Stad»- ©D tr©westelijk JNieuws.
ttemeiigd Atieuw*.
Directeuren en commiezen Post. en Telegr.
Naar wij van betrouwbare zjjde vernemen, waren
in de afdeeÜDg, waarin het ontwerp verhooging
van hoofdstuk IX der Siaatsbegrooting voor 1908
en 1909, betreffende de tractementsverhooging der
directeuren en commiezen der Posterijen en Tele
grafie is onderzocht, bijna alle Kamerleden tegen
dit ontwerp. De reden schijnt te zijn, dat men niet
wenscht mede te werken tot hoogere opvoering
der salarissen dezer ambtenaren.
Aan den minister van Waterstaat is van ver
schillende kanten verzocht het ontwerp in te
trekken.
Gedistilleerd en Pharmacie.
Door de Nederl. Maatschappij tot Bevordering
der Pnarmacie is een adres gericht tot den Minis
ter van Financiën, met het volgende verzoekIn
art. 10 van het Koninkl. Besluit van den 30en
November 1908 (»Stbl." No. 346,) houdende bepa
lingen omtrent vrijdom van den accijns op gedis
tilleerd uitgegeven den 22sten Januari 1909
(»Stbl." No. 18) komt een bepaling voor, welke
voor de apothekers onhoudbaar is.
Deze bepaling, luidende»Het is verboden ge
distilleerd, dat methyalcohol bevat, voorhanden te
hebben in een lokaal, waar zich een disulleertoe-
stel bevindt, of tot inwendig gebmik bestemd
gedistilleerd bereid, ten verkoop bewaard of afge
leverd wordt" enz., zoude het voor den apotheker
onmogelijk maken methylalcohol, in welke hoeveel
heid ook, in zjjn laboratorium in voorraad te hou
den. Waar nu methylalcohol voor pharmaceutische
doeleinden onmisbaar is, wenden wij ons met het
eerbiedig verzoek tot Uwe Excellentie het daar
heen te willen leiden, dat voor de apothekers, op
grond van art. 47 van genoemd Koninkl. Besluit,
art. 10 bovengenoemd niet van toepassing worde
verklaard.
Verzekering tegen Loonderving bij brand.
Pater P.A. Ryken, O. P., -chryti in »Gemrum"
In ééue week komt tot tweemaal toe hel treu
rig bericht, dat er een textielfabriek is afgebrand,
eerst te Enschede, dan te Leiden. Eu beide bran
den maken drie vier honderd areeiders werk
loos en broodeloos.
Van zeil komt hier de vraag opWaarom ver
zekert de groot-industrie haar werklieden met
tegen loonderving Dy brand De verzekering is
zoo geu.aKfc.elyX en zoo go uaoop. Tegen dezeitde
premie, waaroptabriek en inhoud verzekerd worden,
kan men ook zyn werkvolk verzekeien. En dal is
betrekkelijk een kleinigheid.
In de textiel-industrie varieert de brandverzeke-
rings-premie tusscben 2 en 4 gulden per duizend.
Verondersteld dus, dal de ar beiders gemiddeld 500
gulden per jaar verdienen, dan zou de brandverze
kering Van zoo'n aroeider met meer bedragen dan
1 a X gulden per jaar, indien hem een geneel jaar
lang net loon werd uitgekeerd. Voor een fabriek
met 300 arbeiders zou dn een uitgave zyn van
300 tot 000 guldenen wat beteekent dn op de
balans eener fabriek, wier omzet loopt tot in de
honderdduizenden 1
Maar verzekering tegen loonderving gedurende
12 voile maanden is in 't geneel niet nuodig. In
onzen lijd worden zulke atgeoraude faOneken
binnen zes maanden weer opgeoouwd. Een verze
kering voor zes maanden vermindert genoemde
premie dus reeds met de helft.
Sommige fabrikanten geven hier al een goed
voorbeeldde firma van Besouw te Goirie verzekert
haar arbeiders het volle loon voor 26 weken zij
is overtuigd, dat het niet alleen voorzichtig is het
doode kapitaal te verzekeren, maar dat het liefde
en sociale rechtvaardigheid is het levende kapitaal
tegen loondetving by brand ie vrijwaren.
'lis te hopen, dat althans de groot-industrie
algemeen dat voorbeeld volge I
De Heye-viering.
De honderdste geboortedag van den volksdich
ter dr. J. P. Heye is gister in verschillende ste
den feestelijk herdacht.
Sociale week.
De vierde katholieke sociale week zal dit jaar
gehouden worden te Nijmegen van 15 tot 22
Augustus.
I - UI J
Ziekteverzekering.
»Het Vad". meldt:
Op de jaarvergadering van Patrimonium heeft
de voorzitter medegedeeld, dat het ontwerp-Ziekte-
verzekering van den minister Talma voor de indie
ning gereed lag.
Maakte het reeds een zonderlingen indruk, dat
een dergelijke blijkbaar oificieuse mededeelmg kon
gedaan worden door den voorzitter eener vereeni-
ging, nader vernemen wjj van goed ingelichte zjjde,
dat die mededeelmg geheel ongegrond was. Het
wetsvoorstel is niet voor indiening gereed en zal
dit nog in geruimen tyd met zjjD.
Katholiek Leven.
BoveDtenoemde vereemging bield Vrydae j.l. in
het gebouw der St. Vmcentius-Vereenig ng baar
gewone debatvergadering voor leden en buitenge
wone leden. De voorzitter, de heer J. F. Putters,
opende de vergadering met den christelyken groet,
heette allen barteljjk welkom, in het byzonder
den heer J. F. Heilker, lid der vereemging, die
dezen avond zou bebandelen het onderwerp »Op-
voHding". De notuleD der vergadering van 5 Febr.
j.l. werden gelezen en onveranderd goedgekeurd
die der vergadering van 12 Febr. aangehouden tot
de volgende byeenkomtt. Alsnu gaf de voorzitter
het woord aan den heer Heilker.
Het opvoedings-vraagstuk, is volgens spreker,
een zeer urgent vraagstuk, en daarbij is het zoo
uitgebreid, dat, men avonden daarover zou kunnen
spreken. Spreker zal zich tot algemeenbeden be
palen en niet een .byzonder deel der opvoeding
behandelen. De opvoeding van tegenwoordig laat
veel te wenschen over; men moet een anderen
weg op. Om dit duidelijk te maken, splitst spre
ker zjjn rede in drie gedeelten, en behandelt dan
in het eerste gedeelte verschillende verschijnselen
in de maatschappij.
't Is ongelukkig dat het tegenwoordig publiek
de wandaden van onze spes patriae in bescherming
neemt. De jeugd begrijpt heel goed, dat zy kwaad
doet, en dit nu moet men met trachten te ver
goelyken. De jongelui genieten te veel vrijheid,
en maken misbruik van deze verkregen vritheid.
Dit alles is een verschijnsel dat niet in onze
maatschappij thuis behoort't spruit voort uit
het algemeen verzet tegen al wat gezag heet in
onze samenleving. Had men vroeger genoeg aan
gevangenissen, thans moet men ook tucbtscnolen
bouwen, als gevolg van de toenemende misdadig
heid der jeugd. Doch niet alleen by de kleinen
schuilt het kwaad, maar vooral bjj de grooten.
't Verschijnsel van de schandaal colportage wjjst
eveneens op een toenemend bederf in onze maat
schappij. Spreker meent hier een krachtig protest
te moeien doen hooren tegen het toela en van een
dergelyken vuilbandel.
Nog een zeer algemeen verschijnsel, dat ieder
kan waarnemen, is de toenemende ruwheid der
volkeren, gepaard gaande met een steeds grooter
wordende onverschilligheid.
Al deze verschijnselen moeten oorzaken hebben,
en deze oorzaken behandelt spreker in het tweede
deel zjjner inleiding.
Spreker heeft wel eens gelezen, dat de leeftyd
van het tegenwoordig geslacht kleiner is dan
vroeger, en dat de iicbamelijke sterkte ook afge
nomen is. Maar laten we nu eens aannemen dat
èn leettjjd èn lichaamssterkte van nu dezelfde zijn
als van vroeger, dan dringt zich by spreker de
vraag op. hoe 't komt, dat de leetijjd van nu niet
is verhoogd, vergeleken by dien van vroeger, thans
bjj den reuzenvooruitgang der medische weten
schappen. Dat dit uiet bet geval is, is te wjjien
aan groote eo kleine oorzaken, als daar zyn drank
misbruik losbandigheidveel moderoe uitvin
dingen, die den menscb een gemakkelijker 1-ven
brachten, bet opproppen der kinderen met ken
nis, als gevolg van den eiscta der maatschappij
om zeer ontwikkelde burgers te verkrijgen. Daar
door wordt het lichaam ontegenzeggelyk verzwakt,
en als gevolg daarvan ook de geest. Hoe sterker
lichaam, hoe sterker geest. En wat zal er terecht
komen van de zelfbebeersching van dit verzwakt
geslacht in ons modern, mondain leven. Hiertegen
moet opgekomen worden, maar wat schiet menig
ouder tegenwoordig belaas niet te kort in de
opvoediog zyoer kinderen
Doch dit is te wjjten aan slechte woningtoe
standen, waardoor vader de gezelligheid niet meer
tbuis zoekt, maar in de herberg, en zich niet
bekommert over de opvoeding van zyn kinderen.
De slechte opvoeding is ook te wjjien aan de
gemengde huwelyken I Spreker wil hierop met
verder ingaan, al wil hjj wel mededeelen, dat de
ondervinding hem, als onderwijzer, geleerd heeft,
dat by kinderen uit gemeDgde huwelijken, in 't
algemeen de opvoeding zeer veel te wenschen
overlaat.
Ook de zucht naar wereldsch vermaak noemt
spreker als een der kleinere oorzaken. Spreker
heeft b.v. niets tegen het dansen zelt, maar het
wordt overdreven, zoodat men zelts in den H«
Vastentijd niet meer buiten dit vermaak kan, al
zegt men dan dat men moet jrepeteeren".
De tegenwoordige opvoeder van het kind is niet
meer den vader, maar het publiek, en dit bejam
mert spreker. Waar het publiek het opneemt voor
de wandaden der misdadige jeugd, daar is ditzelfde
publiek de schuld, dat het kind wordt een indi
vidu, dat men later zal moeten schuwen. Doch ook
de opvoeding thuis laat veel te wenschen over.
Va ier en moeder zjjn zoo lich geneigd bun lie
velingen in bescherming te nemen tegen de on
derwijzers.
De voornaamste oorzaak van de algeheele ver
slapping der opvoeding, de oorzaak, waaruit ade
andere logisch volgen, is het gebrek aan gods
dienstzin. Dit wordt door spreker nader uitge
werkt.
Hoe moeten wjj nu tot een goede oplossing van
dit sociale vraagstuk geraken Dit bebandelt spre
ker in het derde deel van zjjn lezing.
- Als gebrek aan godsdienstzin de voornaamste
oorzaak is, dan moet men deze oorzaak allereerst
wegnemen, door gehoor te geven aan de woorden
van Pius X»Ailes hernieuwen in Christus"-
Onze hoop is gevestigd op de jeugd. Er is gezegd
wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Daar hg1
de strqd dus op 't onderwijsgebied, 't Is zoo
jammer, dat vele ouders nog zou moeilijk zjjn te
overtuigen van de noodzakelijkheid der Bijzondere
School. Op school moet niet bet onderwijs voorop
staan, doch de opvoeding. Wie zyn de opvoeders
der kindereo. In de allereerste plaats de ouders,
omdat zjj door God als de opvoeders zjju aange
wezen. Maar hun taak is zwaar en moeili)k, en
daarom heefi Christus bun hulp gescbonkeu door
de priesters. Tegenwoordig laten de ouders maar
al te veel de opvoeding hunner kinderen over aan
de geestelijken en onderwijzers. Tegenwoordig
neemt bjj de opvoeding de school de eerste plaa'S
in, dan de kerk, bet publiek en de ouders, ter* ijl
het behoort te zjjn outers, kerk, school publiek-
Waar wringt dus de schoen Bjj de ouders. Zy
moeten gaan begrypen, waarin de opvoeding be
staat Zy moeten dus veranderen. Wjj moeien
krygen, zegt spreker, vereenigingen van ouders,
zonder helling van contributie, die samenkomsten
organiseeren, waarin onderricht gegeven wordt
omtrent de beginselen der opvoedig van geest en
lichaam. Zulke bijeenkomsten moeten dan b. v.
gehouden worden maandelijks en toegankelijk voor
alle Katnoheken boven de 21 jaar. Een ander mid
del acht spreker ditbruid en bruidegom by hun
huwelyk in het bezit te stellen van een brochure,
die wenken en raadgevingen bevatten voor de
geestelijke en lichamelijke belangen van hun toe
komstig nageslacht.
Maar niet alleen de ouders, ook het publiek
moet veranderen, en daarvoor is noodig ingrijpen
van hooger hand. Ea dit moet niet alleen ge
beuren door strenge strafbepalingen, maar ook
door meer positieve middelen, door de menschen
te ontwikkelen.
Aan het einde van zjjn lezing gekomen, doet
spreker het voorstel om voor de leden een prijs
vraag uit te schrjjven over een -of ander onder
werp, ten einde ook op deze wjjze zich te kunnen
ontwikkelen.
Een welverdiend applaus bewees den heer
Heilker, dat zjjn woorden met genoegen waren
gehoord. Van de gelegenheid tot debat werd
door één lid gebruik gemaakt.
Pater Bartjjo, het woord verkrijgende, had met
genoegen de inleiding van den heer Heilker ge-
noord, maar meende dat niet zoozeer gebrek aan
godsdienstzin, dan wel aan godsdienstfeennis, de
oorzaak was van de decadence in de opvoeding.
En bet vandalisme der jeugd schjjni leis speciaal
Hollaudsch te zyn, want de eerw. spreker heeft
veel gereisd, maar nergens heelt Z Eerw., het
spijt hem dit van zjjn eigen vaderland te moeten
getuigen, zulk een misdadige jeugd aangetroffen
dan juist in Holland.
Nadat de eerw. adviseur een vraag, die hem
gedaan is, nog had behandeld, en zich steeds voor
het geven van inlichtingen bereid verklaarde,
nam de voorzitter het woord. Hjj bracht dank
aan den heer Heilker voor zyn boeiende lezing,
die voorzeker onze hoogge-pannen verwachtingen
overtrof en beloofde zyn voorstel in de bestuurs
vergadering ter sprake te brengen. Dank bracht
spreker ook aan de eerw. adviseur voor zjjn ge
waardeerde woorden en bracht nog enkele buis-
noudelyke zaken ter sprake, o.a. dat op Donder
dag ll Maart a.s. de heer G. Bruna, au Utrecht,
in een groote vergadering voor ons zal optreden
met bet onderwerp sHet socialisme als levens-
en wereldbeschouwing." Hierna sloot voorz.iter
deze belangrijke vergadering met den chri. teljjkeu
groet.
St. V'incentius-Vereeniging.
Dealgemeene vergadering der St. Vmcentius- Ver
eemging, weder op den gebruifceljjken tyd, den
eersten Maandag van de Vasten gehouden, werd
gister-avond vereerd met de tegenwoordigheid van
den hoogeerw. Deken, en de beide anuere zeereerw,
pastoors en verdere weleerw. heeren geestelijken,
eerw. broeders en andere belangstellende ingeze
tenen dezen stad. Ook eemge heeren van de
Vlaardingscbe conferentie deden aimaal door hunne
tegenwoordigheid hunne vereerenue belangstelling
blyxen in deze jaarvergadering, Waarin een tweetal
meuwe leden mocht worüen geïnstalleerd.
Tol zoover alhans iets uil den algemeene jaar
vergadering mededeelend, meenen wy niet te han
delen tegen den geest der Vereemging, die alle
ophef omtrent bare liefdewerken onder de armen
uitsluit. Wat verder in de verslagen uer conteren-
tiën en liefdewerken werd medegedeeld, is trou
wens niet in weinige woorden weer te geven. De
grootste lot die der St. Vincentius-Vereemging kan
gegeven worden, is zeker wel net vereerend getui
genis der eerw geestelykheid, die ook nu weer,
ditmaal by monde van den zeereerw pastoor Lan
gewen, hare algeheele voldoeuing over de lieiue-
werken der Vereeniging uitsprak, de leden nog
meer bevestigend in den geest waarin ze moeten
worden voltrokken. Moge de St. Vmcentius Ver
eemging nog tal van jaren voor het geestelyk en
tydeljjk welzyn onzer hulpbehoevende stadgenooten
werkzaam zyn 1
Volks badhuis.
In de week van 22—28 Februari 1909 werden
genomen 214 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 19 kuipbaden 28
regen 22 regen 137
school
kinder ȟ5ct 8
Gedurende de maand Februari 1909 werden
genomen 984 baden.
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 81 kuipbaden 127
regen 75 regen 588
school 80
kinder Ȏi5 ct 33
Spaarbank te S c h i e d a m-0 n t v a n-
'aogsten in de maand Februari f31.629. Uit
gegeven in de maand Februari f 23.o70.58. Nieuwe
deelnemers 94; afgeschreven deelnemers 38.
Bjj het gister te 'sGravenh age ge
houden examen nuttige handwerken is o m. ge-
slaagd mej. W. M. Kleipool van hier.
Gistermiddag 1 uur is de 7-jarige
H. R. Romejjn, wonende aan de Hoofdstraat, in
den Politiepost aldaar verbonden. Hjj had een
Wonde aan het linkeroog gekregen, doordat een
door een kuipersknecht weggeworpen dissel tegen
zjjn boofd was terecht gekomen.
DIT DELFT.
Watervoorziening.
Uit Delft wordt gemeld
Niet van heden of gisteren is de vraag van de
watervoorziening onzer gemeente er eene van zeer
dringenden aard. Reeds lang wacht zy op be
vredigend oplossing en het rapport, dat werd
uitgebracht door een cjmmissie van deskundigen,
mag beschouwd worden als aan deze oplossing
zeer bevorderlijk.
In het klagen over de onvoldoende capaciteit
onzer duinwaterleiding, waren allen eenstemmig
en gewilligtot het geven van een middel om dit
kwaad te verhelpen, scheen niemand in staat. De
Raad vatte echter ia het voorjaar van 1907 de
zaak aanhjj droeg B. eii W. op een commissie
van deskundigen te benoemen, welke van rap
port en advies zou dienen en stond voor dit doel
15000 toe.
Het rapport wordt toegelicht door tal van gra-
phische tabellen en teekeningen.
Basis van het onderzoek der commissie, vormde
een reeks van vragen door B. en W. der commissie
ter beantwoording voorgelegd.
De commissie heeft alleréerst uitgemaakt, dat
voor watervoorziening voor langeren tyd, het
tegenwoordig terrein van ontleening, te Monster
moet worden prijsgegeven mede, omdat de daar
voor door Delfland verleende concessie aan het
eind van 1925 afloopt en voor verlenging geen
kans is.
Proefboringen op de plaatsen Bloemendaal en
MadesteiD, tusscben Loosduinen en Monster, lever
den goed water, maar aangezien op 4952 M. -f
D. P. brak water werd aangetroffen, meent de
commissie, dat deze winplaats niet in staat zal
zyn het benoodigde water voor de eerste 15jaren,
geschat op 8 millioen M3., te leveren. Men liet
dus ook dit terrein los, evenals de verlaten baan
der H. IJ. S. M., tusschen Wassenaar en Voorburg
waar wel goed en vermoedeiyk ook voldoende
water gevonden werd, maar waarvan men vreest
dat men met de alleenbescbikking zal hebben.
Het boezemwater van Delfland bleek na lang
durig voortgezet onderzoek wel geschikt te maken
voor gebruik en de commissie zou deze wjjze van
watervoorziening zeker hebben aanbevolen; hadde
zy niet een beter middel in 't water van de
Nieuwe Maas. Met hei oog op ue geographische
ligging van Deilt, zou net riviervak tusschen
Vlaaraingen een Maassluis allereerst in aanmer
king komen, ware het niet, dat by sterk upgezet-
ten vloed, het water daar ter plaatse id zyn
chloorgehalte plotseling sterk sijjgi, waardoor het
niet kan worden ingelaten en voorraadvyvers
moeten worden gebouwd, waaraan men in zulke
gevallen water kan ontieenen. Meer stroomop
waarts kent men du verscbynsel meiwel heeft
men daar te rekenen met het rioolwater van
Rotterdam, dat by krachtigeu Westenwind tot bjj
Bolnes vioeii, maar urytproeven toonden aan, dat
het ouk weer terugvloeit, voor welke beweging
twee uren noodig zyn. Men heen daar derhalve
geen voorruadvyver aan te leggen.
Ue commissie doet ten slotte one uitgewerkte
plannen aan ae hand. A. Een waterwerk nabjj
Krimpen aan den iJseiB. Een waterwerk tus
schen Viaardingen en Maassluis en C. aansluiting
aan de watervoorziening van Rotterdam.
De kosten van plan A. beioopeu 11.4o8.0ü0, van
B. 11.357.0U0. ongerekend voor eik aer beidé'"
plannen 114^.060 voor werken te Delft.
Naar deze plannen zal een M3. water, vrjj in
den remkeiuer te Delft kosten: in 1911 15.5in
1917: 11.9; en in 1935 6.6 ct.
By aansluiting aan de leiding van Rotterdam
zyn deze pryzen rep. 9.54, 8.23 en 6.67 ct
per M8.
In haar categorisch antwoord adviseert de com
missie tot aansluiting aan Rotterdam's leiding,
maar, mocht de Raad van Deift daarnaar geen
ooren hebben, dan tot bet maken van een water
werk aan de Nieuwe Maas, naby Krimpen aan den
IJsel.
Vaische bankbiljetten. Naar de t>N.
R. Ct." verneemt, is dezer dagen door de justitie
te Rotterdam al weder beslag gelegd op een valsch
bankbiljet van t 25. Het biljet is gemerkt G G O
no. 1110, en vertoont eene vuile kleur, sterk af-
wykend van die van een echt bankbiljet.
De witte lynen van den onderdruk ontbreken
geheel; de witte en bruine lijnen aan boven- en
onderkant zyn egaal van tint, geheel mislukt.
Het papier (met uit de hand geschept) is glad
en papperigwapen en leeuw zyn zeer vaag van
omtrek; de strafbepaling mist alle scherpte van
letter. Het watermerk van geschaduwde letters
ea cyfers ontbreekt. Door inpersing van witte
leiterfi_uren, scherp en dun van ljjn, is beproefd
een watermerk na te bootsen. Die inpersing is
duidelyk te zien aan de keerzjjde.
Hoogst vermoedeiyk is ook dit vaische biljet
afkomstig van den namaker, die het in November
1908 in beslag genomen biljet van f 40 gemerkt
N C no. 5355, in omloop neett doen komen.
Om geen schade te beloopen, lette men bjj het
ontvangen van bankbiljetten steeds scherp op de
bovenvermelde kenteekeneo.
ii i i i
Brand. Te Goor is gisteren brand uitgebro
ken in een blok huizen, bewoond door drie ge
zinnen Van het huisraad kon veel gered worden,
doch het perceel brandde af. De inboedels waren
met verzekerd.
Tramongeluk. Gistermorgen is te Wage-
ningen de Oosterstoomtram van 6.27 naar Arnhem
op den hoek van de Station- en Bergstraat gede
railleerd. Door de vaart schoot de tram nog 5 a
6 meter vooruit en kwam de machine, over het
hoogs trottoir heen, terecht legen de voordeur vau
het huis der dames B., die daardoor geheel ver
brijzeld werd. Ook de gevel bekwam eemge schade.
De tramwagens kwamen door de botsing dwars
over den weg te staan, doch hoe hevig de schok
ook was, er zyn geen persoonlyke ongelukken. De
matei ïeele schade is vrjj aanzienlijk. De locomo
tief zit dwars over het trottoir met een hoek in
de gang van het huis der dames B.
V e r d r o n k e d. Te G tes zjjn gister twee kna
pen, van 10 en 14 jaar door het jjs gezakt en
verdronken. De een werd nog bygebracht maar
bezweek kort daarna.
De nieuwingetreden winter. Sinds
eenige dagen heerscht in het grootste gedeelte van
Europa zeer strenge vorst, verbonden met rjjke-
1 yken sneeuwval en storm.
In het Boheemsche woud is een buitengewoon