Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Zaterdag 27 Maart 1909.
No. 9372.
EERSTE BLAD.
A1 o i li e e r t op ie
feuilleton.
Nieuwe Schietasclie Courant
met mtis GeiMeert ZoièisM
prijs lö c p. west. 0.45 p. nni. fl.35 p.3md.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd Zon
dagsblad.
Ofiicieele berichten.
Schiedams westelijke
havenkant.
De steenkapper van Keulen.
tor tóbM Aï" S w00rden'<"e d«»-
StatoViWe °°d8° meeSter aerlmrd ver'
Buitenlandsch Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week iO cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau
BOTERSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelyk adverteeren worden uiterst bil-
1 ij k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
zÜn voornemens op Donderdag 8 April a.s., 's
middags 12 uur, ten Raadnuize aan te besteden
de levering van
trottoirkolken, putranden, straatkolken, pad-
palen en balusters, nader omschreven in
een bestek in 5 typeteekeningen.
Het bestek is a f 0.25 (franco per post f 0.30)
en elk der typeteekenmgen k fO.10 verkrijgbaar
ter Gemeente-Secretarie (atdeeling A).
De inschrpvingsbiljetten moeten voor's morgens
11 uur van dien dag ten Raadhuize zijn ingeleverd.
Voor enkele maanden schreef de meer bespro
ken inzender van ïOude Klare uit Schiedam" in
het Ilaagsch vrijzinnig-democratisch orgaan »Land
en Volkover Schiedam als havenstad het vol
gende
vMaar er is nog iets, wat, als het komt, Schie
dam geheel en ai den hals zal omdraaien. Voor
het terrein in kwestie licht de zalmvisscherjj.
Naar reeds als zeker verluidt, zal deze verplaatst
worden en gebracht worden aan den westelijken
havenkant van Schiedam tusschen Schiedam en
Vlaardingen dus. Dat wil dus zooveel zeggen als
de terreinen die Schiedam tusschen de Haven en
de Vijf Sluizen opspuit, zullen geheel hun waarde
verliezen en improductief worden. Aan den Wa
terweg, vlak voor die opgespoten terreinen, ligt
een strook grond, die als aangeslibde grond eigen
dom is van den Staat. Langs die strook zal de
zalmvisscherü gebracht worden en daarmede gren
zen de terreinen van Schiedam niet meer aan de
Maas en missen ze geheel hun doel. Zoo wordt
dus Schiedam aan de Oosterhavenkade geampu
teerd, aau de Westerhavenkade lam geslagen
Er blijft dus niets meer over dan het stuk tus
schen den Watertoren en Smulders. Als haven
stad kan Schiedam dus afbinden".
We hebben toen bedoeld schrjjven in »Land en
Volk" gepubliceerd werd, reeds in 't licht gesteld,
dat deze schets van den toestand aan Schiedams
westelijken havenkant te zwart gekleurd was. We
betoogden, dat Schiedam nog niet als havenstad
behoefde af te binden, daar 't nog had zijn Voor
haven, nog voor de vaart te verbeteren, maar
buitendien nog aan den oostkant de Oosterhaven,
zeer wel nog voor het scheepvaartverkeer uit te
breiden. »Bovendien, ook al wordt werkelijk de
zalmvisscherü ter aangeduide plaatse gebracht
zoo betoogden wü dan heeft Schiedam nog
gelegenheid genoeg een verlengde Westerhaven
Historisch verhaal uit de iöde eeuw.
46)
De boot landde beneden in de stad, Rein-
hokt, de zwaardveger en de nar, de twee vis-
schers, stapten aan wal en richten hunne
schreden naar de Hanen poort. Daar het wacht
woqrd hun bekend was, werd de brug zonder
moeite neergelaten en zij traden binnen.
„Dus morgen naar meester Claes," zei Rein-
hold nog bij 't scheiden tot den nar. „Ik doe
Gnze Lieve Vrouw in de Kopergas een ge
lofte, als de redding gelukt."
De dochter des dombouwmeesters zat een
zaam in hare kamer, met het spipnewiel naast
naar. Zij had den rozenkrans in de hand en
Btp e zon flr°ng binnen en speeide nieuws-
p11f+ln.,Agne8' roodgeweende oogen.
in rïvnv s hoorde zij buiten de oude Martha
in hnr ™?P1uk mefc een man- Sael greep zij
wreef eenn.' aalde een doek te voorschijn en
Dan TJm' ,™aalver haai' gelaat.
Berndchpn b*nn?n en zei glimlachend
richt.' staat buiten en brengt u be-
„Breng hem dan aanstonds binnen.
Gy
met beboorlyken uitgang naar de Maas te maken.
De opgespoten terreinen zullen ten allen tyde
met de Maas gemeenschap kunnen hebben. Ver
schillende waterverkeersmiddelen zyn daar nog
zeer goed aan te brengen, zoodat de terreinen
volstrekt niet improductief of waardeloos zullen
worden".
Toen we aldus schreven, was 't nog niet ge
heel zeker, dat de zalmvisschery van onder Oud-
Delfshaven naar den westeiyken havenkant onzer
stad zou worden overgebrachtthans schjjnt die
overbrenging een feit te zullen worden. Het ma
ken van een zalmzegenvisscherjjkade met heuvel,
ophaalballen enz. langs de Nieuwe Maas boven de
Vyfsluizen onder deze gemeente is reeds aanbe
steed en zal weldra gegund worden.
Nu aldus werkelykheid blijkt te worden, wat
tot voor korten tyd nog vry onzeker was, herha
len en bevestigen wy, dat de bedoelde schryver
den jtoestand aan Schiedams westelijken haven
kant te zwart gekleurd heeft. Komt nu werkelyk
de zalmvisschery daar ter plaatse, dan is er nog
gelegenheid genoeg voor havenuitgang en wordt
de gemeenschap der opgespoten terreinen met de
Maas volstrekt niet afgesneden. Maar toch ligt
in dit opmerkelyk feit van de verplaatsing der
zalmvisschery voor onze gemeente een vingerwy-
zing en een waarschuwing, die alleszins verdienen
benut te worden. Rotterdam, dat tot allen prijs
de verplaatsing der zalmvisschery begeerde, zich
zelfs een aanzienlük geldelyk offer in den vorm
eener schadevergoeding aan de ondernemers dier
visschery getroostte, om die verplaatsing tot een
feit te maken, leert ons voor onze havenuitgangen
te waken, onze gemeenschap met de Maas steeds
vrü te houden.
Hoezeer nu de verlenging van de Westerhaven
tot in de Maas, ook na het gereed'komen van de
nieuwe zalmvisschery steeds mogelyk blijft, spreekt
toch alleszins de wenschelykheid die verlenging zoo
spoedig mogelyk tot stand te brengen. Een eenige
verbinding met de Maas blfjft voor een gemeente
als Schiedam, die op den breeden stroom zooveel
belangen heefr, steeds bedenkelyk. Alleen door een
eenigszins langdurig defect raken van de Buiten
sluis zou enorme schade aan onzen handel en ny-
verheid worden toegebracht, die zich den vreese-
lyk langen omweg over Delftshaven zou moeten
getroosten. Ook het belang, met 't oog op alle
gebeurlijkheden, aan den westhavenhant tot een
feit maken, wat nu nog onomstootelyk vaststaat,
weegt hier zwaar. Daarom vertrouwen we, dat
ons gemeentebestuur,al deel 't ook de pessimisti
sche beschouwingen van den schryver in »Land
en Volk niet, toch te dezer zake beslist diligent
zal blyven. Verrasse 't ons weldra met voorstel
len, die van een helder inzien van Schiedams
waarachtig, zwaarwichtig belang alleszins getui
gen 1
Dunt wel b^ mÜ blijven, want ge weet toch
Martha ging weer naar buiten.
Sinds Koenraads gevangenneming waren onge-
veei drie weken verloopen. Meester Claes was
sinds steeds droef te moede geweest en hoe
?prnvSnil gne3 °,0k aanhield, om de oorzaak
1, dagen hield hij haar de
em vTborgen> want hij wist, dat dit
hwwir i Sf gK Vi°0r Zljn doclltei' was. En als
wm waarheid onthullen moest,
snri Ir u w T l'gansclle stad van de misdaad
Kort voor den roof van het domplan had hii
reedsaoD Te?1? T4 Ko®nraad toegestemd en
de bniDoft c, i van Maria Hemelvaart zou
Inrnh tW° Dat was voor
wilX hh ni 'fTT ^en onteerden misdadiger
kwam h i nnv schoonzoon hebben, al ont-
hJn ony.e11'hoopt aan dood en kerker.
Koenraads woning ook
den blief uit Stiaatsburg gevonden en nog een
Sm-aa/ho °en bo™ester in Frankrijk, die
Koemaad hooge sommen beloofde, al deze hem
Koemaad loochende wel, dezen laatsten brief
toenmaals m t bezit gehad te hebben, maar
men zou hem op de pijnbank tot bekentenis
dwingen. Na twee dagen zou de tortuur aan
vangen.
DE BALKAN.
De telegrammen over de Balkanaangelegenheden
bevatten niet veel gewichtig nieuws. Zü melden
het een en ander over de verschillende zienswijzen
der diplomaten in de onderscheidene geschilpunten.
Het Reuteragentschap te Londen vernam gister
dat de pessimistische inzichten, die in 't begin der
week in diplomatieke kringen voorzaten, thans
zoo goed als niet meer bestaan.
Het middenpunt der belangstelling wordt op dit
oogenblik gevormd door de Engelsch-Oostenrijk-
sche onderhandelingener jworden voortdurend
telegrafische mededeelingen tusschen Londen en
Weenen gewisseld, maar er is mets vernomen van
een bepaald besluit.
Reuter is gemachtigd tot de verklaring, dat er
tusschen de kabinetten te Londen en te Weenen
geen groot verschil van inzicht bestaat betreffende
de formule, die aan Servië zal worden aangeraden,
daar deze eenvoudig een kwestie van bewoor
dingen is.
Het wordt bevestigd, dat Engeland en Frankryk
de actie van Rusland, hetwelk de annexatie van
Bosnië Herzegowina erkent, niet zullen volgen,
alvorens de Oostenryksch-Servische onderhande
lingen een bevredigende oplossing hebben gevon
den. Reuter meent goede reden te hebben voor
de hoop, dat dit slechts een kwestie van dagen is.
Nadruk wordt gelegd op het feit, dat, wat de
Britsche formule betreft, opgemaakt met algeheele
instemming van Frankryk en Rusland, iedere
overeenstemming, die tusschen Londen en Weenen
zal worden verkregen, ook te Parys en Peters
burg aannemelük zal zyn.
De ïZeit" verneemt, dat von Aehrenthal gezegd
zou hebben, dat er nog geen qvereenstemming
was verkregen inzake het Engelsche voorstel en
de stappen der mogendheden te Belgrado. Men
kan echter een toenadering vaststellen tusschen
de verschillende zienswyzen. Er kan geen sprake
van zijn dat wy van het Servische kabinet een
vernederende verklaring zouden eischen wü willen
alleen ophelderingen over onze betrekkingen met
Servië verkrygen en bereiken, dat aan die dubbel
zinnige manier van spreken een einde komt.
De »Neue Freie Presse" meldt, dat er op het
oogenblik tusschen Oostenryk-Hongarüe en Bus-
land onderhandelingen zyn geopend om tot een
overeenstemming in de Balkanaangelegenheden te
geraken.
In Servië.
Gister is in de Skoepsjtina het gebeurde met
den bediende van den kroonprins ter sprake
geweest.
De minister-president antwoordde op een vraag
dat het ambtelyke blad een uiteenzetting heeft
gegeven betreffende den dood van den bediende
van den kroonprins. De prins had hem, den
minister-president, kennis gegeven, dat by afstand
deed van alle rechten op troonopvolging. Daar de
Zoo was in eens Agnes' schoonste droom
verstoordeerst volle lente en lucht en zonne -
glans nn lag er een koude nevel rond haar
bloemhof gelegerd en alle bloesems verbleekten.
Koenraad was vroom en onschuldig en tot zulk
een misdaad niet in staat, dat wist zijmaar
hoe zou zij hem redden? Zij, een zwak meisje,
dat alleen sterk was in de erkenning harer
zwakheid en in vertrouwen op God.
Bernschen was met Martha binnengekomen,
vriendelijke groette hij.
„Ik heb een briefje voor u uit den toren"
ze* hij, terwijl hij het meisje vorschend aan
zag
Agnes wachtte eenige oogenblik, als bedacht
zij zich, of zij het schrijven zou aannemen.
Dan stak zij haar hand uit en ontving het
blad.
Weinige woorden slechts stonden er op* ge
krast „ik ben geheel onschuldig, Agnes, ook
al mocht ik op dé pijnbank bekennen. Maar ik
wil gaarne alles verduren, laster en pijnbank,
adS gij mij maar niet voor schuldig houdt. Ik
heb de Lieve Moeder Gods een gelofte gedaan,
zoo lang ik leef iederen Zondag voor haar beeld
den rozenkrans te bidden, als zij mij ne onschuld
aan den dag brengt. Wilt gij u daarmee ver
eenigen Koenraad."
De tranen stonden Agnes in de oogen.
„Hoe kan hij nu zoo iets schrijven Ik heb
niet eens aan zijne schuld gedacht. Zeker wil
ik mij met zyn intentie vereenigenik heb nog
ministerraad in deze onbevoegd en de Koning
alleen bevoegd is, is de brief van den prins aan
Z. M. te hand gesteld.
De brief van den kroonprins van Servië aan
den minister-president luidde als volgt
sGeachte heer president I Getroffen door de
volkomen ongëgronde en onrechtvaardige beschul
digingen, die een ongelukkig toeval in zekere
kringen van onze samenleving heeft te voorschyn
geroepen, heb ik de eer, u ter verdediging van
myn tot dusver door niets bevlekte eer en van
mün volkomen reine, kalme ziel de volgende ver
klaring te doenIn het diepste bewustzyn van de
plicht, die my op het oogenblik myn geweten
oplegt, doe ik in het belang van het vaderland
van alle rechten en aanspraken, die my de grond
wet verleent. Dit myn besluit is onwrikbaar.
Derhalve verzoek ik u, dien overeenkomstig te
handelen en stappen te nemen, dat het ook de
hoogste bekrachtiging verkrygt. Terwyl ik voor
althoos alle rechten op den troon prysgeef, die my
op grond van 's lands grondwet toekomen, zal ik
toch altyd bereid zyn, als Serviër en soldaat, myn
leven voor koning en vaderland te offeren. Ont
vang, mynheer de president, de uitdrukking myner
hoogachting. George."
Reuter seint uit Belgrado nog het volgende
Uit de uiteenzetting van regeeringswege volgt,
dat de bediende van den prins het slachtoffer
is geworden van een ongelukkig toeval, ten
aanzien waarvan bet onmogelük was vast te
stellen wie verantwoordelyk is of de schuldigen
te vinden. De bediende heeft in het hospitaal
verklaard, dat bij van de trap is gevallen, en uit
vrees voor een verergering van de breuk, waaraan
hy leed, overbrenging naar het hospitaal had ge
vraagd. Het proces-verbaal van dit verhoor meldt,
dat het slachtoffer zyne verklaringen bü volle be
wustzyn heeft afgelegd.
Volgens het »Berliner Tageblatt" loopt te Wee
nen het gerucht, dat de kroonprins zich heimelyk
naar Rusland heeft begeven, of op weg is naar
Zwitserland.
De jNorddeutsche Allgemeine Zeitung" schryft
Volgens telegrafiische berichten uit Parys beweert
de Temps" ten eerste, dat de Keizer in een brief
aan den Keizer van Rusland er op aangedrongen
heeft, dat Rusland omtrent zyn bedoeling ten
aanzien van de inlüving van Bosnië en Herzego-
wine geen twüfel zou laten, en ten tweede, dat
de Keizer in een anderen brief aartshertog Frans
Ferdinand zyn onvoorwaardelyken steun heeft toe
gezegd. Alle twee die beweringen zyn onjuist;
beide zoogenaamde brieven van keizer Wilhelm
zijn niet geschreven.
Er zyn thans in België Oostenryksche agenten
op ronde om zadelpaarden op te koopen. Verleden
Maandag hebben zü in de buurt van Mechelen
verscheidene paarden 1800 tot 3000 franken be
taald.
zooeven voor hem gebedendat moet Reinhold
hem schrijven voor hij gefolterd wordt. De Lieve
Moeder Gods zal hem helpen om geen leugen
te zeggen."
„Ja bid maar goed, jonk vrouw," zei de nar, die
er thans echter niets narrisch uit zag. „Ik kan
u nu nog niet alles zeggen, maar op het goede
spoor ben ik toch."
„Wij zullen alles met onderwerping en geduld
afwachten," zei Agnes zuchtend. „God beloone
uwe moeite."
Zij keerde zich weer naar het venster de nar
verliet met Martha de kamer.
Martha had echter nog heelwat te babbelen
zij zou zoo graag wat meer vernomen hebben.
„Het arme kind," zei ze buiten tot den hans
worst, „wordt nog ziek van al het leed. Het is
goed, dat gij haar een weinig getroost hebt, al
is er dan ook geen hoop"
Daarvoor zullen wy den lieven God laten
zorgen, wij helpen slechts een wemig mee," was
het ontwijkend antwoord. „Toen ik nog zoo'n
kleinê jongen was, die nauwelijks loopen kon,
en mijne moeder dood en mijn vader ziek, toen
heeft zich Koenraads moeder mijner ontfermd.
De Kuen's woonden naast ons, en dagelijks
kwam de goede vrouw naar ons toe en bracht
mijn vader warme soepmij verzorgde zij, als
ware ik haar eigen kind.
Wordt vervolgd.)
ciIl6S.
M
