Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Abomsert D tp ie
De stembus 1909.
Nine Sclieiamscle Corai
ut fratis Gelllnstreeri MapliM
pffji 10 c. j.fsei, 0.45 p. mi, f 1.35 j. 3 li.
SZS&SZ sïïïïi-ï,
32ste Jaargang.
Vrijdag 4 Juni 1909.
No. 9428.
Feuilleton.
haar neef.
2 ™S WerkelSk te V AS
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Knnisge ving.
Kennisgeying.
Biiitenlandsch Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent. j
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTISN;
Van 1 6 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer
Elke regel daarboven 15 cent. i i j
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. L~1~
Ingezonden mededeelingen 25 cent jper regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
ljjke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Schietoefeningen.
De Burgemeester van Schiedam,
estigt, op verzoek van den heer Staatsraad i.b.d,
g°namissaris der Koningin in de provincie Zuid-
bolland, de aandacht van belanghebbenden by de
cheepvaart op het navolgend bericht
Schietoefeningen van het fort „Pampus"
Zuiderzee 3de District.
Volgens mededeeling van den Minister van Oor-
°f> zal op 8 Juni a.s. eene schietoefening gehouden
orden van het fort «Pampus". Er zal gevuurd
orden met kanonnen van licht kaliber (6 c.M.),
aarbjj onveilig wordt gemaakt een sector,
egrensd door de ware richtingen NW. door
oord tot ZOtZ. (191°), tot op 4500 M. van het fort.
fort d6 da£en waarop gevuurd wordt zal van het
vo k eene roode v'a8 waaien, die 3 uur
y J ket begin der oefening halfstok en een uur
BoF a- oe^en'n8 geheel voorgeheschen wordt,
ro VHe en zuUen tegelykertjjd en op dezelfde wyze
dam" v'aSgen waaien van de batteryen «Diemer-
Mnia en '"Burgerdam", de Westbattery nabjj
Ren en den kerktoren te Muiderberg.
«Ned. krt." No. 212).
Schiedam, 4 Juni 1909.
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
kelüt6^ °P houdende bepalingen betrek-
yj. '^kwartieringen en het onderhoud van
rygsvolk, de transporten en leverantiën
Urengen ter openbare kennis, dat de by art.
V dier wet bedoelde lyst, bevattende de namen
oor inwoners, die voor het verleenen van inkwar
tiering en onderhoud van het krygsvolk en stal
ling van dienstpaarden in aanmerking komen, aan
ket Raadhuis is aangeplakt en van heden gedu-
r®Q de veertien dagen aan de afdeeling Militie, School
straat No. 12, voor een ieder ter leziDg is neder-
Eelegd, alsmetie dat bezwaren tegen die lyst bin-
en voertien dagen na afloop van den tyd voor de
2age bestemd, schriftelijk aan hen kunnen wor-
det* ^gediend.
En
is hiervan afkondiging geschied, waar het
kehoort, den 4den Juni 1909.
t-Uj Burgemeester en Wethouders voornoemd,
r f M. A. BRANTS
De Secretaris,
V. SICKENGA.
DRANKWET.
^Burgemeester en Wethouders van Schiedam
ter J'n8ev°lge art. 12, le lid der Drankwet,
humt** are konnis dat by hen een verzoek is
voor d DVtm J' V°GDDEZANG, om vergunning
Vo0r vorkoop van sterken drank in het klein
denlok j.rui'£ ter plaatse van verkoop in de bene-
alhiervan ket pand Hoofdstraat no. 11
aniaerynereni dat, ingevolge het 3e lid van
binnen 2 weken na deze
"taking, tegen het verleenen van de vergun-
(Uit het Fransch.)
19)
^o^dokt!^ bÜ zeer goedhartig was en vreesde
stond Cr te kebben bedroefd, hernam hjj ter-
kiedirön't Du' M°rgane Zal die verduivelde
pen ju k an l.oui .PÜ nooit weer op de been hel-
8ezóndh»;an Zfl dan ook niet mÜne kostelyke
d°I van Va u vroe8er hergeven Ik word er
°pgesloten°p 6r 100 a'3 een kreupele te zitten
keb^v^Lb„e-ste ™ond, beklaag je maar niet, jij
onbekend te ïor8en> aan jou is het gevoel
klik te if. 4 kewustzijn geeft, ieder oogen-
*°o noodig^ebben!*"1611 degenen die je DOg
hij beLr,0rden waren den dokter ontvallen, en
klik van r- fi.Ze- reeds> t°en bij den doordringende
iZal u n?a. °P zick gevestigd zag.
spoedil f* D1C.tjT® van Arlette, Charlotte, niet
meisje zou zjjn eende' datje dochter bruids-
tante8' daar ia ïnderdaad sprake van geweest, haar
dens Vf -(Wfuren allerliofst voor haar, tij-
- kun verblyf alhierzy toonden zoovee! be
ning schriftelijk by hun College bezwaren kunnen
worden ingebracht.
Schiedam, 4 Juni 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Nog slechts weinige dagen scheiden ons van den
dag, waarop de stemming plaats heeft voor de
verkiezing van de leden der Tweede Kamer der
Staten-Generaal.
Van de groote belangstelling, welke by vorige
periodieke verkiezingen in den lande werd waar
genomen, ontwaren wy ditmaal niets. Er heerscht
slapte in de politiek. Die slapte vindt echter niet
haar oorzaak by de Rechterzyde. O, neen. Zy is
by de Linkerzyde te zoeken, die, thans schrome
lijk verdeeld, geen enkele verkiezingscry heeft.
We missen by dezen stembusstrijd totnogtoe de
felle, harstochtelyke campagneder vrijzinnigen van
1905. Men herinnert zich nog wel hoe in 1905
het land in rep en roer werd gebracht om het
kabinet-Kuyper te doen vallen. Het volk werd
toen begoocheld door allerlei mooie beloften. Men
hield het voor, dat van de liberalen alleen een
goede financieele politiek en een uitmunde sociale
wetgeving te verwachten was. Wat zyn zy, die
1905 hun stem gaven aan de linkerzyde, teleur
gesteld Een overwinning werd er wel-is-waar
behaald, maar in korten tyd na het optreden van
het kabinet—De Meester ontluikte de kritiek by
de eigen geestverwanten. Misslag op misslag volgde
en het gevolg was dan ook, dat minister De
Meester en de zyne tusschentyds de portefeuilles
moesten weerleggen en men met hangende pootjes
by Rechts moest komen om een nieuw ministerie
te vormen. Minister Heemskerk met een ry van
hoogst begaafde ambtgenooten aanvaardde het be
wind en het Kabinet-Heemskerk kweet zich zoo
uitnemend van zyn taak, dat zelfs een liberaal
blad de Nieuwe Crt. moest getuigen«In-
tusschen het zy herhaaldhet ministerie gaf
reden tot lof en overigens tot heden niet veel vat
op zich."
Het is dus voor de kiezers een gebiedende eisch
zulk een Kabinet te steunen waarvan men de re
delijke zekerheid heeft, dat het in de komende
regeeringsperiode de tallooze op behandeling wach
tende vraagstukken op sociaal en economisch ge
bied zal weten af te doen.
Dat men van de Linkerzyde niet veel behoeft
te verwachten en zy tot regeeren niet in staat is,
blykt wel uit het volgende, dat wy in de liberale
«Nieuwe Courant" vonden
«Er is voor de linkerzyde, zelfs by een onge
dacht stembussueces, by geen mogelijkheid een
regeeringsmeerderheid te verkrygen. Men zie het
stembus-program van haar talrijkste groep, de
Unie, maar aan. Er is geen uitslag van de ver-
langstelling, dat er werkelyk aan moest gelooven
haar nichtjes hebben haar zelfs geschreven, maar
je kent myne kleine wildzang; schrijven is juist
niet haar kracht, en ik vrees, dat de bijzondere
kinderlijkheid van haar brieven, de schitterende
nichtjes een weinig heeft teleurgesteld, want het
is nu al ruim zes weken geleden, dat wy niets meer
van haar hoorden.... Zoo gaat het I De bevoor
rechten hapert het dikwyls aan lust, om de arme
duivels te gedenken, die moeten zwoegen voor hun
dagelijks brood, dat is nu eenmaal zoo
«Yves, wees wat voorzichtiger in je oordeel".
«Ik verzeker je, Catherina, dat ik verrukt zou
zyn, het tegendeel te ondervinden.... Ik was zoo
zoetjes aan beginnen te hopen, dat myne Arlette
defamilie wat nader was gekomen, de eenige fa
milie van hare moeder, en dat zy later van dien
kant eenige steun zou vinden.Het was een
droom. Dat blykt! Hoe is het mogelijk, dat ik
gegeven, myn God het was
belachelyk, beken het maar Catherina".
Waarom wilt ge dat ik zoo iets beken Mevrouw
vLaat ons het hopen", besloot de dokter met
een weemoedigen lach, en zich afwendend 'vroeg
al gekomen ?"WS V8naV0nd MaloUzec? Is de
Ou?mner"UH^ gFeep na?r het "Nieuwsblad van
Juimper dat nog met de adresstrook eromheen,
naast hem lag, en begon het verstrooid te ont-
kiezingen denkbaar, welke een ministerie in staat
zal stellen op te treden met een regeeringsprogram,
luidendealgemeen kiesrecht en staats pensionee
ring. Slechts Unie-liberalen en de sociaal-demo
craten zyn het eens over dat program en hoe
dan nogIn de jongste vergadering van den
Vrijzinnigen-Democratischen Bond is plotseling
ontdekt, dat er tusschen staatspensioneering en
verplichte verzekering eigenlyk geen principieel
verschil bestaat, maar een ieder gevoelt, dat aan
deze ontdekking geen langer leven beschoren is
dan de stembus open blyft en dat zy enkel kan
bestaan, doordat men er aan toevoegde, dat over
»een uitvoerbaar plan" nog werd gedacht.
Het Kamerlid Patyn heeft zynerzyds een goed
bedoelde poging gedaan om de vrijzinnigen op 't
punt der ouderdomsverzekering tot elkaar te bren
gen. Jammer genoeg bestond echter die poging
naar den kant der Vrye Liberalen in niet veel
meer dan een vriendelyke aanmaning, dat zij toch
ook maar liever voor staatspensioneering party
moesten kiezen. Aangezien een week vóór de ver-
schyning van het laatste der artikelen van den heer
Patyn het program der Vrye-liberalen werd vast
gesteld, waarop een stelsel van vrywillige ouder
domsverzekering met staatshulp geschreven staat,
moest diens poging zonder gevolg blyvenzy is
dan ook vrywel met onverschilligheid bejegend.
Wy schromen niet te erkennen, dat wy ons
voor de aanbrekende vierjarige periode geen re
geeringsprogram kunnen denken, voor welks uit
voering een vryzinnig ministerie op den gezamen-
lyken steun van Yrye-liberalen, Unie-liberalen en
Vrijzinnig-democraten zou kunnen rekenen. Toch
zou elk denkbaar vryzinnig kabinet voor 't minst
van dien steun verzekerd moeten zyn om te kun
nen leven, neen om te kunnen ontstaan. Diensten
als de heer Borgesius in 1905 bewees, kan de
Kroon niet andermaal vergen. Op de sociaal-de
mocraten kan geen ministerie bouwen. En de
rechterzyde geeft aan een vryzinnigen Kabinets
formateur als zoodanig niet thuis."
In deze regelen wordt dus onomwonden ver
klaard, dat al komt Links met een meerderheid
uit de stembus, het niet mogelyk zal zyn een
regeerings-meerderheid te verkrygen.
By de rechterzyde, die door de hooge beginselen
wordt samengehouden eener op Gods ordonnantiën
gevestigde meening, welke niet den goddienst en
het godsdienstig beginsel wil bannen uit het
staatsbestel, heerscht eendrachtige samenwerking.
In alle plaatsen werd volledige overeenstemming
over de te stellen candidaten verkregen. Ook in
de groote steden, waar vooral de uitslag van de
stembus ditmaal wordt beheerscht, kwam men
tot een gelukkig vergelyk. Daar valt ditmaal
slechts winst te behalen. De ^Standaard" meent
zelfs, dat er kans bestaat er acht districten
omgaan.
Natuurlyk is het al te dwaas, zegt het blad, dat
voor onze vier groote steden, met een kwart
millioen inwoners, geen enkel lid van Rechts in
de Kamer zit.
vouwen.
Plotseling bleef zyn blik, onder het dwalen langs
de regels, op eene ervan rusten, zoodat de dokter
verwondert vroeg
»Wat is er dan? Wat leest ge?"
»Een nieuwtje dat my niet zou verwonderen
waarheid te bevatten, maar als het waar is, voor
veel menschen hier een zwaren slag zal zijn...."
»Wat hebt ge dan gelezen 1"
Een bericht betreffende de Bank van Goanec".
»En welk bericht
De stem van Yves Morgane beefde een weinig
by die vraag, en de kapitein was verlegen om te
antwoorden.
»Dat de Bank deze morgen hare betalingen heeft
gestaakt, en..."
»En
»En Goanec op de vlucht is I"
»Maar dat is onmogelyk" riep de dokter, terwyl
zich zyne lange, magere gestalte hoog oprichte,
als om weer op adem te komen van den schok.
»Het onmogelyk. Zoo'n soliede Bank 1"
De kapitein schudde het hoofd.
»Neen, niet zoo soliede, daar hebben al maan
den geleden vreemde geruchten geloopen, bedenk
je maar eens, wy hebben er nog samen over ge
sproken 1".
Ja, dat is waar, wy hebben er over gesproken"
herhaalde mynheer Morgane, op zoo'n zonderlingen
toon, dat de kapitein door ongerustheid bevangen,
vroeg
«Morgane, heb je nog geld bij Goanec staan
Zelfs in het ongunstige jaar 1905 brachten we
van Rechts te Amsterdam uit 15.894, te Rotter
dam 6.365, te 's-Gravenhage 8556 en te Utrecht
5151 stemmen. Saam 35.962. En toch zagen we
niet één lid gekozen.
Van Rechts heeft men daarom o. i. goed gedaan,
met de groote steden buiten het accoord te laten,
en het aan de centrale bonden in deze steden
over te laten, om zich met elkander te verstaan.
Vaak komt men in zulk een stad eerst ter
elfder ure tot overeenstemming.
Zoo is het ook nu gegaan, en de uitkomst van
het langdurig overleg heeft niet teleurgesteld.
Men is met een plaatselyk accoord gereedgeko
men, en op niet ongelukkige wyze.
Te veel profeteeren we daarom niet. Maar toch
mag hope gekoesterd, dat Rechts althans een paar
zetels in de groote centra van ons land zal kunnen
veroveren.
We noemen geen districten en we noemen geen
CandidateD. Het stembusspel is daartoe te wissel
vallig. Maar op eenige winst hopen we wel.
Wy staan er dus goed voor. Dit wil echter niet
zeggen, dat de onzen nu maar stil moet blyven
zitten. Volstrekt niet. Er moet door onze propa
gandisten hard gewerkt worden.
Een ieder moet zich bey veren om aan de Rech
terzyde de meerderheid te bezorgen. Al zyn de
vrijzinnigen nog zoo verdeeld, toch zullen zy wel
zorgen op den stemmingsdag op hun post te zyn-
Het anti-clericalisme zit er by de linkerzyde nog
altyd diep ingeworteld en de Kuypervrees is er
evenmin uit.
Laten wy bedenken, dat ook voor het landsbe
lang het alleszins gewenscht is, dat het iand niet
weer een tydperk van regeeringloosheid mee
maakt als in de dagen van het Ministerie De
Meester. Er moet stabiliteit zyn in de regeerings-
zaken. Hetgeen op afdoening wacht is zoo uiterst
belangryk: invaliditeits- en ouderdomsverzekering,
«verdere gelijkmaking van openbaar en byzonder
onderwijs", wettelijke bepalingen tegen de
publieke ontucht, herziening van het tarief van
invoerrechten enz.
Het Kabinet Heemskerk heeft getoond met
grooten ijver en nauwgezetheid de belangen van
ons land en volk te behartigen en zal op den een
maal ingeslagen weg in de komende vierjarige
periode, indien het aan het bewind blijft, voort
gaan.
Christelijke kiezers, yvert dus overal voor
het behoud van het tegenwoordig
Kabinet.
RUSLAND,
Nadere berichten uit St. Petersburg over de
aangekondigde ontmoeting tusschen den Duitschen
keizer en den Tsaar melden, dat de ontmoeting
3 dagen zal duren en de Rijkskanselier von Bülow
keizer Wilhelm zal vergezellen.
De «Times" verneemt voorts, dat de Tsaar en
«Ik had er alles of byna alles staan wat tot
het kleine fortuin van Arlette behoort, dat wat
zij van hare moeder had, en 't weinige, dat ik
voor haar heb kunnen sparen.... Versta je mij
alles..."
De toon van den dokter was zoo scherp en hard
dat mynheer Maiouzec instinktmatig zeide
«Morgane wind je niet zoo op, over een bericht
dat misschien overdreven is".
«Valsch laat zien de couranti"
Hij las de weinig regels en wierp toen het blad
op de tafel.
«Hoe zou ik nog kunnen twijfelen by die duide
lijke mededeeling Waarschijnlijk is by my thuis
al een brief, die het onheil bericht. Malouzez, myn
kind is op het oogenbJik even arm als de armste
deern te Douarvenezbegryp je wei, even arm I
En als ik morgen of vandaag nog sterf, zooals
myne kwaal mjj dreigt, dan heeft zy geen andere
toevlucht, dan de milddadigheid harer stiefmoeder
En dat door mijne schuld. O I myn God 1"
«Door jou schuld vroeg Catherina, wier i?e
laat opeens verouderd scheen. 8
Ja, door myne schuld Maiouzec had mij ge
waarschuwd welke geruchten er liepen over de
Bank, dat herinner ik my nu: en ik -
(Wordt vervolgd.)
J.IT
i
«f
