Dagblad voor Schiedam\]Omstreken.
32ste Jaargang.
Zaterdag 13 Februari 1909.
No. 9337.
EERSTE BLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent Franco per post door geheel Nederland 2 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
T'n11 4 6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer
hike regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. ~i~*
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel!
oorherhaaldeljjkadvertèeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan. U"
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Bit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd Zon
dagsblad.
Kuitenlandscb Nieuws.
ZWEDEN.
De beide Kamers van bet parlement hebben
een wetontwerp aangenomen, invoerend het alge
meen stemrecht met evenredige vertegenwoordi
ging. Eiken Zweed zal op '24 jarigen ieefijjd kiezer
zjjn.
De Eerste Kamer nam het voorstel aan met
430 tegen 98 en de Tweede met 134 tegen 94
stemmen.
DENEMARKEN.
oij het Folketing zijn ingediend wetsvoorstel
len betreffende de landsverdediging. De minister
voor de landsverdediging Neergaand hield een
lange redevoering, waarin hi), betoogde, dat De
nemarken onder alle omstandigheden zijn neu
traliteil wil beschermen en dat de ingediende
wetsontwerpen het doel beoogen reeds in vre
destgd een wèl-ingericht stelsel, van verdediging
tof. nai.dhaving van den vrede en van de neutrali
teit van Denemarken te scheppen. De groote
Uitgaven, die door de nieuwe regeling worden
verx» aakt, moeten gevonden worden uit een
nieuw.- inkomstenbelasting, welke op evenredi
ge w.jze het welgestelde deel der bevolking zal
worden .opgelegd. De regeering stelt haar aan
bleven afhankelijk van de aanneming barer voor-
stenen.
gram heeft, gezonden, waarin hij zjjn levendige
voldoening uitspreekt over het totstandkomen van
het Fransch-Duitsehe verdrag in zake Marokko.
TURKIJE.
De Turkeche Staatslieden hebben voor de zoo-
veelste maal weer een door de jong-Turken op
touw gezetten Staatsgreep te constateeren. De
grootvizier Kiamil pasja schijnt er achter gekomen
te zjjn, dat er weder een beweging op touw gezet
was om den Sultan te onttroonen. Daarom wist
hjj de benoeming van Nazim pasja, commandant
van het tweede legerkorps, tot minister van oorlog
door te drjjven, hoewel de Sultan bezwaar had.
den man die, in ongenade gevallen en gedegrd
deerd, 10 jaar weer gemeen soldaat was, opnieuw
te verheffen, maar het onmiddellijk gevaar deed
deze bedenkingen wjjken
Het schjjnt. dat, het voornemen bestond, gisteren
bij den selamlik Abdoel Hamed af te zetten en,
met voorbijgang van den eigenlijken troonopvolger
Resjad Effendi, prins Yoessoel Izzeddïn tot sultan
en kbalief uit te roepen. Buiteolandscbe invloeden
zouden zich daarbij hebbeu doen gelden.
DUITSCHLAND.
De Koning en de Koningin van Engeland zijn
gistermiddag om 5.10 uur uit Berlijn vertrok
ken. i i
Op het eprron waren om afscheid te nemen
aanwezig de Engelsche gezant Goschen met echt-
genooto, de rijkskanselier, Wolff Metternich,
Duitscu gezant te Londen en de leden der En
gelsche kolonie.
Dé vorstelijke personen namen allerhartelijkst
afscheid. De vorsten kusten elkaar herhaaldelijk;
ook kustte de Koning de Keizerin op wang. en
hand.
Renter's correspondent is gemachtigd mede te
deelen, dat koning Eduard uitermate ingenomen
is met de hem door alle klassen der bevolking
te Berlijn bereide geestdriftige ontvangst en hoo-
geli,k „evreden is met het succes v,an het be
zoek, j
Router's correspondent verneemt ook van ge-
zogheooende zijde, dat het resultaat van de be
sprekingen tusschen de Engelsche en Duitsfehej
sfaaatslieden te Berlijn van Engelsche zijde alsjl
buitengemeen bevredigend wordt beschouwd. Men"
demet dat zij uitmuntenden invloed hebben ge-'
oefend op de Engelsch-'Duitsche betrekkingen. Von
Billow kreeg zekerheid dat de Engelsche regee
ring het Fransch-üuitsohe verdrag in zake Ma-
roKko van harte goedkeurt, en dat dit verdrag ver-
w edvomd wordt als strekkende om de goede ge
zindheid van Frankrijk en Duitsch.and aan le
moedigen en daardoor ook om in hooge mats
invloed te oefenen op de bevestiging van de
vriendschappelijke betrekkingen tusschen Enge
land en Duitschland. Van beide zijden werd ver-
klaaiJ, dat de politiek in de Balkanstaten ge
licht was op behoud van den vrede, handhaving
van den status quo en ondersteuning van het
nieuwe regeeringsstelsel in Turkije, Uit de poli
tieke gesprekken volgde ook dat in het alge
meen een geheel bevredigende politiek door
twee landen gevolgd wordt.
Bit Berlin wordt aan de „Temps" gesieind:
ten kan zeggen, dat het bezoek van koning
Eduard een goede uitwerking zal hebben voor
Wat m het algemeen de Engelsch-Duitsohe be
trekkingen betreft. De voldoening door den Koning
de Engelsche staatslieden over het Fransch-
uitsvhe verdrag, aan den dag gelegd, heeft er
?ee, t0<: bijgedragen het vertrouwen van Duitsch-
am in hun vredelievende en vriendschappelijke
verklaringen te verstrekken.
De «Politische Correspondent" verneemt, dat
«>»ron Aerenthal aan Bülow en Pichon een tele-
MAROKKO.
De .correspondent van de „Matin" te Berlijn
weit zijn blad flwee nieuwtjes te seinen, aar-
van het laatste, wanneer het bewaarheid wordt,
niet van belang is ontbloot.
Het eerste betreft het aan de Duitsehe regee
ring toegeschreven voornemen, met Spanje een
overeenkomst te sTuiten, aangaande Marokko. De
ze overeenkomst zou niet dezelfde zjjn, als die,
welke -op 9 Februari tusschen Frankrijk en Duitsch
land werd geteekend, maar er toch veel op ge
lijken. ff'
In gezaghebbende kringen te Berlijn wordt ver
klaard, dat te dezen opzichte nog geen enkele
onderhandeling is aangeknoopt. Echter bestaat
er, volgens den genoemden correspondent, niet
ten minsten twijfel, dat de Duitsehe regeering
een overeenkomst van deze soort wenscht, te
sluiten.
H'U tweede bericht, dat Jules Iledeman, de he
ken Je correspondent in kwestie, uit uitnemende
oren zegt. te hebben en dat reeds door enkele
Rijks Ingleden is bevestigd, luidt, dat Duitschland
gecn tweede Algeciras-conferentie zal verlangen,
wanneer het internationale contract, in 1906 on-
derteekend, over twee jaar zal zijn geëxpireerd.
Men meent te Berlijn, dat sultan Mouley Ha
nd a,sdan zelf wel in staat zal' zijn, om den po
litiedienst in de havens te verrichten, den wapen-
sinokkelhandel te beletten, en zijn oppergezag en
de ondeelbaarheid, van zijn njk te verzekeren. De
waarborg der internationale tusschenkomst, wielke
aan de acte van Algeciras het leven schonk,
wordt in dat geval overbodig.
Een vernieuwing van die acte zou, om dezelf
de reden, nutteloos worden.
Voorts werd den „Matin"-correspondent nog
verzekerd, dat een ander vraagstuk de beide rij
ken, Frankrijk en Duitschland, rakend, binnen
kort 231 worden in behandeling genomen. Om
trent den aard van deze kwestie be[vvlaart men
vooralsnog het stilzwijgen, maar gezegd wordt,
lat Duitschland zou wenschen te geraken tot
en handelsverdrag met Frankrijk (welk balletje
naar men weet, deze laatste dagen reeds meer
malen is opgeworpen).
den graat van Turijn en prinses Patricia van
Connaught. f" r
De gezaotschapskanselier Beckert, die moord
en brandstichting pleegde, is te Chilian gearresteerd
en door de politie naar Santiago overgebracht.
De Duitsehe gezant keurde de houding van de
Chileensche regeeriDg goed.
Volgens de „Gaulois", zal de guillotine
binnenkort in Parijs dienst moeten doen; om
te vo.doen aan de letter der wet, die eischt, dat
do terechtstellingen openbaar zijn, en tevens
een herhaling van de walgelijke tooneelen te
Béthune te voorkomen, zal het „hout der ge
rechtigheid wel op de binnenplaats der Santé-
go vang en is worden opgtesteld, maar zal de poort
geopend blijven, die natuurlijk geheel door troe
pen wordt afgezet.
-- Het eeuwfeest van Lincoln's geboortedag
werd gister door geheel Amerika gevierd. Alle
c-,oranten ,en tijdschriften publiceerden artikelen
en portretten van den president-martelaar. In
New-k ork werden meer dan 600 vergaderingen
gehouden, \vaarin Lincoln herdacht werd. Pre
sident .Roosevelt was gisteren vertrokken naar
de geboorteplaats van zijn grooten voorganger
wiens .geboortehuis nationaal eigendom is ge
worden, r
De onderkoning van Britsch Indië lord Minio,
die naar Assam gegaan is om aldaar eenige dagen
door te brengen is de spoorljjn gepasseerd waar
eergisteren een bom is geworpen, hetgeen te den
ken geeft dat die bom voor hem was bestemd,
naar bij vergissing niet op den trein geworpen is,
waarin bjj zat.
De hoofdredacteur van een inlandsch blad
te Bombay is tot zes maanden gevangenis en een
boete van 1000 roepies veroordeeld wegens -het
plaatsen van opruiende artikelen.
De Romeinsche «Tribuna" publiceert een
correspondentie uit Turjjn releveerend een gerucht
omtrent de tegenwoordigheid van Oscar Wilde
aldaar. Volgens bedoelden correspondent zouden
verschillende personen Wilde herkend hebben, die
met in 1900 te Parjjs zou gestorven zjjn maar
onder een anderen naam door de wereld zou dwa
len.
«Hoeveel dankbaarheid zjjn niet de Denen den
Hollanders schuldig voor hun uitmuntende hulp
in dien ongelukkigen oorlog! Voor hun geweldige
opoflering in geld voor de uitrusting van twee
machtige hulpvloten, die met hun talrjjke be
manning winter en zomer lagen in de koude
Noorsche wateren voor de 6000 man hulptroepen,
voor den rjjken toevoer van proviand, voor de
dapperheid bjj den zeeslag in den Oresond, een van
de grootste slagen in de nieuwe geschiedenis van
het Noorden, voor hun moed en volharding bjj de
bestorming van Kopenhagen en het jarenlange
beleg, om niet te spreken van hun latere bedrjjven
bjj Kjerteminde en Nyborg Denemarken heeft
sedert tjjden beleefd, dat vreemde mogendheden
noch om de wille van Denemarken noch mm hun
zelfs wille het in den nood te hulp zjjn gekomen.
Des te hooger stellen wjj de gedachten aan de
dappere en trouwe Hollanders, die onder het beleg
van 1658 tot 4660 in het harde lot der Kopen-
baheDars hebben gedeeld, geijjk zjj deelden in de
eer voor de bevrijding van stad en land. Vele
gedachten gaan er daarom in deze dagen naar de
sympathieke nakomelingen van onze helpers in
Nederland, en Nederlands jonge Koningin zal
heden zeker vele bewjjzen ontvangen, dat de dank
baarheid daarvoor Dog in Denemarken leeft."
De ramp in Italië.
Men deelt mede dat bij de heeren Hope Co.,
S. P. van Eeghen en de directie der Kon. Ne-1
Slotmloot Maatschappij te Amsterdam voor de
slachtoffers van de aardbeving in Zuid-Italië en
Sicil'è' in het geheel is ingekomen f67.028.02Ve
Van dit bedrag is f61.028.02y3 door de boven-
genoc-mden en f6000 direct door de gevers naar
Italië overgemaakt.
RiuDfinlaTid
Verspreide berichten.
Tweede Kamerverkiezingen.
D o r d r e c|ht. De afdeeling van den Vrjjzinnig-
Democratischen Bond heeft, naar de «Dordt Ct."
meldt, op de Ijjst van voorloopige candidaten voor
de verkiezing voor de Tweede Kamer de volgende
namen geplaatstmr J. van Drooge, te Dordrecht
prof. dr. D. van Embden, te Amsterdam, en mr.
Ant. van Gijn, te 's-Gravenhage.
Do onti-reyolu tionnairen is het district Dordrecht
heojfQ 0p (je candidatenljjst voor lid dor 2e Ka
nier gebracht de heeren Z. v. Schilt te 's Graven-
bage, prof. v. d. Berg te Delft en ds. v. d.
Voert van Zijp. Op den avond voor den verkie
zingsdag zou dr. A. Kuyper als spreker op
treden.
2 u id horn. De heer Fr. Netscher heeft zjjn
voorloopige candidatuur ingetrokken. De keuze voor
een candidaat zal dus van liberale zjjde geschieden
uit de heeren mr. Th. H. de Meester, Den Haag,
en E. M. Feenstra, Ruigezand. De beslissibg zal
vermoedeljjk 2*2 Maart plaats hebben.
Volgens de Petit Parisien zal de minister
van marine om in het gebrek aan geschut op de
Fransche vloot te voorzien eerlang 434 vuurmon-
P«Van 30'5' 24 en 7-5 cM bestellen. Ook zal
er binnenkort de levering van granaten en pant
serplaten aanbesteed worden.
De bij de jongste groote manoeuvres van
iet Fransche leger genomen proeven met keu
kens op wielen, zijn zoo goed geslaagd, dat het
geheile leger er van zal worden voorzien.
Uit een onderzoek met X-stralen is een dub
bele breuk geconstateerd in de middelhandsbeen-
de< cn van den Koning van Saksen.
In geheel Noord-Italië is veel sneeuw ge
varen, op sommige plaatsen 50 cM hoog- te
Turijfl 30 cM. -
De „Daily Chronicle" weet mede te doe
len, dat er kwestie is van, een huwelijk tusschen
De Denen en Hollanders.
De «Berlingske Tidende" opende Donderdagavond
haar blad met een artikel van Gerhard L. Grove
over de hulp der Hollanders", Dat is een voor
onze voorouders zeer vleiend artikel. Ten deeie
aan de hand van de Jonge vertelt de schrjjver
hoe een groot aandeel de Hollanders hebben gehad
aan de verdediging van de stad. Hoe de Kopen-
hagenaars verademden, toen de Hollandscbe vloot,
na >n een bloedig gevecht de Zweden te hebben
verslagen, voor de stad verscheen en niet alleen
allerlei benoodigdheden landde, maar ook 2200
flinke soldaten onder Puchler. Deze vatten post
op den oosteljjken wal, waar een bastion nog tot
onzen tjjd den naam van Puchler heeft bewaard.
By de bestorming in den nacht van 10 op 11
Februari bediende Wassenaer-Obdam. die zjjn zee-
vo'k bjj zich had, er zelf het geschut, dat den
vjjand zware verliezen berokkende. De Hollanders,
zegt de schrjjver. hebben den laatsten grootsten
aanval op de wallen dapper afgeslagen, en dan
eindigt hjj
Het Vrijzinnig-demoeratisch
verkiezingsprogram
Het verkiezingsprocram van den Vrjjzinnig-De.
mocratischen Bond en het Algemeen Nederlandsch
Werklieden-Verbond is thans als volgt geformu
leerd
»Op den voorgrond staan
Algemeen kiesrecht en Grondwetsherziening, die
hiervoor en voor vrouwenkiesrecht een waarborg
zal opleveren,
In de tweede plaats zal worden aangestuurd op
Den wetteljjk geregelden tienurendag ook voor
den landarbeider.
Uitbreiding van de verplichte sociale verzekering
van Staatswegevoldoend levensonderhoud voor
ouden van dagen zonder heffing van bjjdrage van
inkomens beneden een wetteljjk te bepalen bestaaans-
minimum,
Verbetering van het algemeene volksonderwjjs
met handhaving van de neutraliteit der openbare
schooluitbreiding van de vakopleiding.
Staatsexploitatie van spoorwegen.
Een volksleger en inkrimping van militaire uit
gaven, welke het nu bestaande stelsel vastleggen.
Stoffeljjke en geesteljjke ontwikkeling der in-
iandsche bevolking in de koloniën, met uitbreiding
van het aandeel der ontwikkelde inlanders in het
bestuur.
Belasting naar draagkracht.
Wetteljjke regeling van den rechtstoestand tan
alle personen in dienst van Rjjk, provincie in ge
meente."
Liberale Unie.
In de gisteravond te Rotterdam gehouden ver
gadering der vooruitstreaende liberale kiesvereeni-
ging «Rotterdam" werd besloten zich te vereeni
gen met de voorstellen der Liberale Unie inzake
herziening van het hervormingsprogramma, het
ontwerpen van een gemeente-program en het ma
ken van propaganda voor algemeen kiesrecht na
voorafgaande grondwetherziening, zoomede voor een
sociale hervorming, om tegemoet te komen in de
nooden van die medeburgers, wien bet niet gelukt
is, als zjj oud gewordda zjjn, in eigen levensonder
houd te voorzien. Benoemd werden voorts vjjf
afgevaardigden ter Unievergadering.
Het nieuwe Eerste Kamerlid.
Jhr. mr. L. H. J. Van der Maesen de Sombreff,
liet nieuwgekozen Eerste Kamerlid voor Limburg
is geooren te Maasstricht 12 September 1854, pro
moveerde in 1879 te Leiden, werd jn 1886 kanton-
rechltr in Heerlen, in 1894 schoolopziener in
l 1
t
