Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Zaterdag 16 October 1909.
No. 9541.
EERSTE BLAD.
Qfficieele berichten.
K e nnisge yi n g.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
str&at 60 en bjj file Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTEIiSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent. i j j
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst b i 1-
Igke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd Zon
dagsblad.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gezien de voorschriften tot regeling van de
Werkzaamheden der Gemeentebesturen ten op
zichte der negende algemeene tienjaarlijksche
volkstelling
Herinneren hiei'bij de ingezetenen aan de
binnen deze gemeente bestaande
VERORDENING op het nomineren
van gebouwen en erven en re
gelende de verplichting tot het
doen van aangifte voor het be
volkingsregister.
Artikel 1.
Op alle gebouwen en erven moet aan den
hoofdingang het ordenommer in cijfers ter
lengte van zes centimeters en volgens het door
burgemeester en wethouders vastgestelde mo-
hel op den deurstijl of op een andere zichtbare
Plaats aan de voorzijde van het gebouw of erf,
biet hooger dan 2 j Meter boven den beganen
grond, voorkomen.
"Voor de nakoming dezer bepaling is de eige
naar, vruchtgebruiker of beheerder van het ge
bouw of erf aansprakelijk.
Art. 2.
Wanneer tengevolge van het bebouwen van
open grond, het verbouwen of afbreken van
eenig pand, eene verandering van nommers,
naar het oordeel van burgemeester en wethou
ders, moet plaats hebben, is de eigenaar, vrucht
gebruiker of beheerder van het nieuw gebouwde,
verbouwde of afgebroken pand verplicht aan
hen hem daaromtrent door of vanwege burge-
nieesters en wethouders te geven last te vol
doen.
Art. 3.
Onverminderd de verplichtingen, voorgeschre
ven bij koninklijk besluit van den 27sten Juli
1887 staatsblad no. 141), is elk hoofd van een
gezin of afzonderlijk wonend persoon, die bin-
hen de gemeente van woonplaats verandert,
verplicht uiterlijk binnen éen maand daarna,
daarvan aangifte te doen aan het bureau van
den burgelijken stand, met opgave van alles,
wat voor het invullen van het bevolkingsregister
Vereischt wordt.
Art. 4.
Burgemeester en wethouders zijn bevoegd
°hi door personen, daartoe door hen aangesteld,
aan de woningen der ingezetenen inlichtingen
voor het bijhouden der bevolkingsregisters te
doen vragen.
Die personen moeten daarbij voorzien zijn van
hunne akte van aanstelling, welke zij verplicht
2Üh aan dengene tot wien zij vragen richten,
°P zijn verlangen te toonen.
Art. 5.
Ieder, op wien de verplichting rust tot het
doen der aangiften, bedoeld bij art. 3, is ver-
Plicht aan den persoon of de personen in arti
bedoeld, alle inlichtingen te geven, die voor
bet bevolkingsregister vereischt worden, of té
Zoi'gen, dat dit door een lid van het huisgezin
geschiedt.
Art. 6.
Moor zooveel daartegen niet is voorzien bij
eene wet, eenen algeïffeenen maatregel van in
wendig bestuur of eene provinciale verordening,
Wordt de overtreding der bepalingen dezer ver-
ordening gestraft als volgt
Die van de artt. i en 3 met eene geldboete
van ten hoogste twee gulden.
Die van de artt. 2 en 5 met eene geldboete
Van ten hoogste drie gulden.
Art. 7.
Met het opsporen van overtredingen van deze
verordening en het constatoeren van overtre
dingen daarvan zijn, behalve de beambten van
Politie, belast de personen in art. 4 bedoeld.
Dn js hiervan afkondiging geschied, waar het
ehoort, den 16den October 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Ferrer— betoogingen.
Naar de wetten des lands is recht gedaan een
anarchist die koningshuis en godsdienst van den
Spaanschen bodem poogden weg te vegen, is ge
oordeeld het vonnis is aan hem voltrokken. Fer-
rer is doodgeschoten overeenkomstig het dood
vonnis dat over hem geveld is.
Door deze veroordeeling en dit vonnis is recht
gedaan aan den man die zich op gruwelijke wjjze
aan de wetten des lands vergrepen heeft. Het is
toch overtuigend gebleken, dat Ferrer, ook al
heelt bij zich werkeljjk in de bloedige revolutiedagen
in Catalonië's hoofdstad niet laten zien, de intel-
iectueele aanstoker is geweest van de anti-cleri-
cale en anti-monarchistische revolutie in Barcelona.
De man, die de scholen der anarchisten stichtte
die openlijk tegen koningschap en godsdienst ver
zet predikte, heeft ontzaglijk veel bijgedragen tot
de ellende waarin herhaaldelijk de uiterste par
tijen Spanje hebben gedompeld.
En weerzinwekkend is het nu door de liberale
bladen en hun groote menigte blinde volgelingen
ach-en-wee te hooren roepen over de onverdraag
zaamheid in Spanje.
Wanneer in Frankrijk, met zjjo maponieke regee
ring, een bisschop zijn geloovigen waarschuwt
voor de anti-clericale propaganda, die de kinderen
tot heidenen poogt te maken, dan werpt men hem
in de gevangenis en geen liberaal blad ergert er
zicb aan. Maar wanneer een overtuigd anarchist,
een aanvoerder van de internationale anti-clericale
bende, die systematisch in SpaDje poogt den gods
dienst te vertrappen en de monarchie te onder
mjjnen, op rechtvaardige wijze wordt gevonnist, dan
schreeuwt de anti-clericaliteit alom moord en
brand, 't Is werkelijk weerzinwekkend.
Waarom dan in heel de wereld dat loeiend ge
weld van oplaaiende haat, die volksopwinding, die
geweldige beweging Omdat de socialistische,
liberale en quasi-neutrale pers Ferrer als een slacht
offer van het cleriealisme heeft aangeduid. Dat
is de macht der pers, der »groote" pers waarin
enkele bladen als de cynische »Matin" en de ma-
ponieke Kölnische en Frankfurter den toon aan
geven, die door heel bet koor der mindere libe
rale goden wordt overgenomen. De «Frankfurter
Zeitung" bjjv. vindt het toch al te erg dat de
22-jarige Clement Garcia te Montjuich is doodge
schoten, zelfs al zou het bewezen zijn dat hjj, zoo
als een der tegen hem ingebrachte beschuldigin
gen luidde, met het Ijjk van een non, opgegraven
uit een van de kloostertuinen, in zijn armen in
de straten van Barcelona hebben rondgedanst.
Toen de heerljjke historische kerken en kloos
ters te Barcelona niet minder dan 32 in
vlammen opgingen toen de revolutionairen met
de hoofden der geestelijken op pieken satanisch
rondtrokken toen het grauw zich vermaakte met
dén doodstrijd der arme zusters, die mèt de be
stormde kloosters in vlammen opgiDgentoen dit
alles slechts enkele maanden geleden elk welden
kende ten diepste ontroerde; toen heeft de liberale
pers geen ach-en-wee, geroepen; dat weegeklaag
weerklinkt slechts nu, nu haar revolutieheld, de
intellectueele aanstoker van heel dat bloedig spel,
zjjn gerechte straf onderging.
De anti-clericale pers is voor de anarchistische
booswichten te Barcelona een en al toegeeflijkheid,
doch voor de Katholieken, tegen wie voornamelijk
de g'heele revolutionaire beweging gericht was,
heeft zij niets dan woorden van afkeuring en
schimp. Zoo herhaalt zich ten haren opzichte de
oude geschiedenis.
Buitenlaiidseh Nieuws.
SPANJE.
De zaak—Ferrer.
Het regeeringsorgaan «Epoca" bevat een artikel,
hetwelk het opschrift heeft «Na de terechtstel
ling." Het blad zegt, dat de militaire justitie, die
de zaak—Ferrer heeft behandeld, den beklaagde
geen enkel verdedigingsmiddel heeft onthouden,
dat het recht echter zijn loop moest hebben, hoe
zwaar de veroordeeliog den rechters ook gevallen
moge zjjn.
«De wet is strikt toegepast. Wjj gelooven dus,
dat het openbaar rechtsgevoel bevredigd is, want
sedert geruimen tijd reeds was Ferrer veroordeeld
door het meerendeel zjjner landgenooten, zelfs
door hen, die door de huidige veroordeeling zich
zoo in hët harnas gejaagd betoonen."
Dn daaraan voegt de «Epoca" nog toe, dat
Ferrer een man was van geringe ontwikkeling en
beschaving, geen leider, zelfs geen karakter. Hjj
was niet de belichaming van denkbeelden, maar
van een beweging, een voorstander van de revolu
tie om de revolutie zelf, van de vernieling uitslui
tend uit zucht tot vernieling.
«El Pais", een republikeinsch blad, dat te Madrid
verscbjjnt, verklaart dat Ferrer onschuldig is aan
de revolutie en dat de man, die de beweging te
Barcelona heeft aangestookt, een zekere Ribas is,
die te Parijs woont en aldaar medewerkt aan de
«Humanité".
Daarentegen heeft een der leden van het Spaan-
sche kabinet in een onderhoud gezegd, dat de
zaak-Ferrer waarschjjnljjk wel in de Cortes ter
sprake zal komen en dat de regeering dan zal
bewijzen, dat de veroordeelde den opstand in Juli
ƒ1. niet alleen heeft geleid, maar zelfs aangesticht.
Gister werden te Madrid de Senaat en de Kamer
geopend.
De Senaats-zitting heeft een betrekkelijk kalm
verloop gehad, maar in de Kamer is het uiterst
rumoerig geweest.
In den Senaat bracht de voorzitter, generaal
Ascarragua, hulde aan de troepen, die in Marokko
strjjden.
De heer Diaz Moral, democraat, deelde mede,
dat hjj in de eerstvolgende zitting vragen over de
binnen- en buitenlandsche politiek zou richten tot
de ministers van Buitenlandsche Zaken en van
Oorlog. De liberaal Calberton kondigde een inter
pellatie aan over de gebeurtenissen te Barcelona
en over den veldtocht in het Rifgebied.
De Kamerzitting werd om 3 uur gister-middag
geopend.
Nadat de heer Dato tot voorzitter was herkozen,
vroeg de republikein Azzatie het woord, hetgeen
hem echter geweigerd werd.
De minister-president Maura wilde daarop het
openingsdecreet voorlezen. Door de republikeinen
werd echter heftig geprotesteerd en maakten zulk
een tumult, dat het den heer Maura onmogeljjk
was het voor te lezen.
Nadat Maura in de Kamer het decreet tot bjj-
eenroeping der Cortes toch had voorgelezen, is de
meerderheid in luide toejuichingen uitgebarsten.
De onder-secretaris bjj binnenlandsche zaken riep
Leve de Koning 1 Leve Spanje Leve het Leger 1
Bjjna alle afgevaardigden antwoordden op dezen
kreten. De Carlisten riepen enkel Leve Spanje 1
De republikein Cervera riepJa, leve Spanje,
maar een Spanje met eere 1
Tot voorzitter herkozen, heeft Dato een rede
voering gehouden en bjj de afgevaardigden aan
gedrongen op kalmte bij de ernstige beraadsla
gingen. Hjj sprak lof over de troepen van Melilla
en generaal Marina. Verscheidene republikeinen
protesteerden krachtig en riepen, dat men zeker
Leve het leger moest roepen, maar niet den gene
raal erbjj halen. De conservatieven verzetten zich
hier weer tegen en de vergadering werd gesloten.
Het toeval wilde, dat er gister ook Raadszitting
was te Madrid. De roode broeders grepen natuur
lijk ook deze gelegenheid aan om tegen Ferrer's
veroordeeling te protesteeren.
Bij de aanvang der zitting deelde het socialis
tische raadslid Iglesias mede, dat hij een verkla
ring wilde afleggen.
De waarnemende burgemeester Mazantini, die
presideerde, trachtte dit te beletten, maar Igle
sias gaf hem ten antwoordsik zal spreken en
de zaal niet verlaten, tenzjj ik door de politie
eruit wordt gezet."
De zitting werd daarop geschorst.
Nadat zjj heropend was vroeg Iglesias opnieuw
het woord, te midden van een hevig rumoer, ter-
wjjl de burgemeester vergeefs trachtte de rust
te herstellen.
Van alle kanten hoorde men uitroepen en
scheldwoorden.
De socialisten verlieten toen de zaal.
Het republikeinsche raadslid Dicenta zette toen
het protest van Iglesias over de terechtstelling van
Ferrer voort en verliet daarna met de andere
republikeinsche raadsleden de vergadering.
Uit Barcelona wordt bericht, dat aldaar
gisteravond te 7 uur 30 een bom sprong in een
straat bij de kathedraal en het bisschoppelijke
paleis en dat de eigenaar van een piano magazijn
en drie politieagenten ernstig werden gewond. De
hevige ontploffing richtte ook eenige materieele
schade aan.
In Londen hebben anarchisten de trottoirs
en de stoep voor het huis van den Spaanschen
gezant rood geverfd.
ENGELAND,
De prins van Wales heeft gister de nieuwe oor
logshaven te Dover geopend. In deze haven kun
nen bjj alle getijden Dreadnoughts binnen loopen.
Het werk heeft meer dan tien jaar geduurd en
42 millioen gulden gekost.
FRANKRIJK.
De Ferrer betoogingen op touw gezet door anar
chisten en socialisten, houden in Frankrjjk nog
steeds aan.
Het was ook Donderdag te Parjjs nog zeer woe
lig. In het Quartier Latin was weder een groote
menigte samengeschoold. Op den boulevard St.
Germain werden eenige kiosken vernield. Het ge
lukte de politie echter de menigte te verspreidden,
zonder dat er iets bjjzonders voorviel.
Ook in andere steden werd betoogd. Te Lyon
trok een stoet, bestaande uit duizenden personen,
naar het Spaansche consulaatzjj werden echter
door de politie verjaagd. Daarop kwamen de be-
toogers weder bjjeen voor de bureaux van het
dagblad «Nouvelliste", dat zich zeer heftig over
Ferrer had uitgelaten, waar zjj gilden en tierden
en eenige ruiten verbrjjzelden. Toen bereden gen
darmen de orde trachtten te herstellen, loste een
joogmensch vier revolverschoten, waardoor een
arbeider zwaar werd gewond.
Te Havre liepen de stakende havenarbeiders te
hoop voor het gebouw van het consulaat en hiel
den daar een heftige betooging.
De socialistische afgevaardigde Mahieu, burge
meester van Cherbourg, heeft het commandeurs
kruis van de Isabella-orde, dat hem onlangs verleend
was, aan den Spaanschen ambassadeur terugge
zonden met een brief, waarin hjj verklaart, dat bjj
zich onteerd zou achten, wanneer hjj na het ge-
beurte te Barcelona de orde zou bljjven behouden.
Te Toulon kwamen tweehonderd havenarbeiders
bjjeen voor het Spaansche consulaat, waar zjj de
«Internationale" zongen en schreeuwden «Weg
met de moordenaars I" Toen drongen zjj de ka
thedraal binnen, joegen de kerkgangers naar bui
ten, wierpen de bidstoelen om en bedreven aller
lei baldadigheden, totdat zjj eindelijk door de gen
darmen verdreven werden.
PARIJSCHE KRONIEK.
(Van onzen Parijschen correspondent.)
Parjjs, 15 October 1909.
Briand voorheen en thans. Fer-
rer-betoogingen.
Na eene gedwongen en dus onaangename staking
van vele maanden had ik zoo gaarne de Kroniek
in een opbeurend verschiet voor Frankrjjks toe
komst hervat. Met nauwkeurig na te gaan wat in
de laatste weken zich hier voordeed, kunnen wjj
misschien de kans berekenen welke voor een gun
stige beantwoording daarop bestaat, sedert den
zoo onverwachten val van Clemenceau, die zoo
als wjj altijd voorspeld hebben niet zjjn natuur
lijken politieken dood zou sterven, doch door zjjn
eigen hand moest sneven, is hier feiteljjk op staat
kundig terrein niet veel voorgevallen, waarin men
eenige verbetering of vooruitgang bespeuren kan.
De vacantietjjd geeft daar ook minder de gelegen
heid toe. Briand, president-minister geworden,
wist mets beters te doen, dan in vage bewoordingen
de eendracht onder de verschillende republikein
sche, van de roodste tot de gematigdste part jjen te
prediken. Al die vredelievende beschouwingen tot
eensgezindheid konden echter niet beletten dat de
propaganda der anti-militairisten dageljjks brutaal-
der wordt, zoodat de volgelingen van den meer
malen veroordeelden Hervé «in een meeting in
Tivoli-Vaux-Hall gehouden, met de grootste onbe
schaamdheid de lage misdaad van Maconwaar het
vaandel van het 33iste regiment infanterie gestolen
en in het privaat geworpen werd, durfden te verheer
lijken. Een waardige leerling van Hervé, de secre
taris der Confederation Générale du Travail, Yve-
tot, schaamde zich zelfs niet de laagheid te begaan
daarbjj te voegen «Dat men het vaderland moest
bezoedelen, zooals men het de vlag gedaan heeft.''
Wanneer men zulke infamies openljjk en onge-
strafd onder de regeering van Briand, door zjjn
vroegere vrienden hoort uitbraken, dan komt ons
onwillekeurig het fameuse pleidooi van eenige
jaren geleden, voor de jury-leden van Yonne, door
den advocaat van Hervé, den tegenwoordigeo pre
mier, uitgesproken, in berinnering, waar hjj let
terlijk het volgende zeide«Het is niet als advo-
«caat dat ik hier voor u sta, mijne heeren, doch
«als werkend socialist en revolutionair. Ik verzoek
«u met nadruk tusschen mjjn kameraad Hervé
1
