Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang
Zaterdag^4 September 1909.
No. 9505.
EERSTE BLAR
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
«08t voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter
gaaf 50 en bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTliAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewgsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
Igke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39,
bi®?* nummer bestaat uit twee
^tten en een Geïllustreerd Zon-
aa9sblad.
Oefeningen met sein- en zoeklichten.
V^E Burgemeester van Schiedam,
°P verzoek *an den Beer Commissaris der
daci!a^'n 'n de provincie Zuid-Holland, de aan-
u 1 v»n belanghebbenden bjj de scheepvaart op
navolgend bericht
"Oefeningen op Voorne. ZW- en Z.-kust-
v 4de eii 5de District.
l0g °'Kens mededeeÜDg van den Minister van Oor-
fy'jjU len op 7 en 8 September a.s., tusschen 7uur
betzons°phomst, bjj de ZW.- en Z.-kust van
biet 61'and Voorne oefeningen worden gehouden
e gekleurde seinlichten, electrische zoeklichten
'«Urpglen.
Me »Ned.krt." No?. 202, 2C9, 227.)
c B i e d a m, 4 September 1909.
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
Burgemeester en Wethouders 'van Schiedam,
adelende krachtens art. 25 der verordeDit g op
hi„jPenBare reinheid en gezondheid Gemeente
bladen nn 151 .nno Z. n jnnnQ
va ?3 -3 Van 1893, no. 7 van 1900 en no. 3
geh verklaren, de Gezondheids Commissie
le 0ord, in verband met het voorkomen van cho-
agevallen te Rotterdam, de zoogenaamde
IJswafeltjes en Roomijs
da? u Ük voor 3e gezondheid en maken bekend,
,le "et gedurende een maand na heden verbo-
b«hv.is 3eze rond te venten, ten verkoop te
UeN>en ol te verkoopen.
c h i e d a m, den 4den September 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
i. M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
ZWEDEN.
hiidn de on3crhandelingen, welke door be-
tug 6 van ^en staatsvertrouwde Cederborg
schen de vertegenwoordigers der bg de alge-
hebl)6 Stak'D8 betrokken partgen, gevoerd zjjn,
le»d 6,1 d'e vertegenwoordigers verklaringen afge-
2icht We'ke een bglegging van den strjjd in uit-
^erb* aanst*cBting van den staatsvertrouwde Ce-
heeft het stakingsbestuur besloten den ar-
hita °P z'n 'aatst den 6en dezer te hervatten,
^ezo®derd bg de leden der Zweedsche vereeni-
van werkgevers.
Coderb
stellen.
de
'°rg zeide, de vaste overtuiging te hebben-
0p, regeering wel als bemiddelaarster zal willen
$tr-. en» als het conflict tot de oorspronkelijk
van w partÜen> n.l. de genoemde vereeniging
Werkgevers en hare arbeiders beperkt wordt.
D FRANKRIJK.
ParÜsche correspondent van de »N. R. Crt."
^-3- 2 September
''teit ^e^e'mz'nnlgbeid waarmee de militaire auto-
en 3e veiligheidsdienst de zaak van de
aitiht lïlttrailleuze omhullen en de ontwijkende
°°rlo 6 mededeelingen van het departement van
bebb^ ^b^en hunne redenen van hooger orde
bjjjVeen' Bet Publiek en de pers, laag bjj den grond
eerde Sc^nen 1Q 3it stilzwijgen en ontwijken
3en n gron^en voor 3ubbele ongerustheid te vin-
tjjd °°r dö herinnering aan den schrikkeljjken
t08a de Buit.schers overallesin
is 200 ontstellend minitius ingelicht bleken,
Van 60 ^!6r a^^3 zeer zenuwachtig op het punt
BeeftSri10Dna^e' diefstal van een matrailleuze
'hen h 6Zj ^evoel'8heid in hooge mate geprikkeld
°U dezen diefstal algemeen voor een daad
öioepS^unna8e' dat WÜ 2e88en dat een vreemde
een u °P dö h°°gte heeft willen komen van
töopiru def nationale verdediging en dan kan
een ontkeDd dat deze wgze van spionneeren
zeer vergaand en overmoedig karakter aan-
-?iht. Bg de ontwijkende geheimzinnigheid der
ambtelijke personen heeft de fantasie hier vrjj
spel. Sommige bladen schrijven aan ongenoemde
militairen nog fantasie-prikkelende verklaringen
toe. Dergelijk »spionneeren", zou een officier ge
zegd hebben, nadert zeer dicht aan hetgeen men
zou kunnen noemen»een incident veroorzaken".
Laten wjj veronderstellen dat deze reportage op
rekening van den komkommertijd gesteld moet
worden.
Ondertusschen wordt door het ministerie van
marine bevestigd, dat de ook al ongelooflijk lijken
de geschiedenis van het oorlogsschip, dat bg zgn
schietoefeningen bjjna duizend meter uit den koers
geschoten zou hebben en een ander oorlogsschip
getroffen zou hebben, er schade berokkend en een
matroos gewond zou hebben, vrijwel waar is.
Daar komt voor heden nog bg dat op het fort
van Saint-Cir-l'Ecole een exploseur électrique (ik
beken eerljjk niet precies te weten wat dit is) ge
stolen zou zgn en dat te Amiens de brandkast
van het bataillon chasseurs opengebroken zou zgn
en dat 3000 franken en de nieuwe mobilisatieplan
nen verdwenen zou zgn.
Het moge komkommertijd zijn en elk nieuwtje
mogen gaarne door sommige bladen tot meer dan
gewone proporties opgeblazen worden men zal
moeten erkennen dat deze reeks militaire feiten
verre van verkwikkend is.
Donderdag is te Toul een café-concertzange-
res aangehouden, een vroegere vriendin van den
korporaal Deschamps, verdacht pleger te zijn van
den diefstal der mitrailleuse te Cbalons. Men
beschuldigt haar de plannen van haren vriend te
hebben gekrnd, en zgn vlucht te hebben begun
stigd. Toen zjj aangehouden werd maakte zij
zich gereed over de grenzen te trekken, om De
schamps te Straatsburg te ontmoeten. Uit hare
briefwisseling heeft men het bewjjs geput, dat
zg bestendig correspondeerde met een Duitsch
officier.
Het Fransche bestuurbare luchtschip »Répu-
blique" is gistermorgen naar de groote manoeuvres
vertrokken en kwam te Gosne op 170 K. M. van
Pargs aan de bereikte snelheid bedroeg 24 K. M.
per uur. Na eenige minuten geland te hebben,
voor het aanbrengen van een kleine herstelling, is
de reis voortgezet.
De »République" is om 3 uur te Nevers geland.
Hedenochtend zou het den tocht naar Lapalisse
voort.zetten
Een telegram aan de »Petit Bleu" uit Ne
vers, een stad in het departement van Loire, in de
nabijheid waarvan de bestuurbare ballon »Repu-
blique" gister-middag om half vier geland is,
meldt, dat de ballon geheel vernield is. Het
telegram geeft geen eDkele bijzonderheid te dezer
zake. 't Voegt er slechts bg, dat een trein met
materiaal uit Nevers vertrokken is om 9.15
's avonds naar La Charité, de plaats 't dichtst
gelegen bij de plek, waar de »Republique" ge
land is.
MAROKKO.
De laatste berichten uit Fez melden, dat Moeley
Hafid zgn gevangen tegenstander thans wat men
schelijker behandelt, hem niet langer openljjk te
kgk stelt en laat pijnigen. De tusschenkomst der
mogendheden is dus niet zonder uitwerking ge
bleven. Moeley Hafid is thans druk met den roghi
aan 't onderhandelen. Boe Hamara had zich reeds
bereid verklaard den sultan zgn vrouwen en groo
te sommen gelds af te staan. Thans wordt be
weerd, dat de roghi aanzienlijke sommen gelds op
Europeesche banken heeft staan, die hg den sul
tan eveneens heeft aangeboden. Men verwacht,
dat de sultan troepen zal zenden, indien de Ghi-
ata-stammen, die de bezittingen van den roghi
onder hun bescherming hebben, weigeren deze af
te staan.
Te Tanger is men bezig groote feestelijkheden
te organiseeren ter eere van de gevangenneming
van den roghi. Zg zullen eenige dagen duren en
met evenveel pracht gevierd worden als die, welke
bg de troonsbestijging van Moeley Hafid zgn ge
vierd.
Sidi el Fagi, een der afgevaardigden van het
Marokkaansche gezantschap, die een bezoek aan
Parijs heeft gebracht, verklaarde aangaande de be
handeling van den roghi en zijn aanhangers, die
in Frankrijk zooveel verontwaardiging verwekte,
dat men in Europa daarover geheel verkeerd oor
deelt.
In de eerste plaats moet men in de wgze van
optreden tegen den gevangene en aanhangers geen
blijvenden toestand zien. De omstandigheden eisch-
ten een uiterst streng optreden. Om de zaak on
partijdig le kunnen beoordeelen moet men boven
dien deze wilde volksstammen kennen, die tegen
straf noch dood opzien. Het denkbeeld dat Moely
Hafid zgn wreedheid botviert en er behagen in
schept zgn gevangen tegenstanders te laten mar
telen, is onjuist. Indien de sultan deze strengheid
heeft toegestaan, is daarvan de oorzaak, dat de
omstandigheden hem daartoe noodzaakten.
De bladen melden voorts, dat de sultan een onder
met Boe-Hamara heeft gehad betreffende den toe
stand in Marokko. De roghi zou den sultan bg
deze gelegenheid aangeraden hebben, zgn onder
handelingen met de verschillende stammen voort
te zetten. Ook zou de roghi Moeley Hafid verzocht
hebben, de concessies, welke hg indertijd aan ver
schillende maatschappijen verleend heeft, te eer
biedigen.
CHINA.
De correspondent te Peking van de »Times"
meldt, dat de onderhandelingen tusschen China en
Japan nopens de Mantsjoersche vraagstukken.
Woensdagmiddag zgn beëindigd, en dat het ver
gelijk Zaterdag zal worden geteekend.
De Noordpool bereikt.
De »Matin" geeft nog een brokstuk van Cook's
reisverhaal, aan de »New-York Herald" geseind,
dat aan het Parijsche boulevard-blad met gratie
door het Amerikaansche blad is afgestaan.
Op 21 April bleek uit de waarnemingen, door
Cook gedaan, dat de kleine expeditie zich op 89
gr, 59 min. ea 46 sec. Noorderbreedte bevond.
»Wg legden de resteerende 14 sec. af", zoo
vertelt Cook. »Wij waren aan de Noordpool 1 Geen
astronomische tjjd meer, daar alle meridianen sa
menvloeiden geen breedte meer, of lieveralle
breedten in één enkele samengesmolten. Geen
noorden, oosten en westen meer overal 't zui
den De koude was zeer streDg38 graden onder
nul, maar wg hadden het al kouder gehad.
Toen de eerste geestdrift der zegepraal gezakt
was, deed zich een ommekeer bg ens gevoelen
dat was het dus, de Noordpool, en anders niets
Wras het om die verlaten ijsvelden te doorspeuren,
dat zooveel mannen hun leven hadden gegeven,
en wij zelve het onze hadden gewaagd Dat
woordde pool, dat een paar uur geleden als een
geheimzinnige magneet onze geesten aantrok, had
zjjü wonderlijke macht verloren.
De pool 1 Wel het was ijs als ieder ander
ijs
Twee dagen later aanvaardden wg den terug
tocht. Wjj moesten ons haastende levensmidde
len raakten op en het seizoen vorderde snel. Op
24 Mei klaarde de hemel genoeg op om ons be
stek te kunnen makeD, dat 84 graden bleek te
zijn. Eindelijk kwamen er ijsbergen in zicht, die
we als redders in den nood begroetten. Wjj trach
ten de Baffin-baai te bereiken, waar wjj hoopten
door een of anderen walvischvaarder te worden
opgenomen. Maar de vriestjjd van September hield
ons tegen en wjj moesten op Kaap Sparbo over
winteren.
Op 15 April van het volgende jaar bereikten
we eindelijk Groenland en was onze beproeving
ten einde.
De eerste twee pagina's van de »New-York
Herald" (Parijsche editie) van gister worden ge
heel ingenomen door berichten over het enthu-
siasme in de Vereenigde Staten naar aanleiding
van Cook's expeditie, en met oordeelvellingen over
het succes van Cook. Onder de honderd meenin
gen, die in de Herald worden meedegeleeld, is
er slechts één, waaruit twjjfel spreekt, die van
prins Bonaparte, en een, waaruit absoluut onge
loof spreekt, nameljjk van den Amerikaanschen
schout bij-nacht Melville (zelf een Poolreiziger met
veel ervaring). John Bradley, die door de Herald
wordt aangeduid als den man, die Cook de fond
sen voor zjjn reis verschaft had, heeft het volgen
de verklaard»Het was geen onderneming op
goed geluk. Wjj hadden de fouten der anderen
bestudeerd en daaruit voordeel getrokken."
De Fransche geleerden nemen een afwachtende
houding aan en twjjfelen. Zij spreken wel met
veel lof over Cook, maar tevens verklartn zjj te
vreezen voor de Amerikaansche bluf en humbug.
Zy willen nadere berichten afwachten vóór zjj de
tjjding gelooven of over de beteekeDis van den
tocht een oordeel uitspreken.
Van de Parjjsche bladen schrjjven de nMatin"
en de »Figaro" met veel geestdriftde meeste
overige bladen blijven een afwachtende houding
bewaren.
Een Reuter telegram d.d. gisteren uit Skagen
meldt
Hedenmiddag tegen half twee kwam het stoom
schip »Hans JEgede" met dr. Cook aan boord in
hot gezicht van het loodsstoomschip. Niettegen
staande de hooge zee gelukte het een correspon
dent van het Noorsche telegraafagentschap aan
boord te komen. Dr. Cook deelde dien correspon
dent mede, dat hij van Groenland eerst naar het
Westen en vervolgens naar het Noorden vooruit
gegaan is. Bjj zijn vertrek van Groenland werd
hjj begeleid door tien Eskimo's. Deze heeft hjj
twee aan twee terug laten keeren, zoodat ten
laatste nog twee Eskimo's bjj hem waren. Den
2en April des morgens 7 uur heeft hjj de Noord
pool bereikt, hetgeen hjj des middags 12 uur
door metingen heeft vastgesteld. Reeds de laatste
veertien dagen voor de bereiking van de Noord
pool en acht dagen daarna heeft bjj metingen ge
daan. Aan de Noordpool heeft bjj geen land ge
vonden. De diepte der zee heeft hjj niet gemeten,
daar de noodige instrumenten daarvoor ontbraken
De laagste temperatuur gedurende de geheelereis
is 83o geweest. Hjj heeft op de Noordpool do
Amerikaansche vlag geplant. Het succes der reis
schrijft hjj toe aan de omstandigheid, dat hij ge
bruik heeft gemaakt van de oude bekende hulp
middelen, nl. Eskimo's en hunne honden en dat
hg geheel als een Eskimo geleeld heeft. Hjj heeft
tjjdens de expeditie ontzettend veel geleden en
groote ontberingen doorstaan. De reis naar de
Noordpool beaft 3 maanden, de terugreis 9 maan
den geëischt.
De Russische gezant te Peking zal heden er
op aandringen dat Rusland ook zal worden toege
staan deel te nemen aan de Tsesjoean-leening.
Dit optreden geschiedt ingevolge bevelen uit
Petersburg. Het verluidt, dat Frankrijk Rusland
steunt.
De «Norddeutsche AllgemeineZeitung" publi
ceert de financieele uitkomsten over 1908.
Daaruit bljjkt, dat de inkomsten ruim 150.000.000
gulden beneden de raming gebleven zgn doch aan
de andere zjjde de uitgaven bgna 40.000.000 gulden
minder waren dan geraamd werd, is het nadeelig
saldo ruim 75.000.000 gulden.
- Thans zjjn op het Engelsche oorlogsschip
uForward" ontplofbare stoffen gevonden, wederom
in den kolenvoorraad.
Uit St. Petersburg wordt geseindOvereen
komstig het contract gepasseerd tusschen de
regeering en den ingenieur Tatarinoff zal in het
park der militaire luchtreizigers in tegenwoordig
heid van den minister van oorlog en den chef der
genietroepen een proef worden genomen met een
model luchtballon, die zich zonder aanloop kan
verheffen en 70 kilometer kan medevoeren. De
chef van het luchtschepenpark heeft verklaard, dat
niet alleen geen journalisten, maar zelfs geen
specialiteiten van den minister van oorlog bjj de
proef zullen worden toegelaten. Wel geheimzinnig
dus I
Een draadbericht uit St. Petersburg meldt,
dat de stedelijke overheid te Moscou onverwachts
bericht heeft gekregen, dat de groote feestelijk
heden op 8 SejJt. a.s. ter gelegenheid van de
doorreis van den Tsaar naar de Krim zjjn afbesteld.
Op het medisch congres te Boedapest is ook
vooral bet geval van appendicitis (blindedarm-ont-
stekir.g) besproken. De wenscheljjkheid werd
bepleit om in dat geval niet te spoedig tot ope
ratie over te gaan. Driehonderd geneesheereu
hebben blindedarm-ontsteking genezen zonder tot
operatie over te gaan.
De gewezen sjah van Perzië heeft er in toe
gestemd om aan de Perzische regeering zjjne
domeinen van Azerbeijan af te staan. Volgens een
in de Russiscge legatie tusschen de vertegenwoor
digers der regeering en de Russische en Britsche
gezanten getroffen overeenkomst, moet de ex-sjah
drie dagen na de teekening vertrekken en zal hem
een jaarpensioen van 100.000 tomans verzekerd zjjn.
r I
I I
