Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
328te Jaargang.
Zaterdag 6 November 1909
No. 9558
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëK:
Van 1—6 regels ƒ0.92 met imbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adrerteeren worden uiterst bil-
lgke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 89.
Dit nummer bestaat uit twee
Waden en een Geïllustreerd Zon
dagsblad.
De genade van Ferrer.
0p de meest schaamtelooze wijze beeft de anti-
c'ericale pers van bjjna alle bescbaalfde staten in
laatstverloopen weken de katholieke Kerk,en hare
dienaren in het gerechtelijk vonnis over Ferrer
ëeveld, betrokken. Niet de krjjgraad te Barcelona
had naar alle recht en wet de doodstraf over den
Wuchten anarchist, die de leider was der revolutio
naire woelingen in Catalonië's hoofdstad, uitgespro
ken, maar feitelijk hadden de Kerk en hare hoogste
dienaren het vonnis over den stichter der anar
chistische scholen geveld. Zjj deden den saposiel
der vrjje gedachte" zjjn euveldaad met den dood
hoeten.
Hoe onzinnig die beschuldiging washoezeer
de anti-clericale hartstochten hier den voorlichters
der openbare roeening parten hebben gespeeld,
doet het volgende teekenend bericht te meer blijken.
He sCorrière dTialia", over de zoogenaamde
Hisschenkomst van den H. Stoel in het voordeel
Van Ferrer sprekend, deelt een telegram uit Ma
drid mee, volgens hetwelk de waarheid is, dat
kardinaal Merry del Val, op eigen initiatief, aan
den Paus die het aanvaardde voorstelde,
langs diplomatischen weg Spanje te berichten, dat
d® H. Stoel zij a tusschenkomst aanbood, om genade
Voor Ferrer te bekomen.
In afwachting van den afloop der onderhande
lingen werd Ferrer terechtgesteld.
De vCorrière d' Italia" staat in voor de echt
heid dezer inlichting en voegt er bjj
»Dit zcu een einde moeten maken aan een veld
tocht van afschuwelijke beleedigingen tegen mgr.
Merry del Val, die in deze zaak een bewijs gat
van zjjn hoogte van geest en van priesterlijke,
hiededoogende liefde".
Inderdaad, de Paus en zjjn eerste dienaar heb
ben blijkbaar in deze zaak van goed doorzicht en
°precht mededoogen bljjk gegeven.
Niet de Kerk en hare dienaren hebben dan ook
de
uitvoering van het doodvonnis van Ferrer te
'erantwooiden, maar de Spaansche regeering, die
trouwens met de meeste openhartigheid voor
hare rekening neemt; want ook de opvolgende
hhemle Spaansche ministers erkennen de juistheid
*»n het over Ferrer gevelde vonnis, dat op grond
her bestaande wetten was uitgesproken.
Hat erkende dezer dagen ook volmondig dg
Honing tegenover een Fransch journalist, toen bij
ïich als volgt daarbij uitliet.: Ik ben een consti
tutioneel vorst, zoo getuigde don Alfonso, zoo
c°ustitutioneel dat ik zelfs het initiatief voor het
begenadigingsrecht niet bezit. Maar daarmee be-
doel ik niet mijn leedwezen uit te sprekenik
c°nstateer slechts een feit. Wij hebben militaire
tochtbauken, welker eer boven allen twijfel ver
heven is. Laten de volken die ons slechts onvoi-
ledig kennen, hun kritiek en hun raadgevingen
*°or zich houden. Gjj hebt uw Dreyfus-zaak ge
had hebben wij ons daarin gemengd
Werkelijk een kleine oorveeg door koninklijke,
huweele hand aan de anti-clericale en anti-royalisti-
Sche ophitsers toegediend. Zal het onthullend tele
gram der Italiaansche »Corrière" of de ruiterlijke
Yerklaring van den Spaanschen koning de inter
nationale ophitsers tot rede brengen - Wjj
^eten 't nietmaar zeker is 't, dat beiden onte
Benzeggeijjke feiten zjjn, die in deze beruchte
historie boekdeelen spreken.
stelt bovengenoemde oplo sing voor en vindt daarbij
steun aan de linkerzijde en bij de democratische
fractie der rechterzijde. Vandervelde heelt nog een
motie ingediend, waarin hij voorstelt den dienst
tijd tot op 6 maanden te bekorten. De Regeering
stelt geleidelijke vermindering tot een jaar voor,
en wil met i3| maand beginnen.
Schollaert heeft echter te kennen gegeven, dat
hij zal aftreden, wanneer bij stemming bljjkt, dat
het aantal stemmen der rechterzijde niet op zelf
een meerderheid vormde. M.a w. de Kamer moet
het ontwerp aannemen anders ga ik heen.
MAROKKO.
In een hoofdartikel betoogt het Fransche dag
blad de Temps", dat het eindelijk voor Frankrijk
eens tijd wordt, krachtdadig in Marokko op te
treden. Het blad is zeer verbolgen op Moeley
Hafid, die op de onbeschaamdste wjjze met de Fran
sche regeering den spot drijft.
Het blad ontving een briel uit Fez, waarin ge
zegd wordt, dat Moeley Hafid met de volgende
woorden zijn standpunt tegenover Frankrijk om
schrijft
iHet begint den Franschen hoe langer hoe meer
te vervelen het Sjawiagebied bezet te houden.
Zij zouden van mjj wel verlof willen ontvangen
om heen te gaan. Maar alleen voor geld zullen
zij dit verkrijgen. Ik zal veel geld vragen, een
groote leening. Dan zal ik hun misschien toe
staan, het bezette gebied te ontruimen."
Als men weet, welke offers het de Fransche
regeering gekost heeft om het Sjawiagebied te be
zetten, kan men zich een denkbeeld vormen van
den cyniscben spot in deze woorden van den sul
tan opgesloten. Vandaar de verontwaardiging van
het Parijsche orgaan. Het blad doet een beroep
op den minister president, Briand, »un homme des
realisations", om ook de Marokkaansche kwestie
definitief te regelen. Met of zonder de medewer
king van den sultan, moeten de onderhandelingen
met de Marokkaansche gezanten ten einde gebracht
worden.
De Londsche »Timès", dit artikel van de ïTemps"
besprekend, zegt, vernomen te hebben, dat weldra
tot Picbon in de Fransche Kamer een interpellatie
gericht zal worden om te vernemen, hoe lang de
ouderhandelingen met Marokko vermoedelijk nog
duren zullen.
BELGlë.
He Belgische legerkwestie nadert een voorloopige
°P'ossing. De premier Schollaert heeft zich losge
haakt van de uiterste rechterzijde en stelt nu
Y°or, dat voortaan elk gezin één zoon voor den
hilitairen dienst zal afstaan. Dus geen loting en
8®en vrijwilligers.
Schollaert verklaarde, dat het vrjjwilligersstel-
Se' een fiasco is gebleken. Zijn voorganger, de
l't'ooz, heeft zich tegenover den Koning verbonden
aao deze kwestie een einde te maken, en Schol
laert voelt zich door deze belofte gebondeD. Waar
het vrjjwilligersstelsel een fiasco is gebleken moet
e'U andere weg worden ingeslagen. De Regeering
ZÜID-AFRIKA.
De »Daily Chronicle" bevatte gister een lang
verslag van een onderhoud, dat Stead met staats
secretaris Dernburg heeft gehad. Dernburg be
schreef de vooruizichten van Zuid-Afrika als roos
kleurig, zelfs schitterend overal zoowel in Duitsch
en in Engelsch Zuid Afrika als in het ^prachtige
land" Rhodesië, dat Dernburg een ongeëvenaard
schoone toekomst voorspelde. Dernburg noemde
verder de totstandbrenging van de Zuid-Afrikaan-
sche Unie een zegenrijke en moedige staatsmans
daad, van welke hij de beste vruchten verwacht.
Dernburg billijkte de wjjze waarop in de Zuid-
Afrikaansche grondwet het vraagstuk van de
inboorlingen geregeld was, door hun politieke
rechten te onthouden. Immers, zij zjjn in Zuid
Afrika even onrjjp als de negers in de Vereenigde
Staten, wien men goed zou doen het stemrecht te
ontnemen. Dernburg gelooft niet in de verstande
lijke geljjkfaeid van negers en blanken. Daarom is
het twijfelachtig, of de zwarten ooit den trap van
beschaving van blanken zullen bereiken. De blanken
zijn op het oogenblik in elk geval de negers in
verstandelijk opzicht eeuwen vooruit.
Aangaande Duitsch Zuidwest-Afrika zeide Dern-'
burg nog, dat het meer diamanten dan het onmis
bare water bezat. Hij hoopte, dat men binnenkort
een voldoenden voorraad water zou vinden. Daar
entegen staat het vast, dat de hoeveelheid dia
manten er zoo groot is, dat de Duitsche en Engel
sche belanghebbenden samenjzullen moeten gaan om
het overvoeren van de markt te beletten. Anders
zouden de diamanten hun grootste waarde gaan
verliezen.
Er zijn valsche Belgische postzegels van 1
frank in omloop gebracht, ea tot hiertoe is men
er nog niet in gelukt de daders te ontdekken
Een postzegel-verzamelaar van Brugge, verwittig
de de eerste, voor eenige weken reeds, het be
stuur der posterijen. Hjj had een ouden postzegel
van 1 frank (een roode) gekochtzulke postzegels
worden tusschen de verzamelaars 2.50 fr. gekwo-
teerd- De valsche zegel kwam uit Duitschland
waar, naar men denkt, de vervalschers reeds een
nogal groote hoeveelheid van deze valsche, doch
meesterlijk nagemaakte zegels aan den man moe
ten gebracht hebben. De tegenwoordige postzegel
van 1 frank (de gele) is ook nagemaakt, en wel
zoo goed dat het bestuur der posterijen er zelf
door zou bedrogen worden. In verscheiden Bel
gische steden heeft men van deze valsche post
zegels aangetroffen, aldus meldt de »N. Gazet".
Op zjjne terugreis uit de Vereenigde Staten
heeft staatssecretaris Dernburg te Londen een
journalist te woord gestaan. Eenige zjjner mede
deelingen verdienen in ruimer kring bekend te
worden. Dernburg zeide geen overdreven verwach
tingen van de kolonisatie noch in Duitsch noch
in EngeFch Oost Afrika te hebben. IndeDuitsche
kolonie hebben zich nauwelijks honderd Duitsche
gezinnen nedergezet, en van een groote vermee-
ring van die kolonisten viel niets te merken. Ver
geleek men daarbij een Engelsche kolonie als
Canada, dan stonden daar de zaken heel anders.
De jonge Engelschman, die in zijne kolonie aan
komt, is niet buitengewoon ijverig, maar toch
voortreffelijk voor kolonisatie geschikt. Dernburg
verklaarde dit uit zijne liefde voor sport. Hjj heeft
erop aangedrongen, dat aan de koloniale school te
Hamburg aan sport bjjzondere aandacht gewjjd zou
worden.
Over de ontdekking van diamanten in Duitsch-
Zutdwest-Afrika vertelde Dernburg het volgende:
Toen twee jaar geleden zich de groote slapte in
zaken in Amerika vertoonde, had dit vooral zjjn
'erigslag op de diamantmarkt, wier beste klant
Amerika is. Dientengevolge raakten een aantal
arbeiders te Kimberley buiten werk. Een van deze
vroegere diamantdel vers, een neger, vond in Duitsch
Zuidwest-Afrika werk bjj den aanleg van wegen.
Op een goeden dag. toen hjj zjjn wagen met versch
gedolven aarde vulde, nam hjj een hand vol op en
liet die aan den opzichter zien met de woorden
»Dat is het spul, waarin wjj in Kimberley edel
gesteente vinden". De opzichter liet dadeljjk een
diamantveld afbakenen en vroeg concessie. Nu is
bij millionair. En het aandeel van den neger
vroeg de journalist. Ja, dat was niet veel.
Graaf Zeppelin gebruikt den vrjjen tjjd, die
hem nu meer dan in den zomer overbljjff, om
gedenkschriften te boek te stellen. Een zjjner
medewerkers, dr. Hugo Eckener, zal ze in het
aanstaande voorjaar voor de pers gereed maken.
Uit de bladen werd eenigen tijd geleden be
kend, dat de regeering een wetsontwerp tot wjj-
ziging van de verouderde wet op het Duitscher-
scbap voorbereidde. De nationale pers begroette
de mededeeling met greote instemming, omdat de
klacht algemeen was, dat elk jaar onder de be
palingen van de van kracht zjjnde wet duizenden
Duitschers hun nationaliteit verspeelden. Maar nu
bljjkt het ontwerp ten gevolge van invloeden, die
de National-liberale Korrespondenz aan departemen
taal particularisme toeschrjjft, alweer op de lange
baan geschoven te zullen worden. En dat terwjjl
er alleen in Australië elk jaar 5000 Duitschers
aan den ouden stam ontvallen
Volgens een bericht uit Trente aan de
ïMüncbner Neueste Nachrichten" verscheen Woens
dagavond bjj de directie der Baoca Cooperativa
een pater van het Capucijner-klooster, die mede
deelde dat hem onder het zegel van het biecht
geheim 370,000 kronen waren ter hand gesteld,
welke eenigen tjjd geleden ten nadeele der bank
gestolen waren. De bank heeft het geld dadeljjk
in ontvangst genomen.
De gouverneur van Barcelona verklaart voor
onnauwkeurig de inlichtingen over een beweerden
veldtocht van terrorisme te Barcelona op touw
gezet. Het Dagblad van Barcelona dat eene mede
deeling te dezer zake bevatte, zal voor een recht
bank worden gedaagd, die uiteenzetting zal vragen
van de redenen die deze artikelen inspireerden.
Inzake de contra-revolutie in Perzië wordt
gemeld, dat een batterjj grenadiers uit Tiflis is
vertrokken om zich te Bakou te vereenigen met
het regiment van Balijen en drie sotnies kozakken,
teneinde het detachement te vormen§ dat naar
Ardebil zal gezonden worden ter vervanging van
de troepeD, die in handen zjjn gevallen van de
stammen^ die ten gunste van den vorigen sjah zjjn
opgestaan.
De aardrijkskundige maatschappij te Wa
shington heeft aan de universiteit te Kopenhagen
geseind, dat zjj voornemens 's een commissie te zen
den en zjj aan de universiteit vraagt aan die com
missie toe te staan aan het onderzoek der docu
menten van Cook deel te nemen.
De Sun van New-York meldt, dat de opstan
delingen in Nicaragua de troepen van Zelaya bjj
Lajas een zware nederlaag hebben toegebracht-
Aan beide zjjden vielen honderden dooden.
Zoo erg zal het wel niet zjjn, maar met dat al
staat den opstandelingen de weg naar de hoofdstad
open, zoodat de bewindsdagen des heeren Zelaya
vermoedeljjk geteld zjjn.
Volgens een telegram uit New-York is daar
aan boord van de Prinz Joachim, van de Hamburg
Amerika Ljjo, 's nachts een brutale diefstal
gepleegd. De dieven drongen in de hut van den
betaalmeester door, maakten de brandkast met
dynamiet open (niemand schjjnt den slag te heb
ben gehoord) en haalden er 8000 dollar uit.
De Chileensche en Argentjjnsche regeerin
gen onderhandelen over de wenscheljjkheid van
wederzjjdsche bezoeken der presidenten bjj gele
genheid van de onafhankeljjkheidsfeesten van de
beide republieken.
Onderscheiding.
De oud-gezant baron van Heeckeren van Keil
heeft, afscheid nemende van den koning van De
nemarken, van dezen het grootkruis der Danne-
brogorde ontvangen.
Het tarief wetsontwerp.
Het oordeel van den Baad van State over het
nieuwe tariefwetsontwerp is zeer ongunstig, zegt de
»Avp
Jaarwedden ambtenaren departementen
algemeen bestuur.
Naar men meldt, heeft, na daartoe bekomen
machtiging, de regeeriDg ingetrokken het wetsont
werp tot regeling der jaarwedden voor de ambte
naren bij de departementen van algemeen bestuur,
op welke voordracht zjjn gegrondvest de op de
Staatsbegrooting van 1910 uitgetrokken posten van
periodieke traktementsverhoogingen aan ambtenaren
enz., welke daardoor voorloopig zjjn vervallen, be
houdens de nieuwe aanvraag later bjj suppletoir
voorstel.
Onze journalisten.
Bljjkens de mededeelingen van den journalisten
kring hebben dr. Molhuyzen [en prof. Blok, de
redacteuren van den nieuwen Van der Aa, den
heer S. M. N. Calisch uitgenoodigd, in dit Biogra
fisch Woordenboek de journalisten sedert 1800,
uitsluitend overledenen, te behandelen.
Calisch verzoekt medewerking van collega's.
De toekenning van ridderorden.
Men schrijft aan het „Hbld.":
In afwachting, van het Regeeriingsantwoord op
de in het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over de Staatsbegrooting voor 1910 gedane vraag
omtrent den weg, die bij het voordragen van
personen voor Koninklijke onderscheidingen wordt
gevolgd, kan ik u het volgende mededeelen, dat
aan de Kamerleden, die vroeger Minister waren,
wel niet onbekend kan zijn en daarom eigenlijk
door dezen wel bij het afdeelingsonderzoek ter
kennis van de leden had kunnen worden gebracht.
Volgens uit betrouwbare bron door mij geputte
inlichtingen wordt jaarlijks eenigen tijd vóór den
verjaardag der Koningin door de Ministers, ieder
voor zijn departement, van de eerste onder hen
ressorteerende autoriteiten opgaaf gevraagd van
personen, die naar hun oordeel, voor een Ko
ninklijke onderscheiding verdienen in aanmerking
te komen.
Nadat al de opgaven zijn ingekomen, gaat ieder
Minister ze beoordeelen en dikwijls ze min of
meer besnoeien. Dan komen ze in den Minister
raad en volgt gewoonlijk een nieuwe reductie;
ieder Minister wil, zooveel mogelijk, een even
redig aandeel in den lintjes-regen hebben. De
Orde van den Nederlandschen Leeuw in het bij
zonder moet voor de meer aanzienlijken dienen,
al zijn dezen vaak ook veel minder verdienstelijk
dan menig minder hooggeplaatste op de maat
schappelijke ladder. Voor hen, die niet lot dg
