Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
tsfamtr met 310
32ste Jaargang.
Dinsdag 15 Juni 1909.
No. 9436.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
u-P1' blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
Per maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
e.K,lu cent. Franco per post door geheel Nederland 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
8trant^nemvnten worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
«aat öu en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievensaarders
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels f0.92 met inbegrip van bewijsnummer
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel!
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lyke overeenkomsten aangegaan.
Bureau
BOTERSTRAAT 50.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
H RUSLAND,
komst ^Uss'scbe blad «Slowo" zegt over de samen-
öaar R*6 ^eva': Terwijl zich aller oogen richten
Perzië 6Vr komen boogst belangryke berichten uit
dat d j^ussische troepen rukken op Urmia aan,
Rusla" d A.urKen n'et willen verlaten. Wat wil
bervQ0 P«rzië? Wil het demonstreeren of
kan rmen' tezamen met Engeland Het eerste
?re °ns slechts van Engeland vervreemden, tot
Turk"6 VaQ Euitschland ®n tot ongenoegen van
zfln i Za* Euitschland gemakkelyk vallen,
>nv oed tegen de Engelsch-Russische entente
Beidend
kring te naaken» daar men in vele Russische
De eeD)»S^m^at^'e T00r de en^ente koestert.
°pv0)ee 0W0 beweert verder, dat Goremykin, die
reis te Iswolsky w°rdt, onlangs op zp door
bogen 6r^D ^°°r ^6n keizer in audiëntie is ont-
°ver p WaaroP T0°ral besprekingen zp gevoerd
Snarski6rZ16ü zo°dat bet optreden van generaal
Worden 'and van den Sjah mag beschouwd
Politiek 3 66,1 symptoom voor de internationale
der heid^'ke^''*11^ met de aanstaande samenkomst
«Novoie t6nS e»n telegram door de Russische
de streek r6IUla oatvangen, hebben de Chaesevas
Azerbaïdian'811 f^r<^aV^' 'n de Russische provincie
gedood. De str?°Pende, vpduizend personen
sischen consuiahenT^,ken, VrageD aan den Rus-
is met vlupKf.i- 60 te beschermen. Het consulaat
f echtelingen gevuld.
Een motie van vertrouwen, waarin de Kamer
verklaart, dat zij de verklaringen der regeering
goedkeurt, werd aangenomen met 339 tegen 104
stemmenbet tweede gedeelte der motie, waarin
eveneens het vertrouwen der Kamer wordt uitge
drukt, werd aangenomen met 313 tegen 136
stemmenhet derde gedeelte waarin de wensch
wordt uitgesproken, dat de pensioenen van het
spoorwegpersoneel zoo voordeelig mogelp mogen
zp, werd door het opsteken der handen aange
nomen. De geheele motie kwam er door met 321
tegen 93 stemmen.
VENEZUELA.
De regeering der Vereenigde Staten van Noord-
Amerika heeft bevel gegeven, beslag te leggen op
twee schepen, die wapenen aah boord hebben,
vermoedelp bestemd voor Venezolaansche revolu-
tionnairen.
Jje DDITSCHLAND.
Pen v0r,8r k' den Rpsdag ingediende ontwer-
Vao d P'aatsvervangende belastingen, ten behoeve
in, \e. vorminB van 's rijks financiën, houden
aich 8raiinderingen van de successie-belasting, welke
beney6 ?ltstrekt over echtgenooten en kinderen,
Daard6I1S ast'D8en °P bet rps- en wisselzegel.
minste°r W°rdt Van de benoodigde belastingen
bezittel bedraB van 100 millioen door de
borzien 8 k*assen Bedragen. Er is bjj het ontwerp
verzeker'regeling van kwitanties voor brand-
verhnn« ln^en' wiS!elverkeer, grondverkoop en een
De Van bet edelen zegel,
klaart °rddeutsche Allgemeine Zeitung" ver
las tin» Ultv°errecht op steenkolen en molenbe-
e onaanneembaar is.
°ver de
FRANKRIJK.
hig belansw!^beV,1Dg in Zuid-Frankryk valt wei-
Er is e° *kends meer te melden.
°ffers geone°Henbare inscbrÜviDg voor de slacht-
b°venaan LI jAA^iriister Ciemenceau teekende
~"ln de frank.
hfgevaardigdefïT gebouden Kamerzitting stelde de
regeering v,_ e^teaux een motie voor, waarin de
steun te verW W°rdt' voor den Senaat baar
foriale commit,aan het raPPort va" de sena-
^oorwegperson e.' de Pensioenen van het
ondanks herhaalde VeFWeet de regeering
Kamer bedroeen beloften, het vertrouwen der
Minister R??u hebben-
bgeering deZermo°tUie an^7<!0rdde hierop' dat de
de aanvallen op de n aanva«den, wegens
e tegenwoordige re»* egeer,nB» daarin vervat,
brige regeeringen ir„ enn£ deed meer dan de
bet komt, dat het ontweTn"8ter verklaarde, hoe
nng kan geen wpS^J*^ DereS-
eisoht nadrukkelp, dat #t ^vaarden en
behoude. dat 2« de noodige vrjjheid
be; onTCrdeTVefjeenCiën! CaÜlaux> ze'de, dat
bUlioen zal vordert. CnDg een U1|gave
d. reg«.ritg de
eea KabinetskwestieV!D aHX Verwerpt en
bken van formej maakt- Er bestaan oor-
Been pressie kl 8ard' Waardoor de regeering
Eovendien komen Ultoefonen op den Senaat.
Rlrd bij n» 6r n°g 00rzaken van financieelen
Verdedigen mptr6^eering zal echter haar ontwerp
spoorwegen zon^f11 We°scb> bet personeel der
8en- Clemen n» mogelijk voordeelen te bezor-
dat, als gJ DreaU.V°egde er oog bp denk eraan,
beerderheVïan h WÜlgn uit°ofenen op de
v°or het einde fenaat' het ontwerp dan niet
afgehandeld wordl™ W6tgeVende Periode zal
?n de door Berteaux voorgestelde motie.
van 27
BRAZILIë.
Een telegram uit Rio Janeiro meldt, dat presi
dent Penna, die sinds November 1906 het presi
dentschap bekleedde, overleden is.
Een draadbericht uit Salonica meldt, dat
een groot getal officieren van de genie bevel
heeft ontvangen om de forten en strategische
punten aldaar in orde te brengen.
Generaal Djavid pacha heeft te Malisna, na een
levendige kanonade, de opgestane Albaneezen ver
strooid en is met zpe troepen naar Chiehma
opgerukt.
De beambten van de maatschappij der elec-
trische tramwegen te St. Petersburg, ten getale
van 5000, hebben gister-morgen allen den dienst
gestaakt. Zy vragen een vermeerdering van loon
en vermindering der werkuren. De gemeentelpe
overheid zal noch het een, noch het andere toe
staan.
Vo'gens een telegram uit Honolulu, heefi de
politie aldaar op het bureau van de Japansche
arbeidersvereenigiDg documenten ontdekt, waaruit
is op te maken, dat er een Japansche samenzwe
ring tegen het Amerikaansche bestuur der eilanden
op touw was gezet.
De aanvang van het proces-Eulenburg is
vastgesteld op 5 Juli a.s.
- Een vroegere Amerikaansche actrice, Eleakor
Calhoun, die met een Serviër gehuwd is, prins
Lazarovich Hebillianovitch, leidt sedert een jaar een
grooten veldtocht in de Ver. Staten voor een ont
werp van haar man, bedoelend de constructie van
een kanaal dat de Donau met de Egeïsche zee zal
verbinden en is er in geslaagd verschillende finan
ciers te New York voor haar denkbeeld te winnen.
Met dat doel is te New-Yersey een maatschappij
gevormd, met een kapitaal van 2£ millioen om zich
bezig te houden met voorbereidende studiën en het
verkrijgen der concessie van de Turksche regeering.
Een gedeelte van het benoodigde kapitaal van 375
millioen zou verschaft worden door Servische
leeningen en het andere door Amerikaansche finan
ciers. Het kanaal zou Belgrado met Salonica ver
binden.
De Kamer-verkiezingen.
Herstemm ingen.
»Land en Volk" publiceert het advies van het
hoofdbestuur van den Vrijzinnig-Demcoratischen
Bond in zake de a. s. herstemmingen.
Het advies vangt aan met een opwekking te
trachteD, zooveel mogelyk jjde vrijzinnig-democra
tische candidaten, die in herstemming komen, de
overwinning te bezorgen.
Voorts wordt aangespoord, waar voorstanders van
a gemeen kiesrecht in herstemming komen met
stemmen6*1 recbterzÜde, eerstgenoemde te
Dat zyn
WAT%'ZS' J' A»ste«l.m IX:
AppingeJam j. A H Sch
Arnhem: K. Eland.
Brielle: A. Roodhuyzen.
Dordrecht: P. J. de Kanter_
Franeker. W. P. G. Helsdingen.
Gouda: jhr. mr. YV. Th. C. v. Doorn
s-Grayenhage IK. ter Laan IImr. w.Dolk
Den Helder: Mr. Th. H. de Meester.
HoornP. B. J. Ferf.
liochemMr. G. Jannink.
Rotterdam Imr. H. Goeman BorgesiusIID.
de KlerkIIIJ. B. Verhey V mr. E. E. van
Raalte.
Weststellingwerf F. W. N. Hugenholtz.
Zutphen F. Lieftinck.
En dan zegt het hoofdbestuur, dat, waar vrye
lieberalen staan tegenover kerkelijken, de keuze
moeilijker wordt, doch/ tochj moet ook daar de
balans overslaan ten gunste der vry'e liberalen»
niet alleen omdat zy zy het ook min of meer
gedwongen een toenaderende houding hebben
aangenomen tegenover het algemeen kierecht, maar
vooral ook, omdat zy èn in den stryd op geestelijk»
met name op onderwijsgebied, die ons opnieuw te
wachten staat, èn by het vraagstuk der handels
politiek zonder twyfel schouder aan schouder met
ons zullen stryden. Daarom bevelen wy zonder
aarzeling aan te stemmen: In Alkmaar op Jhr.
mr; P. v. Foreest. Amsterdam VI op Mr. W.
H. dej Beaufort. Rotterdam IV op A. Plate.
Utrecht I. op Jhr. mr. A. P. C. van Kaarnebeek.
Utrecht II op Jhr. mr. J. Röell.
Het moeilykst wordt voor ons de keus in die distric
ten waar twee voorstanders van algemeen kiesrecht
elkander den zetel betwisten. Wij gevoelen nau
were verwantschap tot de voorstanders van alge
meen kiesrecht behoorende tot de Liberale Unie,
dan tot de sociaal democraten.
De houding van de Liberale Kiesvereeniging in
het district Assen, aangesloten by de L. U., welke
vereeniging zich van het stellen van een candidaat
onthield, nadat het bestuur dier vereeniging de
candidatuur-Treub heftig had bestreden, doet ons
echter eenigszins aarzelen te meer daar door die
houding bedektelyk steun werd verleend aan den
«liberalen" candidaat, die uitdrukkelyk verklaarde
geen voorstander te zyn van algemeen kiesrecht
en uit dien hoofde ook grondwetsherziening niet
urgent te achten.
Wy zyn echter overtuigd dat het hoofdbestuur
der L. U, de houding dier plaats^lyke vereeniging
evenzeer zal afkeuren als wij en dat het hoofdbe
stuur bereid zal zijn de candidatuur-Treub openlyk
te bevorderen met alle middelen waarover het
beschikt.
In die overtuiging bevelen wy onze geestver
wanten aan, zooveel in hun vermogen is de verkie
zing in de hand te werken van Prof' mr. G. A.
v. Hamel voor Amsterdam IIIMr. P. Rink Hoo-
gezandL. W. J. K. Thomson Leeuwarden Mr«
Th. H. de Meester Schoterland en Mr. H. J. van
Tienen Zaandam.
Men meldde gisteravond uit Amsterdam aan de
»N. R. Ct"
Heden vergaderde het party bestuur der S. D.
A. P. met de redactie van Het Volk en het Week
blad om de houding der party te bepalen by de
herstemmingen. Morgen verschynt een manifest,
waarin zal worden aanbevolen alleen te bevorde
ren de verkiezing van de vryzinnige candidaten,
die zich voorstanders verklaarden van algemeen
kiesrecht, dus niet van den oud-liberalen candidaat
in district VI, mr. W. H. de Beaufort.
Het bondsbestuur van Nederland en Oranje ver
gadert morgen. Verwacht wordt dat zal worden
geadviseerd in district III prof. Van Hamel te steu
nen als men zich van vrijzinnigen kant in district
II ten opzichte van de candidatuur van den heer
Snoeck Henkemans onthoudt.
ft i 'I j i'
De commissie van advies van den Bond van
Vrye Liberalen, gelet op de politieke constellatie
van het oogenblik, heeft besloten de leden van
den Bond te adviseeren in die districten, waarin
geen vrye liberalen in herstemming komen, hunne
stem uit te brengen op Unie-liberalen of vryzin-
nig-democraten.
Voor de herstemmingen waarin geen candidaten
van deze partyen betrokken zyn, onthoudt de
commissie zich van het aangeven van algemeene
gedragslyn.
DE OPENING DER MIDDENSTANDSTEN
TOONSTELLING TE AMSTERDAM.
Onze Amsterdamsche correspondent meldt beden
Zoo werd dan heden-middag na maandenlange
voorbereiding, na maandenlangen arbeid, na maan
denlang inspannend werk, in de schouwburgzaal
van het Paleis voor Volksvlyt in het byzyn van
tal van genoodigden, waaronder de commissaris
der Koningin in N.-Holland, Mr. G. van Tienhoven
onze burgemeester enz. by monde van den £eer
J. S. Meuwsen, voorzitter van het Uitvoerend Co
mité, de Middenstandstentoonstelling geopend.
Daarby waren voorts tegenwoordig Z.Exc. Mr. Th.
Heemskerk, minister van Binnenlandsche Zaken,
een der beschermheeren, de vertegenwoordiger van
Z.Exc. minister A. S. Talma, de heer Mr. J. C. A.
Everwyn, referendaris der afd. Handel, benevens
de leden van het uitvoerend comité, waaronder
de heeren Müller, Stale, Vester, Kaufman en de
leden der verschillende commissies. Eveneens werd
het woord gevoerd door minister Heemskerk. Na
de redevoering van den minister werd de Mid-
denstandstentoonstellings door de hooge bezoekers
en genoodigden in oogenschouw genomen. Tydens
de rondwandeling gat de heer Louis Robert een
orgelconcert in de groote concertzaal. Uitgevoerd
werden: de «Marche Solonelle" van Mailiy, het
«Oude Wilhelmus" en het «Halleluja" uit de
Messias van Handel.
De tentoonstelling met haar overtalryke stands,
stellages, kiosken en decoraties, maakt een fees-
telyken, keurigen indruk, welke, althans ia de groote
concertzaal, met weinig wordt verhoogd door de
vele kleurige vlaggen, welke langs de groote gale-
ryen zyn aangebracht en de frissche zaaldecora
ties. Tegen den linkerwand bevindt zich de door
den heer Jacot ontworpen in groote eereboogvorm
uitgevoerde, monumentale-Middenstandsdecoratie,
met de namen der organisaties, welke aan
dezj grootsche versiering deelnamen in het mid
den er van prykt het Nederlandsche Wapen en
daarboven het woordMiddenstandsbond. Het
geheel is in Oranje en wit uitgevoerd, terwyl in
een groote vitrine statistieken, documenten, oor
konden aangaande de ontwikking der Midden
standbeweging zyn geexposeerd. In denzelfden
styl ontworpeD, zyn in de onmiddellyke nabyhëid
hiervan het Regeeringspaviljoen van de afdeeling
Handel en het paviljoen van het Rykslaboratorium
voor het onderzoek van handelswaren te Leiden.
Zoo goed als alle takken van industrie, alle bran
ches van het winkeliersbedryf zyn vertegenwoor
digd en goed ook.
In de groote zaal allereerst, treffen we aan ma
chinale houtbewerking, kantoorwerksters en
zydeweefsters uit Zwitserland en België aan den
arbeid, electrische machines, dynamos en vele in
zendingen op allerlei gebied. In het midden der
zaal wordt men een geheel opgetuigd jacht der
firma De Viies Lentscb gewaar; ook springt da-
delyk in het oog een vuurtoren als reclame der
Levensverzekering-My. «Equitable" met haar
devies «Strongest in the World", alsmede by den
ingang der zaal een rots, getuigende van de soli
diteit eener ongevallenverzekering-My. vStelio" de
sigarettenfabriek, is ook met een fraaie stand aan
wezig, terwyl aan beide zyden van het groote
Paleisorgel, dat heden ter gelegenheid van de
opening der tentoonstelling werd bespeeld, orgel-
en pianofabrieken hun exposities hebben. Onder
de bedryven in werking aanschouwen we de
zilver- en goudbewerkinghet klompenmakersbe-
dryf der Vereeniging vde Hanze", der schoen-
makerspatroonsvereenigiogeen schoenmakerij zoo-
ah die vroeger geschiedde in het ouderwetsche
specifiek anthiek-Hollandsehe posthuis en als con
trast het moderne moaelbedryf, beantwoordend
aan alle hygiënische eischenoek de smedenpa
troons komen met een modelwerkplaats n.l. een
kunstsmedery in werking. Wy noemen voorts
nog de klokkenatdeeling met de industrie der
staande horloges, een geheele modelbakkery in
werking der firma Stable, een Cartonnagemrich-
ting, de naaimachine-inrichting, de naaimachine
industrie, exposities van eueiyke billards, een
steendrukkerij, koper, zink en metaalwerken, het
koperdryfwerk etc. Ook dient nog gereleveerd de
zaal van de nyverheidsteekenschool uit Schoon
hoven en de bron als reclame eener bronwater-
fabriek. De modelwerkplaatsen, waarover wy reeds
spraken, bevinden zich in de tuingebouwen, terwiil
de tuiningang met een smaakvolle versiering van
bloemen prykt, daarenboven is hier, nog een fon
tein aanwezig. De galerjjen zyn ook benut voor
interessante inzendingen, ja zelfs zullen in eender
bovenzalen l.chtbeelden door middel der sciopticon
worden vertoond. Langs de geheele zaal onder de
galery, tusschen de vlaggen, zyn groote witte,
met oranjeranden afgezette vakken bevestigd,
r. e Turken nint. niilnn «.piot.» w.t ™;i
MÉM f ."i
