nog leiding aan te ontleenen is, één ding staat
vastdat dit artikel peperduur isdat het geld
zal kostenals 't op Verzekering gaat, een zes
milloen, en zoo 't op Staatspensioneering uitloopt,
en iets beduiden zal, stellig op 't dubbele.
Er had dus tenminste bjj moeten staan, hoe de
heeren aan dit geld denken te komen.
Reeds nu zit ons budget vast. la Spanje en
IJalië is een overschot, hier een duchtig tekort.
Al stjjft de opbrengst dit jaar weer aan, het
accres van de gewone uitgaven speelt er krygertje
mee, en de millioenen voor Verzekering ofStaats-
pensionneering zjjn er nooit uit te halen.
Wie tusschen de regels kan lezen, begrypt dus
zeer wel, dat de heeren, opzettelyk verzwygen dat
ze met uieuwe belastingen zullen komen. Minister
de Meester gaf daar reeds een voorproetje van.
Doch nu zal 't nog heel anders raak moeten worden.
Het boerenbedrijf komt er stellig weer by."
Had dit nu verzwegen mogen worden vraagt
De Stdrd. ten slotte. Is 't met al te kort, zoo
men zich op die wjjs van zyn program afmaakt
In oprechten sijjl 1 is voor elk politiek program
primordiale eisch.
Tweede Kamer.
Thans zyn de leden van de Tweede Kamer der
Staten-üeneraal ter vergadering bjjeen geroepen
legen Dinsdag 16 Februari a.s., des namiddags
half twee.
Dr. Aletrino.
Naar men verneemt, zal de bekende geneesheer
Dr. Aletrino te Amsterdam, zyn praktjjk aldaar
riederleggen en zich gaan vestigen in Zwitserland,
inden omtrek van de badplaats Montrëux.
Katholieke sociale actie.
Naar de vNbr." meldt, is door eenige voormannen
In de Katholieke Sociale Actie een plan van reor
ganisatie der K. S. A. overwogen, waardoor de
groote sociale standen-organisaties elk voor zich
iiiieer in rechtstreeksch contact met de centrale
leiding komen te staan en in eiken stand over ge
heel Nederlsnd meer eenheid van richting en wer
ken verkregen wordt. Tegelykertjjd zon dan toch
öok bet gemeenschappelijk optreden van aileraDgen
ën standen, in zooverre noodig, verzekerd bljjven.
Partijdag.
Door het Prov. Comné van Anti-rev. Kiesver-
eemgingen in de provincie Utrecht zal 15 Maart
a.s. te Utrecht een partjjdag worden gehouden.
Een stokje worst aan de zweep.
Onder dit opschrift zegt >Onze Courant" bet
volgende
Op de kar zat een voerman.
En vóór de kar liep een hond, die, als honden
dat soms hebben, kuren had en dan niet loopen
wou naar des voermans zin.
Wat doet de schrandere baas
Hy bindt aan zyn zweep een eindje worst en
strekt den arm uit, zóódat de worst, even voor
boven den bek van het dier hangt. De hond
hapt, maar kan er niet by, en nu begint hy te
loopen, te loopen, dat de tong hem uit den bek
hangt
Maar 't eindje Worst krjjgt hy niet.
Zóó zuilen nu ook veie sprekers vaD Links met
de kiezers gaan aoeb I Het stuksken worst, zoo
verleidelyk voor het oug, is de sSiaatspensionee-
ritig". Die moet nu bet lokmiddel voor de kiezers
zyn. De oolyke dry vers boutien bet óp en de kie
zers loopen, loopen.... og het liberale weggetje
maar hun worst krygen ze niet!
Het beeld is niet van ons.
Zoomin als de toepassing.
Een aer onzen gal beioe op eec kiezersmeeting,
dezer dagen gehouden.
Maar 't is goed gevonden.
En treffend juist
Juist is het zeer zeker. En de verorderstelling,
die het blad oppert, dat de kiezers nu wjjzer
zullen zyn en de slimme karvoerders stilletjes
met bun worst laten werken, kon óók wel eens
uitkomen.
Congres der S.D.A.P,
Voor het te Deventer te houden buitengewone
congres der S.D.A.P. kwam gisteren in »Het
Volk" reeds een voorstel voor, waarna blijkbaar
nog vele andere verwacht worden. Althans ver
meld wordt, dat iederen dag de voorstellen, die
zyn ingekomen, znllen worden medegedeeld.
Thans worden vermeld de volgende voorstellen
van de afdeeling Amsterdam I-VI
1. Het congres draagt het P. B. op voor het
eerstvolgende congres een zoodanige redactie van
art. 20 der Statuten te ontwerpen, dat
a. het recht van kritiek en op verkondiging van
meeningsverschillen onverkort bljjve gehandhaafd,
doch
b, de uitgave van periodieken, zoowel door leden
individueel als door federaties en afdeelingen, op
zoodanige wjjze worde geregeld, dat aan de eischen
der partyorganisatie in voldoende mate wordt vol
daan.
2. Het congres vertrouwt, dat de bestaande
bijzondere organen zich van at heden reeds naar
den geest van punt 1 zullen gedragen.
Patrimonium.
In de laatste jaren is door het oprichten van
Christelijke Vakvereenigingen in ons land het aan
tal leden van het Nederl. Christ. Werkliedenverbond
Patrimonium niet toegenomen in die mate, als
verwacht werd. Daarom ook wordt door het hoofd
bestuur vau den Landsbond voorgesteld om ook
als leden toe te laten personen, die in den eigenljj
ken zin des woords geen werklieden zyn. Over
dit voorstel zyn de afdeelingen verdeeld. Er is een
sterke strooming gekant tegen het voorstel van
het hoofdbestuur, omdat men van oordeel is dat
de Bond daardoor zyn doel zal voorbijstreven, en
de zelfstandigheid van Patrimonium door den in
vloed van een categorie van ledeD, niet tot den
werkmansstand benoorende, schade zal ljjden.
EERSTE KAMER.
Zitting van Donderdag 4 Febr.
Verschillende replieken werden nog gehouden,
waarby de heer Van Leeuwen volhield, dat de
gemeenten niet afdoende geholpen werden door
uitbreiding van het belastinggebied, terwijl de
groote voorzichtigheid moet betracht worden by
het heffen van belasting op de Naamlooze Ven
nootschappen.
De heer Stork bleef van meen in g, dat van een
principieel kabinet, bjj de tegenwoordige samen
stelling der partyen, met licht sprake meer zal
kunnen zyn, maar dat telkens een coalitie-kabinet
noodig zal zjjn om tot stand te brengen de maat
regelen in 's lands belang, welke een meerderheid
van zulk een coalitie wenscht te bereiken.
Minister Heemskerk,erkennende dat er
aan de rechterzijde verschillen bestaan en men daar
niet over alles eenstemmig denkt, meende toch,
dat er in zoover voldoende eenstemmigheid heerscht,
dat zy in staat is te regeeren.
Na nog enkele replieken, ook van de Ministers-
tafel, werd het algemeen debat gesloten.
Het Hootdstuk Hooge Colleges van Staat werd
zonder stemming goedgekeurd, waarna aan de orde
kwam de begrooting van Buitealandsche Zaken,
waarby de heeren Reekers enHovy allerminst
instemden met de wjjze waarop de minister vau
Buitenlandsche Zaken den heer Van Heekeren
thans ongesteld en daardoor verhinderd in de
Kamer tegenwoordig te zyn in zjjn Menlorie
van Antwoord had afgestooten daar aanleiding van
de alleszins te billyken en te rechtvaardigen vraag
van een heer Van Heekeren bjj wjjze van nota
gedaan, of de Minister bereid was bjj de de kabi
netten van Londen en Berljjn eenige inlichtingen
te vragen betreffende de teekenis der Noodzee-en-
tente, in verband met Nederlands neutraliteit. Elk
lid van de volksvertegenwoordiging heeft toch het
besliste recht dergeljjke verzoeken tot de Regee
ring te richten, ook al maakt die Volksvertegen
woordiger deel uit van onze diplomatieke vertegen
woordiging. Daartegenover werd het recht der
Regeering erkend om aan zulk een verzoek te
voldoen. Maar de terugstooteDde en scherpe wjjze,
waarop de Minister zyn standpunt had laten blij
ken, heeft onaangenaam aangedaan, te meer, waar
de nota in hoogst kalme en hofïeljjke bewoordin
gen was gesteld en niet 's Ministers toorn behoefde
op te wekken. De heer H o v y achtte door de
handelwijze van den Minister het prestige van den
heer Van Heukeren als gezant bjj de Scandinavische
Hoven geschaad, meer benadeeld dan door het
doen van de vraag zelf. De heer Reekers be
hield zich ten slotte zjjn eindoordeel voor, totdat
deze kwestie na het herstel van den heer Van
Heukeren weer op het tapyt zal komen.
De heer R a h u s e n betoogde, dat de regeering
alsvorens tractaien te sluiten zooals in casu de
Noordzee-entente en ook het consulair verdrag
met Peru de voorafgaande goedkeuring van de
Staten-Generaal noodig heeft, ingevolge de Grond
wet. Spreker betoogde andermaal de noodzakelijk
heid van vaststelling van de Noordzeegrens tusschen
Nederland en Duitschland bjj de Dollart.
De heer Staal besprak eveneens die grensre
geling.
Minister van Swinderen betreurde het
persoonlijke incident, dat in de debatten is inge
komen, inzake het geschil met den heer Van
Heeckeren. Het beste is, de zaak later te behan
delen met den heer Van Heeckeren zelf. Daar zal
de minister dan ook op wachten. Subsidie aan
Nederlandsche scholen in den vreemde komt
spreker zeer bedenkeljjk voor. Aan den heer Ra-
busen antwoordde de minister, dat bjj het tot
staod komen van tractaten steeds wordt gelet op
art. 19 der Grondwet inzake de vereischte goed
keuring der Staten-Generaal, maar er is verschil
van gevoelen denkbaar omtrent de vraag of alle
tractaten aan de volksvertegenwoordiging moeten
worden overgelegd, inzonderheid wat de Noordzee-
entente aangaat. De minister ziet absoluut niet
in, welke geldelijke gevolgen voor Nederland
voortvloeien uit die entente, geljjk de heer Rahu-
sen heeft beweerd. Inzake de grensregeling der
Dollart is de minister het volkomen eens met de
heeren Staal en Rahusen. Het is 's ministers
bedoeling die kwestie ter gelegener tjjd tot een
oplossing te brengen. Ten slotte bljjft hy het af
keuren, dat een gezant in actieven dienst tevens
lid der Staten-Generaal is.
De heeren van Löben Seis en Reekers
bespraken nader de kwestie der combinatie van
de functie van Eerste Kamerlid en gezant.
Minister van Swinderen zal de kwes
tie bij een wetsontwerp regelen en tot zoolang
de zaak laten zooals tbans in vertrouwen op den
tact en het beleid van de diplomatieke ambtena
ren.
De beraadslaging wordt ge lot n en de begroo
ting zonder stemming aangenomen, evenals het,
wetsontwerp tot goedkeuring van het op 2 Mei
1908 met de Vereemgde Staien van Amerika ge-
sloren arbritage-verdiag na korte discussie tus
schen den heer Ranusen en den minister.
Justitie.
Bjj de begrooting van Justitie bepleitte de heer
Van der Feitz maatregelen ter ontzetting uit
de ouderlijke macht van ouders, die opzettelijk
een slecht leven leiden.
De heer Van Waterschoot van der
Gracht kwam op tegen een vergemakkeling
van de echtscheidingsprocedure. Hy vroeg voorts
een wettlyke regehug voor de makelaard in on
roerend goed en maakte ten slotte eenige opmer
kingen over het notariaat.
Heden (Vrjjdag) voortzetting.
De storm.
Hedenmiddag nam de N. W.-wind steeds in kracht
toe en ging allengs tot een hevigen storm over.
Het water wies in de .Maas zeer sterk en bet ge
volg was dan ook dat reeds om 4 uur hedenmid
dag het water tot aan de huizen in de Hoofd
straat stond. De tram kon slechts tot aan het
politie-posthuis rjjden.
De stormklok werd reeds vroeg geluid.
In de stad werd hier en daar schade aangericht.
Van enkele huizen woeien schoorsteenen om, ruiten
werden verbrijzeld, dakpannen van de daken op
straat geslingerd, reepen lood van de daken gerukt
enz.
Voor de stoombranderjj van de firma W. J. M
Nolet, aan de Nieuwe Haven, is een groote iepen
boom omgewaaid. In zjjn val vernielde de boom
een koperen spoelmgpomp.
Door het bestuur der afdeeling
Schiedam van de Ned. Zuid Afrik, vereen, werd
aan de leden der afdeeling een vlugschrift gezon
den, getiteld
Waarom is het noodig, lid der Nederlandsch
Zuid-Afrikaansche Vere-imgiug te worden of te
blyven
Dezer dagen werd aan de hoofden van bijzon
dere en openbare scholen ten behoeve dier instel
ling aangeboden en dankbaar aanvaard een ex.
der ^Hollands Afrikaanse Liederenbundel", welke
bundei ten vorige jare den leden der afd. werd
aangeboden.
In de laatste dagen zjjn van ver
scheidene woningen in de stad de zinken- of loc
den afvoerpijpen ontvreemd.
De politie zoekt jjveng naar de daders.
Giste r-m iddag is hier aangehou
den en naar het politiebureau gebracht de fS-ja-
rige zwerver G. G. Nadat den man hier nachtver
blijf was gegeven, gevoelde hij zich heden morgen
zoo onwel dat 't hem onmogeiyk was te vertrekken.
Op advies van den dokter is by daarom naar het
ziekenhuis ter verpleging overgebracht.
Vergadering van den Raad der gemeente
Schiedam op Dinsdag 2 Febr. 1909, des
namiddags ten 2 uur.
(Slot).
Ordereglement.
Beslissing op het aangehouden voorstel van de
heeren M. C. M. de Groot, D. Ris Jz. en E. Koop-
mans, tot wijziging van het reglement van orde
voor den Raad
Bjj dit voorstel komt in behandeling een door
den heer De Bruin ingezonden amendement op dit
voorstel en wel om hier aan toe te voegen de
woorden »in den regel des avonds".
De Voorzitter merkt op, dat hjj reeds een
vorigen keer heeft te kennen gegeven voorzitter
te willen zjjn door te dienen. De bepaling dat er
in den regel den eersten en den derden Dinsdag
van de maand vergadering zal zyn is ook hem aange
naam, omdat hy dan weet waaraan zich te houden.
Zeer gaarne wil hjj dan toegeven, de betrokken
alinea zoo te lezen, dat er staat »in den regel den
eersten en den derden Dinsdag."
Wat betreft het laatstbedoelde, dat kan niet
eerstens omdat men daaromtrent niet unaniem
is en men ook roept's avonds niet. Hy heeft er de
proef mee genomen en 't is hem slecht bekomen.
Ook de verslaggevers verzochten geen avondver
gaderingen te houden, omdat als hier de verga
dering eindigt, het werk eerst voor hen begint.
Zet men hier dus »in den regel 's avonds", dan
kan men overtuigd zyn bjj, voorz., dat nooit doet
en aan zulk een bepaling heeft men dus niets.
Re heer G o u k a wil dat nog wel wat aan
dikken bjj kan hier absoluut niet s' avonds ver
gaderen 't is nauwelyks in de middagvergadering
te houden bjj zulk een atmosfeer als hier heerscht.
Re heer mr. Jansen vindt niets tegen de
eerstbedoelde wjjziging, mits men rekening houdt
met art. 40 der Gemeentewet, de bevoegdheid
daar gegeven onaangetast latend.
Re Voorzitter erkent mede het in de Ge
meentewet bepaalde, maar herhaalt dat hjj hier
dienende wil zjjn.
Re heer De Groot begrypt, dat 't aan den
Voorzitter staat, dag en uur der vergadering te
bepalen, maar hij herinnert aan de uitvoerige dis
cussie te dezer zake in 1894 in den Raad gehou
den, toen met 119 stemmen het voorstel der
betrokken Raadsleden werd aangenomen. De
toenmalige voorzitter paste daarop art. 70 toe
en het besluit kwam van Ged. Staten terug
met eenige wecken, waaraan de Raad gevolg
gaf, waarna het ten slotte werd goedge
keurd. Daarin werd bepaald, dat er tweemaal in
de maand, den eersten en derden Dinsdag, 's mid
dags l3/4 uur vergadering zou zjjn. Het voorbe
houd van art. 40 der Gemeentewet spreekt vao
zelf.
De Voorzitter wil het voorstel in stemming
brengen.
Da heer De Bruin meent, dat eerst zjjn
amendement in stemming komt.
De heer W i 11 k a m p f acht 't nutteloos dat
aan te nemen, omdat de voorzitter verklaart, hjj
er toch geen uitvoering aan geeft.
De heer De Bruin zegt, dat men aan het
verzoek der verslaggevers zeer veel waarde kan
hechtenmaar als de meerderheid haar wensch
te kennen geeft, zal men die dan negeeren ten
verzoeke der verslaggevers.
De Voorzitter betoogt, dat men sociaal
moet zijn in dezen socialen tjjd, het oor naar alle
zjjden te luisteren leggen en wel degelyk letten
ook op de verzoeken van die werklieden. Maar
ook hem persooulyk zjjn avondvergaderingen on
aangenaam men kan de eerste uren niet slapen
na hier in zoo'n atmosfeer vertoefd te heb
ben.
De heer De Groot meent, dat men dan op
die gronden, waar de gezondheid van voorzitter
en leden er roede gemoeid is, in anderen zin moet
besluiten, hoswelhem persoonlijk avondvergaderin
gen welkom zjjn. Maar hy wil toch een beslis
sing te dezer zake uitlokken; daarom steunt hjj
het betrokken amendement, maar stemt er te
gen.
De heer Wittkampf meent nu ook, dat
men niet tot avondvergaderingen moet beslui
ten.
De heer De Bruin wil dan zyn amendement
intrekken.
Het voorstel, te bepalen»in den regel den
eersten en derden Dinsdag der maand" wordt
daarna met aigemeene stemmen aangenomen.
Arbeiderstuinen.
Voorstel van B. en W. tot het nemen van een
proef met het beschikbaar stellen van arbeiders-
tuinen
De Voorzitter vraagt wie over ditschoone
voorstel het woord wil voeren.
De heer Koopmans vindt dit schoone voor
stel nog niet zoo gelukkig. Kan die grond van
zand en koolasch met vrucht bearbeid worden Er
is geen enkel deskundig advies dat daaromtrent
zekerheid geeft.
De heer Smit zegt, dat er wèl een advies is.
In Gemeentewerken heeft de opzichter der plant
soenen, de heer Domtnicus, hem op zyn vraag of
die grond voor beplanting of tuiedery geschikt is,
geantwoord, dat die daartoe ten eenenmale on
geschikt is.
De wethouder van gemeentewerken, de heer
Van Westendorp, zegt, dat men ook in
Grondbedrijf erkend heelt, van de betrokken stuk
jes het eeoe beter is dan het andere, maar dat
geen stukje goed zou zjjn om te beplanten, kan
by niet toegeven.
De heer De Bruin kan zich niet aansluiten
bjj de loftuitingen omtrent de arbeiderstuinen
hy kan zich niet voorstellen, dat de arbeiders, na
het werk in fabriek of werkplaats, die zullen
gaan exploiteerenmaar hjj heelt bezwaar tegen
den eisch, dat die tuintjes op Zondag en algemeen
erkende christelijke feestdagen niet zuilen mogen
bearbeid worden. Hij meent, dat, al moge men
't hier eens zjjn over Zondagsrustde meerder
heid van den Raad toch niet is voor Zondagshei
liging. (Tegenspraak van meerdere Raadsleden).
Hij stelt dus voor de bepaling sin den regel niet
op Zondag" te doen vervallen.
De Voorzitter meent, dat men moest ap
precieeren de poging om zwart Schiedam in
schoon Schiedam om te zetten en een gelegen
heid tot eenige ontspanning te geven men moest
dat niet van te voren afbreken. Wat betreft den
arbeid op Zondag; met vergunning van den
opzichter zal altyd het bepaald noodige kunnen
gedaan worden, bjjv. het open zetten en dicht ma
ken van broeibakken die moeten gelucht wor
den.
Den heer Smit heeft 't verwonderd, dat na het
advies van den plantsoenopzichter dit voorstel
gekomen ismaar hy is overigens het denkbeeld
van arbeiderstuinen gunstig gezindin Frankrjjk
worden er onder de leiding der St. Vincentius-
Vereeniging duizenden aan besteed.
De Groot merkt op, dat de arbeiderstuinen
niet bjj de woningen zjjn. Zou 't niet goed zyn
als de gemeente er woningen bijbouwde
De Voorzitter, hoewel dit denkbeeld gun
stig gezind, meent toch, dat het betere dikwyls
de vjjand is van het goede.
De heer Van Westendorp betoogt, dat de
afstand van de plaats waar de meeste arbeiders
wonen niet zoo groot isde terreinen naast Land
man zjjn van uit de Gorze in een paar minuten
te bereiken. Men kan in ieder geval de proef
nemen de arbeiders moeten zich vóór 15 Februari
opgevenkomen ze niet, dan volgt er openbare
verhuring. De grond is niet zoo slecht evenmin
als ia de Keilen, waar de verpachtingsprjjzen reden
tot tevredenheid geven.
De heer Van der Schalk wjjstopBerly'D,
waar men, met den trein aankomend, gaat door
een complex van arbeiderstuinen. Vooral ook voor
het genot dat de arbeiders Zondags van hunne
tuinen kunnen hebben, spjjt hem het eene betrok
ken artikel, onderscheid makend tusschen zelfwer-
ken en werken voor anderen. Voor het plaatsen
van hokjes op de tuinen zal wel geen bezwaar zjjn.
De grond moet goed zjjn als gevolg is gegeven aan
sprekers wenk om voor de bovenste laag geen
zand te nemen.
De heer G o u k a wil de redactie aldus verbe
teren, dat gelezen wordt ïvergunning van den
plantsoenopzichter vooraf gevraagd."
De Voorzitter beaambt die wjjziging.
De heer Smit verzekert nog in antwoord aan
den heer Van Westendorp, dat het bedoelde
advies door den opzichter ongeveer vier of vjjf
weken geleden gegeven is.
Do heer Gouka betoogt, dat men met een
klein beetje verstand op zandgrond wel iets teelen
kan evengoed als in Gelderland.
De heer Koopmans meent, in tegenstelling
met den heer De Bruin, dat de fabrieksarbeiders
nog wel lust tot planten zullen hebben, mits de
groDd daartoe geschikt zy.
Het voorstel wordt bij acclamatie aangenomen.
Schrobverbod.
De Voorzitter doet nog eens mededeeling
van de dispensatie van het schrobverbod voor de
vier eerste werkdagen der week van 8-11 uren.
(Reeds vroeger vermeld).
Grondbedryf.
In behandeling komt nog het voorstel van B.
en W. tot wjjziging der artt. 5 en 9 der veror
dening op het grondbedryf regelende de schatting.
Volgens bedoeling van Ged. Staten moet bjj
verschil van meening tusschen de taxateurs, ge-