Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
9tl VOLKSTELLING.
Abooeert oj de
Onder valschen naam.
Nitma ScMedaBtie Comii
Et iratis Muireen! Maisblai
32ste Jaargang. Zaterdag 4 December-1909. No. 9582.
TWEEDE BLAD
W ill c. jj. weet. 0.45p. ui, f 1.35 p.
Officieele berichten.
Burgemeester en Wethouders van Schim»am,
brengen ter algemeene kennis, dat dit jaar zal
behouden worden de 9de ALGEMEENE TIEN-
-kARLIJKSCHE VOLKSTELLING.
FEUILLETON.
Openbare Verhuring
Staten-Generaal.
Üemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 60 en bg alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN;
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel,
Voorherhaaldeljjjk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
(Wet van 22 April 1879. Staatsblad no. 63).
(Koninklijk besluit van 16 April 1909, Staatsblad
no. 109).
Deze heeft ten doel de aanwijzing van allen,
die te middernacht tusschen 31 December 1909 eD
1 Januari 1910 hunne werkelijke woonplaats bin-
°en Nederland hebben.
..Deze allen worden aangewezen, onverschillig of
op genoemd tijdstip in hunne woning al dan
°iet aanwezig aan.
Ook worden aangewezen zjj die, zonder werke-
Oke woonplaats binnen Nederland te hebben, op
Senoemd tijdstip aldaar aanwezig zjjn.
Omtrent deze allen moeten de opgaven ver
trekt worden, die gevraagd worden op kaarten,
?J®|ke tusschen 26 December 1909 en 1 Januari
*910 zullen worden rondbezorgd en dadelijk na
Nieuwjaar zullen worden teruggehaald.
Door of voor ieder moet aan zijne woning worden
lögevuld
.eeue GELE KAART voor een man (of jongen)
biet in gestichten of instellingen
eene WITTE KAART voor eene vrouw (of
^isje) niet in gestichten of instellingen
eene BLAUWE KAART voor een man (of
J°Dgen) in gestichten of instellingen
eene GRIJZE KAART voor eene vrouw (of
bieisje) in gestichten of instellingen.
Bovendien moet door of voor ieder aan de wo-
®l0g Waar hjj tijdelijk aanwezig is ingevuld wor
sen.
eene ORANJE KAART voor een tijdelijk
aaawezigen man (of jongen)
°f eene ROSE KAART voor een tijdelijk aan
wezige vrouw (of meisje).
Het hoofd van ieder gezin, elke afzonderlijk le-
eode persoon of de bestuurder van iedere in-
filing, gebouw, gesticht, of schip, waar de kaai-
Worden bezorgd, is verplicht voor de behoor-
Uke invulling zorg te dragen.
Deze zorge er dus voor, dat aan den teller,
wanneer hij de kaarten bezorgt, worde opgegeven
hoeveel gele, witte, blauwe, grüze, oranje en
°Se kaarten, er in de woning noodig zijn.
Overtreding van de voorschriften betreffende
e volkstelling wordt krachtens artikel 20 der
wet van is April i886 Staatsblad no. 64) ge
puft met hechtenis van ten hoogste veertien da-
^e,i of geldboete van ten hoogste honderd gulden.
De blauwkeurige, door de volkstelling te verkrjj-
|®h kennis der bevolking is eene zaak van alge-
~heen belang. Tot het verkrijgen dier kennis is
°°dig, dat alle vragen op elite kaart met de
Keest mogelijke nauwkeurigheid en volledig'
leid worden beantwoord.
Op verzoek der Regeering noodigen Burgemees-
er en Wethouders allen met aandrang uit, door
uuwkeurige en volledige invulling der kaarten
ot het welslagen der volkstelling mede te werken.
Schiedam, den 4 December 4909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
75
Boeiende Roman.
(Naar het Duitsch.)
En nu kwam Gerda, de kleindochter van den
2u.heh molenaar plotseling uit Amerika terug, en
dat zij met de grafelijke familie Diet in aan
ging was gweest, en zeker niet de ecbtgenoote
h den jongen graaf was.
li dit boven het verstand der eenvoudigen
(jfiden ging, laat zich goed begrijpen. Doch daar
hooien zeer eenzaam gelegen was, zoo verspreid -
sich het nieuws van dit zonderlinge wederkee-
p hiet zoo snel-
Gerda had met de grootste droefheid alles ver-
hoen wat met de ziekte van haren grootvader
Verband stond, en het bittere gevoel dat zjj
haar vertrek, misschien niet weinig schuld
jQd aan deze ziekte, wilde niet van haar wijken.
Weemoedige stemming stortte zjj heete tranen
®r die gepleegde daad.
Ze oo dikwijls de cude dienstmeid ook tegen haar
,j 1Het past toch niet voor een gravin, zoo van
h vroegen morgen tot den laten avond te arbei-
•--h, toch ging Gerda, gelijk in vroegere tjjd, haar
van
WEI- en HOOILAND.
zg'n voornemens op Woensdag 15 December a.s.,
des voormiddags ten 10 ure, in het gebouw «Mu
sis Sacrum" aan de Lange Haven aldaar, in het
openbaar te verhuren voor zeven jaren, ingaande
Kerstmis 1909 en eindigende Kerstmis 1916,
eenige perceelen Wei- en Hooiland, gelegen
in het oud- en Nieuw-West-Frankeland,
benevens den West-Frankelandschen dijk
en den Groenendijk.
De voorwaarden van verhuriDg zijn verkrijgbaar
ter Gemeente-Secretarie (afdeeling A.)
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
zgn voornemens op Donderdag 23 December a s.
de levering aan te besteden van de voor 1 Januari
1910 tot 31 December 1912 voor de gemeente
benoodigde
Schrijf-, Bureau- en Schoolbehoeften, Leer- 6n
Leesboeken, Atlassen, enz.
De voorwaarden van aanbesteding en model,
inschrjjvingsbiljet zgn verkrijgbaar ter Gemeente-
Secretarie (afdeeling A), alwaar de modellen ter
bezichtiging liggen.
EERSTE KAMER.
Zitting van Vrijdag 3 Dec.
Aan de orde zijn de volgende ontwerpen van wet
le. De bepalingen betreffende absint. 2e. Aan
vulling en verhooging van hoofdstuk 6 derstaats-
begrooting voor 1909 (bijdrage aan het weduwen-
en weezenfonds voor militairen en gepensionneerde
militairen der zeemacht). 3e. Wijziging van hoofd
stuk 6 der staatsbegrooting voor 1908. 4e. Beschik
baarstelling van gelden wegens verstrekkingen door
het departement van Marine voor den dienst van
1909. 5e. Toepassing van art. 32 der burgerlijke
pensioenwet ten behoeve van den gewezen ieeraar
aan de Openbare Handelsschool te Amsterdam,
dr. H. J. Eymael. 6e. Wijziging der wet van 16
April 1896 tot regeling der personeele belasting.
7e. Regeling van de ontvangsten en uitgaven van
het weduwen- en wezenfonds voor militairen en
gepensionneerde militairen voor 1909. 8e. Beschik
baarstelling van gelden wegens verstrekkingen door
het departement van Oorlog voor den dienst van
1909. 9e. Aanvulling van hoofdstuk 8 der staats
begrooting voor 1909 (bijdrage aan het Weduwen-
en weezenfonds voor militairen en gepensionneer
de militairen der landmacht. 10e. Nadere ver
hooging van hoofdstuk 8 der staatsbegrooting voor
1908 en aanvulling en verhooging van hoofdstuk
8 der staatsbegrooting voor 1909. 11e Naturali
satie.
Al deze wetsontwerpen worden achtereenvolgens
aangenomen zonder stemming, nadat bij de
meeste de betrokken M i n i s t e r enkele inlich
tingen heeft verschaft ter beantwoording van het
eindverslag.
Zoo zette minister Heemskerk bjj het eerst
genoemde ontwerp uiteen, dat het verbod van
absint geenszins de persoonlijke vrijheid aanrandt,
betoogde minister Kolkman bg het 6e ontwerp,
dat hg de belasting, inzake den grondslag van
haardsteden niet kan missen en zeide minister
N e 1 i s s e n bij het 14e ontwerp toe, dat het ont
werp, inzake het Nederlanderschap de Tweede
Kamer spoedig zal bereiken.
Hierna wordt de vergadering gesloten en gaat
uiteen tot vermoedelijk Maandag 27 December.
gang en was steeds druk in de weer.
■£- Ik ben geene gravin, gat zg voor antwoord
en zal dat ook nooit willen zgn, ik bljjf de klein
dochter van mgn eenvoudigen grootvader.
Zoo gingen eenige rustige weken in gelijkmatig
verloop voorbij. De lente was reeds in hare volle
pracht aangebroken in weide en veld, geene merk
bare verandering was in den stillen molen merkbaar.
Zelden kwam de briefdrager op den molen en
meestal waren het onbeteekenende stukken die hij
bracht. Alle handelszaken werden sedert het ver
trek van den molenaar in de Bensdorper mjjoen
behandeld.
De «nieuwe heer" zooals de plaatsvervanger van
den ouden Steffen kortweg door de arbeiders ge
noemd werd, had met zaakkennis de leiding ter
hand genomen. In den molen was de nieuwe heer
echter tot nu toe niet geweest, omdat die drukke
zaak hem steeds in beslag nam.
Die «nieuwe heer" wie mocht het wel zgn
Gerda dacht hierover ook dikwijls na, als zg hare
blikken op de uitgestrekte bezittingen richtte.
Amerikaansche ingenieur had de oude dienst
meid Gerda geantwoord, als zij deze vroeg wie
het was; zijn naamde kende zjj niet. Vooral daar
hg nog eerst kort geleden was aangekomen, kort
nadat haar grootvader de reis had ondernomen.
Deze mededeeling had haar in eene opgewonden
stemming gebracht. Zg dacht aan Fred Weller,
die zg voor het laatst bg den fabrikant Weller
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 3 Dec.
Bg de voortzetting van de behandeling der
Justitiebegrooting
werd lotsverbetering van verschillende categories
van ambtenaren bg het gevangeniswezen en de
Rijkswerkinrichtingen bepleit o.a door de heeren
Van Sasse van Y sseitenRoodhuyzen;
behandelde de heer T e r 1 a a n eenige belangen
van onderwijzend personeel bg die takken van
dienstbetoogde de heer Roessingh dat de
Rijkswerkinrichting te Veenhuizen meer moet be
antwoorden aan de eischen van een werkinrich
ting en niet moet zgn een bewaarplaats van oude
lieden en wenschte hg betere salarieering van de
predikanten, pastoors en kapelaans; zette de heer
Van AschvanWgck uiteen, dat reorgani
satie der Rijkswerkinrichtingen niet afdoende kan
geschieden wanneer er geen wetswijziging komt
op het stuk van landlooperg en bedelargbrak
ook de heer T r e u b een lans voor betere bezol
diging van personeel te Veenhuizen
De Minister achtte de salarissen van de door
den heer Ter Laan bedoelde onderwijzers voldoende
geregeld, zette uiteen dat de beambten bg de
Rijkswerkinrichtingen slechts oogenschjjnljjk slech
ter bezoldigd zgn, dan die bg de gevangenissen,
omdat eerstbedoelden genot van vrjje woning en
meerdere voordeelen hebbende klacht over de
positie van het administratieve personeel bg de
gevangenissen en Rjjkswerkinrichtingwezen heeft
den Minister rond verbaasd, waar die positie in
den laatsten tgd juist zoozeer verbeterd isver
beterde salarieering van de godsdienst-Ieeraren zal
hg een reorganisatie der gestichten onder de oogen
moeten worden gezien. Aan wetswijziging op het
gebied van bedelarg en landlooperg wordt ijverig
gewerkt, doch om een goed beeld te kunnen krij
gen van den toestand, welke zal worden gescha
pen, zal eerst de reorganisatie van Veenhuizen
haar beslag moeten hebben gekregen.
Bg de afdeeling Rjjkstucht en Opvoedingswezen
laakte de heer S n o e c k H e n k e m a n s.de te
grootscheepsch inrichting der Rgkskopvoedingsge-
stichten voorts vroeg hij salarisverhooging voor
secretarissen van voogdijraden.
De heeren Terlaan en Ketelaar keurden
het af, dat de leiding van het onderwijs in de
tuchtscholen berust bij den directeur,wat totscheeve
verhoudingen leidt.
De Minister zal overwegen of er zoo ja
welke secretarissen van voogdgraden salarisverhoo
ging kunnen krjjgenvan de te grootscheepsche
inrichting der opvoedingsgestichten is de Minister
niet overtuigd. De Minister achite het voorloopig
noodig dat de directeur der Tuchtschool de leiding
van het onderwijs houdt. Wel is mogelijk later
een hoofdonderwijzer tot directeur te maken.
De heer Snoeck Henckemans klaagde
over de onvoldoende regeling te 's Gravenhage van
de werkzaamheid van den ambtenaar der Kinder
wetten in vergelijking met Amsterdam, waar zulks
uitnemend is. Te 's Hage worden de voogdijraden
te weinig gekend.
De heer Van Foreest, evenals vorige jaren
wederom wijzende op den te weelderigen bouw van
Rijkswege, gaf o. a. in overweging om waar er
twee nieuwe adjunclbouwmeesters aangesteld wor
den, een dezer te recruteeren uit de burgerpractjjk,
opdat deze remmend zal kuunen optreden tegen te
reyale bouwplannen.
De Minister ontkende dat er nieuwe titu
larissen zullen worden aangesteld. Er zgn op dit
oogenblik twee adjuncten. In de toekomst kan
met den wenk van den heer Foreest worden reke
ning gehouden.
te Berlgn gezien en waarvan zg sedert niets meer
gehoord had. Doch welke betrekking bestond er
tusschen een Amerikaansch ingenieur en Fred
Weller. Dat de eerste ook een Amerikaan was,
wat beteekende dat Zg wilde deze gedachten
onderdrukken en trad aan het venster. Nadien
begon zjj aan haar morgentoilet. Gerda droog in
den molen, weder de landelijke kleeding, die haar
zoo goed stond.
Plotseling schrikte de jonge vrouw, als had men
haar met een gloeiend ijzer aangeraakt. Onder
voor den molen, klonk eene heldere stem en zei:
Goeden morgen Christine. Kent gjj mg mis
schien niet meer?
Gerda geloofde hare ooren niet te knnnen
vertrouwen. Dat was de stem van Fred. De klank
zgner stem was duidelijk tot hare kamer doorge
drongen.
Als versteend stond zij op hare kamer. Zg hoor
de den bigden uitroep der oude dienstmeid die
zich zoo verheugde over het wederzien van mijn
heer Fred Weller, en hare verbazing niet kon ver
bergen toen zg vernam dat bg de nieuwe Ameri-
kaansche ingenieur was, die de plaats verving van
den ouden molenaar zoolang hjj afwezig bleef. Ook
hoorde Gerda dat Fred naar een brief vroeg die
uit Amerika moest gekomen zgn.
De postbode zeide mjj gisteren, toen il? naar
eenige stukken uit Amerika vroeg, dat er kort na
het vertrek van den heer Steffen een brief was
In benaiideling kwam een amendement Van
Veen strekkende om alleen gelden uit te trek
ken voor den bouw van een kantongerecht te
Groningen doch niet voor verbouwing van 't rechts-
gebouw aldaar, dat geljjk de voorsteller toelicht-
te als het kantongerecht in een nieuw gebouw
zal zjjn ondergebracht, voldoende ruimte biedt voor
de rechtbank. Dit zal veel besparing geven.
De Minister acht de verbouwing noodzake
lijk. Intusschen zal hjj eerst den bouw van het
kantongerecht iaten voltooien en dan de Kamer
laten overtuigen van de noodzakelijkheid van de
verbouwing. Daarom maakte de Minister den post
thans tot nader los van verbouwing van het rechts-
gebouw.
Aldus gewjjzigd door de Begeering werd de post,
nadat de heer Van Veen zgn amendement had
ingetrokken, goedgekeurd, waarna de geUeele justi
tiebegrooting zonder stemming werd goedgekeurd.
Tevens werd goedgekeurd het ontwerp tot wjjzi-
ging der wet van 18 April 1874, tot vaststelling der
tarieven van gerechtskosten.
in strafzaken, waarvan de gewone rechter kennis
neemt.
Hierna werden de algemeene beschouwingen voort
gezet over de
M a r i n e-b egrooting.
De heeren Bos en Thomson voerden nog
hel woord.
Vervolgens kwam de Minister aan 't woord
ter beantwoording van de verschillende sprekers,
legenover de critiek op het klimmende eindcijfer
der marine-begrooting, wees de minister op de
steeds grooter wordende uitgaven voor pensioenen,
soldijen enz. Hg becgterde, dat de e g e n 1 g k e
uitgaveg voor onze zeemacüt niet meer dan 13.5
milioen beloopen. Dit oordeelde de minister toch
waarlijk niet te veel.
In zake de Noordzee-entente, verklaarde de
minister, dat hg zich geheel kan vereenigen met
de uiteenzetting daarvan, door zgn ambtgenoot
van Buitenlandsche Zaken gegeven.
Üp desbetreffende vragen met betrekking tot
de kwestie van aanschaffing van hét rook-zwak
buskruit, antwoordde de Minister, dat de firma
Krupp is geadviseerd. Maar dit advies gold niet
het verwapeningsontwerp. In uitstel van den aan
maak van de torpedojagers kon de minister hee-
lemaal niet treden. Ook kan met volstaan worden
met minder diepgang. Voor het leggen van mjj-
nen is een kruiser niet geschikt. Het speciaal
inrichten van een kruiser tot dit doel zou boven
dien veel te kostbaar zgn. De minister kan ook
niet besluiten slechts een mjjnenlegger op stapel
te zetten.
Maandag half twee voortzetting.
DE STORM.
- Gistermiddag werd te. Groningen een, 10-
jarig meisje, A. K., aan de Noorderhaven door
een luik uit een pakhuis zoodanig getroffen, dat
haar den schedel werd verbrijzeld. De. dood trad
onmiddellijk in.
Men meldt uit CuJemborg, dd. 3 ;Dec.
•Te Culemborg is in den afgeloopen nacht de
geheele achtermuur van een perceel staande in
de Kloostersteeg, aldaar, door den wind naar
binnen omgewaaid. Persoonlijke ongelukken kwa
men niet voor, hoewel zulks in hooge mate te
verwonderen, is, daar de steenen tot in de. bed->
aangekomeu un Amerika, die bg bier baa afge
geven, zei Freii.
Ja, eu die ngt ook oog in de kast, hoorde
Gerda de dienstmeid zeggen. Het was bet schrift
van Gerua, ue gravin van Rbeinsburg, ik had het
terstond üerkead. Omdat ik met wist wat met
den brief moet geschieden. Ik wist het adres niet
van mgn meester en legde hem iu de kast. Bg
de terugkomst zal hjj hem dan wel vinden,
dacht ik. Doch, mgn God, ik vergat ja geheel te
zeggen, aan Gerda dat die brief was aangekomen en
wat er mee moest geschieden.
Wie, wat zegt gjj Waar is Gerda? riep
Fred met opgewondenheid uit.
Mgn God, hoe bleek wordt gg, hoe beeft
gg, mgnheer Weiier? zeide de oude dienstmeid op
deeinemenden toon. Gerda is toch weder hier.
De dienstbode kon niet ten einde spreken. Met
een sprong stiet hg haar ter zjjde. Hg had gezien
dat Uaar blik naar boven, naar de kamer ging.
Hjj liep de trap op en doodsbleek van aandoening
stond hg in het volgende oogenblik aan de deur
der kamer waar Gerda verbleef.
Zjj blikten elkander aan en konden geen woor
den vinden om hunne vreugde uit te drukken.
{Wotdi vervolgd,}
(T|
UU
