Binnenland.
8tads- en Gewestelijk Nieuws.
de Regeering is te kort geschoten in deferentie
voor de Kamer. Integendeel door de verandering
in de ontwerpen aangebracht heeft de Regeering
getoond gemeen overleg te willen. Echter ook
hieraan is natuurlijk een grens. Daarom kan de
Regeering niet voldoen aan den aandrang om de
ontwerpen te splitsen. Zij vormen een geheel be
stemd om den achterstand in te halen en in'het
gevolg te voorkomen. Mocht de proef met den
alleen rechtsprekenden rechter mislukken dan
maar dan ook alleen, zal uitbreiding van personeel
worden voorgesteld. Wanneer 't zich echter laat
aanzien, dat het klein ontwerp II eerst over ge-
ruimen tijd tot stand komt, dan zal reeds thans
versterking van het Amsterdamsche Hof worden
voorgesteld. Voorts trad de Minister in een uit
voerige weerlegging van de geopperde bedenkin-
gen.
De Minister ontkende dat het instituut van den
«Judex unicus" in strijd is met den Grondwet
in tegenstelling met de bestrijders van dit insti
tuut verwachtte de Minister, dat er wel degelijk
een goed gebruik van dat instituut zal worden
gemaakt. Hjj beriep zich in dit verband op het
request van de Rotterdamsche balie, waarin des
tijds vreugde over de instelling van dat instituut
werd geuit. Wat de pensioenregeling aangaat
vertrouwde de Minister, dat de rechtelijke ambte
naren, die zich nog krachtig genoeg gevoelen, uit
hoog plichtsbesef, al hebben zjj de gestelde leef
tijdsgrens bereikt, niet zullen heengaan, doch dat
alleen zjj zullen heengaan, die den druk der jaren
gevoelen. Vrees voor vervanging alsdan door
minder bekwame personen behoeft niet te bestaan.
De thans voorgestelde pensioenregeling loopt in
geen enkel opzicht uit op een later definitieve re
geling.
De Minister hoopte dat de Kamer de ontwerpen
zou aannemen, opdat er een eind komt aan het
treurig sleepen bjj de overladen rechtscolleges.
Mocht de Kamer echter de ontwerpen afstemmen
dan zal voor den Minister daaruit bljjken een ver
schil van gevoelen tusschen hem en de Kamer,
hetwelk hem moet doen afzien van verdere po-
zjjn jaren, zjjn jeugdigen ijver niet heeft verloren.
Rn hiermede verklaar ik het voorzitterschap der
I weede Kamer van de Staten-Generaal te aan
vaarden.
Zjjne rede werd luide toegejuicht.!
De vergadering ging uiteen tot Dinsdag, ter be
handeling van het voorstel der commissie betref
fende toelating van den heer Ruys de Beerenbrouck,
het trekken van afdeelingen, samenstelling van
commissies enz. Aan de centrale sectie zal worden
voorgesteld Woensdag-ochtend aan te vangen met
het afdeelingsonderzoek der Indische begrooting.
H. M. dn Koningin.
Gisterochtend bereikte ons het gerucht, dat in
Regeeringskringen een bericht zou zjjn ontvangen
omtrent een minder gunstigen gezondheidstoestand
van de Koningin.
Gelukkig bljjkt het niet het geval te zjjn.
Door den particulieren secretaris van H. M.
worden wjj gemachtigd mede te deelen, dat het
gerucht volkomen onwaar en uit de lucht gegre-
pen is. (vad.)
Amsterdam vertrokken, vanwaar hjj zich over En
geland naar Zuid-Afrika denkt te begeven.
gingen, om een einde te maken aan den achter
stand, niettegenstaande dit zoozeer in 's lands be
lang noodzakeljjk is. Tot welke conclusie dit voor
spreker leiden moet ligt voor de hand, aldus
eindigde de Minister zjjn rede.
Daarna vingen de replieken aan.
De heer Van den Biesen oordeelde dat
afstemming der ontwerpen voor den minister geen
reden is heen te gaan.
De heer t Hooft zag, aangezien de minister
reeds in den eersten termijn, zonder replieken
at te wachten, de portefeuille-quaestie had gesteld
en het debat daardoor heeft gedood, van repliek
af, hoewel hjj voornemens was geweest uitvoerig
te repliceeren om zjjn bezwaren nader uiteen te
zetten.
Na nadere verdediging door den Minister wer
den de ontwerpen aangenomen met 28 tegen 15
stemmen de heeren: 't Hooft, Dojes, Breebaart,
Laan, Van den Biesen, Van der Feltz, Havelaar,
Staal, Van Heeckeren, Pelinck, Rahuzen en Van
Laamsweerde.
r! H1: i TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag 23 September.
Voorlezing wordt gedaan van het Kon. Besluit
waarbij W. K. F. P. graaf Van Bylandt benoemd
wordt tot voorzitter der Tweede Kamer.
De tijdelijke voorzitter, de heer Lieftinck
wenscht den heer Van Bylandt geluk met deze
onderscheiding, die een der Kamer welgevallige
keuze is. Spreker herinnerde, dat de heer v. By
landt meer dan 25 jaar lid der Kamer is en ver
zekerde hem van de medewerking der Kamer. De
Kamer weet dat de heer v. Bylandt de zittingen
met onpartijdigheid zal leiden en de vrjjheid van
het woord zooveel mogeljjk zal eerbiedigen.
Hierop hield de voorzitter, de heer Van By
landt, de volgende rede
Door Hare Majesteit op uwe mjj vereerende
voordracht benoemd tot voorzitter der Tweede
Kamer, is het mjj een behoefte u mjjn har-
teljjken .dank te betuigen voor uw bljjk van ver
trouwen, dat u in mjj hebt gesteld.
Het zal voor mjj een voldoening wezen als ik
de Kamer met al mjjn krachten onpartjjdig kan
leiden en bovenal zal kunnen dienen. Die taak
stel ik mjj niet gemakkelljjk voor en al het ge
wicht daarvan gevoelend, zou ik die niet hebben
durven aanvaarden wanneer ik niet, door lange
ondervinding, wist hoe bereid steeds de Kamer
is met haar voorzitter mede te werken tot juiste
vervulling van diens arbeid.
Wanneer ik terugzie op mjjn voorgangers en
m het bjjzonder in hem, die het laatst deze plaats
bekleedde, en let op diens uitgebreide wetskennis
en onverbeterlijke plichtsvervulling, die zich o. a.
kenmerkte door zjjn onvermoeide opmerkzaamheid
en zjjn bjjzondere bereidvaardigheid om de leden
individueel van raad te dienen, onverschillig van
welke zjj de die verlangd werd, dan vraag ik mjj
af hoe ik ooit zjjn voorbeeld zal kunnen navolgen.
Daarbjj komt nu, dat er in ons reglement van
orde verschillende belangrjjke wjjzigingen zjjn ge
bracht, waarvan sommige misschien eenige moei
lijkheden zullen geven.
Mjjne Heeren, wilt mjj verontschuldigen indien,
hjj gemis vooral van antecedent, somwjjlen eeni-
gen twjjfel of onzekerheid bjj mjj mocht znn te
bespeuren.
Vergunt mjj u een gulden spreuk onzer voor
vaderen, wier nagedachtenis juist in deze dagen
gehuldigd is bjj de viering van de Hudson-Fulton-
herinneringsfeesten, in herinnering te brengen en
wel deze: Concordia resparvae crescunt.
Verschil van beginselen is er onder ons, de
tinten zjjn zelfs veranderd, zeide onze nestor, doch
moge door gemeenschappelijk overleg in deze zit
ting veel goeds worden tot stand gebracht tot heil
van ons land en volk en moge op dien arbeid Gods
zegen in rjjk mate rusten.
Aan den wenscb, die elke voorzitter bjj den
aanvang liet hooren om door kort- en bondigheid
der redevoeringen de beraadslagingen niet noode-
loos te rekken en den arbeidsduur onzer vergade
ringen niet meer te verlengen, doch integendeel
dien trachten te beperken, sluit ik mjj gaarne
Een zeldzaam geschenk.
Aan H. M. de Koningin is dezer dagen een zeld
zaam schoon geschenk voor Prinses Juliana aan
geboden, dat deze in later jaren, wanneer ze het
kostbare voorwerp zelf al lang niet meer gebruikt,
ook wel zal waardeeren om de zjjde, vanwaar het
kwam.
De vereeniging van Nederlanders, wonende te
Johannesburg heeft nameljjk een kom, schotel en
lepel van zuiver goud doen vervaardigen, dienen
de tot het gebruik van pap.
Versierselen kunnen deze voorwerpen niet dragen,
immers zuiver goud is daartoe niet te bewerken,
alles is dan ook met den hamer geslagen, maar
de vorm is zeer sierljjk, en het is gelukt in alle
drie voorwerpen een Koningskroon en een J. te
stempelen.
Het prachtige geschenk is gesloten in een zeer
mooi kistje van Rhodesia teakhout en werd door
den voorzitter der Nederlandsche vereeniging prof,
dr. P. J. Müller, naar het Loo overgebracht.
Inhalen van om de cholera uitgestelde
herhalingsoefeningen.
Door den minister van Oorlog is het verbod tot
opkomst onder de wapenen van de verlofgangers
der militie uit en naar de gemeenten, waar zich
gevallen van cholera hebben voorgedaan, inge
trokken.
In verband hiermede, zullen de milliciens, die
niet aan de herhalingsoefeningen hebben kunnen
voldoen, op 29 November a.s. onder de wapenen
moeten komen.
Standaard-uitreiking aan het 1ste regiment
huzaren.
Namens de Koningin zjjn, naar het »Hbl" meldt,
tot deze plechtigheid op a.s. Zaterdagmorgen tus
schen het remonte-depót en het herstellingsoord voor
militairen bjj Millingen, uitgenoodigd de minister
van oorlog, de commandant van het veldleger, de
commandant der 4e divisie en de inspecteur der
cavalerie. Ook werden door H. M. genood de
laatste afstammelingen van generaal baron Van
Sytzama, die 2 Januari 1814 op last van den Sou-
vereinen Vorst, den lateren Koning Willem I, het
le regiment oprichtte.
Na afloop der plechtigheid heeft H. M. de bo
vengenoemde en andere militaire autoriteiten be
nevens de hoofdofficieren van het le regiment
huzaren aan haar tafel genoodigd.
Maandag 27 September wordt te Amersfoort, in
de groote zaai der sociëteit Vereeniging een korps
diner gehouden van de officieren van het le regi
ment, waarbjj de Prins der Nederlanden en ver
schillende autoriteiten als gasten van het regi
ment zullen aanzitten.
Minister Staal en de duelzaak.
«Het Vaderland" ontving een schrjjven van den
heer H. P. Staal, oud-minister van oorlog, naar
aanleiding van de behandeling van de duelzaak
voor de Haagsche rechtbank. Hjj schrjjft het vol
gende
In het verslag wordt gemeld, dat door den
getuige den heer mr. Van Idsinga werd verklaard
«dat Minister Staal heeft toegegeven, dat het rap
port (van gen. maj. De Meester) gunstig was,
nadat getuige was opge toven op de opmerking
van Minister Staal »ziet ge wel, dat het rapport
niet in alle deelen gunstig is
Het verslag is hier foutief.
Minister Staal heeft met den heer Van Idsinga
geen onderhoud over het vermelde rapport gehad
en van de opstuifhistorie tegen dien minister is
dan ook geen woord waar.
Voorts werd voor de rechtbank door anderen de
verklaring afgelegd, dat «generaal Staal door kolonel
Van der Capellen verstrekte inlichtingen heeft
gevoegd bjj de stukken betreffende de beoordeeling
van overste Romer".
Deze mededeeling is onvolledig en kan daardoor
tot onjuiste gevolgtrekkingen aanleiding geven.
Minister Staal, zjjn eervol ontslag zoodig aange
vraagd hebbende, kon de quaestie van de al of
niet bevordering van den luit.-kol. Römer niet tot
een einde brengen. Zjjn opvolger moest, om dit te
kunnen, doen, kennis kunnen nemen van alle des-
betreflende stukken en in verband daarmede moes
ten de bedoelde inlichtingen worden gevoegd bjj het
dossier van de beoordeelingsljjst van overste Römer.
Dit geschiedde dan ook, doch niet, dan nadat de
Minister daaraan eene verklaring had toegevoegd,
dat en waarom, naar zjjn meening bedoelde inlich
tingen niet in rekening moesten worden gebracht
bij de beoordeeling van luit-kol. Römer.
In verband hiermede was er voorts voor den
Minister geen aanleiding om die «inlichtingen"
door overste Römer voor «gezien" te doen teekenen.
Een opvolger, die aan die inlichtingen eene andere
waarde toekende, zou natuurljjk anders hebben te
handelen".
Noot van «Het Vaderland" De hooggeachte
inzender neemt alleen de mogeijjkheid aan, dat
het verslag op het bedoelde punt onjuist was.
Een andere mogelijkheid is, dat de getuige zich
vergist heeft.
In het belang van de eer der pers durven wjj
ook op deze mogelijkheid wjjzen, op het gevaar
af, dat wjj ons van de zjjde van den getuige
blootstellen aaneen duel.
Wijziging Gezondheidswet.
Krachtens machtiging van de Koningin heeft de
Minister van Binnenlandscbe Zaken het ontwerp
van wet tot wjjziging van de gezondheidswet in
getrokken.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 24 September 1909, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Btldt.
Hoogste barometerstand 773.3 te Coruna.
Laagste barometerstand 761.5 te Horta.
Verwachting tot den avond van 25 September
zwakke tot matige zuideljjke tot westeljjke wind,
gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen. Zelfde
temperatuur.
Anti revolutionaire Kamerclub.
De leden der Tweede Kamer, behoorende tot de
anti-revolutionaire partjj, hebben zich vereenigd
tot een Kamerclub, waarvan voorzitter is dr. A.
Kuyper tweede voorzitter mr. H- A. van de Velde
secretaris L. M. Dujjmaer van Twist; penning
meester jhr. M. H. W. van Asch van Wjjck.
Comm. tot vaststelling der minimum-
uitwatering.
Bij Koninkljjk besluit zjjn
I. benoemd in de commissie tot vaststelling van
de minimum-uitwateringtot lid en voorzitter de
heer M. G. de Gelder, directeur der Rotterdamsche
Droogdokmaatschappjj, te Rotterdam tot. leden
de heeren Ph. van Ommeren Jr., lid der firma Ph.
van Ommeren, te Rotterdam J. C. P. Kraijenhoft
van de Leur, secretaris van de Nederlandsche Ree-
dersvereeniging, te Amsterdam
II. toegevoegd aan genoemde commissieals
technisch adviseur de heer L. Visser, oud gezag
voerder ter koopvaardjj, te Schiermonnikoog als
secretaris de heer A. M. Schippers, scheepsbouw
kundig ingenieur te Rotterdam. (Stct.)
aan
te meer nu ons door de Regeering zoovele
wetsontwerpen zuilen worden aangeboden.
Mag ik dus voor mjjn taak uw steun inroepen
van u, Mjjne Heeren, hangt het af of u die voor
mij gemakkeljjker zult maken.
Ten slotte harteljjk dank aan den tjjdeljjken
voorzitter, onzen hooggeachten nestor, met wien
ik zoovele jaren hier samen was, voor zjjn welwil
lende woorden, wjj verheugen ons dat hjj, ondanks
Bestrijding van veeziekte.
Er zal bjj het departement van Landbouw een
ambtenaar worden aangesteld, aan wien de leiding
van en het toezicht op den veeartsenjjkundigen
dienst wordt opgedragen, speciaal belast met het
toezicht op de maatregelen ter bestrjjdingen van
veeziekten.
Ex-president Steyn.
De voormalige president van den Oranje Vrjj-
staat, Steyn, is gister, na een kuur van 17 weken
te hebben doorgemaakt, van Bad Oeynhausen naar
Handeldrijvende Middenstand.
In een ledenvergadering van de vereeniging
«Handeldrijvende Middenstand" gister-avond in het
Verkooplokaal gehouden, stelde de voorzitter, de
heer H. M. J. Kamman, na vaststelling van de
notulen en ballotage van enkele nieuwe leden,
eerst aan de orde het verslag van het te
Amsterdam gehouden Middenstandscongres, waar
heen de bestuursleden, de heeren Balen Teunissen,
waren afgevaardigd. Door den heer Bal werd
daarover een uitvoerig verslag uitgebracht, dat
met applaus begroet werd, waarna de voorzitter
hem dank bracht voor de nauwkeurige wjjze waar.
op hjj het ten congresse verhandelde, had weer
gegeven.
Daarna was aan de orde de bespreking van het
Markt vraagstuk.
De voorzitter deelde mede, dat van B. en W.
een schrjjven was ingekomen, verzoekende advies
in te dienen omtrent het adres van eenige inge
zetenen in zake afschaffing van de Zaterdag-
avondmarkt.
Een copie van het adres was aanwezig en op
verzoek van een der leden werden ook de namen
der onderteekenaars voorgelezen. De voorzitter
voegde daaraan toe, dat 't hem speet er onder de
38 onderteekenaars van het adres zoo weinig leden
der vereeniging waren. De adressanten moesten
hun belangen toch beter begrjjpen en zich aan
sluiten bjj eene vereeniging, die zjj, door sterk te
maken, te meer in staat zouden stellen hun steun
te verleenen.
Al aanstonds werd opgemerkt, dat er onder
het adres tal van namen stonden van personen,
die absoluut buiten de kwestie staan. Wat deed
die menschen bewegen te teekenen De voor
zitter kon daarop geen antwoord geven. Een der
leden verzekerde dat hjj geteekend had niet uit per-
soonljjk belang maar om het algemeen belang te
dienen, waarna de voorzitter betwjjfelde of het
algemeen belang te dezer zake betrokken was. De
secretaris, de heer Jan Zoetmulder, deelde mede,
dat de vraag overwogen was of een algemeene
of een ledenvergadering voor deze kwestie zou
worden opgeroepenhet laatste denkbeeld over-
heerschte ten slotte, omdat men'meende de adres
santen de leden zouden overstemmen, waarna en
kele adressanten door den bode gevraagd werden
om lid te worden, waaraan er een paar voldeden-
Over deze kwestie ontspon zich een opgewekte
discussie. Meerdere leden verklaarden, dat zjj
voordeel van de markt hadden een enkele door
zelf te markten en volgens een ander door dat
meer Schiedammers dan vreemden ter markt zjjn
10 ingezetenen tegen 4 a 5 vreemden - en vol
strekt geen schade lijden; integendeel schade door
de afschalfing zouden ljjden.
Andere leden betoogden, daarentegen dat de
winkelstand in 't algemeen wel degeljjk door de
markt schade ljjdt, omdat de nering te veel naar
een punt wordt gedreven. Een hunner verklaarde
dat als hjj minderwaardige artikelen op de markt
gaat verkoopen, hjj zjjn crediet in den winkel
kwjjt raakt. In Rotterdam waar men den win
kelier van het noorden in het zuiden «iet kent,is
dat wat anders ook heeft daar het marktvraagstuk
een andere beteekenis, omdat daar veel vreemden
koopen, terwjjl 't hier tot de ingezetenen bljjft
beperkt Een lid meende, dat de Zaterdag-avond-
markt op dezelfde gronden moest afgeschaft wor
den, waarom de jaarmarkt (kermis) werd afge
schaft: De zedeloosheid en bandeloosheid die zich
na all oop der markt door tal van opstootjes op de
Hoogstraat doen kennen en het gezondheidsbelang
door het verkoopen van minderwaardige artikelen
op de markt. Andere bestreden die opmerkingen
en betoogden, dat om eerstgemelden reden dan
ook Paardemarkt en Oranjefeest zouden moeten
afgeschaft worden.
De voorzitter verklaarde dat het bestuur te
dezer zake nog op hetzelfde standpunt staat als
in het advies door de vereeniging in dato 13 Febr.
1908 aan het gemeenbestuur gegeven, is vervat
t is niet tegen de markt, mits de vreemde koop
lieden geweerd worden. Door den voorzitter werd
nu in stemming gebracht dezelfde redactie, alleen
door den tjjd iets gewjjzigd, in het te geven ad
vies te vervatten. Daartoe werd met algemeene
stemmen, 2 in blanco, besloten. Aldus zal nu
geadviseerd worden De vereeniging is niet tegen
het in standhouden van de Zaterdag-avondmarkt,
mits vreemde kooplieden, niet-ingezetenen, worden
geweerd en het rondventen worde vermeden.
Daarna werd behandeld de kwestie der
W atermeters.
De voorzitter verzekerde, dat te dezer zake heel
wat was gedaan en de betrokken commissie,
bestaande uit de heeren Jb. Poot, H. A.van der
Meer en C. Jansen een grondig onderzoek had
ingesteld.
Uit het verslag van wege de commissie uitge
bracht, bleek, na ingewonnen rechtskundig advies
dat de gemeente het recht heeft tot het maken
van een put voor den watermeter te dwingen en dat
in het niet zuiver zjjn der meters de verordening
voorziet doordat zjj 5% mogen afwjjken. Over 't
geheel bleek, dat men in deze kwestie niet kan
dwingen, alleen verzoeken. De commissie voor de
Gasfabriek en Drinkwaterleiding had men dan ook
reeds verzoekenderwjjs gewezen op de onbilljjk-
heid dat een watermeter voor drieërlei doeleinden
geplaatst wordtlo. abonnement, 2o. bedrjjf, 3o.
closet. Door die vermenging van doeleinden komt
't te gebeuren, dat, waar over 't geheel voor
een closet fi.50 betaald wordt, een heerenhuis
voor een closet fl.50 betaalt en een bedrjjf f 7.20-
Acht men dit onbilljjk, billjjk vond men 't, dat
wanneer aan het eind van het jaar bljjkt er min
der water verbruikt is, dan zelfs het abonnement
toelaat, er teruggave van meterhuur zou plaats
hebben. Op initiatief van een der leden besloot
men echter bjj acclamatie, dat de commissie alge-
heele vrijstelling van meterhuur, zou verzoeken.
Op dezelfde wjjze besloot men ook dat de com
missie zou verzoeken, vanaf [den eersten meter
het closet zelfstandig en verder alles tot industrie-
prjjzen te berekenen.
De voorzitter, de commissie voor haar degeljjk
werk dankend, stelde daarna aan de orde de
Rondvraag,
waarbjj nog verschillende zaken in het belang der
vereeniging, o.a. eene betere opkomst ter verga
dering, besproken werdenhet boetestelsel werd
na bespreking minder aannemeljjk geacht.
In zake de zaak der glasverzekering kon de
voorzitter antwoorden, dat die vertraagd was door
het niet voltallig zjjn van het bestuur, het tus-
schentjjds bedanken van den heer Papenhuyzen,
die reeds verschillende personen tevergeefs had
verzocht als agent voor die verzekering te willen
optreden. Zoodra het bestuur weer voltallig was
zou deze zaak met kracht ter hand worden geno;
men. Men zou intusschen den heer Nieuwenhuizen
nog eens aan zjjne belofte van advies te dezer zake
herinnerenbjj eene zustervereeniging om advies
te gaan, werd niet gewenscht geacht, wjjl dan
geen onpartjjdig advies was te wachten.
De vergadering werd daarna door den voorzitter
onder dank voor de opkomst en met eene opwek
king tot propaganda voor de vereeniging, die thans,
naar des secretaris mededeeling, 120 leden telt,
gesloten.
Telegraafkantoor.
Zooals de «Nieuwe Schied. Crt." reeds eenigen
tjjd geleden heeft medegedeeld, bestaat het plan bet
postkantoor alhier te verbouwen ten behoeve van
den Rjjkstelegraafdienst, die van den Dam daar-
neen wordt overgebracht.
De Waterstaatsbegrooting 1910 vermeldt thans,
dat dit werk voor f30.000 zou kunnen worden
gemaakt.
1 7 gUUIUU
