Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32^te Jaargang.
Zaterdag 28 Augustus 1909.
No. 9499.
EERSTE BLAD.
nummer bestaat uit twee
waden en een Geïlluslreerd Zon-
aa9sblad.
Qfficieele berichten.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
*®st voor Schiedam p>er 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
Week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
Btraat 50 en bq alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent. j
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
ljjko overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
M. de Koningin
SÜn ®ureaux ten Raadhuize gesloten zullen
/S ea het Bureau van den Burgerlijken Stand
1 ..Straat 12) geopend zal znn van des
•«"ddags 12_12* uur;
1 e P°nt in de Bi
cUr wordt stilgelegd;
da purende den roei wedstrijd, van de3 's mid-
scr tot des namiddags circa uur, het
ges®®P^aartverkeer in de Nieuwe Haven zal zjjn
de^' Jj>eduiende de ringrijderq, het gedeelte van
Sch ara®de gelegen tusschen Weslerkade en
der raat> v»n des 's middags 2 uur tot na afloop
tu; rin8rÜderjj voor het verkeer met rij- en voer-
6en zal zqn gesloten.
c h i e d a m, 28 Augustus 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
v. LUIK, L. S.
de pont in 'de Buitenhaven van 's middags
BURGER-AVONDSCHOOL.
be^in '6SSen aan de Burger-Avondschool zullen
7 uUrneu °P Maandag 6 September a.s. 's avonds
De Directeur,
J. A. HINGMAN.
ZWEDEN.
aar het nSwenska Telegrambyran" verneemt
st V re8eer'n8 beraadslaagd over eenige voor
ea tot bemiddeling in de quaestie der alge-
heTne Wer'lsta^'B8doch zjj kwam daarbjj tot
resultaat, dat die voorstellen niet geschikt
t en de regeering tot eenigen siap in die richting
bewegen
jjn^°'8ens de eergisteren gehouden oflicieele tel-
h h8Kbedraa8t ^et aan,a' stabers thans 255,668 en
her 60 Da dezer 23,129 personen den arbeid
omrent de reis van de sZeppelin III", waar-
br' i^Ister reeds het een en ander onder de ru-
0 Negrammen in ons blad is gemeld, seinde
v Berljjnsche correspondent der »N.R.Ct."
,B Vol&ende
8„ schijnt wel alsofjde elementen steeds weer
aan QsPaunen tegen eiken nieuwen bjj program
S«kondigden grooten tocht van Zeppelin.
eeti a at Berlijn sedert acht dagen geheel onder
liet j8PPe''n"roes verkeerde en zich bezig hield
geb 6 voorbereiding der ontvangst van het laatst-
bri >Uwde Zeppelin-luchtschip, giet het sedert het
den r Van den dag in steeds heviger mate van
den em®l en dit niet alleen hier, maar van bqna
beeffebeC^en We^' d'en de ^Zeppelin" te doorvliegen
tnc k°roen troostelooze berichten over den weers-
l0estand.
OjJlj^'ddels zjjn er telegrammen aangekomen, die
b- maken van een reeds plaats gehad heb-
van N 0Qderbreking van den tocht in de nabijheid
j eurenberg. Een der nieuwe schroeven moet
stel,.0nderweg defect geworden zqn, zoodat her-
Schrc>1^ n00dzakel«k was' tot dusver gebruikte
dat L0V0n werkten met een krachtig geraas, zoo
bet 1UD ^8snor reeds lang te voren de komst van
ölann|lc'ltscbip aankondigde. Zoowel voor de be-
Werd "!r Z6^ a^s Yoor de practische werking,
De lawaai onaangenaam storend bevonden.
mind"88 verbeterde constructie werkt met veel
deling ^eraas' wat ^ij de opstijging van onmid-
sch f?61 vreP8de werd opgemerkt. De langere
sch"°e U^e's ecbter, die nu gebruikt worden,
te h°hK Van d0n voorsten motor te veel gevergd
ra zo°dat zqn beide cilinders defect ge-
akten; om die reden moest onderweg, ten einde
e noodige herstellingen te kunnen uitvoeren
°rden gedaald.
In Bitterfeld waar graat Zeppelin eerst wil in-
DUITSCHLAND.
stqgen, is het geheele stadje overvuld met vreem
delingen, die gedeeltelijk in de naburige dorpen
moeten kampeeren.
Van de groote steden als Maagdenburg, Stettin,
enz. loopen er extra-treinen naar Berlijn. De scho
len te Berlqn kregen vacantie tijdens de Zeppelin-
dagen vele zaken hebben gesloten om de beamb
ten vrijen tqd ter bezichtiging te kunnen geven.
De Berlijnsche magistraat vaardigde heden een
geestdriftig gesteld openlijk verzoek uit om de
stad geheel in vlaggentooi te steken. Het geheele
garnizoen is voor de plechtige ontvangst gealar
meerd. Ondertusschen regent het onophoudelijk
alsof het water met bakken uit den hemel gegooid
wordt, en niemand weet wanneer en of Zeppelin
morgen wel aankomt."
Reuter seint uit Gnotzheim
Het voorste stel cylinders van den voorsten mo
tor van »Z. Ill" was defect, waarom het lucht
schip van Neurenberg landen moest.
Uit Neurenberg:
De ballon »Z. III" is om 4.15 op een groote plek
in het bosch, 600 meter achter den »Dutzendteick"
zonder den minsten tegenspoed geland.
In den loop van den avond zal een nieuwe
Daimlermotor aankomen en onmiddellijk in wer
king gesteld worden, zoodat reeds in den loop
■van den nacht, misschien zelfs hedenavond nog,
de tocht naar Bitterfeld kan worden voortgezet.
De »Lokal-Anzeiger" geeft de volgende beschrij
ving van de «Zeppelin III"
Het luchtschip is prismatisch van vorm, zestien-
kantig, met konische einden, heeft een lengte van
136 M. en een doorsnee van 13 M. Met de spitsen
bestaat de Z III uit zeventien door schotten van
elkaar gescheiden afdeelingeD, die elk afzonderlijk
met gas gevüld zijn, tezamen met 15.000 M3. Door
dat de twee motoren samen 300 P.K. ontwikke
len kan de Z III meer tegen wind optornen dan
de Z I met zijn 170 P.K. en de Z II met zqn 220.
Het geraamte, de schuitjes enz. zijn uit aluminium,
het ballonomhulsel, de wanden van de verbindings
gang tusschen ds schuitjes enz. zjjn met gasdichte
stof bespannen.
BELGIë.
België wordt weder bedreigd met een ernstige
staking. Het centrale comité van den mjjnwer-
kersbond heeft nl. in zqn Donderdag gehouden
vergadering besloten, om in de maand October
de algemeene werkstaking uit te roepeD, wanneer
voor dien tijd de negen-urige arbeidsdag niet mocht
zqn toegestaan.
SPANJE.
Volgens oflicieele berichten uit Barcelona zqn
20 personen, meest nationalistische onderwijzers,
verbannen, terwql vier andere tot gevangenisstraf
zqn veroordeeld.
Francisco Norat is, onder beschuldiging het op
roer in de wjjk Campo-Galvani te hebben aange
stookt en kloosters te hebben in brand gestoken
en geplunderd, in hechtenis genomen.
Bovendien zqn nog 7 personen, die vluchtende
monnikken van hunne have hebben beroofd, be
nevens een aantal vrouwen, die een werkzaam
aandeel hadden genomen aan het jongste oproer,
achter slot en grendel gezet.
Een militair rechter heeft aan het hoofd van
20 gendarmen te Planas 16 verdachten gearres
teerd en te Villalonga zqn 18 inweners, die den
spoorweg hadden vernield, in handen der justitie
gesteld.
TURKIJë.
De Porte heeft Donderdag aan de vertegen
woordigers der mogendheden, die de bescherming
van Kreta op zich hebben genomen, het antwoord
op de collectieve nota van 18 dezer ter hand
gesteld. Zjj ontkent daarin vijandige gevoelens je
gens Griekenland te koest* ren en rechtvaardigt
hare houding ten opzichte van den kern der quaestie,
die alleen de mogendheden en de Porte aangaat.
Zjj spreekt haren dank uit voor de afdoende op
lossing van da vlag quaestie en verklaart, dat thans
ook de weg is gebaand voor de regeling der andere
hangende quaesties.
De Porte behoudt zich het recht voor om de
mogendheden te verzoeken een einde te maken
aan de betoogingen der voorstanders van de an
nexatie op Kreta, maar spreekt niet over de re
geling der regeering van dit eiland.
MAROKKO.
Men meldt uit Fez in do 24 Aug.De roghi
is heden-ochtend in Fez gebracht, zooals was aan
gekondigd. De geheele bevolking was uitgeloopen.
De troepen met muziek vormden een haag. De
Sultan, in een pavilion gezeten, zag de komst van
zjjn tegenstander met ongeduld tegemoet. Om 11
uur werd de stoet gesignaleerd op den weg van
Guezzan. Nadat Bagdadi bjj Mouley Hafid was
aangekomen, verscheen spoedig daarna de roghi,
opgesloten in een qzeren kooi, die op een kameel
was geheschenhjj scheen stil en beantwoordde
de teekenen der menigte. De Sultan ondervroeg
den roghi gedurende vqf minutendaarna deed
men deze van de kameel afkomen en de kooi werd
in het paleis geborgen.
Uit Meliila wordt gemeld, dat een Requiem
mis in de open lucht is gecelebreerd in het kamp
bezet door de troepen van generaal Pintos. Deze
Mis werd gecelebreerd voor de zielerust der sol
daten, die in het gevecht van den 27 Juli gevallen
zijn. Het draagbaar altaar waarop de H. Mis werd
gecelebreerd, was versierd met bloemen en omringd
door vier kanonnen, vier mitrailleurs en geweren-
groepen. Behalve de troepen van de brigade van
generaal Pintos waren talrijke delegaties van alle
korpsen deel uitmakende van het operatieleger, bjj
de plechtigheid tegenwoordig. Op 't oogenblik der
elevatie openden, op eenigen afstand van het kamp
de inboorlingen het vuur tegen de inlandsche
politie en terwjjl de muziek den koninklijken
marsch deed hooren, bombardeerden de batterijen
van het fort Camellos de vjjandelqke verschansin
gen. Dat was een indrukwekkend oogenblik. Na
de plechtigheid defileerden de troepen onder de
opwekkende tonen der marschen door de muziek
korpsen gespeeld. Het vuur der artillerie richtte
in den ochtend beduidende schade aan. Een pro
jectiel viel in een dichte massa van mannen, vrou
wen en kinderen, waarvan er verscheidene gedood
werden.
De strqd, die de Spanjaarden aan het Rif
voeren en waarvoor zjj zulke groote fiuancieele
offers beschikbaar stellen, heeft vooral den Uich-
danberg tot oorzaak. Deze berg heeft vqf toppen,
die door enorme blokken gevormd worden, welke
er uitzien als gegoten jjzer. De chemische analyse
van de ertslagen, heeft een ijzergehalte van 65 a
70 pCt. vastgesteld.
Boven op den berg bevinden zich de graven van
twee hoogvereerde Arabische heiligen. Men zegt
nu, dat het verwijderen van deze graven, dat bjj
een exploitatie van den berg noodzakelijk is, voor
de Arabieren geen bezwaar is, omdat de geesten
van de heiligen zich onmiddellijk terugtrekken,
wanneer de ongeloovigen bezit nemen van de
aarde waarin zjj rusten. Of de ongeloovige Mo
hammedanen 't intusschen aangenaam vinden,
dat de graven hunner heiligen op die wjjze ge
schonden worden, staat natuurlijk nog te bezien.
Men schat de hoeveelheid ijzererts, die hier bjj
voldoende transportmiddelen betrekkelijk gemak
kelijk te winnen is, op 8 a 10 millioen ton. Ver
der zqn in de buurt nog belangrijke hoeveelheden
magneet-ijzersteen gevonden.
Het bedenkelijke van het heele geval is, zooals
men weet, dat de Roghi concessie verleende tot
het exploiteeren van deze mjjnen. En de Roghi,
die als opstandeling nu goed en wel is gevangen
genomen door het wettelijke gezag, had natuurlijk
niet het minste recht om den Spanjaarden con
cessies te verleenen.
china. 1 j
Reeds voor eenige dagen is te Kioekiang, de
hoofdstad van de Chineesche provicie Kiangri, de
boycot uitgesproken over alle Engelsche waren.
Van hieruit verbreidt de boycot zich met buiten-
gewo snelheid over het gansche Jangste Kiang-dal.
Het is onnoodig te zeggen, dat de schade, die
hierdoor aan de Engelsche scheepvaart en den
Engelschen handel wordt toegebracht, aanzienlijk
is. De Engelsche gezant heeft de regeering daarom
dringend verzocht, hiertegen maatregelen te ne-
meD, met dit gevolg, dat de vice-koniDg van
Nanking en de gouverneur van Kiangsi van de
regeering aanzegging hebben gekregen, onverwijld
alle maatregelen tot ophelflng van dezen boycot
te nemen.
De oorzaak was feiteljjk de kwestie met den
Engelschen politie inspecteur Mejjer. Deze was
door het consulair gerechtshof, waarvoor hjj we
gens het dooden van een Chinees gedaagd was,
vrijgesproken. De Cbineezen, die echter van oor
deel wareD, dat de uitspraak niet onpartjjdig was,
zjjn daarop den boycot tegen de Engelsche waren
begonnen en trachten dezen zooveel mogeljjk Hit
te breiden.
Het is opmerkeijjk, dat de Engelschen den Ame-
rikaanschen zendelingen, die naar hun meening
te veel invloed op de bevolking uitoefenen, de
schuld van deze beweging geven. De Japansche
stoomboot nTatseo Maroe", door welker bemidde
ling de Engelsche waren werden ingevoerd, wordt
ook door de Chineezen geboycot.
Keizer Franz Jozef zal binnenkort een bezoek
brengen aan Bregenz en heeft volgens de «Schwei-
zerische Depeschenagentur" den wensch te kennen
gegeven bjj die gelegenheid ook den Zwitserschen
Bondsraad te begroeten. De begroeting zal plaats
hebben te Rorschoch op het schip, waarmede de
Keizer naar Bregenz reist. Daar de bondspresi
dent Deucher oin gezondheidsredenen niet aanwe
zig kan zjjn, zal de Bondsraad worden vertegen
woordigd door den vice-president Comtesse en twee
leden van den Raad.
Nair de «Lokal-Anzeiger" uu New-York ver
neemt, heeft hei Beiersche Nationale Verbond daar
besloten, als vereenigingstaal het Duitsch door het
Eagelsch te vervangen. In Duitsche kringen wekt
dat besluit daar geweldig opzieD.
Aan de Franscbe grenzen zjjn maatregelen
genomen om de overbrenging der cholera te voor
komen.
De schepen komende van Rotterdam ter
bestemming voor België, worden als verdachte
schepen aanschouwer en zullen dus aan quarantaine-
maatregelen onderworpen zqn bjj aankomst te Doel.
Deze maatregel wordt genomen om de besmette
lijke ziekte ie keer te gaan (cholera), welke te
Rotterdam uitgebroken is, aldus meldt sScaldis".
J iarlqks worden er te Londen van regeerings-
departementen een drie millioen kilogram brieven,
bescheiden, drukwerken enz. naar den papiermolen
gebracht. Dat er niet altjjd zorgvuldig voor de
vernietiging wordt gezorgd, is onlangs gebleken.
Een zendeling vond in een huis in het Oosteind een
kopieboek van brieven, aan het departement van
oorlog afgezonden, niet langer dan twee of drie
jaar geleden. Aan het ministerie, waarheen men
het boek terugbracht, redde men zich met te zeg
gen, dat het brieven zonder beteekenis waren.
Van het Hof.
Met den trein van 3.43 arriveerden aan het
station te Apeldoorn de prinsessen van Bentheim.
Zjj werden er ontvangen door twee leden van Hr.
Ms. gevolg. In een open rjjtuig reed men naar
Het Loo waar de Koningin de prinsessen ontving
op het bordes aan het plein voor het paleis.
Met den Duitschen trein van half zes zjjn de
prinsessen weer vertrokken.
Prins Hendrik.
Men meldt uit Schwerin, dat Z. K. H. Prins
Hendrik gistermorgen 10 van daar over Berlqn
naar Nederland is vertrokken.
Opening zitting Staten-Oeneraal.
Voor het geval H. M. de KoniDgin de zitting
van de Staten-Generaal in September niet mocht
openen, waarvan ernstig sprake, doch waaromtrent
tot dusver nog Diets beslist is, zal de beëdiging
van de leden van de nieuw gekozen Tweede Ka
mer met machtiging van H. M. geschieden door
het oudste lid in jaren, aangewezen door het tjj-
deijjk voorzitterschap, die vooraf de gevorderde
eeden in handen van H. M. de Koningin zal heb
ben afgelegd.
Wjj vernemen dat de ontwerpen der Staatsbe-
grooting 1910 eerstdaags den Raad van Staten, bjj
welke collegie zjj nog in overweging zqn, zullen
verlaten.
Aftreding Idenburg.
Naar ons wordt medegedeeld, houdt de aftreding
van den heer Idenburg geen direct verband met
zijn benoeming tot Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indie. Hij zou toch als Minister heenge'
gaan zjjn, nu zqn liefste wensch onvervuld blqtt'
^URGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN SCHIEDAM,
D. r«*geu ter kennis van de ingezetenen, dat op
U ffag 31 Augustus a.s., den verjaardag van