Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Woensdag 22 September 1909.
No. 9520.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Uit de Pers.
Buitenlaudsch Nieuws.
Verspreide berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
Week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBÖTERSTRAAT 50.
Van
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
br<
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
ter a'Remeene kennis, dat ingevolge
het ii ^U"'t yan den 21sten September jl., aan
Dofje gelegen aan het Oude Kerkhof de naam
gegeven van »ST. JANSHOFJE",
k n is hiervan afkondiging geschied, waar het
Roort, den 22sten September 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
De Troonrede.
ko^6 ^Drndaard" verheugt zich er over, dat 't uit-
'Ren voor de Christelijke beginselen thans niet
Smeden is.
Het kiesrecht, zegt dit anti-revolutionnair orgaan,
Rilt natuurlijk in het voornemen, om tot, her-
IDg van onze grondwet over te gaan.
0 dan zegt het blad
gen 6 b'zonc*ere school zal tegemoetkoming erlan-
jnö inzake den bouw van hare scholen en 2e
2 vroegere uitbetaling van de subsidies; en
8 de verbetering in zake de opleidingskosten is
Wordt ze niet met name genoemd, toch geens.
^Uitgesloten.
Djjna zouden we zeggen, van een specifiek anti-
evolutionnair kabinet hadden we niet nauwere
^ansluiting aan ons program van actie kunnen
^rwachten. Hoe veel ie meer oorzaak tot dank
ben we dan niet, nu een gemengd kabinet ons
°P zoo verrassende wjjze tegemoet komt.
Ons vertrouwen op de mannen, die thans in het
Rbinet zitten, is geen enkel opzicht beschaamd;
mag het aan het ministerie gelukken, dit zjjn
°rnemen uit te voeren, dan zal er goede winste
u zegen van ons volk verkregen zijn.
red ^tan<^aard" gelooft niet, dat deze openings
tal 6 V°°r z'tlmgsjaar isdaarvoor is het aan-
rjjk aangekondigde ontwerpen veel tejomvang-
Verband met financieele paragraaf wjjst «De
^andaard" er op, dat het kabinet blijkbaar voor
biet 2eer aanzienl«k tekort °P het budget staat en
0 ^erugdeinst voor de harde noodzakelijkheid,
de bevolking meer te laten betalen.
het vrijhandelsstelsel, zegt het blad, wordt
,jat - ëebr°ken, en, ook afgezien van het profjjt,
nlJverheid en arbeid bij tariefverhooging zullen
Ooaneö vmden, is het allereerst de fiscale nood, die
dien weg opdringt.
deze 6S Za^ hierb^ nu a^hangen van de vraag, of
be-t Öieuwe dekkingsmiddelen uitsluitend zullen
sta eftl<* 2^n voor dekking van het thans be-
Rro ze te§e'Ük zullen strekken, om de
ded° 6 U'H>aven> d'e de sociale wetten en de kustver-
,je '^'n8 in rente en aflossing zullen vorderen, uit
^ehatkist betaalbaar te maken.
°btw 0Pz'cbt zullen de financieele rede en de
dan „et?en zelve moeten worden afgewacht. Eerst
2a' men toch tot het vellen van een nader en
i?.er °ordeel in staat zijn.
H noemt «De Standaard" de openingsrede wat
Ze»fV°?r2'en'n£ 'n allerlei socialen nood betreft en
Ko t6n Sl0tte
gew°r°m' er *Preekt uit heel deze rede een op-
onder om aBe misstanden en nooden klaar
Sp 6r, °°gen te zien, en ze te verhelpen. Er
berne 1 moe(* om groote dingen te onder
en 6,D' ^en voelt er aan, dat het kabinet voor
scjji an8e reeks van jaren op het sturen van het
kent j&n staat m eenzelfde richting en koers re-
deinst aar°m voor de stoutste plannen niet terug-
T u
ze j°c blijft hoofdzaak de in twee regels toege-
Dit erz'en'n8 van de Grondwet.
Rebou t°C'1 hef fundament van heel ons staats-
er mW' enkel het kiesrecht, maar al wat
Waar/6 Samenban£t' en zelfs de grondbeginselen,
jj- an. een Christelijk staatsbeleid moet uitgaan.
aRngewezeDUS ^eerBUDt van bee* 0Dze politiek
s]a„ ^848 bljjven, of zal, wat toen in den grond-
WorriIan °nS staatsrecht feil gmg. in zjjn beginsel
raen verbouwd
Evenals «De Standaard", is «De Tijd" van oor-
- i dat de troonrede blijkbaar in hoofdzaak een
overzicht geeft van de overwegingen en plannen,
welke het ministerie-Heemskerk in de vier vol
gende jaren voor den geest zullen staan en bezig
houden.
De uitdrukking omtrent het streven naar de
christelijke rechtsbeginselen, lijkt het Katholieke
orgaan in haar soberheid gelukkig gekozen.
Omtrent de financieele paragraaf o.a.
Wat ons intusschen bjj al de verschrikkingen
die in de toekomst dreigen, nog al bevredigt en
met de financieele beschouwingen niet weinig ver
zoent, is de aankondiging van het tarief van in
voerrechten aan de «dringende voorziening" in den
financiëelen toestand zal tegemoet komen. Deze
verhooging heeft onze sympathie, in zooverre eenige
directie of indirectiebelasting ooit sympathiek kan
heeten. Wjj wenschen van harte, dat deze belas
tingverhoging in elk geval het eerst aan de beiirt
zal komen en vleien ons daarbjj met de hoop, dat
zij volgens «De Nieuwe Courant" moet ze 3 of
3£ millioen opbrengen voerloopig althans de
andere belastingvoorstellen grootendeels overbodig
zal maken.
«De Tijd" is zeer verheugd over de grondwets-
herzienings-paragraaf, omdat er maar weinig zaken
in werkelijkheid minder urgent zjjn, dan de uitbrei
ding van het kiesrecht en sociale hervormingen voor
op moeten gaan. Dat de regeering dit blijkbaar ook
wil, vermeldt «De Tjjd" met ingenomenheid.
«Het Centrum" spreekt van een zeer rjjk pro
gramma, de groote meerderheid, welke de Rech
terzijde thans bezit, waardig. Al zal, ook voor de
zoogenaamde neutrale zóne, in de komende periode
werk genoeg voorhanden zjjn, toch, meent het blad,
kon een program als thans ontvouwd is, alleen door
een Rechts Kabinet worden voorgelegd, en door
een Rechts Kabinet dat zich gesteund weet door
een hechte meerderheid.
Schier geen kwestie van beteekenis, zegt «Het
Centrum ongeveer, of de regeering heeft ze in
overweging genomen en zich gezet aan de taak
om ze binnen afzienbaren tjjd te regelen en op te
lossen. De belijdenis van christelijke rechtsbegin
selen staat voorophet land zal geregeerd worden
in cbristeljjken zin, maar de christelijke politiek
zal tevens practische politiek zjjn, een politiek van
werken en afdoen. Moeilijkheden kunnen stellig
verwacht worden gemakkelijk is de regeerings-
taak nu eenmaal niet en er zal veel te behande
len vallen, dat hooge eischen stelt aan Regeering
en Kamers. Maar èn de kracht der meerderheid èn
de bekwaamheden der leden van dit Kabinet, zjjn
voor het «Centrum" waarborgen, dat de gedane
toezeggingen geen paradepaarden zullen zjjn.
Van een zoo bekwaam financier als de heer
Kolkman vertrouwt het blad voorts, dat hjj door
juiste verdeeling der lasten waarbjj ook het
buitenland het zjjne zal hebben bjj te dragen in
den vorm van invoerrechten den druk van
belastingen zoo min mogeljjk voelbaar zal weten
te makenvan de nieuw te benoemen commissie
voor de grondwetsherziening, dat zjj met bekwa
men spoed zich van haar opdracht zal te kwjjten
weten, en dat, door weinig of geen verandering
te brengen in den algemeenen koers van ons kolo
niaal bewind, ook de kerstening van Indië vele en
rjjke vruchten zal plukken.
«Het Huisgezin" leest weinig opwekkends inde
openingsrede. De gedrukte financieele toestand
domineert in het Staatsstukfinancieele maat
regelen bedreigen ons zoowel voor het heden als
voor de toekomst. En waar die toestand zoo treu
rig is, zou het blad liever gezien hebben dat het
ministerie geen verhoogde subsidie voor het bij
zonder onderwjjs hoe billjjk ook op zichzelf
in uitzicht had gesteld.
Voorts een troonrede, zegt het blad, vermoede
lijk ongeëvenaard in lengte, maar daardoor ook
een zekere slapheid toonende. En vreemd is het
voornemen om een staatscommissie in het leven
te roepen hebben wjj dan niet onder het vorig
rninisteie zoo een commissie reeds gehad, en is
haar arbeid niet in een rapport neergelegd Of is
de bedoeling uitsluitend dat die commissie juist
het kiesrechlvraagstuk waarvan haar voortgan-
ster moest afbljjven te onderzoeken zal hebben
Ten slotte teekent ook het «Huisgezin" aan, dat er
over Venezuela noch over onze bezittingen in
Amerika is gesproken.
De Chr.-Hist. «Nederlander" verwachtte, dat
evenzeer tot hiertoe de Regeering naar de toepas
sing der Christelijke rechtsbeginselen zou bljjven
streven en besluit, na een korte omschrijving der
onderdeelen
«De Troonrede bevat veel, maar zjj geeft ons
slechts op enkele punten een duideljjk beeld van
hetgeen de Kamer in de heden geopende parle
mentaire periode zal te verwerken hebben. Trou
wens zal dit laatste veel afhangen van de wjjze
van arbeiden door de Kamer zelve."
UUITSCHLAND.
De Keizerljjke «Statthalter" van Elzas-Lothalin-
gen heeft stelling genomen tegen het drjjven van
van de pangermanistische pers, om de plechtige
inwjjding van het Fransche monument te Wissem-
burg ter nagedachtenis van de gevallenen in 1870,
onmogelijk te maken.
Er werd pressie op de Regeering geoefend om
niet toe te staan, dat Fransche officieren de drie
kleur op het gedenktèeken zouden ontplooien en
dat de redevoeringen in het Fransch zouden wor
den uitgesproken. Zelfs had men er bezwaar tegen»
dat een Mis voor de zielerust der gesneuvelden
zou worden opgedragen. :f^f|
Het antwoordt van den stadhouder op deze fana
tieke campagne was zjjn goedkeuring aan het pro
gramma der plechtigheid, zooals het comité dat.
had ontworpen.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
De Duitsche rijkskanselier, Bethmann Holweg,
deelde aan een medewerker van het te Weenen
verschjjnende «Fremdenblatt" mede, dat bjj met
den president van den Oostenrjjksch-HoDgaarschen
ministerraad, baron Von Aerenthal, alle hangende
kwestiën heeft onderzocht. Hunne beraadslaging
bewees, dat er tusschen hen volkomen overeen
stemming, een wederzijdsch vertrouwen op en
gemeenschappelijkheid van meeningen betreffende
den hechten toestand van den band tusschen de
beide bondgenooten bestaat. De laatste winter
leverde ook het bewjjs voor de waarde van het
bondgenootschap in andere landen.
Bethmann Hollweg had ook te Berljjn een on
derhoud met den Russischen minister van Bui-
tenlandsche Zaken, Iswolski, maar alle daarop
betrekking hebbende en gepubliceerde onderstel
lingen zjjn ongegrond.
Keizer Frans Jozef verleende den Duitschen
rjjkskanselier het grootkruis van de Stepbanus-
orde en stelde hem persoonlijk de versierselen van
die orde ter hand.
DENEMARKEN.
Het Laadsthing nam in derde lezing de geza-
menljjke voorstellen betreffende landsverdediging
aan. De voorstellen betreffende de vestingwerken
en de legerorganisatie, waarin eenige door den
minister van de Landsverdediging -goedgekeurde
veranderingen werden aangebracht, zullen aan een
nieuwe lezing in het Folkething onderworpen wor
den.
Alle overige ontwerpen werden definitief aange
nomen.
^LUXEMBURG.
De invoering van de nieuwe Duitsche belasting
wetten in Luxemburg, als onderdeel van het Duit
sche tolgebied, heeft in de belasticgcommissie uit
de Luxemburgsche Kamer grooter verzet ontmoet
dan men aanvankelijk verwacht had. Vooral tegen
de belasting op lucifers en verlichtingsartikelen
(gloeilampen, gloeikousen enz.) richt zich dit ver
zet. Er zjjn nu nota's tusschen Berljjn en Luxem
burg gewisseld. Wermuth, de Duitsche staatssec
retaris van financiën, bljjft natuurljjk op zjjn stuk
staan en heeft nu Luxemburg met de instelling
van een tolgrens gedreigd, waar alle ingevoerde
waren aan onderzoek zouden onderworpen moeten
worden, indien het groothertogdom de gewraakte
belastingen niet overneemt.
ITALIë. I f
De anti-tsaristische beweging die te Rome voor
den verjaardag van de overweldiging der Eiuwige
Stad 20 September was op touw gezet, is
door de energieke houding der politie aan den
voet van het standbeeld van Giordiano Bruno ge
stuit, waar sterke detachementen agentenen cara-
biniëis waren opgesteld, die de menigte delen
circuleeren. Eenige verdachte personen werden
gearresteerd. Hetzelfde geschiedde bjj de bres
van de Porte Pia, waar de geheele cavalerie en
een compagnie vesting-artillerie gereed stond.
Eenige socialisten, die anti-Russische brochures
uitdeelden, werden gearresteerd en de brochures
in beslag genomen.
Het gemeentebestuur van Rome heelt een
referendum onder de burgerjj uitgeschreven over
de voorstellen tot overname in gemeentebeheer
van de openbare verkeersmiddelen nl. trams en
electriciteitswerken.
De voorloopige uitslag is, dat van 40.000 stem
gerechtigden zich 25.000 vóór de naasting uitspra
ken. Bjj deze groote meerderheid zullen de nog
nog niet bekende stemmen geen beslissenden
invloed meer kunnen uitoefenen.
MAROKKO. j -
Volgens een telegram uit Meliila heeft de wes
telijke kolonne zich van Yatel el Taxdirt meester
gemaakt. De Marokkanen hebben aanzienljjke ver
liezen geleden. De Spanjaarden hadden 16 dooden
en 70 gewonden.
Met de westeljjke kolonne wordt een der ko-
lonnes bedoeld, die Maandag van Meliila zjjn op
gerukt.
Men meldt dat de Spaansche verliezen in den
loop der operaties van eergisteren als volgt zjjn
weer te geventwee officieren dood, 12 gewond,
onder welken een luitenant-kolonel ernstig70
soldaten dood of gewond.
De Spaansche gezant in Marokko heeft een be
zoek gebracht aan Mohammed El Guebbas, wien
hjj verzocht, de circulaire in te trekken, waarin
de Marokkaansche regeering tegen de gebeurte
nissen in het Rifgebied protesteert. El Guebbas
gaf ten antwoord, dat het hem onmogeljjk is aan
de formeele bevelen van den sultan ongehoorzaam
te zjjn, maar dat misschien van den sultan een
wijziging van den tekst van het protest te verkrjj-
gen is.
AMERIKA, j i\
Een Reuter-telegram uit New-York, d.d. gister
meldt
Het stoomschip «Oskar II" met dr. Cook aan
boord, is bjj het quarantaine-eiland aangekomen en
werd gistermorgen begroet door het stoomschip
«Grand Republic", waarop zich de commissie van
ontvangst, de waarnemende burgemeester en andere
ambtenaren bevonden.
De vrienden van den ontdekkingsreiziger hebben
geweigerd de houding van Peary te bespreken. Zjj
zeiden, dat Cook de aanteekeningen omtrent zjjn
reis bjj zich heeft, maar Whitney heeft zjjn instru
menten en eenige «delicate" gegevens omtrent zjjn
succes.
Op de landingplaats werd Cook opgewacht door
een stoet van een mjjl lang met een muziekkorps.
Hjj legde onder het gejuich van de menigte een
afstand van 8 K. M. af naar de sociëieit nabjj zjjn
woning in Brooklyn, waar hem een diner werd
aangeboden.
De correspondent te New-York van den «Daily
Mail" verzekert, dat hoewel Cook zjjn bewering,
de Noordpool te hebben bereikt, nog niet met
nadere bjjzonderheden heeft gestaafd, zjjn aanhang
in de Vereenigde Staten met den dag enorm toe
neemt, hetgeen in hoofdzaak is toe te schrjjven
aan de aanvallen van Peary op Cook. Hoe meer
Peary Cook aanvalt, zooveel te meer stjjgt de po
pulariteit van Cook. Het is, zooals j.l. Zondag te
New-York door een predikant van den kansel ver
kondigd werd «Peary heelt door zjjn zelfzuchtig
en afgunstig optreden tegen Cook de welgezindheid
en de bewondering van millioenen Amerikanen
verloren".
Eenj telegram uit Madrid meldt, dat de
Koning heeft verklaard, dat 't hem onmogeljjk
scheen de Cortes bjjeen te roepen voordat er een
beslissend resultaat in Marokko verkregen was een
resultaat dat gelegenheid zou geven voorde Costes
de uitgevoerde operaties te verantwoorden en de
grondwettige waarborgen te herstellen.
Volgens minister Breitenbach zal er nog
dit j tar te Parjjs een internationale luchtscheep
vaart conferentie gehouden worden.
- Volgens de «Ikdam" zouden de beschermende
mogendheden aan het uitvoerend comité voor
