Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Zaterdag 18 September 1909.
No. 9517.
TWEEDE BLAD
Gemengd Nieuws.
J^etenschappelijke berichten
Rechtzaken.
Koloniën.
Kerknieuws.
Burgerlyke Stand,
Sport.
Yisscherij-berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
Week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
LU J..
Voorherhaaldeljjk advertoeren worden uiterst bil-
1 jj k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Aan den grond geraakt. Op hetzelfde
Punt te Leeuwen, waar voor drie jaren de groote
st°ornis in het verkeer plaats greep, raakten gis-
turrniddag twee groote schepen aan den grond.
Het vaarwater loopt daar schuin van het noorden
u&ar het zuiden over. Pogingen om ze vlot te
kfjjgen mislukten. Doordat ze ver op het noor-
derzand zitten, is de vaargeul slechts weinig ver
gald. Er kan echter niet anders dan voorzichtig
ëcvaren worden, hetgeen bjj de drukke vaart veel
Vertraging meebrengt. De vaardiepte is er meer
d*n voldoende, gisteren 2.75 M.
Verduistering van effecten. We-
gens het verduisteren van effecten ten nadeele
2fluer cliënteele is door de politie te Gouda een
'ervolging ingesteld tegen v. d. S., effectenhande-
'aar aldaar, die is staat van faillissement ver
keert.
Drievoudige moord te Koekange.
Donderdagavond, met den laatsten trein uit Gro-
Dlngen, arriveerde de echtgenoote van Klaas Bak-
ker zoon van den vermoerden H. Bakker, te
Koekange met een zuigeling op den arm. Dit
kind had ze medegenomen, toen ze gepasseerden
Woensdag uit haar woning onder KoekaDge werd
Weggehaald door de marechaussees, van Hoogeveen,
alwaar zij Donderdagavond te ongeveer tien uur
werd vrijgelaten haar man en diens broeder zjjn
daar
nog in voorloopig arrest.
Ontvlucht. De vorige week werd de 18-ja-
r'ge S. door de politie te Njjmegen aangehouden
zijnde deserteur van het korps mariniers en
ter beschikking van de militaire autoriteit gesteld-
Daar over zjjn opzending naar Rotterdam nog
Dlet was beslist, zat hjj in de infanteriekazerne te
Nijmegen in voorloopige bewaring, doch Dinsdag
morgen wist hjj te ontvluchten. Zijn vrijheid was
6chter van korten duur, daar hjj al spoedig gear
ceerd werd en naar de kazerne teruggebracht.
Dinsdagavond wist hij echter opnieuw uit de
kazerne uit te breken, met beter gevolg. Gisteren
Was hq nog niet aangehouden. (Njjm. Ct.)
De Ma r s e i 11 a a n s c h e tijgerin is
0 o d. Drie personen eischen de eer voor zich
°P> het ontsnapte gedierte te hebben gedoodde
jdamer Henriksen, een vaag personage, die uit
lefhebberjj jacht had gemaakt op het wilde dier,
en een apotheker, die beweert, dat de tijgerin
0verleden is ten gevolge van het verorberen van
een 'ergiftigd stuk vleesch, door hem, apotheker,
Neergelegd bü de basaltblokken van het haven-
°°fd, waar de tijgerin zich verscholen had. Hoe
9rw, ^et Sevaarlqke dier is dood, en meer dan
ytX) Marseillanen defileerden gisteren voorbij het
Jilk van de reusachtige tijgerin, dat op het plein
a Joliette tentoon was gesteld.
Schipbreuk. Het stoomschip DÜmhlali",
*an Londen naar Port Natal is eergister bjj Kaap-
PUnt gestrand. Er is slechts één kind verdronken.
Het Panama-kanaal. Blijkens een me
e eeling in de Canal Record is een begin ge-
m»akt naet den bouw van de Gatoensluizen. Het
en dr'e paar sluizen, die het voor de scheep
rt zullen mogelijk maken een niveauverschil te
?Vcrwinnen van 85 Eng. vt. tusschen zeepeil en
kanaalpeil.
ÏOQ6 S'U'zen worden elk 110 Eng. vt. breed, bjj
vt. lang. De drempeldiept bjj normalen
and zal 41 Eng. vt. zjjn. Voor den bouw dezer
'Uizen zal ca. 2,096,000 kub. yards beton worden
verwerkt.
Dok met den bouw der Pedro-Miquelsluizen is
begin gemaakt.
De komeet van Ha 11e y. - Hetf eit dat
a ey s Komeet reeds nu zóó lang vóór den
oorgang door den perihelium-stand door prof.
°lf te Heidelb rg is gesignaleerd, geeft recht tot
Net vermoeden, dal de komeet sinds 1835 (haar
laatste bezoek) niet aanzienlijk aan luister zal heb
ben verloren. Trouwens de helderheid van de ko
meet bij den ontdekking te Heidelberg was slechts
grootte minder dan op grond van de berekeningen
van Holetchek, te Weenen, werd verwacht. Veel
minder dan in 1835 zal de helderheid dus wel niet
wezen. En het is ook wel te hopen, dat Halley's
komeet niet nog meer aan luister heeft ingeboet
dan sinds de middeleeuwen reeds het geval is
geweest. Bjj haar wederschjjning in 1835 was zjj
al lang niet meer, wat zjj in haar beste dagen
(vooral in de jaren 1066 en 1456) moet zjjn geweest.
Zelfs bleeft Halley's komeet in 1835 in luister achter
bjj andere kometen van de 19e eeuw, als b. v. die
van 1811, 1843, 1858 (de komeet van Donati, welke
ouderen van dagen zich nog uit eigen aanschouwing
herinneren) en 4882.
Toch was de komeet van Halley gemakkelijk
met het bloote oog te zien, evenals haar lange,
dunne nstaart". Door den kjjker gezien leverde de
komeet een prachtig schouwspel, waarvan de belang
wekkendheid nog werd verhoogd door de snelheid
waarmee de staart van vorm veranderde. Bessel
heeft dat verschijnsel gedeeltelijk verklaard door
te opperen, dat de komeet om haar voortbewegingsas
wentelt in ca. 5 dagen.
De huidige terugkeer is nog om een speciale
reden bjjzonder merkwaardig. Het is n. 1. de snelste
terugkeer, welke nog ooit is geconstateerd in den
loop der 2147 jaar, gedurende welke de periodieke
bezoeken van de komeet in de kronieken geboekt
staan.
De maximum-omloopstjjd, in die 21 eeuwen
geboekstaafd, was 79 jaar, de kortste 74J, en het
's deze kortste, welke ens nu de komeet terugbrengt.
De berekeningen omtrent den datum, waarop dit
maal de komeet door den perihelium-stand zal gaan,
hebben nog niet tot overeenstemmende uitkomsten
geleid.
Cowell en Crommelin, van de sterrenwacht te
Greenwich, stelden den doorgangsdatum op 16 April
1910. Maar er schjjnt aanleiding te bestaan voor
het vermoeden dat het wel 19 of 20 April kan
worden.
J. 1. Vrjjdag zjjn aan het observatorium te Green
wich hemelfoto's vervaardigd, waarop naar de
komeet werd gezocht, zonder succes echter. Toen
later het bericht inkwam dat Zondag te Heidelberg
de komeet wel was gevonden op de fotografische
plaat, heeft men te Greenwich de platen nog eens
nauwkeurig nagekeken en inderdaad op de door
Heildelberg aangeduide plaats een uiterst flauwen
lichtindruk gevonden.
De komeet zal voor landen op onze breedte niet
gunstig zjjn waar te nemen. Voorloopig, d. i. ge
durende nog twee of drie maanden, kan zjj enkel
door fixeering op de fotografische plaat worden
waargenomen dan pas breekt de tjjd aan, dat zjj
zichtbaar zal zjjn in krachtige kjjkers. Eerst einde
April zal zjj voor het bloote oog te zien komen.
Het is wel een een bewjjs van de groote verbe
tering gedurende de laatste driekwart eeuw in onze
optische en fotografische instrumenten gebracht,
dat de komeet reeds ca. 220 dagen vóór den door
gang door den perihelium-stand is gesignaleerd.
De nasporingen van Cowell en Crommelin hebben
doen zien, dat sinds 240 v. C. (en slechts met uit
zondering van de jaren 163 v. C. en 912 n. C.)
de komeet van Halley telkens op tjjd is gezien.
De Noord-B ra ba n tsc h e Bank. De
schuldeischers in het faillissement in de Noord-
Brabantsche Bank wachten nog steeds op hun
laatste uitkeering. Deze uitkeering wordt sedert
enkele jaren vertraagd doordat een der schuldeischers
thans te Schiedam woonachtig een proces
tegen den curator in genoemd faillissement heeft
ingespannen, teneinde nog voor een post van
f22,000.erkend te worden. Met spanning wordt
overal naar de uitspraak van den Hoogen Raad,
voor welk rechtscollege de zaak thans is behan
deld, uitgezien.
Omtrent de behandeling dezer zaak voor den
Hoogen Raad wordt het volgende gemeld
Voor den Hoogen Raad werd Donderdag gepleit
in een zaak tegen den curator der Noord Brabant
scbe Bank, waarin eerstens de vraag .verd behan
deld, of een schuldeischer, die reeds voor een zijner
vorderingen, die nog niet geverifieerd was, verzet
kan doen tegen de uitdeelingsljjst, ten einde op die
wjjze alsnog zijn vordering erkend te krijgen deze
vraag, door verschillende rechtscolleges in verschil
lenden zin beantwoord, werd thans voor het eerst
aan 's H. R. 's oordeel onderworpen. De zaak zelfs
was deze de eischer, die tegen de uitdeelingsljjst
in verzet kwam, beweerde, dat hjj in 1899 een
aanzienlijke geldsom aan den agent der Bank te
Breda in depot had gegeven en wenschte voor het
bedrag van dit depot erkend te worden. De curator
ontkende, dat dit depót had plaats gehad op den dag,
welke op het depótbewjjs stond vermeld, maar
zeide, dat de agent dit depótbewjjs had geteekend,
toen hjj geen agent meer was, waarop 't Hof te
's-Hertogenbosch, dat eerst, met vernietiging van
het vonnis der rechtbank, den eischer niet ont
vankelijk had verklaard in zjjn verzet, op grond,
dat hjj dit niet meer kan doen, omdat een ande
re vordering van hem reeds was geverifieerd,
daarop ook nog eens zjjn vordering ontzegde, op
grond, dat de dagteekening van het stuk geen
kracht had tegenover den curator, daar de N.-B.
Bank was 3e. (art. 1917).
Tegen beide beslissingen kwam de eischer in
cassatie en wat het 2e punt betreft, werd, namens
hem, door mr. L..A. Michiels betoogd: dat de
eischer door het depótbewjjs zjjn vordering had
bewezen, dat de enkele ontkenning van de dag
teekening door den curator, den curator niet maakt
tot 3e in den zin van art. 1917dat curator had
moeten bewijzen, dat de depótgeving op een an
deren dag had plaats gehad dan in het stuk staat
vermeld, en dat in dat geval in het geheel geen
depötovereenkomst had plaats gevonden, geheel
afgescheiden van den datum, het al of niet zjjn
van derde en art. 1917 B. W.
Mr. D. van den Goot, voor den curator optre
dend, was het daarmede niet eens, verdedigde het
aangevallen arrest in beide opzichten, was van
oordeel, dat de Bank clerde is, zoolang niet vast
staat, dat de agent het repu. geteekend heeft tij
dens hjj nog agent der Bank was.
Conclusie proc.-gen. Noyon over 14 dagen.
Een duur kalf. Tegen den slager T.
G. te Sneek, die een geslacht kalf niet voor de
belasting had aangegeven, werd door den rjjks-
advocaat voor de rechtbank te Leeuwarden ver
oordeeling gevraagd tot een geldboete van hoog
stens 1150.
De rechtbank ontsloeg hem van rechtsvervol
ging-
In hooger beroep vorderde de rjjksadvocaat ver
nietiging van het vonnis en veroordeeling als in
primo was gevorderd.
De advocaat-generaal bjj het gerechtshof te
Leeuwarden nam gister conclusie en eischte, over
eenkomstig de vordering van den rjjksadvocaat, een
straf van minstens 1 dag, hoogstens 1 jaar.
Een duur kalf als men in aanmerking neemt,
dat de slager het dier .volgens eigen verklaring
had gekocht voor 25 cent.
Een dure fleschrum. De advocaat-
generaal bjj het gerechtshof te Leeuwarden nam
conclusie in de zaak van den 30 jarigen T. T.,
stuurman te Delftzjjl, die terechtstond voor het
verhinderen van een ambtenaar in de uitoefening
van zjjn bediening in het constateeren van een
overtreding (het stuk slaan van een flesch rum).
De rjjksadvocaat had veroordeeling gevraagd
de rechtbank te Groningen ontsloeg hem van rechts
vervolging tot een geldboete van hoogstens
f300.
Het O. M. eischte vernietiging van het vonnis
en veroordeeling tot f 50 boete.
Oost-Indië.
(Uit de Mail).
Vier huizen ingestort. De Jiva-
Bode" van 19 Augustus bericht
Gister-avond omstreeks 10 uur zjjn op Peöj tgalan
in de benedenstad 4 huizen, geoccupeerd door Chi-
neezen, ingestort, ten gevolge van bouwvalligheid.
Twee menschenlevens zjjn verloren gegaan, twee
menschen kort geleden gehuwd en in den bloei
van bun leven. Van een der bewoners van het
minst beschadigde huis vernamen wij heden mor-
gnn de volgende bijzonderheden
Alle bewoners der vier huizen, genummerd 3999,
4000, 4' 01 en 4002, en respectievelijk geoccupeerd
door Ong Siok Kian, Lim Pek Hong, Tan Bouw
Seng en Baba Djapang, hadden zich gisteren om
10 uur reeds ter ruste begeven, toen in huis no.
3999 plotseling een eigenaardig gekraak vernomen
werd, gevolgd door het neervallen van enkele
pannen. Onmiddellijk vluchtte men uit de woning,
die weinige oogenblikken later krakend ineen
stortte. Het aangrenzende huis, no. 4000, welks
bewoners zich eveneens reeds naar buiten hadden
begeven, volgde spoedig met muren en al. Daar
ging plotseling het dak van Tan Bouw Seng's
woning. Een vreeseljjke kreet weerklonkTan
Bouw Seng en zjjne echtgenoote, kort geleden met
elkaar in het huweljjk getreden, werden onder
het neerstortende puin bedolven. Een balk van
Baba Djapang's woning, die zjjn steunpunt ver
loor, deed nog een stuk muur van dit huis neer
storten, het overige gedeelte en het dak bleef
echter intact.
Het duurde lang eer hulp kwam opdagen, de
plaats ligt nogal afgelegen, ware men eerder
geweest, wellicht zou men Tan Bouw Seng dan
nog hebben kunnen redden, want toen men ruim
twee uur later zjjn lichaam onder het puin van
daan haalde, gaf hjj juist den laatsten snik. Het
lichaam der vrouw was reeds koud. De ljjken
werden naar het stadsverband overgebracht.
De huizen 3999, 4000 en 4001 behooren toe
aan den Arabier Mangoes. Deze huizen zjjn het
ergste beschadigd en toonden in alle opzichten
bljjken van slecht onderhouden te zjjn. De woning
no. 4002 is het eigendom van den inlander Ba-
roedin.
We vragen na dit ernstige ongeval thans nog
eens in gemoede wordt het nu werkeljjk nog geen
tjjd dat het nieuwe rooireglement in werking
treedt
De ZeerEerw. heer F. W. de Rooy, pastoor der
St. Annakerk te Amsterdam, is benoemd tot me«
dedirecteur der Onderl. Kerkeljjke Brandwaarborg
Mjj St. Donatus", overeenkomstig art. 3 van het
reglement.
Pater Beyersbergen, lid van de Sociëteit van Je
zus te Maastricht, is benoemd tot professor aan
de Pauselijke Universiteit te Rome.
Geboren: 16 Sept. Petronella Maria d. v. F.
Goth en S. Tempelman, Pernissche straat. Maria
Huiberdina, d. v. P. van der Marei en J. van der
Most, Broersveld. 17. Johannis, z. v. J. den
Dunnen en E. Grünberg, in een vaartuig.
Vliegen. We kunnen mededeelen, dat
men van Hollandsche zijde in onderhandeling
is, om Latham in 't voorjaar in Holland te laten
vliegen. (N. R. Ct.)
SCHIEDAM, 17 September. Binnen van de ha
ringvangst de logger SCH. 406, »Jupiter", L Over-
duin, met 23 last 18 Sept. SCH. 113 Johanna",
F. Verbaan, 21 last.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw telefnr. 244.
Geopend alle werkdagen van 9£ tot 11J
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrjjdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbeidskrachten.
Modelmaker timmerman halfwas schoenma
ker modelmaker-timmmerman halfwas
kuiper verversjongen distillateursjongen.
Voor buiten de stad.
Kleermaker.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Stokers opperman plaatwerker portier
koetsier huisknecht pakhuisknecht
monteur klinker bankwerker halfwas
bankwerker bakker vuurwerker timmer
lieden voorslager smidsjongen tuinier
bankwerkersleerling machinist-bankwerker
schipper meubelmaker koperslagersjongen
loodgieter halfwasloodgieter grondwerkers
sigarenmaker expediteur-emballeur schoon
maakster - kui^ersjongen stucadoor - kuipers
poljjster timmerman halfwas kantoor
bedienden letterzetter boekbinder tim-
noerjongen - nikkelaar fraiser kellner
koperslager distillateursknechts per
sonen voor lichte werkzaamheden wasschen
aan huis gevraagd - dagmeisje dienstbode.
