Binnenland.
Stads- on Gewestelijk Nieuws,
Ingezonden.
De Papendrechtsche zaak.
groepen. Cherbourg, Brest, Toulon, Briserta krij
gen schepen van beide groepen in station, Calais
en Oran krijgen alleen aanvalsgroepen en La
Palisse en Rochelle ieder een verdedigingögroep.
In de Fransche havenstad Saint-Malo, had
den Maandag ernstige ongeregeldheden plaats. De
dokwerkers wilden een groep arbeiders, die aan
d'ö lossing van de schepen bezig waren, dejn
arbeid beletten. Toen de gendarmerie tusschen-
beidem kwam om bloedvergieten te voorkomen,
werden de gendarmes en ook de prefect en on
derprefect met steenen geworpen. Ten slotte bleef
do, gewapende macht meester van het terrein,
maar van de werklieden, die elkaar woedend
te lijf waren gegaan, moesten velen, ernstig ge
wond, naar 't ziekenhuis gebracht worden.
De twee suffragettes, die getracht haddejn
op 28 October den inhoud der stembussen te
Beïmondsey te vernietigen, door een bijtend vocht
in de busopening te gieten, zijn respectievelijk
tot drie en vier maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
Prins Hendrik.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden zal 11 De
cember a. s. de huwelijksvoltrekking bijwonen
van de vorstin Van Reuss, een nicht der Koningin
en 15 December de huwelijksplechtigheid van zijn
broeder Hertog Jehan Albrecht.
Rechterlijke macht.;
Bij Koninklijk besluit:
is aan mr. J. van Heukelom, eervol ontslag ver
leend uit zijn betrekking van president der arron
dissementsrechtbank, te Rotterdam, onder dank
betuiging voor de door hem in rechterlijke betrek
kingen bewezen diensten
z^jn benoemd bij de arrondissementsrechtbank,
te Rotterdam, met ingang van 1 Januari 1910:
tot president, mr. J. H. van Meurs, thans vice-
president van gemeld college, en
tot vice-president, mr. F. M. C. E. Koksmaj
thans rechter in gemeld college.
Een Directeur-Generaal van den Landbouw.
Wat we vroeger hebben medegedeeld, als onze
vaste overtuiging, dat de minister van Landbouw,
Handel en Nijverheid het departement van den
Landbouw niet zondar hoofd zal laten, wordt in
verschillende vak- en dagbladen nu ook, als vast
staande, gemeld. Wel worden reeds enkele na
men gefluisterd, maar we zullen afwachten wat
de Staatscourant, na een niet te lang tijdsverloop
zoo wij hopen, zal medeelen. (Tel.)
Vacature-bureau.
De Bond van leerlingen en oud-leerlingen van
de School voor Maatschappelijk werk te Amster
dam, heeft dezer dagen zijn werkkring uitgebreid
door het stichten van een Vacaturen-bureau, (di
rectrice mej. C. C. Voute) dat tot doel heeft aan
de leden van dien Bond vacatures op maatschap
pelijk gebied bekend te maken. De theoretische
en practische opleiding aan de School voor Maatsch.
Werk geschiedt voor de vijf volgende takken van
maatscbappelijken arbeidarmenzorg, kinderver
zorging, opzichterscbap van arbeidswoningen, toyn-
bee-werk en volksbibliotheek- werk het vacaturen-
bureau zal zich dientengevolge uitsluitend belasten
met het publiceeren van vacatures op het gebied
van genoemde werkzaamheden.
De ütrechtsche kermis.
In de gisteravond gehouden vergadering van
de ütrechtsche Winkeliersvereeniging, is mef
algerneene stemmen het bestuursvoorstel aange
nomen, om het adres 'te steunen van het anti-
kefmis-comité aan den Raad, met verzoek tot
afschaffing der kermis ovbr te gaan.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 25 November 1909, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 774.8 te St. Mathieu.
Laagste barometerstand 753.3 te Neufahrwasser.
Verwachting tot den avond van 26 November:
zwakke tot matige noordwestelijke tot westelijke
wind, zwaarbewolkt, weinig of geen neerslag,
zachter.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw telefar. 244.
Geopend alle werkdagen van 9£ tot 11J
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrijdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbeidskrachten.
Modelmaker-timmerman halfwas schoenma
ker jongen voor gistpakhuis (boven 16 jaar),
distillateursjongen slagersjongen.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerman stokers bakker portier
koetsier huisknecht—pakhuisknechtschipper
bankwerker - halfwas bankwerker machine
bankwerker monteur plaatwerker polijster
klinker smidsjongen loodgieter half
wasloodgieter voorslager metaaldraaier
gasfitter koperslager kuipers kuiper-jongen
metselaar opperman grondwerker straat
maker tuinier kurkensnijder kantoorbe
dienden kellner bakkersleerling banket
bakkersleerling boekbinder stucadoor
personen voor lichte werkzaamheden
wasschen aan huis gevraagd schoonmaakster
dienstbode dagmeisje baker naaister voor
verstelwerk.
H e d e n-m orgen is door den veehou
der H. alhier aaDgifte gedaan, dat uit den keuken
zjjner woning werd vermist een zakje met f5.
Vermoedelijk had zich aan dien diefstal schuldig
gemaakt een oud man die daar geregeld om een
aalmoes kwam en ook nu kort van te voren nog
was gezien.
't Bleek, na aanhouding van den man, bjj fouil
leering dat hij het zakje met geld bjj zich had.
Hjj bekende den diefstal gepleegd te hebben en
verklaarde uit armoede te hebben gehandeld, wat
intusschen nog niet zoo duideljjk was, daar de
man nog in het bezit bleek te zjjn van een aan
tal centen reeds door hem opgehaald.
Accijnsverhooging.
Mijnheer de Redacteur,
Waarschijnlijk komt deze week het voorstel van
den Minister van Financiën tot verhooging van den
accjjns in behandeling. «Standaard" «Nederlander",
a. r. «Rotterdammer" «Limb. Koerier", het «Cen
trum" niet te vergeten dringen alle aan op aanneming
van de verhooging van f 27 sommige zelfs van f37,
dus tienmaal de waarde van het belaste artikel.
Al deze bladen zien slechts den drankmisbruiker;
geen enkele denkt aan de matige gebruikers ot
heeft oog voor de belangen van brandersdistilla
teurs of welke handelaren in gedistilleerd ook. Of
deze al in hun wettig bestaan gevoelig worden
getroffen, of zjj al ol niet kannen bljjven voortbe
staan, daarmede wordt geen rekering gehouden zjj
worden gewoonweg als buiten de wet gesteld
de wet welke toch alle burgers gelijkmatig moet
beschermen.
Het «Centrum" vraagt zelfs of heeren distilla
teurs zich niet schamen voor hun adres aan de
leden der Tweede Kamer en haalt er zoowaar de
Middeleeuwen bjj. Doch onderwjjl neemt dit blad
in haar kolommen advertenties op van ouden
genever en Catz-elixers. Is de drank zoo verder-
leljjk als het «Centrum" het doet voorkomen, dan
moest het zulke advertentiën evengoed weren als
annonces van zedel oze boeken.
Scheef evenwel, zoowel in de toelichting van
den Minister als van de meergemelde bladen, is
de verklaring dat, als tengevolge van verminderd
drankgebruik het benoodigde geld niet uit de be
lasting komt, dit toch déze goede zjjde heeft, dat
door verminderd drankgebruik de volkswelvaart
wordt verhoogd.
In de eerste plaats is deze opzet vicieus, omdat
de belasting niet wordt geheven om er minder geld
uit te slaan. Maar in de tweede plaats moet nog
bewezen worden, dat bjj mindere opbrengst van
den jeneveraccjjns de volkswelvaart wordt verhoogd.
Want de dronkaard, de rnisbruikmaker van sterken
drank, zal er niet minder om drinkenhjj blqft
drinken ten koste van zjjn gezin terwijl de matige
drinker allermins de volkswelvaart in den weg
staat.
Of is de matigheid niet meer bestaanbaar
Als men beweert, dat zelfs de matigheid gevaar
lijk is, dan is zjj ook geene deugd meer, dan kan
alleen geheelonthouding redding brengen. Maar
dan ook is de matigheid altqd en in alles gevaar-
ljjk, want men kan in alles onmatig zjjn.
Dent u intusschen, lezers, den ideaal-toestand,
zooals de Minister en meergemelde bladen u voor
spiegelen.
Wanneer het drankgebrnik vermindert, dan komt
de aurea aetas 1 Dan worden alle menschen opeens
braaf. Dan geen slechte menschen meer, geen dronk
aards, geen dieven en inbrekers, geen moordenaars,
geen ontuchtigen, geen anarchisten, geen bommen
werpers meer. De deuren der gevangenis staan
wjjd opende kerken worden te klein.
Vrouw Justitia en haar minister zjjn overbodig.
Advocaten en procureurs, marechaussees en dien
ders worden allen op pensioen gesteld. (Het geld
hiervoor te vinden uit eene nieuwe verhooging van
den accjjns, waardoor het restantje drankgebruik
heelemaal verdwijnt
Dan bloeit de Gouden Eeuw dan komt de
Hemel op aarde I Gelukkige menschen die het
beleven.
Schiedam, 25 Nov. '09. C. J. W.
ZESDE DAG.
Do zitting van gister (Woensdag) werd om
1 uur geopend.
De eerste getuige, die gehoord wordt is Adriaan
Visser, broodbakker en raadslid te Papendrecht.
Deze get. verklaart, dat in het optreden van de
politie bij verschillende gelegenheden niets on
behoorlijks lag. Aleen is hem een en ander ter
ooro gekomen over het gedrag der rijkspolitie.
Hij heeft een onderzoek ingesteld naar de juist
heid van het beweerde complot tegten den burge
meester. Het resultaat was dat het beweerde niet
waar bleek te zijn.
Vraag: Wat is getuige's oordeel in de zaak-
Garsthagen
Get. gelooft, dat de politie hare bevoegdheid
te buiten is gegaan, en dat Garsthagen mishan
deld is, zulks o.a. met het oog op verschillende,
zijns inziens betrouwbare personen.
Raadsheer mr. Van der DoesIn het proces
verbaal der instructie getuigt u altijd gunstig over
de rijkspolitie, geen enkel woord van blaam
zei u.
Get.: Nooit zijn de handelingen der politie zoo
druk besproken als thans; geen wonder, dat een
oordeel op enkele punten «enigszins gewijzigd
kan worden. Mijn meening is niet gewijzigd op
vele punten.
Mr. Van der DoesSinds April 1908 bent u
dus over het optreden der rijkspolitie van mee
ning veranderd
Get.: Ja, door mededeelingeu van betrouwbare
personen.
Mr. Van der DoesBenf u nog steeds een
goede vriend van den burgemeester?
Get.: Ja, nog steeds.
Raadsheer mr. Hesse: Na het verhoor voor
den rechter-commissaris heeft u het bovenbedoel
de onderzoek ingesteld omtrent het complot.
Gei: Ja.
Verdediger: U is dus tot de overtuiging geko
men, dat er van het complot niets aan was.
Get.: Juist.
Gehoord werd D. S. de Rijke, onderhaven
meester te Dordrecht, vroeger te Papendrecht.
Toen hij pas aan het veer te Papendrecht kwam,
was het met de Papendrechters zoo, dat hij de
West- en de Oosteinders afzonderlijk in de veer
boot vervoerde. Ze namen soms steenen in den
zakdoek mee. In de latere jaren is het beter
geworden, wat hij toeschrijft aan het optreden
der politie.
Mr. Van Hamel: Waarvoor waren de lui zoo
gedwee, als ze aan den overkant waren?
Get. meent, dat als de politie maar een wei
nig herrie zag, zij dadelijk ingreep. Of het ook
was uit vrees voor mishandeling, weet get. niet.
Get. is ook wel eens krachtdadig moeten optre
den om ze op de veerboot rustig te houden.
De verdediger zegt, dat het gewoonlijk toch
wel ging met een gemoedelijk praatje.
Get. zegt: Ja, meestal ging het wel zoo.
Verdediger: Is het beter geworden sinds er
marechaussee gestationeerd wa'ren
Get.: Vóór dien tijd was het ook al beter.
De volgende getuige C. Schouten, barbier, tel
Papendrecht, zegt wel over relletjes enz. te heb
ben géhoord, maar zelf heeft hij niets gezien.
De veldwachters staan op goeden voet met hem.
De Mey behoorde tot zijn klanten.
De heer van de Pol wordt gehooird.
De getuige C. van de Pol, inspecteur der re
cherche te Rotterdam, heeft een onderzoek inge
steld naar de politietoestanden te Papendrecht.
Dat onderzoek werd gelast door den Minister,
maar werd getuige opgedragen door wijten den
heer Voormolen.
Hij heeft in zijn onderzoek ongeveer 180 ge
tuigen gehoord én van hun verklaringen aantee-
kening gehouden, doch die niet door hen laten
onderteekenen. Hij heeft ook de politie onder
vraagd, wier verklaringen stonden tegenover die
der andere getuigen, door wie getuige veel van
mishandeling door de politie was meegedeeld.
Van Elk heeft getuige niet gehoord en hij heeft
hem zooveel mogelijk buiten de zaak gehouden.
Wel heeft Van Elk hem brieven geschreven,
waarin deze hem getuigen opgaf, die hij daarop
heeft gehoord.
Getuige heeft vertrouwbare personen gehoond,
die omtrent de politiiemishandelingen mededee-
lingten deden uit eigen ervaring. In opdracht van
den Minister heeft getuige aan de verdediging
en aan den procureur-generaal mededeeling ge
daan van alles wat hij heeft vernomen.
De politie heeft getuigd bij geen enkel feit
erkend, dat zij te hardhandig is opgetreden. De
mededeeling, die getuige gedaan werd, heeft hij
nooit gecontroleerd. Getuige heieft ook Le Grand
gehoord, die hem in zijn eerste Verklaring zeide:
„Het staat als ëen paal boven water, dat ik
Garsthagen bloedend verwond op de secretarie
heb 'gezien."-
Getuige 'had tegen Le Grand geaegd: Laten
we eens vertrouwelijk met elkaar praten, maar
niet, dat alles onder de roos zou blijven. Iu zijn
tweede verhoor verklaarde Le Grand anders, maar
getuige had den indruk', dat hij de eerste maal
waarheid sprak. Getuige wist, dat Le Grand den
burgemeester na het eerste verhoor had gespro
ken en dat erkende hij T>ok, maar Le Grand
ontkende, dat de burgemeester invloed op zijn
verklaringen had uitgeoefend.
Het is getuige nog eenmaal voorgekomen, dat
op een verklaring werd teruggekomen door iemand
die eerst zeide door Bouterse mishandeld te zijn,
maar in een tweede verhoor zeide, vroeger on
waarheid gesproken te hebben. De advocaat-gene
raal vraagt of er niet een gespannen verhouding
bestaat tusschen burgemeester en predikant, ont
staan door oneenigheid over de uren der cate
chisatie
Getuige: Ik geloof dat niet. Ik heb van do-
miné Hoekstra gehoord, dat de veete daaruit
ontstond, dat de dominé bij zijn intrede in 1907
in de kerk den burgemeester niet had begroet.
Proc.generaalDat zei de dominé.
■Verdediger: En van wie heeft de proc.-gene
raal de verklaring omtrent die catechisatie?
Proc.-generaalDaarover ben ik geen verant
woording verschuldigd.
Mr. Van Hamel: Ik zou den getuige toch wil
len vragen, of hem geen mishandelingen bij zijn
onderzoek ter oore kwamen, die; door verschil
lende getuigen zijn gestaafd? f
President: Dat kunt u vragen, doch het Hof
zal niet toelaten, dat vragen worden gedaan over
meeningen of getuigen, die wij reeds hebben ge
hoord. i
Mr. Van Hamel: Ik wenschte te weten, of de
getuige Van de Pol ook van mishandelingen heeft
gehoord, die door verschillende getuigen zijn te
bevestigen.
Van de Pol: JawelI
Mr. Van Hamel: En heeft u ook hooren ver
tellen door alleenstaande personen over mishan
delingen
Getuige antwoordt bevestigend.
Mr. Van Hamel: De verdediging zpu w,el eens
willen hooren van de mishandelingen, hem teï
oore gekomen en door verschillende getuigen hl*
vestigd.
Getuige: Ja! De namen vhn die personen staafi
op de overgelegde lijst.
Mr. Van HamelIk zou het wel willen ver
nemen.
President: Zijn er ghvalh-n bij, die nog
zijn onderzocht?
Getuige: Ja, en noemt eenige zulke gevalle11*
Mr. Van Hamel geeft nu in overweging, B-1*
dere inlichtingen in te winnen, of deze getuig^11
alsnog te dagvaarden.
President: Hierover zal het Hof na het ge*
tuigenverhoor beslissen.
Proc.-generaalDe getuige heeft niet gehoor d
de oud-ontvanger der registratie te Sliedrecht ook
niet de oud kantonrechter, thans in Den Haag
woonachtig. Deze hadden gunstige verklaringe0
over de politie afgelegd.
Van de Pol: De oud kantonrechter was onge*
steld en kon ik niet hoorenik heb den burge'
meester van Oud-Alblas geboord en den majoof
der rjjks veld wacht.
Proc.-generaalU badt hem toch ook in De0
Haag kunnen hooren, maar ik hem laten hooren
vooral over Van den Berg .was hq goed te spreke0*
GetuigeIk heb 180 personen gehoord.
Proc.-generaalIk zeg ook niet, dat u uw plicb'
niet hebt gedaan, doch ik wil maar aantoone0»
dat er menschen zqn, die er anders over denken
dan verschillende getuigen, die wq hier hebben
zien optreden.
PresidentGetuige, hecht u aan een onderzoekt
als door u ingesteld, zonder confrontatie, veel
waarde
GetuigeIk kon 't niet anders doen.
VerdedigingHeeft get. ook notabele personen
gesproken over de veldwachters?
GetuigeJa, o.a. den majoor der rqksveldwacbt*
PresidentJa, en de burgemeester van Oud-
Aibias.
VerdedigingEn verklaarden die allen in den
geest van dea procureur-generaal
Getuige: Neen.
PresidentDominé Hoekstra heett u ook al
genoemd.
Van de PolEven nakqken.
Nadat diens portefeuille is gebracht, noemt bj
den rijksveldwachter Kaat te Oud-Alblas, ook Van
Asperen uit die plaats. Ook had hq gehoord, dat
de burgemeester van Oud-Alblas den veldwachter
Bouterse wel graag zag komen, doch later do ot
dezer, tweemaal bq de justitie over Bosserse 19
geklaagd en zelfs door den burgemeester uit ril1*
woning was gejaagd.
Proc.-generaalGaat dat nu maar zoo
PresidentHet Hof wenscht dit verhoor verdet
te staken, het is niet geschikt voor de openbar®
terechtzitting.
Mr. Van HamelIk wil even verklaren, da*
het geenszins onze bedoeling is, om naar kwad®
dingen der veldwachters te zoeken, doch door de
woorden van den procureur-generaal moet ik bet
doen
President: Dat gaat niet, dat worden pleidooien»
want ook het openbaar ministerie zal dan moete0
antwoorden.
Mr. Van HamelIk wil zeggen, dat, waar doof
het O. M. meeningen zqn verkondigd en persone0
die meeningen verkondigen in dit debat zqn g®'
bracht, 't niet aangaat, dat dit zelfde aan de vefï
dediging wordt verboden.
(Sterk applaus op de publiek®
tribune.)
Proc.-GeneraalIk heb, evenals in Den Bosch»
vele getuigen gedagvaard, waaronder een groot
aantal hier gehoord, die tegen de politie verklaaJ"
dentoch was de verdediging niet tevreden
ging klagen bq den minister.
Mr. Van HamelDe verdediging heeft ni®'
deloyaal gedaan, toch gaat het niet aan, dat d®
verdediging, nu de proc.-generaal betrouwbaarheid
van personen in debat heeft gebracht, van de veld'
wachters, niet meerdere getuigen ft décharge w"
len worden gehoord.
De president: Wq kunnen hierop niet verd®'
ingaan. Andere getuige
De getuige D. van Beesten, rqksveldwachter tg
Dordrecht komt ten gunste der rqkspolitie verkl®'
ren. Op een vraag van den verdediger antwoord*
deze get. dat hq in 1894 een gunstige verklari0#
had afgelegd over twee rijksveldwachters.
VerdedigerWeet u dat beiden veroordeeld
wegens meineed
Getuige Ja 1 (Luid gelach op de 11l'
bu n e.)
President: Stilte
Getuige C. de Regt, rqksveldwachter le Sliedrecb
legt evens een gunstige getuige af voor de rflks**
veldwachters V. d. Berg en Maarsmans. Op eet
vraag van de verdediging zegt hq, dat hq Van de"
Berg eerst zeer kort kent.
De getuige Le Grand wordt nu voorgeroep60
Deze blqft bq zqn verklaringen.
Mr. Van HamelHeeft getuige sedert zqn 1®®*
ste getuigenis hier met de verdediging met
Elk gesproken?
GetuigeNeen, want toen ik deze week op ee°
avond in «Musis Sacrum" kwam en bq hem wil
gaan zitten zei meneer Van Elk: «ga weg.
is voor jou vergif 1 (V r o o 1 q k h e i d).
Mr. Van Hamel: En blqft getuige ook bq d®
door hem op een avond van deze week in »M08'*
Sacrum", door getuige Van de Pol verklaard, d®
zqne eerste verklaring de waarheid was
Getuige: Ja!
De getuige van Elk, hierna nog eens gehooL
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken ook al worden ze niet
geplaatst wordt de kopy niet teruggegeven.