Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste~Jaarffan£.
Donderdag 22 April 1909.
No. 9393.
u../r h f ia
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Verpachting grasland.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
w U Wa« 7?^ch^nt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen en
S/r S?h^dam ?er 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent Franco per post door geheel Nederland f 2.- per kwartaal
Afzonderlijke nummers 2 cent ax iaat.
atT^rTemintZ W£rdf? dagelijks'aangenomen aan ons Bureau- Boter
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent. J r,
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldeljjjk adverteeren worden uiterst b i 1-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter kennis van belanghebbenden, dat de
vernuring voor een seizoen van 9 H.A. 54 A. en
C-A. weiland in 't Zuidergors en 3 H.A. en
w weiland in t Frankeland zal plaats hebben
«L t?Sdagc28 April a's" des morgens halt elf
uur in Musis Sacrum.
S c h i e d a m, 21 April 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE, W.B.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
wfD' uingeyol6e art- 12> le lid der Drankwet,
Penbare kennis dat bq hen een verzoek is
K*,™ GREGORIUS JANSEN, wonende
vvest-Frankelandsche laan no. 46* alhier, om
veriot voor den verkoop van alcoholhoudenden
tor i ,an ren dan sterken drank voor gebruik
plaatse van verkoop in de benedenlokaliteit van
uet pand Hoogstraat no. 165;
«rtCn .^mneren, dat, ingevolge het 3e lid van
»rt. \i der Drankwet, binnen 2 weken na deze
Bekendmaking, tegen bet verleenen van het ver-
of, schriftelijk bij hun College bezwaren kunnen
worden ingebracht.
Schiedam, 22 April 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE, W.B.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
DE TROEBELEN IN TURKIJE.
De Kamer heeft gister een korte geheime
zitting gehouden, die door een honderdtal afge
vaardigden werd bijgewoond. Naar men wil heb
ben de volksvertegenwoordigers, die naar het
mslmtingsleger zijn afgevaardigd geweest, verslag
over hun zending uitgebracht.
Men verwacht dat het parlement heden te San
otefano zal bijeenkomen.
Ahmed Riza, de voormalige voorzitter der
amer, is te San Stefano aangekomen, hem werd
een groote ovatie gebracht.
Ook Enver Bei bevindt zich te San Stefano.
De regeering onderhandelt met de Macedonische
roepen. Er is geen sprake van troonsafstand door
en nltan, maar alleen van bestraffing derschul-
toofdstad Van Terwisseling van het garnizoen der
Na den gister gehouden ministerraad is er een
ambtelijke proclamatie uitgevaardigd, waarin het
bestaan van geschillen tusschen de troepen van
Saloniki en Adrianopel en het garnizoen van
Konstantinopel wordt gelogenstraft. In die pro
clamatie wordt gezegd, dat er geenerlei reden tot
ongerustheid onder de troepen en bevolking
oeataat. De regeering heeft alle noodige maat
regelen genomen. Niemand moet geloof hechten
aan boosaardige geruchten, die uit de lucht ge-
Beruchten"11' Dk Pers m0et geen a'armeerende
geruchten openbaar maken.
Het hoofd der politie te Saloniki is naar Kon-
stantinopel vertrokken met 10 officieren, bestemd
om als commissarissen op te treden,en 60 agenten,
ten einde den veiligheidsdienst in de hoofdstad in
te richten.
Naar luid van berichten uit Konstantinopel zjjn
de grondwettelijke gendarmes de hoofdstad binnen
getrokken.
Gistermorgen zijn er proclamaties aangeplakt,
waarin kennis wordt gegeven, da^'dS'gt'ohdwet-
telüke troepen binnenkort de' stad kallen bihnen-
trekken met het eenige doel de orde ié handhaven
de schuldigen te straffen.
Telegrammen der consuls melden, dat er 19
ezer moordpartijen te Markyrikan hebben plaats
gehad, onafhankelijk van die te Antioche. Eerst
genoemde plaats is verwoest. Seitoem is in staat
van omwenteling.
1 RUSLAND, r 1 I
De Peterburgsche correspondent van de »Daily
e egraph handhaaft zijn mededeelingen over
Is wolski's ontslag en zijne vervanging door Gore-
mykin. Hij seint er nu bfl, dat Stolypin van
plan is, ook af te treden, bijaldien de Tsaar vol
hardt in zijne weigering, om het vlootprogram to
bekrachtigen, dat 's Keizers bijzondere rechten
heet aan te randen. De conservatieven hebben
geen lust, om op het oogenblik het heft in han
den te nemen en trachten Stolypin te overreden"
zqne aanvrage om ontslag in te trekken.
De Newa en de Ladogakanalen district Pe.
tersburg) zjjn voor cholera besmet verklaard.
De Russische Doema heeft in eerste lezing
een wetsontwerp op het auteursrecht aangenomen
De Minister van Justitie verklaarde, dat deze wet
bedoelt de belangen der Russische auteurs te be.
schermen. Rusland is door handelsverdragen ver"
plicht een hteratuurconventie te sluiten met Duitsch
land, Oostenrjjk-Hongarije en Frankrijk. Maar het"
is met met de waardigheid van Rusland is over
eenstemming buitenlandschen schrijvers rechten tê
verleenen, die hun Russische collega's niet bezitten
Door deze wet hoopt de Minister den materieelen
toestand van de Russische schrijvers te verbeteren
ENGELAND,
De Koning zal waarschijnlijk omstreeks 1 Mei
naar Engeland terugkeeren.
De Koningin en de prinses Victoria zullen niet
met uen Koning terugkeeren maar zullen een be,
zoek aan het Grieksche hof brengen.
Minister Asquith diende gister in het Lager
huis een wetsontwerp in tot scheiding van kerk
"hetelH "T' WelSOi"werP is i» booM-
aak hetzelfde als het wetsontwerp door Asauith
SU" "e" lib"a" b™d
aiena. kr is maar weinig kan<s «n a u
ontwerp zelf doo, Lagerhuis
zitting zal worden aangenomen.
DÜITSCHLAND.
Het derde proces Moltke-Harden is eergis
teren te Berlijn geëindigd.
In 1907 publiceerde Harden, zooals men weet
vü rt artikelen in de »Zukunft", waarin hjj
verscheidene personen uit de omgeving van
keizer Wilhelm abnormale neigingen voor de
voeten wierp, in tamelijk onbedekten vorm.
Verschillende door Harden als met den vinger
aangewezen hoogwaardigheidsbekleders vielen
hierom in ongenade en werden ontslagen, waar
onder graaf Hohenau, vorst Eulenburg en graaf
von Moltke. 6
Deze laatste diende een aanklacht iu tegen den
sc rijver der artikelen, die zooveel opschudding
hadden verwekt.
t tHS»WWd DU door het gerechtshof veroordeeld
tot 600 Mark boete en de proceskosten.
frankrijk.
Bq net standbeeld van Jeanne d'Arc op de
Place Augustm te Parijs verkochten gisteren twee
camelots du royeen monarchistisch blad onder
R6' Van *Leve de Koning! Weg met de
Republiek I De menigte, die op het plein aanwe
zig was, opgewonden door deze kreten, verdeelde
zien in twee partijen, waarvan de eene de zjjde der
came oU koos, de andere luid de republiek toe
juichte. Een hevige opschudding was het gevolg,
denrakrl°teH 6en S°ldaat VaD het koloDiale leger
keels rieD - 5 °Vernam en eveneens luid"
nintr T 8 T de ReP"bliekLeve de Ko-
den solHa f1 oT SCaar der heilige Hermandad
tusschlti, WUde arresteeren> kwam diens vader
1 at benmt WOfSteling °ntStond' die de
Hö werd echté ""J Ui! de Voeten
Zün vader en rf i,S''°e 'g hechtenis genomen.
zehde fot Camel°tS °ndergingen het"
PERZlë.
Van het aanbreken van den dag af had gister
stad Shamghazan Van a»
e nationahsten zjjn zes-
f j h°nderd g6W0Qd> verscheidenen gevlucht.
De verliezen der royalisten zij„ onbekend. Ver-
scheidene Russen, voor de troebelen bevreesd, zoch
ten een schuilplaats in het consulaat. Den Britschen
n ussisc en consuls werd in den namiddag
oor een telegram van de gezantschappen te Te-
eran medegedeeld, dat de Sjah zes dagen toestaat
voor het insjaaa van levensmiddelen. Het voor
stel tot wapenstilstand, waartoe Maandag besloten
werd, wordt blijkbaar met weinig enthusiasme be
groet, wegens de moeilijkheden, aan het transport
van levensmiddelen verbonden.
De Sjah verklaarde gister, dat hjj wegens ziekte
den Britschen minister en Russischen zaakgelas-
geen audiëntie kon verleenen.
ZUID-AFRIKA.
Een draadbericht uit Pieter-Maritsburg, d d. 21
April meldt:
De twee huizen van de wetgevende macht in
Natal hebben het ontwerp der wet op de Unie en
het wetsontwerp, voorzieningen treffende voor d e
volksstemming in zake de Unie, aangenomen.
In Natal is er eenige tegenkanting tegen de Unie
geweest.
Gistermorgen brak brand uit in de berg
plaatsen van petroleum en olie van de Noorder
Spoorwegmaatschappij te St. Denis, waardoor
stoornis veroorzaakt werd in den treinenloop.
Bjj den brand zjjn geene persoonlijke ongeluk
ken gebeurd.
Men weet, dat een Chineesch officier, die
aan boord van het Fransche schoolschip »Borda"
werd opgeleid, papieren ontvreémdde. De schul
dig is, naar »le Journal" mededeelt, naar Berlijn
gevlucht.
Dinsdagochtend om half elf had in de Troon
zaal van het Vaticaan de algemeene vergadering
plaats van de Congregatie der Riten voor de a.s.
heiligverklaring van den gelukzaligen fllAmen»
Maria Hofbauer.
In een groote whiskeyfabriek te Belfast is
een brand uitgebroken, die voor ruim 3 millioen
gulden schade aanrichtte.
De oud president der Vereenigde State, Roo
sevelt, is te Mombassa aan boord van de Admiral'
aangekomen en naar het regeeringshuis gegaan.
- Een telegram uit Rodosto, te Athene ont
vangen, meldt, dat een bende het Grieksche dorp
Exasteron, nabij Silivria, district Tsjataldzja, in
brand heeft gestoken. Vierhonderd gezinnen zijn
dakloos.
i TWEEDE KAMER. j
Zitting van Woensdag '21 April.
Hervat wordt de beraadslaging over het wetsont-
werp betreffende de
subsidieering van bijzondere
Hoogere Burgerscholen.
He heer Van Wijnbergen ontwikkelde
eeö amendement, bedoelende de -gelegenheid te
geven om ook subsidie te geven voor vakken, die
niet in de wet worden genoemd; en de heer Ver
hey lichtte een amendement toe, beoogende subsi
die voor gymnastiek-onderwijs en voor bouw en
inrichting Van gymnastieklokalen aan de bijzon
dere burgerscholen.
„He Minister van Binnenlandsche
®n nam het amendement van den heer Van
yvjjnbergen over- Tegen het amendement van
den heer Verhey had de Minister geen overwe
gend bezwaar. Hij gaf echter een aanvulling daar-
van m overweging, om ook subsidie te verleenen
voor onderhoud of huur van gymnastieklokalen.
De heer Ter Laan was voor het amendement
van den heer Verhey, maar tegen 't amendement
van den heer Van Wijnbergen, betoogende slechts
subsidie behoort te worden gegeven voor maat-
schappelijk middelbaar onderwijs, dus alleen voor
vakken welke strekken tot maatschappelijke ont
wikkeling.
Spreker stelde een amendement voor beoogende
ona de oorspronkelijke redactie van het wetsarti-
kel te handhaven.
tJe heer Verhey wijzigde zijn amendement in
den door den minister aangegeven zin
We heer Bos opperde bedenkingen tegen het
door den Minister overgenomen amendement van
den heer Van Wijnbergen.
öpreker's bezwaar kwam in hoofdzaak hierop
ueer, dat 't niet aangaat om aan den Minister over
te laten de beslissing of een of ander leervak al
dan Biet tot het M. O. behoort. Die aanwijzing
Ml de wet geschieden,
we heer Roessingh bestreed eveneens het
ovex genomen amendement Van Wijnbergen.
We Minister nam ook het amendement-Ver-
hey over,
Het amendemen t-T er Laan, dat nu over-
V ,werd verworpen men 43 tegen 39 stemmen.
Verder werd gedebatteerd over een amendement-
er Laan, bedoelende om in gemeenten, waar
een openbare en een bijzondere H. B. S. zjjn, of
aangrenzend gemeenten,
gelijk schoolgeld te doen
heften
en zulks ten einde minwaardige concurrentie te
gen te gaan.
De Minister ontried dit amendement ten
sterkste, omdat het in de practijk het werk der ad
ministratie ten zeerste zal bemoeilijken.
Vóór de pauze werd aan den heer Ter Laan
verlof verleend op een nader te bepalen dag den
Minister van Binnenlandsche Zaken te interpellee-
ren omtrent schooltoestanden te Putten (Gelder
land).
's Heeren Ter Laan's amendement betreffende
schoolgeldheffing werd verworpen met 69 tegen
13 stemmen.
Benoemd werd op een aanvangssalaris van f 2200
tot
commies-griffier
bjj de Kamer mr. dr. W. G. A. Van Sonsbeeck,
adjunct-commies ter provinciale griffie van Gel
derland te Arnhem.
In behandeling kwam alsnu het amendement-
Roessingh stekkende tot het verplichtend stellen van
de toelating op gesubsidieerde bijzondere hoogere-
burgerscholen van kinderen van andersdenkenden
en toepasseljjke-verklaring van de neutraiiteits-
clausule uit de schoolwet op de gesubsidieerde bij
zondere burgerscholen.
De heer Roessingh lichtte dit amendement
toe als noodzakelijk om eikander te beter leeren ken
nen en te waardeeren, waar 't in ons kleine land
zoo dikwijls helaas aan wederzjjdsche waardeering
ontbreekt.
De heer De Beaufort verdedigde een amende
ment, waarbij alleen wordt gevraagd te toelating
van kinderen van andersdenkenden. Hij stelde
zich daarbij op eenigzins ander standpunt dan de
heer Roessingh en wil in geen enkel opzicht ee
nige neutraliteit invoeren en daarmee den raison
d'être van vele der bedoelde H. B„ S. aantasten.
Hij was tevreden, wanneer ten minste zij die met
aie tl. u. tevreden zyn, maar woraen tdegeiaten.
De vergadering werd, nadat nog eenige spre
kers hunne zienswijze over de amendementen in
't licht hadden gesteld, verdaagd tot Vrjjdag 11
uur, wanneer zal worden voortgegaan met de be
handeling van het ontwerp.
De blijde verwachting.
Reuter seint uit Londen
Het comité van Hollandsche vrouwen te Londen
besloot Koningin Wilhelmina een fijn batisten
kinderjurk, versierd met lersche kand, aan te bie
den. Het overblijvende geld zal gebruikt worden
ter verpleging van behoeftige Hollandsche kinde
ren in Londen en Koningin Wilhelmina-fonds ge
naamd worden.
Men schrgft aan de »N, R. Ct.
Dezer dagen werd aan »Zeelandia" geschreven,
dat Prins Hendrik, als de bigde gebeurtenis heeft
plaats gehad, daarvan aan de Commissarissen der
Koningin in de provincies telegrafisch bericht zal
doen toekomen. Dit is niet juist. De minister van
binnenlandsche zaken heeft, zooals ik zeker weet,
aan de Commissarissen der Koningin doen weten,
dat hjj de telegrafische mededeeling zal doen. Ook
aan de burgemeesters der gemeenten van 10,000
zielen en daarboven wordt door den minister bericht
geseind. De Commissarissen der Koningin zallen
dan, op verzoek van den minister, de burgemees-
sters der overige gemeenten zoo spoedig na de bigde
gebeurtenis hebben te verwittigen.
Tweede Kamer-verkiezingen.
LEIDEN. De Vrijz.-Dem. Kiesvereeniging te
Leiden stelde gisteren-avond tot candidaat voor
het lidmaatschap der Tweede Kamer den heer G.
Ngpels, gep. majoor Ind. leger te 's Gravenhage.
TIEL. De Centrale Liberale Kiesvereeniging in
het district Tiel heeft mr. M. Tydeman candidaat
gesteld voor de Tweede Kamer.
GORINCHEM. De anti-revolutionaire kiesver
eeniging Nederland en Oranje te Gorinchem beeft
candidaat gesteld jhr. S. van Citters, afgevaardigde
der Tweede Kamer voor Ede.
RIDDERKERK. De Centrale liberale kiesver
eeniging in het district Ridderkerk heeft gisteren
tot candidaat gesteld voor de Tweede Kamer den
heer W. H. van Bilderbeek, notaris te Dordrecht
a h a
Naar men verneemt, heeft Dinsdagavond te Rot
terdam een vrg rumoerige vergadering plaats gehad
van de oud-liberale kiesveryereeniging »Vooruit-
gang", aldaar, waarin voornameljjk werd gesproken
over het al of niet stellen van een tegen-candidaat,
tegenoyer mr. H. Goeman Borgesius, die in district
I door de vooruitstrevende liberalen is gesteld. Er
11
