Binnenland
Verspreide berichten.
Staten-tfeiienial.
Stads- en üewesteljjk Nienws.
ttemengd Xieuws.
spoorweg van Lourenco Marques exploiteeren,
doch niet overnemen zooals eerst gezegd was.
PERZIë.
Het ïNowoje Wremja" publiceert een zonder
ling bericht uit Teheran. Een Russisch dagblad
correspondent, zekere Panof, heeft zich aan het
hoofd geplaatst van een bende buitenlandsche
revolutionairen in Perzië en rukt met dat le
gertje aan op Teheran. Er staat niet bq, van
waar I
Het oogmerk van Panof is, de regeering omver
te werpen en Perzië een nieuwe grondwet te ge
ven.
Ieder oogenblik kon er een treffen voor de
muren van Teheran worden verwacht zoo luidde
het in het telegram, dat gedateerd was van den
6en. De volgelingen van Panof bestaan voor het
meerendeel uit werkloozen en bedelaars. Het min
dere volk koestert de verwachting, Panof nog
president te zien worden van een Perzische repu
bliek, mits. kolonel Liakof, de Russische aan
voerder der troepen van den Sjah, Panof niet
pakken krijgt en hem opknoopt.Het zjjnPanofen zjjn
bende geweest, die onlangs in Noord Perzië prins
Saltanè gevangennamen en hem pas weer in vrij
heid stelden, toen er een hoog losgeld voor hem
betaald.
Panof's legertje is in het bezit van goede ge
weren en ammunitie, die zij uit de tuighuizen der
regeering hebben gehaald.
De correspondent te Petersburg van het Lon-
densche blad ïThe Globe," die het telegram van
het vNowoje Wremja" overseinde naar het blad te
Londen, insinueert, dat er misschien wel in het
geheim overeenstemming bestaat tusschen Panof
en Liakof.
VENEZUELA.
Naar aan de ïlndépendance Beige" uit Guayquil
bericht wordt, blijven de builenpest en de gele
koorts in Venezuela met groote hevigheid woe
den.
Volgens de officieele rapporten deden zich ge
durende de maand Februari zestig gevallen van
builenpest voor, waarvan er elf door den dood
gevolgd werden. Van de 31 gevallen van gele
koorts, die waargenomen werden, hadden elf een
doodeljjken afloop.
Het spreekt van zelf, dat bq den gebrekkigen
geneeskundigen dienst, die in Venezuela bestaat,
deze statistiek in geen enkel opzicht op volledig
heid aanspraak kan maken.
loonsvermindering buiten. Ongemotiveerd is de
meening, dat de industrie ten gronde zal gaan
hoogstens zal hier en daar een industrieel ten
gronde gaan, die niet met zijn tjjd meegaat en
zjjn arbeiders de zegeningen van den korteren ar
beidsdag onthoudt.
De heer D r u c k e r verklaarde zich voor de
motie, omdat deze op dit oogenblik slechts uitspraak
vraagt ten gunste van het beginsel en nog niet
over de wettelijke regeling zelve en tegen het
beginsel van verkorting van arbeidsduur is geen
bezwaar.
1
Het ontwerp betreffende de deelneming van In-
dië aan de Brusselsche tentoonstelling is aangenomen
met 36 tegen 19 stemmen.
De heer Helsdingen bestreed De Visser's
bezwaren tegen de motie.
De heer van Karnebeek bestreed eveneens
de motie—Schaper.
Sprekers conclusie was, dat de noodige gegevens
ontbreken om een oordeel uit te spreken dat er
geen dringende redenen aanwezig zijn om aan
den wensch der motie te voldoen en dat een uit
spraak in deze op het punt van scheiden staande
Kamer ontijdig zou zjjn. Spr. was deswege tegen
de motie, die geen practisch resultaat kan hebben.
Heden (Woensdag) voortzetting.
De blijde verwachting.
Men meldt uit Breda
Wanneer het hier officieel bekend zal wezen,
dat de aan ons Hof te verwachten bljjde gebeur
tenis een feit is, zal dit volgens het bestaande
plan door een heraut te paard, voorafgegaan door
bazuinblazers, aan de hoeken van alle straten
worden verkondigd, terwjji van de torens der
stad, duizenden exemplaren met het bericht ver
spreid zullen wordenhetzelfde zal geschieden
door middel van een automobiel.
Drie muziekkorpsen zullen de gemeente door
trekken en des avonds zal een lichtstoet, waarvoor
zich tal van vereenigingen hebben opgegeven, een
rondgang door de stad maken.
Het provinciaal comité in Drenthe voor een
huldeblijk aan H. M. de Koningin heeft van het
ingekomen geld f1052 besteed voor het aan te
bieden zilveren blad, terwijl er f 2200 beschikbaar
blijft. Voorgesteld wordt dit ter beschikking te
stellen van het hoofdcomiié voor kinderherstellings-
en vacantiekoloniën, het Groene Kruis of het zie
kenhuis te Assen. Hieromtrent zullen de plaatselijke
comité's nog moeten beslissen.
Gezien de verschrikkelijke ellende die de
hongersnood in Armenië veroorzaakt, heeft de
patriottische Armenische vereemging te Londen
een beroep gedaan op de volkeren van Frankrijk,
België, Italië en andere landen van het Europee-
sche vasteland om bijdragen tot leniging van den
nood. De inschrijvingen kunnen gericht worden
aan den Armenischen patriark te Konstantinopel.
De »Lokal Anzeiger" verneemt, dat Turkije
om de gendarmerie-inrichting van Macadonië over
het geheele land uit te breiden, den overgang van
acht Fransche, acht Iialiaanscne en vier Engelsche
officieren in den Turkschen dienst wenscht. De
Oostenrjjksche officieren Djj de gendarmerie zjjn
al eenigen tjjd geleden teruggeroepen.
Volgens de sFigaro" heeft monseigneur
Amette,de aartsbisschop van Parqs,de geestelijkheid
uitgenoodigd de kerken tegen brandschade te
verzekeren. In kerkelijke kringen hoopt men, dat
de geestelijkheid door dezen maatregel wil trach
ten een zekeren rechtstitel te verkrjjgen voor het
gebruik der kerkgebouwen.
TWEEDE KAMER
Zitting van Dinsdag 9 Mrt.
De vergadering, belegd tegen elf uur, werd te
ruim halttwaalf door den voorzitter geopend met
de mededeeiing, dat het vereischte aantal leden om
te kunnen vergaderen, niet aanwezig was. De voor
zitter wees er op, dat dit feit, dat in de laatste
tqden meermalen was voorgenomen, stagnatie ver
oorzaakt in de werkzaamheden eD dat de afwezige
leden op deze wjjze niet Welwillend handelen, niet
alleen tegenover hun medeleden, die wel aanwezig
zjjD, maar ook tegenover de Regeeringspersonen,
die op het oproepingsuur in het gebouw aanwezig
zqn.
Een nieuwe vergadering werd door den voorzit
ter vastgesteld op hedenmiddag één uur.
Na heropening der vergadering werd besloten de
eindstemming over het wetsontwerp betreffende de
belasting op motorrijtuigen te houden a. s. Donder
dag na de pauze.
In behandeling kwam het wetsontwerp betref
fende verhuoging van de Indische begrooüng voor
19ü9. (Subsidie Brusselsche tentoonstelling).
Debat werd niet gevoerd, maar de heer Van
K o 1 vroeg aanteekening, dat hjj indien het ont
werp zonder stemming werd aangenomen geacht
moest worden tegen te hebben gestemd, waarna
de heer Troelstra stemming vroeg.
De stemming werd echter uitgesteld.
De m o t i e-S c h a p e r.
Inmiddels werd voortgegaan met de behandeling
van de motie-Schaper omtrent wetteljjk beperking
van den arbeidsduur voor volwassen arbeiders"
waarbjj de heer Aalberse zjjn Vrijdag afge
broken rede voortzetlende, wees op het hoogst
nadeelige, voor het gezinsleven van den arbeider
van een arbeidstijd van elf tot veertien uren, en
waardoor het drankmisbruik schromelqk wordtin
de hand gewerkt.
De heer Aalberse verdedigde voorts nog de
beperking van den arbeidsduur als zeer in het
belang der ontwikkeling eeuer krachtige vakorga
nisatie en waar vaststaat, dat de productie niet
vermindert door korteren arbeidduur, sluit dit ook
Tweede Kamerverkiezingen.
De centrale vrjjziDnige kiesvereeniging op het
eiland Goedereede en Overflikkee heeft met een
parige stemmen voor het kiesdistrict Zierikzee
candidaat gesteld voor het lidmaatschap der
Tweede Kamer mr. R. J. H. Patijn te 's Graven-
hage (aftredend lid.)
n
Eergisteravond heeft de vereeniging, die zich
voorstelt de candidatuur voor de Tweede Kamer
van jhr. mr. F. W. van Siyrum te Haarlem te
bevorderen, aldaar een vergadering gehouden. De
vereeniging telt tot nu toe 76 leden. Er werd
een comité van actie benoemd, bestaande uit de
heeren J. A. van Rossum, J. A. Fontein, J. Ool-
gaardt, G. v. d. Most van Speqk, mr. H. R. Rib-
bius en mr. O. W. Thöne.
De afdeeling Utrecht der S. D. A. P. heeft de
candidatuur Mendels voor de Tweede Kamer inge
trokken en naar het partijbestuur de volgende
nieuwe opgave van voorloopige ctndidaten gezon
den, t. w.H. van Kol, J. W. Dujjs,F. M. Wibaut,
dr. J. van Leeuwen en A. H. Gerhardt.
Naar wjj vernemen, heeft de heer Z. van Schelt
(lid van Ged. Staten), die de candidaat der anti
revolutionairen voor de Tweede Kamer in het
district Dordrecht zou zjjn geworden, zich terug
getrokken. In zjjn plaats zal nu worden gesteld
van der Voort van Zjjp (oud-Dordtenaar, thans
zitting hebbende voor Tietjerksteradeel. (L. en V.)
Naar de »Tel." verneemt, zullen de Kamer
leden, die voor de negen Amsterdamsche districten
zitting hebben, zich allen herkiesbaar stellen.
De antirevolutionaire kies vereenigingen te
Zierikzee, Brouwershaven, Haamstede, Noordgouwe,
Nieuwerkerk, Oosterland en Bruinisse hebben tot
candidaat voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer gesteld den heer H. Ch. Vegtel, te
's-Gravenhage.
De cbr.-historische kiesvereeniging te Haamstede
heeft bereids besloten deze candidatuur te steunen.
Yoor de werkloozen.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Z. K. H. de Prins heeft gistermiddag in de
feestzaal van het gebouw der tentoonstelling van
oude kunst de tweede voorstelling bijgewoond,
door het comité der tentoonstelling ten bate der
werkloozen gegeven en welke eene herhaling was
van de welgeslaagde uitvoering op j.l. Zaterdag
avond. Na afloop van de voorstelling vertoefde
Z. K. H. eenigen tijd in de theekamer.
Ook nu weer' traden de medewerkende dames
en heeien voor een volle zaal op.
Prins Hendrik stelde een gift aan het comité
ter hand.
Pensionneering van Wethouders.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, door den
Minister van Bianenlandsche Zaken geraadpleegd
over de wettigheid van de verordening van den
Gemeenteraad van 's Gravenbage tot pensionnee
ring van wethouders moeten tot de conclusie ge
komen zijn den Minister te adviseeren dat er h.i.
geen termen zqn voor vernietiging van het raads
besluit van 's Gravenhage.
Zooals bekend, hadden Ged. Staten in Juli j.l.
reeds berust in het verleenen van wethouders
pensioen en wel door goedkeuring van het brengen
van een post van f 1000 op de gemeentebegrooting
in verband met 's Raads besluit tot pensionneering
van gewezen wethouders.
Jhr. J. W. J. C. M. van Nispen tot Sevenaer.
Het lid der Tweede Kamer voor Rheden, jhr.
J. W. J. C. M. v. Nispen tot Sevenaer, is sinds
eenigen tjjd ongesteld en kan de vergaderingen
niet bjjwonen.
Werkloosheid.
Gistermiddag trokken een 70-tal werklooze veld-
arbeiders te Finsterwold Daar den waarnemenden
burgemeester, den voorzitter van het burgerlijk
armbestuur en eenige landbouwers, met verzoek
om werk, doch dit kon niet worden toegezegd.
Een verzoek aan den waarnemenden burgemeester,
om eene vergadering van landbouwers te beleggen,
opdat deze besluiten ieder eenige werkloozen aan
den arbeid te stellen, werd afgewezen. Marechaussee
en politie zqn aanwezig.
Stoomtram Den Haag-Scheveningen.
Naar verzekerd wordt, hebben de onderhande
lingen tusschen de Haagsche Tramweg-Maatschappij
en die tot exploitatie van Staatsspoorwegen be
trekkelijk de stoomtram Den Haag—Scheveningen
vice versa dezer laatste, niet tot het beoogd resul
taat geleid. Echter de hervatting der onderhan
deling zou nog niet definitief uitgesloten zqn.
Middenstand te Rotterdam.
In een op initiatief van het bestuur der Ver
eeniging Winkeliers en Handelsbelangen te Rotter
dam gehouden vergadering van de besturen van
een groot aantal aldaar gevestigde middenstands-
vereenigingen, werd dezer dagen in beginsel besloten
tot oprichting van een Bestuurdersbond van Rotter-
damsche Middenstandsvereenigingen.
Dit besluit werd door alle ter vergadering aan.
wezig zqnde besturen met algemeene stemmen
genomen, en de zaak zal nu in elke vereeniging
afzonderlijk worden behandeld, waarna men in
een binnenkort opnieuw te houden vergadering
dezen Bond definitief hoopt te vestigen.
Bakkers-nachtarbeid.
De brooddepöihoudersvereeniging ^Verbetering
zjj ons streven" te Leiden heeft aan den minister
van landbouw een adres gericht, waarin adres
santen verklaren hun volle instemming te betuigen
met het door het bakkerscomité (voorzitter dr. J.
Roeters van Lennep, secr. mr. H. Blaupot ten
Cate) aan den minister gezonden adres. Adressanten
meenen dat na de invoering der wet een streven
zal ontstaan om zoo vroeg mogeljjk versch brood
af te leveren, hetgeen tengevolge zal hebbeD, dat
de kwaliteit van het brood ten zeerste zal ver
minderen. De kleinindustrie met een beperkt aan
tal afnemers zal vroeger dan de fabrieken in staat
zqn haar clientèle te bedienen, zoodat de depót
houders, die in de groote steden hjj na evenveel
vertegenwoordigd zqn als de bakkersknechts, ern
stig in hun bestaan zullen worden bedreigd.
De toestand in de S. D. A. P.
Uit Amsterdam meldt men ons
Gister was het de laatste dag van het referen
dum over de Deventer congresbesluiten. Naar wjj
vernamen, hebben de leden der S. D. A. P.
zooals trouwens te verwachten was met over-
groote meerderheid bet royement der »Tribune"-
redacteuren bekrachtigd, Hierdoor is dus tevens
het officieele leven begonnen van de nieuwe
sociaal-democratische partjj, welke Zondag a.s.
hier ter stede haar eerste congres zal houden.
Een bescheiden weldoener.
Jl. Vrijdag is op 71-jarigen leeftjjd te 's-Graven-
hage iemand overleden, van wien bjj zqn leven
slechts aan enkelen bekend is geweest, hoe zeer
hij op groote schaal en in grooten stjjl weldeed.
Wij bedoelden den beer Arie Van Beekum, een
Rotterdamsche koopman, door en in den handel
rijk geworden, die de laatste jaren zjjns levens
bjjna onbekend op zjjn villa aan den Ouden Scbe-
veningschen Weg sleet.
Hjj is de man geweest, wiens vorsteljjke gulheid
de fondsen schonk voor de oprichting en instand
houding in zjjn vroegere woonplaats Rotterdam,
van »Ons Huis", het kolossale gebouw in de Gou-
vernestraat aldaar, dat waarschjjnljjk in den loop
van Mei a.s. zal kunnen geopend worden, en
waarvan de heer Tours, de verdienstelijke directeur
van »Ons Huis" te Amsterdam, op verlangen van
den overledene, de directie op zich zal nemen.
Tonnen gouds heeft hjj voor dit doel bjj zjjn leven
geschonken, opdat de inrichting in alle opzichten
zou kunnen wedijveren met het beste, wat op dit
gebied bestaat.
Voor zoover wjj weten, bleef het tot dusverre
onbekend, dat hij de schenker wak. De overledene,
die de eenvoud en bescheidenheid zelf was, heeft
steeds met angstvallige zorg gewaakt, dat daarvan
bjj zjjn leven niets zou uitlekken. Wq, die zjjn
geheim kenden, hebben het bewaard zoo lang bq
door de openbaarheid gehinderd kon worden, maar
vonden nu geen reden meer om den naam van
dezen bescheiden weldoener, wien velen met
dankbaarheid zullen gedenken, verder achterwege
te houden.
Gisteren te 1 uur had de teraardebestelling plaats
op de begraafplaats Crooswjjk te Rotterdam. (Vad.)
Nederl. Oostzeevaart in 16de en de 17de eeuw.
In de eergister-avond te Amsterdam gehouden
ledenvergadering van de vereeniging »Heu' en
Trouw" (oud-leerlingen der Openbare Handels
school) heeft dr. H. Watjen, privaat-docent aan
de universiteit te Heidelberg, een leziDg gehouden
over de ontwikkeling van de Nederlandsche Oost
zeevaart in de 16de en de 17de eeuw.
In zjjne inleiding wees spr. allereerst op de be-
teekenis van het Sont-tolregister uit een oogpunt
van internationale geschiedenis. Immers uit de
Sont-toljjst, die, te beginnen met 1906 door de
directie van het Carlbergfonds in Kopenhagen in
uitgegeven, en waarvan het eerste deel, bevattend
het scheepvaartregister van 1497-1657 versche
nen is, blqkt in alle bijzonderheden hoe de Oost
zeevaart was van het begin der 15e tot het midden
der 19e eeuw. Het eerste deel geeft een duideljjk
beeld van den groei der Hollanders tot dominee-
rende handelsmacht in de Oostzee, en van het
verval der Hansa.
Spr. schilderde in groote trekken den commer-
cieelen strjjd tusschen beide machten. Reeds in
den loop der 14e eeuw waren de bewoners van
de graafschappen Holland, Zeeland en West-Fries
land gevaarlijke mededingers geworden van de
Hansa, die zich dan ook, van het begin der 15e
eeuw af, zooveel zjj kon tegen hen verzette. Maar
het resultaat was gering. Want de Hollanders
ondervonden de krachtige hulp van de Noorsche
vorsten, die aldus een tegenwicht wenschten te
vinden tegen de drukkenne heerschappij, welke
de Duitsche koopliedenop handelsgebied uitoefenden.
Daarbjj kwam dat Holland, Zeeland en West-
Friesland door hunne betrekking eerst tot het
Bourgondische rjjk, daarna tot de Spaansche we
reldmonarchie een stevigen rugsteun hadden. De
strjjd eindigde, zooals men weet, met de neder
laag der Hansa, en de Nederlandsche schepen
drongen in steeds grooter aantal den Sont binnen,
In 1563 was hun totaalcjjfer gestegen tot 2845;
van 15921598 wjjzen de Sont-tolregisters steeds
meer 3000 ouder onze vlag varende schepen aan
en in 1608 betaalden 4362 Hollandsche schippers
den Sont-tol terwjji in de periode 14971657
59,5 pet. van alle Helsingor in Oosteljjk of Wes
telijke richting passeerende vaartuigen tot de
Nederlandsche handelsvloot behoorden.
Tot het Napoleontische tjjdperk bleef Nederland
een groote rol spelen in de Oostzee, en wel eigen
aardig is het hierbjj op te merken, dat vooral de
kleinere steden aan de Zuiderzee het hunne bjj-
droegen om den handel levendig te houden, al
was Amsterdam dan ook de zetel.
Nadat spr. in het kort ook de beteekenis van
den Duitschen, Deenschen, Noordschen, Zweed-
schen ,en Franschen Oostzeehandel, in het licht
had gesteld, besloot hjj zjjn interessante voordracht
met een uiteenzetting van de wjjze, waarop En
geland later Nederland overvleugeld heeft.
Gemeentelijke Arbeidsbenra.
Gevestigd in het Beursgebouw telefar. 244.
Geopend alle werkdagen van 9^ tot Hjj
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrjjdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbe i d s k r achten.
Slagersjongen schoenmakersjongen kleer
makersleerling kuipers keukenmeid.
Voor buiten de stad.
Rijtuigmaker kleermaker boekhouder
correspondent reiziger
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerlieden stokers bakker portier
koetsier huisknecht pakhuisknecht
verver schipper bankwerker - halfwas
bankwerker bankwerkersleerling plaatwerker
halfwas plaatwerker voorslager smidsjongen
fraiser nikkelaar loodgieter halfwas
loodgieter metselaar opperman kuipers
tuinier kantoorbediende vuurwerker
grondwerkers distillateursknechts personen
voor lichte werkzaamheden wasschen aan huis
gevraagd naaiwerk aan huis gevraagd naaister
dagmeisje schoenmaker meubelmaker
kurkensnijder letterzetter schoonmaakster.
VerhuriBg van grond.
Heden werd door B. en W. in het openbaar
verhuurd de aan de gemeente toebehoorende opge
spoten gronden, liggende buiten den Westfranke-
landschen dijk.
De verhuring geschiedde voor den tjjd van vier
jaren en acht maanden, ingaande 11 April 1909
en eindigende 30 November 1913.
De 38 perceelen werden allen verhuurd.
De totale opbrengst bedroeg f3709.
H e d e n-m orgen is in de branderjj
van den heer J. H. Ris aan de Westvest de 58-
jarige brandersknecht P. Vis gevallen, waarbjj hjj
het linkerheupbeen zoodanig bezeerde, dat hjj per
rjjtuig naar zjjne woning aan de Kortlandstraat
moest worden gebracht, waar geneeskundige hulp
werd ingeroepen.
Ongelukken. Sinds een paar dagen misten
de buren een oud vrouwtje, een bewoonster Van
de bekende kleine huisjes aan het Hooge Zand te
's Gravenhage.
J I
11 11 1 - - i -