Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
iïtX2"°' °°g in de!e "w ™'k
dao; l:t;i rmenige urgente materie is
Jhr. Mr. D. J. DE GEER.
~:i'gn,he' ,oorm>"g
32ste Jaargang;.
Zal er d air 5 Juni IQ09.
No. 9429.
EERSTE BLAD.
De strijd onL Schiedams
Kamerzetel.
Jhr. Mr. D. J. DE GEER,
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
«tót voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTISN:
Van 1—6 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer
Elke regel daarboven 15 cent. h i-- iJ
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel!
V°orherhaaldelgk adverteeren worden uiterst bil
Igke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
hi nummer bestaat uit twee
ntauen en een Geïllustreerd Zon-
wgsblad.
I l'-'j j
noodige stemming ter verkiezing van leden
er Tweede Kamer in die districten, waar de
°orloopig aangeduide adspirant-leden niet bg
r° e'e candidaatstelling zgn gekozen, nadert met
sch C!r scbreden* Nog slechts weinige dagen
eideD 0DS van den da£> waarop het scherven-
recht weder zal zg'n gespannen, het ostracisme
di(J8Praak Za' doen tusschen de verschillende can-
te aten> die den eersten van zomermaand officieel
zich raadhuize z«n gesteld. Over 't geheel doet
ram dezen stembusstrijd een ander tempe-
act'en' kecnen dan dat 't welk de verkiezings
kend in zo° schrille kleuren tee-
kookh' toen de partghartstochten tot
merL- Ute Waren °Pgezweept, doet zich nu een
ken Waard'ge kalmte, een opmerkelijke koelte
die WÜ in de laatste verkiezingsjaren niet
waar a aan8ubouwen kregen. Ook in ons district,
noe tnt SP ,,tvlam der fractie-belangen in 1907
aanleidingZOgaf6 igg^UCht makende verdeeldheid
2mi?»*PldtPJL u- 1D zen nieuwen verkie-
reehter f hernieuwde eenheid der
Toch zal ook deze stilte in land en stad
Wel een stilte zgn die den storm voorafgaat; want
reeds hooren we in de verte de klaroenen die het
rtigsgedruisch aankondigen. In het verspreide
^amP der vrijzinnigen wordt verzamelen geblazen.
e lieve broeders wordt gebid en gesmeekt hun
't j6r''n® krakeelen te staken, gezamenlijk, al was
j aD maar onder den al passenden en al omslui-
en boed van het anti-clericalsime tegen de
tantter *raCt'^n *rtm' te maken> He oude peete
kens6 Hottsstad beduidt den lieven gezelle
der S-e r J>V-°0r de vr'zinnige partijen de koelheid
dan 'd^0 lt.erzÜdd misschien nog grooter gevaar (is)
lotus gl°ed' die baar in 1805 bezielde."
kerzijdeSCa* de angstige bezorgdheid ter lin-
°°K Wel 6 k°ele matheid aan den rechterkant
drijven Tf1 Weinig Daar den politieken vuurhaard
onder all ti V°°r het vrÜzinn>g allegaartje dat
zwarte 6 'eur en v°rm weldra weder tegen de
gevaar dre* te Ve^de trekt> werkelijk zooveel
Wel overtdaD m°et men in de coaht>ekringen
Tweede Wordea> dat er inderdaad bij deze
dat het arne^"verkiezingen veel op 't spel staat,
dezen parlemtairen stera-
ïDe Neder1r°dte .?D zwaarwichtige belangen gaat.
»Het gaat 80 r" zegt daaromtrent terecht
°m de beei °?S de aanstaande verkiezingen
beb van lanr)86 60die ons bef z;Ön> d'e WÜ tot
tengewoon kunHD 8Chten en die WÜ op bui"
de bewindsm lgewÜze verpersoonlijkt weten in
»Dat moeuotnen °°genblik'
krachtig den gees'drift wekken en maakt veer-
bus gaan. S Waarmede wij naar de stem-
ïOver 't algeme
te gaan tot steun6^18 ^6t Vee* aangenamer uil
5abinet- Meermalen heef^l bestr«ding van een
verlenging van d f men aangedrongen op
bet ministerieel ifiJ! ?mentaire Periode, opdat
dien weg langer zou duren en langs
nen worden ?tg6Venden achterstand zou kun-
vvensch Wantg6 a3ld' ^eD vo^°men begrijpelijke
bereiding Hnr n°g dan de langzame voor-
gang der imri °ntwerPen' meer nog dan de trage
van bet de wisse-
Wetteliikp m*tten, die het totstandkomen van
meen wnrH e^e 1DgeD> °°k van die, welke alge-
He eerst» eD egeerd> tegenhoudt en belemmert,
aegel hat JareD' dat een Kabinet» zit» zijn in den
de vrnrhtK 8(111181 Productief. De laatste jaren zijn
«'M u m""' Ma" "Ie -1"
hrand «ar^u staan> worden door den stembus-
Worden in 6! alvorens ze in de schuren kunnen
Weer Ppn a?en" Een °Pvolgend Minister denkt
te trPtt W61nig anders over de zaak. begint in
aan De^r SisyPhus~arb^ vangt opnieuw
gebleven acb^rwege
«Daarom is uit algemeen-wetgevend oogpunt,
moeilijk te hoog aan te slaan het voordeel dat ver
kregen zou kunnen worden, wanneer een Kabinet
eens over een stembuscrisis heenschoof. Thans
schijnt dit meer mogelijk dan ooit. Het huidig
Kabinet, dat slechts anderhalf jaar regeert, heeft
van zelf vooralsnog minder »vuile wasch" gemaakt,
minder malcontenten van allerlei aard tegen zich
in het harnas gejaagd, dan een Kabinet gelijk het
gewoonlijk voor de kiezers komt. De kans dat het
vijf en een half jaar zal kunnen zitten en in de
naaste vierjarige periode in ruime mate zal kunnen
worden geprofiteerd van wat het in den vooraf-
gaanden tijd reeds heeft voorbereid, is dus niet
gering. Daarvoor uit hartelijke overtuiging te
kunnen strijdeD, nu het Kabinet ons door geest
verwantschap sympathiek is, is de gelukkige en
bezielende taak van de rechterzijde bij deze
stembus."
Tot zoover »De Nederlander." Voor ons,
christelijke kiezers van het kiesdrict Schiedam,
paart zich aan die gelukkige en bezielende taak
nog een andere verheffende gedachte. Het hoofd
kiesdistrict Schiedam is een beslist christelijk
district. Schiedam koos als Kamerdistrict na
een aanvankelijke afwijking door de verdeeld
heid der rechtsche bartgen steeds christelijke
mannen, en vaardigde, zonder Vlaardingen als
Statendistrict fungeerend, meerendeels slechts
christelijke partijgangers af. Was Schiedam dus
nooit een twijfelachtig district, maar steeds een
vast district der christelijke partijen, dan moet
dat ook in de toekomst zoo blijven. De christelijke
kiezers van het district Schiedam hebben onder
dat opzicht eene reputatie tegenover land en volk
op te houden. Zij kunnen en mogen niet uit
de handen geven, wat zij jaren lang hebben beze
ten. Zg m o e t e n en z u II en zorgen, dat boven
dien ouden rostvasten burcht de reine en onbe
smette vaan der christelijke beginselen in breede
plooien blgft uitgolven. Schiedam is der christe
lijke partijen onvervreemdbaar bezit; geen vijand
mag 't naken geen vermetele de schendende hand
slaan aan den christelijken standaard, die boven
haar aloude tinne wappert.
Die vertreffende gedachte in de vervulling eener
gelukkige en bezielende taak, komt nog meer tot
haar recht, nu w(j het vaste christelijk district
Schiedam vertegenwoordigd weten in den persoon
van.
die niet allen een streng-beginrelvast, maar ook
een hoogst handig staatsman is. Jhr. de Geer is,
naar het getuigenis ook van zijn meest besliste
tegenstanders, een zeer kundig begaafd man. In
de club van de christelijke leden der Prov. Staten
werden zijne adviezen steeds zeer op prijs gesteld
Tot lid van Ged Staten gekozen, neemt hij
aan het bestuur onzer provincie een zeer werk
zaam deel Maar vóór alles is hjj een man van
overtuigd christelijke beginselen, een edelman,
die het unoblesse oblige" in den rgken zin des
woords tot volle waarheid maakt. Personen, die
hem van nabij kennen, roemen zijn vriendelijkheid
en goedheid, ook tegenover de min bevoorrechten
des levens, zijn weldadigheid en menschenmin,
die zich ook in den omgang met zgn onderge
schikt en naastomgevenden bijzonder doen kennen.
In jhr. de Geer hebben we dus een candidaat,
die kunnen aan willen paart, ook in de oplossing
van de zoo talrgke vraagstukken van maatschap
pelijk belang ten bate van 's wereld minbevoor-
rechten, die juist in onzen tgd van een Kamerlid
zooveel aandacht en studie vragen.
Buitendien hebben we in jhr. mr. de Geer een
candidaat, die, naar zijn eigen getuigenis, voor de
districts belangen veel gevoelt en er met nadruk
voor zal opkomen. Ook hij oordeelt, dat onze
accijnswetgeving verouderd is en behoort gewij
zigd te worden ook hg gevoelt blijkbaar veel
voor een uitvoerpremie en zal als het christelijk
ministerie, gesteund door eene rechtsche rneerder-
f *e dezer zake een voorstel indient, dit zeker
uit alle kracht steunen en het goed recht van
hoogst ernstige verkiezing ter zgde gesteld, alle
meer bgzondere partybelangen, bg dit allerzwaar-
wichtigst algemeen belang ten achter gesteld te
worden. Hier geldt voor alles de zegepraal der
beginselen die in de partgen der rechterzijde leven,
de christelijke beginselen, die in de regeering van
land, stad en gewest toepassing moeten vinden.
Voor alle3 weegt hier het behoud van het chris
telijke ministerie, de bestendiging der rechtsche
regeering, die reeds van haar ernstigen wil die
beginselen in het Staatsbestuur te belichamenf
blgk heeft gegeven. Allermeest gaat 't hier ook
om het behoud van het christelijk kiesdistrict
Schiedam, dat meest rechtsche mannen naar de
Kamer afvaardigde en er haar nog vele moge
schenken.
Weldenkende kiezers van het christelijke kies
district Schiedam, die dit alles wel overweegt en
beseft, begrijpt wat op Vrgdag 11 Juni uw taak
isVan de hoogte van Schiedams alouden chris
telijke burcht zien twaalf eeuwen op u neer 1
Zullen zjj zich over u schamenzullen zg u zien,
van der vaderen zeden vervreemd, ontrouw aan
wat der eeuwen langen duur allen lief was
Neen, door uw eenparig, eensluidend votum zult u
de oude traditie eeren, het eens verpande woord
gestand doen. Aller stemmen als eén man zal
weer in gulden letteren doen schitteren den naam
van Schiedams gekozen afgevaardigde
RUSLAND, i ij.,
In de Rjjksdoema heeft Stolypin bg de behan-
deling van het wetsontwerp betreffende den over-
gang van de eene geloofsbelijdenis tot een andere,
betoogd, dat hg niet wenscht, dat in den streng
orthodoxen Russischen staat in de wetgeving be
ginselen ingaDg zouden vinden, welke in deoogen
van het volk de orthodoxen in het christendom
met het heiden-, het Mohammedanen en het Joden
dom gelijkstellen.
dien maatregel bepleiten.
Voor dezen alleszins uitnemenden candidaat, die
uit voller hart bevestigend beantwoordde de vraag
of bg het bg zonder onderwgs zou steunen; den
gerreenschappelgken candidaat door de christelijke
partijen in onderling overleg gesteld, gaan we
Vrgdag aanst. allen als eén man in 't vuur.
Alle persoonlijke overwegingen behooren bg deze
ITALIë. i
In LItalië wekt een vlugschrift opzien, dat zon
der naam van den schrijver verschenen is onder
den titelj>1912 Maak de vloot klaar 1" Men zoekt
een zeeofficier, een oud-admiraal, achter het ge
schrift. De inhoud komt hierop neerIn 1912 zal
Oostenrijk, dat na de inlijving van Bosnië onbe
twistbaar Italië's vgand is geworden, Italië aan
vallen. Dat het Italië niet reeds aangevallen heelt,
ligt hieraan, dat Duitschland het nog heeft terug
gehouden, want Oostenrijks vloot is nog niet
gereed. Dat zal in 1912 anders wezen. Dan zal
Oostenrijk zich tot meester over de Adriati-
sche Zee willen stellen door Italië's zeemacht te
vernietigen, en het zal dat kunnen, als Italië niet
aanstonds besluit duizend millioen lire in de eerste
drie jaar voor zgn vloot, voor munitie en steen
kolen en voor oorlogshavens uit te geven. Voor
elk Oostenrjjksch schip moet Italië er twee bou
wen. De schrijver werkt een plan uit, wat er zoo
al moet geschieden. De Italiaansche bladen vinden
't over 't algemeen onverstandig zoo tegen Oos-
tenrgk uit te pakken en wat de schrgver voor de
versterking van Italië's weermiddelen eischt over
dreven.
MAROKKO.
De correspondent van de »Matin" te Fes meld*,
dat Sultan Moelai Hafid„ aan de Joden verboden
heeft, voortaan op de daken hunner huizen te
verschijnen, omdat zjj vandaar het gezicht hebben
op een nieuw paviljoen, dat hg op zgn paleis heeft
laten bouwen. Ook mogen zg zich niet vertoonen
aan de vensters, die er op uitkijken. Op overtre
ders zal geschoten worden. De Sultan zrl zelf met
een kgker zich vergewissen of zgn bevel opgevolgd
wordt.
delphia, bestemd voor deberging van bestuurbare
ballons en aëroplaans. Ook zat dan de Ameri-
kaansche regeering in Europa een groot luchtschip
mogelgk een Zeppelin aankoopen.
Eergisteren werden te Petersburg vier geval-
van cholera, waarvan drie met doodelgken afloop,
geconstateerd.
De krggsraad te Constantinopel veroordeelde
een majoor tot degradatie en levenslange verban»
ning naar Tripolis, omdat hg een spionnagebericht
aan den tegenwoordigen Sultan had gezonden.
Minister Haldane heeft gister op het depar
tement van oorlog te Londen ontvangen de bui-
tenlandsche officieren, onder wie de kolonel van
het Nederlandsche leger K. D. Punt, die thans
in Engeland vertoeven om mede te dingen op de
internationale paardententoonstelling.
Den 20 sten dezer zullen vgf leden van den
Rijksraad en vgftien leden der Doema te Londen
komen. Zg zullen veertien dagen in Engeland blg-
von en verscheidene steden bezoeken. Zg waren
uitgenoodigd door een aantal leidende persoonlijk
heden in Engeland op staat- en letterkundig gebied.
Tot de genood igden behooren o. a. Chomjahof, de
Doema-voorzitterGoetsjkof, de leider der Octo-
bristen en Miljoekof, de leider der kadetten. Van
de negen partgen in de Doema zijn alleen de ui
tersten rechtsien links niet vertegenwoordigd. Den
kelijk zal er ook een ontmoeting plaats hebben
tusschen Engelsche ministers en de Russische be
zoekers, aan wie een maaltgd in het Lagerhuis
zal worden aangeboden.
Het doel van de uitnoodiging was de banden
tusschen Engeland en Rusland op maatschappelijk
wetenschappelijk en handelsgebied nauwer aan te
halen.
De Engelsche bladen geven uittreksels uit
het jaarverslag van den Engelschen vice-consul
Douglas Young, over Duitsch-Oost-Afrika. Het
verslag houdt zich hoofdzakelijk met denHerrero-
oorlog bezig en constateert, dat gedurende dezen
krgg niet minder dan 120.000 menschen, mannen,
vrouwen en kinderen, het leven verloren, meeren
deels natuurlijk ten gevolge van ziekte. Het
Engelsche dagblad de «Standard" maakt daarbg
de opmerking, dat de verschrikkingen van den
oorlog zulk een diepen indruk op de inboorlingen
hebben gemaakt, dat de tegenwoordige generatie
er zeker niet aan denken zal, opnieuw de wapenen
tegen de Europeanen op te vatten.
- Uit Honduras komt bericht, dat aldaar een
revolutie is uitgebroken.
Er zgn kanonneerbooten heengezonden.
De eerste bloemen.
Door den particulieren secretaris van H. M. de
Koningin is namens Haar aan Adriana Baak nog
maals schriftelgk dank betuigd voor de bloemen,
door dit meisje aan de Koningin bg Haar bezoek
aan Scheveningen aangeboden voor de Prinses. De
brief bevat tevens de mededeeling dat dit de eerste
bloemen waren, die de Prinses in haar leven
mocht ontvangen.
AMERIKA. j j jy,
De chef van het seinwezen bg het Ameri-
kaansche leger heeft plannen laten ontwerpen voor
de organisatie van de verdediging ter lucht.
Indien regeering en Congres het bljjken eens te
zgn met den chef van het seinwezen, zal een kre
diet van f 500,000 worden bestemd voor den bouw
van loodsen te Washington, New-York en Phila-
Minister Taima.
De minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del, die tot herstel van gezondheid met verlof in
het buitenland vertoefde, heelt zgn verblgf aldaar
onderbroken, ten einde heden de plechtige bedie
ning van den H. Doop aan H. K. H. de jongge
boren Prinses te kunnen bgwonen, alsmede met
het oog op het bijeenkomen van de Eerste Kamer
op Maandag 7 dezer.
Tweede Kamer*verkiezingen.
DEN HELDER. De »N. H. Ct." verneemt uit
goede bron, dat ook te Den Helder de houding
Katholieken bepaald is. De heer Staalman zal
door de Katholieken aldaar warm worden gesteund.
De tentoonstelling van Die Haghe.
Z. K. H. de Prins zal Woensdag 9 Juni' 's na
middags te half drie, de tentoonstelling onenen
van prenten enz. betreffende de geboorte, den doop
en de jeugd van prinsen en prinsessen van Oranje-
Nassau, door de vereeniging Die Haghe naar aan
leiding van de bigde geboorte van prinses Juliana
r. 'Al I - 1