field verdienen!!!
W. KESTER,
11.
Kappelhof Hovingh's
LEVERTRAAN.
SULTANA
ia min
HABANERA
3 et
Crediet-Vereen. Amsterdam.
SCHIEDAM.
Ingezonden.
Gemengd flïïeuws.
omdat gij de zekerheid heht geen
of 6 maar ten volle 10
uitgekeerd te krijgen.
Neemt proef
Prima kadetjes 6 a 10 cent,
Bij alle drogisten verkrijgbaar
Advertentie n.
Kerknieuws.
Gebouw: „AMICITIA".
Deze merken zyn van puike
kwaliteit en mooie lichte kleuren.
J. ZOETMULDER.
generaal Knobel de gedenksteen, ter gedachtenis
aan de in den jongsten oorlog gevallen Nederlanders
overgedragen aan den kerkeraad der Hervormde
Gemeente te Pretoria. In den oostenlgken toren
muur van het nieuwe kerkgebouw, op den hoek
van Du Toit- en Kerkstraat, is deze steen inge
metseld. Tot de plechtigheid waren alle Ministers,
Transvaalsche en andere autoriteiten uitgenoodigd.
R. K. Middenstand.
De statuten van den Diocesanen Bond van R.R.
Middenstands-vereenigingen in het Aartsbisdom
zijn door Mgr. den Aartsbisschop goedgekeurd.
Nienwe spelling.
Door de Vereeniging van Christelijke onderwij
zers en onderwijzeressen in Nederland zjjn aan de
afdeelingen de volgende vragen verzonden
1* Acht u het wenscheljjk voor de school de
spelling De Vries en Te Winkel onveranderd te
behouden
2. Zoo niet, acht u het stelsel-Kollewjjn geschikt
de spelling De Vries en Te Winkel te vervangen
of geeft u de voorkeur aan een Staatscommissie,
die een andere vereenvoudiging zal ontwerpen
Uitvoerkeuring van vleesch.
De minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del, gelet op art. 2 der wet op de uitvoerkeuring
van vleesch 1907, mede gelet |op het koninklijk
besluit van 15 December 190S, waarbjj het tijd
stip van inwerkingtreding van voornoemde wet
bepaald is op 1 Mei 1909, alsmede op het konink
lijk besluit van 6 Mei 1908, waarbij Groot-Bri-
tannië en Ierland zijn aangewezen als de landen,
naar welke het, te rekenen van 1 Mei a.s., ver
boden is, vleesch, hetwelk niet voorzien is van
een of meer merken, als bewjjs, dat het bp eene
van rijkswege ingestelde keuring voor uitvoer ge
schikt is bevonden, uit te voeren of aan eenig
middel van vervoer tot uitvoer aan te bieden
verleent ontheffing van dit verbod
a. voor verduurzaamd vleesch
b. voor vleesch, hetwelk zich bevindt op sche
pen en bestemd is voor verbruik van de daarop
verblijvende personen. (St. Ct.)
Mr. de Meester.
De Haagsche correspondent van de »Tel" schrijft
jllet bericht, dat de oud-minister De Meester het
bjj de candidaatstelling in de liberale kiesvereni
ging van het district Zuidborn met 100 stemmen
minderheid heeft moeten afleggen tegen den land
bouwer Teenstra, heeft in politieke kringen hier
ter stede sensatie verwekt.
Van betrouwbare zijde is mij medegedeeld, dat
dit echec enkel en alleen 'n gevolg is van de aar
zelende houding, door den heer De Meester op ver
gaderingen in het district Zuidhorn aangenomen
tegenover de staatspensionneering. De heer Teen
stra verklaarde zich daar beslist vóór.... en overwon.
Dit is 'n klein bewjjs voor de stelling, dat bjj
de bekomende verkiezingen de staatspensionneering
een eerste rol zal vervullen. Intusschen is men in
gezaghebbende vrijzinnige kringen alhier beslist
van oordeel, dat de heer De Meester in Juni in de
Kamer moet worden gebracht, en het zal dan ook
wel spoedig bljjken, dat er 'n district voor hem
is gevonden."
drijf van of lossen van schepen, niet bedoeld
in art. 10, sub 6, der Ongevallenwet 1901, en
het bedrjjf van laden of lossen van andere vaar
tuigen uit of in schepen, niet bedoeld in art. 10
sub 6, dier wet, al of niet verbonden met eenig
ander bedrijf, v°°r zoover deze werkgevers niet
zjjn cargadoors, die uitsluitend kantoorpersoneel
in hun dienst hebben, worden de premiën maan
delijks betaald
4e. voor de sub 3 bedoelde werkgevers is de
vervaldag der premie de eerste Maandag in elke
maand
5e. door de werkgevers, die het schippersbedrjjf
uitoefenen of een bedrijf als genoemd in het ko
ninklijk besluit van 5 December 1902 (Staatsblad
No. 207), worden de premiën jaarlijks betaald
6e. voor de sub 5 bedoelde werkgevers is de
vervaldag der premie 1 Januari
7e. wanneer een werkgever meer dan 14 dagen
vóór het eindigen eener betalingsperiode ophoudt
een verzekeringsplichtig bedrjjf uit te oefenen, is
de van de premie, welke alsdan door hem over
de nog niet afgeloopen periode verschuldigd is, de
vjjfeitnde dag na dien, waarop hij met de uitoe
fening van het bedrjjf heeft opgehouden
8e. wanneer een werkgever, niet vallende onder
No. 3, ingevolge de voorgaande bepalingen voor
de eerste maal premie zou moeten betalen binnen
eene maand na de mededeeling van het bestuur
der Rijksverzekeringsbank van het aan zjjne onder
neming toegewezen gevarencjjfer, wordt de eerste
vervaldag der door hem verschuldigde premie gere-
rekend die dag te zjjn, welke volgens de voor
gaande bepalingen de tweede vervaldag van de
premie zou zjjn
9e. de wergever die is toegelaten om zelf het
risico te dragen van de bjj de Ongevallenwet 1901
geregelde verzekering zjjner werklieden of om dat
risico over te dragen aan eene naamlooze vennoot
schap vereeniging, is bevoegd om, nadat fajj, de
vennootschap of de vereeniging, is aangevangen
het bedoelde risico te dragen, de premie, welke
hjj alsnog aan de Rijksverzekeringsbank mocht
verschuldigd zjjn, aan de bank te betalen vóór den
vervaldag, welke ingevolge het hiervoor bepaalde
voor hem zou gelden. (St. Ct.)
Arbeidersverzekering.
De minister van Landbouw, Njjverheid en Han
del, gezien art. 46 der Ongevallenwet 1901, zoo
mede art. 4 der wet van 3 Februari 1902 en art.
1 der wet van 28 April 1906, heeft goedgevonden
met ingang van 5 April 1909 in te trekken
zjjne beschikking van 14 Octber 1908 No. 1130,
aideeliDg Arbeidersverzekering, en te bepalen
le. voor zoover in deze beschikking niet anders
is bepaald, worden de premiën door de werkgevers
halfjaarlijks betaald
2e. de vervaldagen der premiën zjjn voor alle
werkgevers, die sub 3 en 5 bedoeld uitgezonderd,
1 Januari en 1 Juli;
3e. door de werkgevers, die uitoefenen het be-
Mijnheer de Redacteur,
Verzoeke beleefd plaatsing van het volgende
De Ned. Gist- en Spiritusfabriek te Delft zal
over 1908 een dividend uitkeeren van 19*4, de
Schiedamsche branderijen hebben over hetzelfde
tijdperk verlies gegeven. Ligt het nu niet voor de
hand dat wjj onze industrie moeten veranderen
en onze bakens spoedig moeten verzetten, nu het
getjj zoo hard verloopt Waarom niet flink de
handen ineen geslagen en onderling een of meer
spiritusfabrieken hier opgericht Kapitaal is er
voldoende en voor een zoo rendeerende zaak ook
gemakkelijk te verkrijgen, mits ze goed wordt
aangepakt en de directie uit kundige lui bestaat.
Ook die zijn er wel te vinden, doch dan moet
eerst een groote dosis najjver en wantrouwen
voor goed op zjj worden gezet. Zou dat niet moge
ljjk zjjn, nu de nood zoo hard dringt Is er nog
geen leergeld genoeg betaald? Komt branders,
weest nu eens ferm, niet Delft maar Schiedam
moet en kan de kroon spannen, zjj moet hare
oude traditie, veranderd naar den geest des tjjds,
trouw bljjven dan zal niet langer de Nederlandsche
doch de -»Schicdamsche Gist- en Spiritusfabriek"
aan de spits komen te staan 1
Wie neemt het iniatief
EEN BRANDER.
De herbouw der aloude en beroemde Abdjj
van Eemond is wel verzekerd, doch er zullen door
de R. P. Benedictijnen, die daarin moeten wonen
en wier aantal op het oogenblik nog niet groot is,
heel wat moeilijkheden zjjn op te lossen en te
overwinnen, voor dat aan den herbouw begonnen
kan worden.
De overdracht van den grond heeft nog niet
plaats gebad en hierdoor is het niet mogeljjk om
trent het tjjdstip van den herbouw iets met zeker
heid te melden.
Z.D.H. de Aartsbisschop van Utrecht heeft op
25 Maart in de kapel van het Weeshuis te Utrecht
de HH. Wjjdingen toegediendvan het subdiaco
naat aan den Eerw. Heer B. M. Paanakker, van
het Priesterschap aan de WelEerw. Heer J. R.
van Dejjl.
Mijnongeluk. In de Langlaagte diepe mjjo
te Johannesburg sprongen Donderdag door een
ontploffing de pijpen, die versche lucht aanvoeren.
Zestig Kaffers en negen blanken raakten dienten.
gevolge van de bedorven lucht bedwelmd. Acht
Kaffers stierven er aan. De overigen zullen, naar
verwachting, over enkele dagen beter zjjn.
Geheimzinnige aanslag in Rome.
Nog heeft zich de ontroering over het ontdekken
van het nljjk in den koffer" niet gelegd, of een
nieuwe gewelddaad heeft de Romeinen doen
opschrikken.
Eergistermorgen, omstreeks 5 uur, werden de
bewoners der straten rondom het poliklinische
hospitaal uit hun slaap gewekt door een sterke
ontploffing. Eenige artilleristen, wier kazerne in
die wjjk ligt, kwamen op het geweld toesnellen
en drongen een ouden toren binnen, in den muur
der kazerne gebouwd, waar zjj twee jongelieden
op den grond uitgestrekt vonden liggen, in jam
merlijken toestand. Op de eerste verdieping wer
den eveneens twee jongelieden aangetroffen, min
der zwaar gewond.
De artilleristen namen de overblijfselen van een
bom op, een met kruit gevulden zakdoek en een
nog geladen bom.
De twee zwaar gewonden werden naar het
hospitaal gebracht, waar men hun ieder den
rechterarm moest afzetten. Maar één hunner is
zoo vreeselijk toegetakeld, dat hij zjjn wonden wel
niet zal overleven.
De bedrijvers van de ontploffing zjjn jonge
mannen, zonder vaste woonplaats, die nu hier,
dan daar slapen. Hoe zjjn zjj aan die bommen
gekomen en wat was hun plan Dit heeft he^
onderzoek der politie nog niet kunnen vaststellen.
Men veronderstelt, dat de ontploffiag veroorzaakt
is door een niet uitgedoofde sigaret, waarvan het
eind is teruggevonden.
Opgericht in 1853
Correspondent voor Schiedam
S. C. VAN WAALWIJK VAN DOORN,
Singel 38.
Verstrekt credieten tegen waarborg van eerste
Hypotheek (met vrjje aflossing), op onderpand van
effecten, tegen borgtocht, op incasso's en in blanco,
tegen eene rente, in verhouding tot het disconto
der Nederl. Bank.
Neemt gelden a deposito, rente thans
met een dag opzegging2 pet.
voor 1 maand (of langer) vast: 21/»
voor 3 maanden vast3
Belast zich met incasseering van kwitanties
en wissels en het fourneeren van chéques op het
Binnen- en Buitenland.
doet gjj beslist indien, gjj Uw brood neemt van
Controle-boekjes verkrijgbaar bü de
loopers en aan den winkel.
alleen bij mjj verkrijgbaar.
300 moorden. Naar de j Daily Mail" uit
Petersburg verneemt, is te Samara een vrouw met
name Popowa in hechtenis genomen onder beschul
diging, dat zjj een driehonderd moorden heeft
begaan. Sedert dertig jaar hield zjj zich nl. bezig
om vrouwen, die ongelukkig getrouwd waren, door
vergif van haar echtgenooten te ontdoen. Zjj deed
het voor een kleinigheid.
Naar men verneemt, is de zeereerw. heer Kle-
kamp, pastoor te Lisse, wederom in zooverre her
steld, dat z.zeer.eerw. eergisteren voor het eerst de
H* Mis kon opdragen.
- De zeereerw. heer A. H. F. Wennen, Deken
en Pastoor van Purmerend, die sinds Maandag
ernstig ongesteld is, vertrok gister naar Rjjsenburg
om daar in de boschrjjke omgeving genezing te
zoeken voor zjjn ernstige kwaal.
geantwoordJezus van Nazareth
De gedeelten van die recitatieven, waar Jezus
sprekende ingevoerd wordt, behooren tot de na
tuurlijkste uitingen van het werk, ze zijn alle
zeer sober gehouden en prachtig gedeclameerd,
zoodat die plaatsen bij een gevoelvolle voordracht
dadelijk onze sympathie hebben.
De koralen, die in de Johannis-Passion aan
gewend zijn, behooren tot de schoonste welke
ooit gecomponeerd zijn. We noemen b.v. het
tot weenens toe ontroerende koraalWer hat
dich so geschlagen, mein Heil" enz., als antwoord
op Jezus' vraag: Waarom slaat ge mij en
ook 't eerste koraal: „O, grosse Lieh" op de
bekende molodie „Herzliebster Jesu."
Alle koralen onderscheiden, zich van vele
andere, door gevoelvolle kunstrijke harmonieën
en wat een groot belang is, de drie onderstem
men hebben alle zelfstandige melodieën, waardoor
aan de beteekenis der woorden een gevoelvolle
voordracht gegeven kan worden. Men lette b.v.
in 't laatstgenoemde koraal op de stemvoering
bij de woorden„diese Marterstrasse" en „und
du musst leiden.
Het HOOFD-KORAAL, dat veelvuldig in deze
Passion aangewend wordt, is Stockman's Pas-
sions-lied„Jesu Leiden, Pein und Tod". Deze
schoone koraal-melodie verschijnt voor 't eerst
aan 't slot van het le deel op de woorden
„Petrus, der nicht denkt zurück
't eerste deel van de Johannes-Passion bevat
slechts drie Aria's De eerste is voor een Altstem
gecomponeerd en volgt daar, waar Jezus ge
bonden door Hannas weggevoerd wordt. De
tekst wijst op het „binden": „Von den Stricken
mijner Lundcn mich zu entbinden, wird mein
Heil gebunden."
Bij vroegere componisten werd deze tekst te
realistisch gecomponeerd, om zoodoende een
aanschouwelijk beeld van de handeling „binden"
te geven. Bach echter heeft dezen tekst sober
der opgevat en heeft niets anders willen uit
drukken dan het medelijden, gewekt bij den
geloovigen Christen op het zien van Jezus' eer
ste marteling.
De instrumentatie is ook zeer eenvoudig, twee
hobo's met strijkorkest, waarbij de eersten als
„solo" aangewend zijn en beide met interessante
en gevoelvolle motieven met de altstem afwis
selen.
Na een kort recitatief van 3 maten bij de
woorden: Simon Petrus folgte Jezus nach"
heeft Bach een Sopraan-Aria gecomponeerd,
beginnende metIch folge dir gleichfalls mit
freudigen Schritten." Hoogst eenvoudig is ook
deze Aria geïnstrumenteerd voor fluit, orgel,
bas en cellowaardoor Bach 't effect bereikt
van t naïeve, onbewuste volgen van den
Heiland, vol kinderlijk geloofsvertrouwen. Ze
biedt met de vorige Alt-aria door haar meer
zonnige opgeruimde ontboezeming een welkome
afwisseling.
De derde Aria van het le deel is voor den
tenor bestemd. Deze Aria is een der schoonste
Voorheen: Tooneelzaal van Musis Sacrum.
Westmolenstruat No. 15.
Ondergeteekende bericht hiermede dat de ver
bouwing en restaureering van bovengenoemd
gebouw a.s. Zaterdag gereed zal zjjn en het ge
bouw dien dag te bezichtigen is des avonds van
8 tot 11 uur.
Bespreking der zaal kan vanaf heden weder
beginnen.
Aanbevelend,
N. VAN DIJK,
Kantoor: Warande No. 4a.
welke er bestaan. Zij schildert 't berouw van den
dicipel, die gefaald heeft, n. 1. Simon Petrus.
De begeleiding is alleen voor strijkorkest, doch
welk een rijkdom van klank en motieven heeft
Bach hier gevonden, oih den gemoedstoestand
van een berouwhebbend zondaar te schilderen.
Ja, Bach stelt aan solisten en koren wel
zware eischen zich in de verschillende toestan
den te kumren verplaatsenVoor den Evange
list in 't bijzonder is de taak niet gemakkelijk
om zijn party eenvoudig, doch bovenal natuur
lijk voor te dragen.
t TWEEDE DEEL van 't werk brengt tot een
climax, de koren nemen meer deel aan de han
deling en zijn nu bedoeld ais uitingen van dra
matische kracht. Zulks is Bach uitmuntend ge
lukt. Zoo b.v. 't kort uitgestorten „Nicht die-
sen, diesen nichtsondern Barrabamwanneer
de Joden voor de keuze gesteld worden, of Jezus
dan wel Barabas zal worden vrijgelaten. Men
hooit aan de beslistheid van hun antwoord,
hetwelk geen twijfel meer overlaat, wiens vrij
lating zij wenschen.
Dan hebben we nog twee belangrijke en
moeilijk uit te voeren koren, waarin de Joden
van hun groot fanatisme blijk geven met de
Woorden: Wclre dieser nicht ein Ubeltdter" en
Wir durf en niemand toten
Vooral door aanwending van chromatische
intervallen (in halve tonen) verkrijgt Bach hier
mede de voorstelling van een joelende, opruiende
wraakgierige menigte. De woede, hartstocht en
moordlust is er gemakkelijk uit te onderkennen
men hoore 't sissend uitgestorten „nichtnicht
t Recitatief no. 30 voor tenor, waarin verhaald
wordt, dat Jezus door Pilatus gegeeseld wordt,
is ook zeer interessant. Door de Compositie van
het recitatief wordt ons op duidelijke wijze de
handeling „geeselen" voor oogen gesteld.
Daarop volgt een korte Aria voor den Ras
solist bij„Betrachtte meine Seele". Dit is een
dei meest innige gedeelten van het werk. Bach
heeft hier zulke heerlijke, weldadig aandoende
thema s gevonden, als we maar zelden elders
aantreffen. Ook de instrumentatie draagt daar
toe zeer veel bij, ze bestaat uit le en 2e violen
„Con sordine" en een verouderd instrument de
luit, waarvoor nu meestal harp of violencel ge
bruikt wordt, 't Is een gedeelte, waaraan men
zich niet genoeg kan laven.
Nog een kort doch belangwekkend koortje
ontmoeten we, nadat de Joden Jezus de door
nenkroon opgezet en een purperen mantel heb
ben omgeworpen, waarbij ze sarcastisch, hoo
iend en valsch Jezus toeroepen: „Seigegrüsset,
lïbter Juden KoningBijzonder karakteristiek
zijn de snelle zestiende passages voor fluiten en
hobo s, waaruit we duidelijk 't lachen en spotten
van het Joodsche volk hooren. Vergeefs klinkt
de stem van het medelijden als Pilatus uitroept
„Seht, welch ein Mensch
(Wordt vervolgd
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken wordt de kopy niet teruggegeven
SIUREH