Buitenlandsch Nieuws.
Binnenland.
De Nederlander:
Een gunstig verschijnsel is, dat, blijkens de cij
fers, de rechterzijde in haar groote meerderheid,
bq herstemming tusschen liberaal en socialist,
aan den eerste de voorkeur geschonken heeft. Daar
door zjjn Hoogezand en Schoterland, waar de so
cialist, vóór was met flinke meerderheid door de
oud-Ministers Rink en De Meester gewonnen, en
daardoor heett de heer Thomson te Leeuwarden,
met bijna duizend stemmen vóór zijn zetel be
houden. Hetzelfde verschijnsel valt waar te nemen
in de uitgebrachte stemmen te Zaandam. De libe
raal haalde daar een heel eind op, maar hij was
te ver achter om, nu rechts hem niet eenstemmig
steunde, het verschil in te halen.
Verder
Ten slotte spreken wjj ons leedwezen uit, dat
ook thans weer de gewone schaduwzijde van den
politieken strijd zich vertoonde, dat soms mannen
uitvallen, die door alle partijen tot de beste leden
van het parlement werden gerekend en wier ver
dwijnen daar een leegte achterlaat. Op zich zelf
is daar weinig aan te doen. Men kan niet den
strijd in het ééne district aanbinden en in het
andere niet, omdat men niet zelf in handen heeft
welke districten men wil winnen. Maar te be
treuren biijft het, wanneer de stembusuitspraak
juist aldus uitvalt, dat de beste tegenstanders hun
zetel verliezen. Wij denken hier inzonderheid
aan de heeren Röell en Plate, beiden uiterst be
kwame, scherpzinnige en conscientieuse mannen,
staatslieden van nobel karakter en veelomvattende
kennis, van wie men leert ook wanneer men met
hen verschilt, en die het landsbelang, naar het
licht waarin zij dit zagen, op voortreffelijke wijze
dienden. De heer Röell, de man van rijke parle
mentaire ervaring en deskundige op velerlei ge
bied; de heer Plate, door studie en praktijk een
kenner als weinigen van de belangen van handel
en scheepvaart, vitale belangen voor ons volk,
zjj zullen in de nieuwe Kamer noode worden ge
mist. De parlementaire groep, waartoe zij behoo-
ren, heeft te weinig zetels dan dat hun een district
zal kunnen worden aangeboden. De Unie-liberalen>
die weinig districten verloren, zouden het kunnen
doen. Maar waarschijnlijk zou het te optimitisch
zijn, dit te verwachten. En zoo zal deze leegte dan
vermoedelijk niet worden aangevuld.
De Standaard:
In hooge mate verblijdend is het, dat de conser-
tieve wind op de kiezers blijkbaar minder vat had
dan we duchtten.
De Vrij-LiberaleD, onder wier naam dit nieuwe
Conservatisme zich aandiende, gaan de weg van
alle Conservatisme. Onder de ouden van dagen
sterven ze uit, en onder het jonge geslacht groeien
ze niet dan sporadisch aan. Ook zweven ze bijna
uitsluitend in de hoogere sieren der maatschappij,
maar vinden in de middellaag en in de nog lagere,
breede klassen van het kiezerskorps geen aanhang,
Zoo zijn de Conservatieven van uit de dagen
van Begram en Nierstrasz uitgestorven, en zoo
gaat dan dit neo-Conservatisme ter ruste. Van 9
op 4 te dalen, is boven de 50 pet. in één vier
jarige periode inboeten. Ongetwijfeld is het te
betreuren dat Röell uitviel, maar De Meester kan
een van zijn twee zetels voor hem ruimen.
En waar de Unie-liberalen in hun pers ons zoo
aandoenlijk voorhielden, dat het niet aanging Röell
tot opstaan te noodzaken, zullen ze er thans wel
hun eere in stellen om dezen uinemenden staats
man een zetel die ter hunner beschikking is, aan
te bieden.
Ook de Vrijzinnig-Democraten, die van 11 op 8
daalden, toonden slap in de pols te zijn. We
schrijven dit hieraan toe, dat ze te dicht bjj de
Sociaal-Democraten staan, en daarom gestatig aan
dezen verliezen, zonder uit de Unie-Liberalen ge
noegzaam nieuw bloed naar zich toe te trekken.
Misschien dat het Dr. Bos door zjjn meer practi-
schen zin nog gelukt, aan deze partjj nieuw leven
in te storten, maar op zichzelf is ze te theore
tisch, en legt het daardoor af tegenover de meer
opportunistische Socialisten.
Alleen de Sociaal-Democraten staan Links in
kleiner aantal dan ze konden staan. Met 83000
stemmen onder de kiezers, biedt het cjjfer waarop
ze staan bleven, geen aan hun macht onder de
kiezers evenredig getal.
Voor de Regeering komen thans zware dagen.
Links kan haar thans niet bedreigen, maar groot
is de verantwoordelijkheid, die op haar rust. De
verwachting is thans hoog gespannen. Men zal
moeten merken, hoe de weerwjjzer in het land
omging. Bezadigd, gematigd, verzoenend, wie
zou 't anders willen, maar dan toch zonder
verflauwing der grenzen.
j>De Rotterdammer"
Een schoone overwinning 1
Onder den zegen des Heeren hebben de Chris
telijke partjjen hun aantal zetels in de Tweede
Kamer zien klimmen tot het nog ongekenden
getal van 60.
60 staat het tegenover 40.
Het vereenigd liberalisme en socialisme liggen
door deze stembus verslagen.
Weer was het stille verbond gesloten.
Luidkeels riepen de sociaal-democraten, dat zij
weigerden op vrjje liberalen te stemmen, en ove
rigens verluidde, dat er onder hen weinig lust
bestond om voor de liberalen in het vuur te gaan.
Maar een blik op de stemmencjjfers bewjjst, dat
nagenoeg overal de sociaal-democraten naar de
bedreigde liberale vesting zijn te hulp gesneld
Het familie-bloed kroop weer.
Edoch, liberalisme en socialisme, thans eendrach
tig tegen de »gehate clericalen" optrekkend, heb
ber^ andermaal moeten aanschouwen, dat de Chris
telijke partjjen eenige zetels verwonnen.
Gode zjj dank.
Uit de linksche organen.
Het Volk
Het feit ligt er toe, wjj zullen zwart worden ge
regeerd, en waar dit nu eenmaal is in overeen
stemming met den wil van de meerderheid der
kiezers, is het maar goed dat de rechtsche partjj
en, die zich aanmatigen te zeggen dat eigenljjk
niemand meer regeeren kan dan zjj, nu ook voor
het feit gesteld zjjn te moeten regeeren, geheel en
ten volle op eigen verantwoordelijkheid. De »Chris-
teljjke" koalitie beweert te kunnen regeeren, in
de periode van 1901-1905 hebben de klerikalen het
tegendeel bewzen in de periode van 1905—1908 de
den de vrijzinnigen desgelijks. Het minsterie-Heems
kerk regeerde tot nu toe niet, het vegeteerde,kon zich
voor het christenvolk verschuilen achter de Kamer
die immers geen rechtsche meerderheid had.
Thans is er een meerderheid, een ontzaglijke
groote. Ze kunnen dus regeeren.
RUSLAND. I
Te Petersburg zjjn Woensdag meer dan
honderd nieuwe gevallen van cholera voorgekomen.
Er zjjn op straat ambulance-rjjtHigen opgesteld,
om de menschen op te nemen, die op straat door
de ziekte overvallen worden.
De verkoop van sterken drank in het klein is tus
schen Zaterdagmiddag en Maandag verboden. Dit is
gedaan, om te verhinderen dat de werklui zich
van hun loon bedrinken. Een groot percentage
van de cboleraljjders heeft de ziekte in staat van
dronkenschap opgeloopen.
De cholera heeft zich ook vertoond op Mariehamn,
een Finsch eiland, waarheen de dienstbode van een
Russische familie de ziekte heeft overgebracht.
Het Russische kabinet heeft besloten, dat de re
geering de rioleering van Petersburg en de verbe
tering van de waterleiding zal uitvoeren- Het werk
zal onder toezicht van een bjjzondere commissie
geschieden, waarvan de Tsaar den voorzitter
benoemt. Men schat de kosten op 120 millioen
gulden, voor welk bedrag een leening zal aange
gaan worden. Men raamt den duur van het heele
werk op 15 jaar.
De Russische Ministerraad heeft besloten de
kanalisatie en de hoog noodige verbetering van de
Peterburgsche waterleiding van Rjjkwege te laten
uitvoeren. Een voor deze gelegenheid bjjeen te
roepen commissie met een door den Keizer te be.
noemen voorzitter, zal de plannen goedkeuren en
toezicht uitoefenen- Het kapitaal ten bedrage
van 100 millioen roebel zal door een leening ge
dekt worden. Men denkt, dat het werk 15 jaar
zal duren.
DUITSCHLAND.
Daar ook de rest van de wet op de erfdeelbe-
lasting, zoomede considerans en intitulé in den
Rijksdag verworpen zjjn en er dus van de wet
niets over bleef, zal, volgens mededeeling van den
voorzitter, de derde lezing niet plaat hebben. De
erldeelbelasting is dientengevolge definitief ver
worpen.
FRANKRIJK. J
De meeste Fransche bisschoppen hebben
kardinaal Andrieu, den aartsbisschop van Bor
deaux, wegens de rechtsvervolging, die tegen hem
is ingesteld, beluigingen van sympathie doen toe
komen.
In de militaire gevangenis te Cherbourg heeft
zoo iets van een tormeelen opstand geheerscht.
Een viertal matrozen, die zich hadden misdragen,
kregen de mededeeling, dat hun gelegenheid werd
gegeven in de eenzaamheid van de cel na te den
ken over hun zonden. De heeren namen hiermede
geen genoegen, maar dreigden de cipiers, met stoe
len en dergeljjke wapens, zoodat ze, aangezien ze
in de minderheid waren, den aftocht moesten bla
zen. De chef-cipier zag, dat het zoo niet ging en
liet gendarmes aanrukken, die zich ten slotte met
geweld van de muitelingen moesten meester ma
ken. De twee ergste belhamels werden daarop naar
de kazematten van het eilandje Pelée gebracht,
die een reputatie van ongewone onhuiseljjkheid ge
nieten.
Deze krachtige maatregel, die weldra in de ge-
heele gevangenis bekend was, gaf aanleiding tot
een zeker spontane en solidaire, maar daarom niet
minder ongewenschte betooging van alle gevange
nen. De gendarmerie moest opnieuw ingrjjpen, en
de kapitein-commandant trachtte met kalme vast
beradenheid orde en de rust te herstellen. De
ergste belhamels kregen cachot. Maar 's nachts
om een uur was het lieve leven weer gaande. En
het ergste was dat er nu niets meer tegen te
doen viel, omdat alle cellen bezet waren.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
De sNowoje Wremja" deelt mede, dat het be
richt der uNeue Freie Presse" volgens hetwelk de
Tsaar ook aan keizer Frans Jozef een; bezoek
zou brengen, niets anders dan een verzinsel is.
Op dit oogenblik aldus de 2>Nowoje Wremja"
bestaat er geen enkele reden waarom de Tsaar
naar Weenen zou gaan. Het optreden van Von
Aeremhal in den laatsten tjjd heeft een toestand
geschapen, waardoor elke poging tot toenadering
tusschen Oostenrijk en Rusland onmogeljjk gewor
den is.
I MAROKKO.
Een telegram uit Tandjer aan de »Heraldo"
meldt dat de berichten van Fez hoe langer hoe
alarmeerender luiden. De in de buurt van Fez
wonende stammen loepen naar de zjjde van den
pretendent over. De door den Sultan tegen den
pretendent afgezonden troepen toonen niet geneigd
te zjjn te vechten. Van uit Fez kan men ontzag
gelijke rookkolommen zien, welke afkomstig zjjn
van door den pretendent in brand gestoken tent
dorpen.
KRETA.
Reuter seinde gisteren, dat de Porte aan de
mogendheden het voorstel gedaan heeft, om onder
handelingen aan te knoopen over de autonomie
van Kreta, waarbjj vooropgesteld wordt, dat de
opperhoogheid van Turkjje over het eiland, als
vaststaande, buiten kjjf blijft. Met dit voorstel
regeert Turkjje Griekenland en den Griekschen
gouverneur volkomen, en stelt het zich eigenljjk
weer op het standpunt van 1897, zoodat de in de
laatste jaren door Kreta verworven vrijheid buiten
de kwestie gesteld worden. Deze diplomatieke zet
van Turkjje verdient om haar vernuftige koenheid
alle bewondering, hoewel het de vraag mag hee-
ten, of de mogendheden op het voorstel zullen in
gaan.
Volgens een telegram uit Konstantinopel aan
het »Berliner Tageblatt" heeft de Porte besloten
terstond na het ontruimen van Kreta door de
internationale troepen de Turksche vloot naar
Kreta te zenden en zelfs de bescherming der Mo
hammedanen en de handhaving van de rust op
het eiland in handen te nemen.
Katholieke Vereenigingen.
De T jj d deelt het volgende schrjjven mede,
door de Bisschoppen gericht aan de eerw. geeste
lijke adviseurs der katholiek vereenigingen
»UEerw. gelieve ter kennis van Uwe Vereeni-
ging te brengen de volgende besluiten van het
gezamenlijk Episcopaat
j>1. Het is en bljjft de ernstige en uitdrukkelijke
wensch der Hoogwaardige Bisschoppen, dat de hun
onderhoorige Katholieken zich vereenigen en ver
eenigd blijven in Katholieke organisatiën. Deze moe
ten het spreekt vanzelf niet slechts veree
nigingen van Katholieken, maar inder
daad Katholieke V e r e e n i g i n g e n zijn,
waarin de Katholieke beginselen tot hun volle
recht komen. Wat ook het naaste doel dier
vereenigingen moge zjjn, het voornaamste
en hoogste doel, zoowel van de vereeniging
als van den enkele mensch, is de dienst van God.
»2. Aan de aldus ingerichte vereenigingen staan
de Hoogwaardige Bisschoppen toe, zich, voor zoo
verre dit noodig of wenschelijk is, aaneen te slui
ten in bonden (mer vermjjde voortaan, ook om de
gelijkvormigheid, den naam van Secretari
aten) die hunne werkzaamheid uitstrekken over
het geheele land. De algemeene Statuten dier
vakbonden zullen de goedkeuring behoeven alleen
van den Bisschop, in wiens Diocees die algemeene
vakbond zjjn zetel heeft gevestigdterwjjl ook de
algemeene Adviseur door dien Iloogw. Bisschop
zal worden benoemd.
»3. De taak van dien algemeenen Advisenr,
evenals van alle plaatselijke Adviseurs, kan niet
zjjn technische adviezen te geven over vak
aangelegenheden, noch eenige verantwoor
delijkheid op zich te nemen voor het finansieel
beheerzjj is door zjjn priesterlijk karakter van
zelf aangewezen, hjj heeft n.l. te waken, dat geen
besluiten genomen worden in strjjd met den gods
dienst en de zedenleer, te zorgen voor de gods
dienstige en zedeljjke belangen der vereenigingen
en harer leden, en den vrede zoowel onder de
leden onderling als met andere Vereenigingen en
standen te bevorderen.
»4. Bjj het Doorluchtig Episcopaat bestaat geen
bezwaar, dat de Katholieke vakbonden een Bureau
stichten, zooals ten vorigen jare is voorgesteld, en
worden mitsdien de toen ontworpen statuten van
dat Bureau, zooals zjj aan de Hoogwaardige Bisschop
pen zjjn voorgelegd, goedgekeurd."
Lezen wjj dit stuk wèl zegt De T jj d
dan vallen daarin vooral drie punten op te mer
ken
lo. den uitdrukkelijke wil onzer Bisschoppen,
dat hunne onderhoorigen - zich zullen vereenigen
in Katholieke, dus niet in interconfessioneele
of zoogen. christelijke vereenigingen
2o. de goedkeuring, voor het vervolg door onze
Hoogw. Bisschoppen verleend aan Bonden, die hun
werkzaamheid uitstrekken over het geheele
land, niet slechts over een enkel
diocees.
3o. de toestemming tot stichting van een Cen
tra a 1-B u r e a u, hetwelk de verschillende katho
lieke vakbonden zal omvatten. De wenscheljjkheid
van een dergeljjk Centraal-Bureau werd ten vori
gen jare in de eerste dagen van Augustus uitge
sproken op het congres van katholieke vakbonden
te Utrecht.
Staatscommissie voor de spellingkwestie.
De Stct. no. 146 bevat een Kon. besluit van de
zer, waarbjj
lo. eene Staatscommissie wordt ingesteld, aan
welke wordt opgedragen: te onderzoeken, welke de
gedragslijn der regeering behoort te zjjn ten op
zichte van de schrijfwijze der Nederlandsche taal,
wanneer inzichten omtrent die schrjjfwjjze met
elkander in stjjd geraken, met bepaling, dat het
door haar uit te brengen rapport een beredeneerd
voorstel zal inhouden, bevattende de uitwerking
van hare denkbeelden
2o. tot leden dezer commissie zjjn benoemd
dr. A. Kuyper, minister van Staat, lid van de
Tweede Kamer der Staten Generaal, te 's-Graven-
hage, tevens voorzitter
mr. W. H. de Beaufort, oud minister van bui-
tenlandsche zaken, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, te Leusden
dr, D. Bos, lid van de Tweede Kamer der Sta
ten Generaal, te Winschoten;
mr. J. A. Loeff, oud-minister van justitie, lid van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal te 's-Gra-
venhage
prof, dr. J. te Winkel, lid van de Koninklijke
Academie van Wetenschappen, te Amsterdam.
prof. dr. W. L. van Heiten, lid van de Maat
schappij der Nederlandsche letterkunde te Gronin
gen
dr. II. J. Kiewiet de Jonge, voorzitter van het
Algemeen Nederlandsch Verbond, te Dordrecht
dr. A. Kluyver, redacteur van het Woordenboek
der Nederlandsche taal, te Leiden
jhr. mr. L. F. H. Michiels van Kessenich, inspec
teur van het lager onderwijs in de eerste inspectie,
te Roermond
mr. J. H. Abendanon, oud-directeur van het
departement van onderwijs in Nederlandsch-Indie
en oud-vice-president van het Bataviaasch Genoot
schap van Kunsten en Wetenschappen te 's-Gra-
venhage
mr. C. Bake, referendaris bjj den Raad van
State, te s'-Gravenhage, tevens secretaris.
Défilé.
Gisterochtend heeft voor H. M. de Koningin-
Moeder op het paleis Soestdjjk gedefileerd een
eskadron ordonnansen uit Amersfoort onder bevel
van den ritmeester jhr. Van de Poll. Na het dé
filé zjjn de ritmeester en de officieren door H. M.
in het paleis ontvangen.
Ministerraad.
Men meldt uit den Haag:
De ministerraad vergaderde gisteren in buiten
gewone zitting. De voorzitter van den raad, de
minister van binnenlandsche zaken mr. Heemskerk,
vertrekt heden naar het Loo ter audiëntie bjj H.
M, de Koningin.
Minister Talma.
Minister Talma kwam gisteren in Den Haag
terug.
Huldeblijk aan H. M. de Koningin.
De Nederlandsche consul te Shanghai.heeft me
degebracht het huldeblijk der Nederlandsche kolonie
in China aan H. M. de Koningin, ter gelegenheid
van de geboorte van prinses Juliana.
Minister Talma en de particuliere verzekering.
IgDe hoefjjzer-corr. van »Hbl." meldt:
In de aanstaande zitting van de Eerste Kamer
zal zeer waarschijnlijk het geschil ter sprake wor
den gebracht tusschen minister Talma en de hee
ren Rahusen en Bok omtrent hetgeen tusschen hen
in zake de herziening van de Ongevallenwet is
voorgevallen. Reeds in de laatste zitting zou deze
zaak zjjn besproken, doch dat is toen uitgesteld
op verzoek van den minister, die eerst den vori
gen dag van zjjn verlof was teruggekomen.
Het heele verschil van gevoelen schjjnt overigens»
naar hooren, neer te komen op een misverstand
bjj den minister.
Schoterland of Den Helder.
Naar »De Tjjd" verneemt heeft, mr. de Meester,
die op het oogenblik bedlegerig is, nog geen
beslissing genomen inzake de bovengenoemde Ka
merzetels. Heden zal mr. de Meester met het
bestuur der Centrale overleg plegen.
De Eerste Kamer.
Maandagavond vertrekken de ministers van Bin
nen- en Buitenlandsche Zaken naar Groningen ter
bijwoning van de inwjjding van het nieuwe uni
versiteitsgebouw, die Dinsdag plaats heeft. Daarom
vergadert de Eerste Kamer reeds Maandagmiddag»
De aanhangige wetsontwerpen betreffende mili
taire weduwenpensioenen en wjjziging der Onge
vallenwet, moeten 1 Juli in werking treden.
Onderscheidingen.
Door vreemde souvereinen zjjn aan Nederlanders
de onderstaande onderscheidingen geschonken
Mr. J. E. Scholten, industrieel té Groningen,
commandeur der orde van Landbouwverdienste van
Portugal: mr. dr. W. J. Doude van Troostwijk,
gezant te Lissabon, ridder le kl. der orde van
Medjidie; jhr. dr. C. G. W. van Vredenburch, ge-
zantschapsraad te Ëerljjn, ridder 3e kl. de orde
van OsmaniëP. A. Nierstrasse te Watergraafs
meer, ridder 4e kl. der orde v/d Heiligen Michael
v. BeierenL. J. A. van de Polder, gezantschaps-
raad te Tokio, commandeur der Danebrogsorde j
R. Roosmale Nepden, ridder Danebrogsorde jhr*
Van Wrangel auf Lindenberg, ritmeester bjj bet
le reg. huzaren, Militaire Kruis, le klasse van
België.
De Engelsche gezant bjj de Nederlandsche re
geering sir G. Buchanan, werd, ter gelegenheid
van den officieelen verjaardag van den koning van
Engeland, benoemd tot commandeur in de orde
van St. Michael en en St. George.
Hulde.
Na het bekend worden van den uitslag der Ka
merverkiezingen is te Utrecht onmiddellijk het plan
geopperd aan den niet herkozen afgevaardigde van
