TWEEDE BLAD
Abonneert op ie
Na misdaad vergelding.
fawe SduefascK Cwran
met iratis Galltatimd ZoatafsMad
prik 10 c p.weel 0.15p. Mi f 1.35 o. 3ud.
van Vrijdag 31 December 1909.
Staten- Generaal.
Hmnenland.
FEUILLETON.
Gemengd Nieuw».
Kerknieuw».
Rechtzaken.
Scheepvaart.
van de
EERSTE KAMER.
Zitting van Donderdag 30 Dec.
De behandeling der
Indi sche Begroo ting
voor 1910 wordt voortgezet, waarbjj de heer
e^?eU'en ^et eea hoogstbedenkeljjke zaak
ona dat er met het minste toezicht van gouver-
nemeniswege bestaat op de door de Chineezen in
tndie opgerichte scholen, ja zelfs de .Regeering
volmaakt onkundig blijkt van den geest welke op
die scholen heerscht. Waar het Indische Gouver
nement steeds, en terechr, een nauwgezet en bij
zonder toezicht op de Indië verblijvende Cbinee-
zen uitoefent, is znlks zeker en des te meer noodig
ten aanzien van de eigen scholen der bevolking.
Ge heer R a b u s e n bracht hulde aan den heer
an der Biesen voor diens rede van gister ter
bestriding van het opiummisbruik en sloot zich
geheel bg hem aan. Ook spreker meende dat wij
met de regie op den verkeerden weg zgn en achtte
et een immoreeJe handeling iets te unporteeren
en te fabnceeren, wat men zelf verderfelijk acht.
De heer Bloembergen bepleitte met aan
drang bevordering in Indië van Middelbaar on
derweg van staatswege.
De heer v. W assenaer v. Rosande drong
aan op het gebruik van ombiliën-kolen op onze
schepen, als een nationaal belang. Spreker kwam
voorts op tegen de ziekelijke neiging om telkens
te klagen over ruw en wreed optreden van ons
Indisch leger, en het moordende van de gebruikte
geweerkogels. Zij die hun bloed en leven veil
hebben daarginds voor de eer van ons vaderland
moeten goed gewapend zgn tegen de verraderlijke
aantallen waaraan zjj bloot staan. En als men
tegen de dum-dumkogels te velde trekt, dan dient
'"dische leger een geweer van betere gevechts-
vvaarde te hebben dan het tegenwoordige.
Ge Minister van Koloniën, de sprekers
beantwoordende, zette, in verband met het betoog
van den heer Van Nierop betreffende de Indische
inkomstenbelasting uiteen, dat er groote bezwaren
estaan om de aanslagen in die belasting als al-
gemeenen regel te doen motiveeren door den Di
recteur van Financiën. In sommige gevallen zal
mot,veering misschien echter wèl mogelgk zijn,
en m dien geest zal de Minister zich met de In
dische regeering verstaan. Instelling van hooger
neroep tegen de aanslagen in de belasting stuit
°P zeer ernstige bezwaren.
De regeering mist het recht op te treden tegen
de Chineesche scholen, zoolang daar het onderwjjs
niet gegeven wordt op een wjjze welke staatsge
vaarlijk kan geacht worden. Intusschen zal de
Minister de aandacht van den gouverneur generaal
°P deze aangelegenheid vestigen, ofschoon de Minis-
cr overtuigd is dat de heer Vermeulen zich van
den omvang van die Cbineesche scholen en haar
Karakter een te groote voortelling Leeft gemaakt.
De Minister zal voorts ernstige aandacht wjjden
aan de kwestie van Middelbaar Onderwijs van
uouvernementswege.
De Minister kwam met kracht op tegen de
beschuldiging van den heer Van den Biesen dat
de opiumregie uitsluitend in stand wordt gehouden
Voor de fioancieele voordeelen welke zij voor het
gouvernement afwerpt. Wel geeft hij toe dat de
regie op dit oogenblik nog niet is wat zij wezen
moet, maar gaandeweg Zal zjj beter worden. Ver
bod van in- en uitvoer zal een vraagstuk zijn dat
ongetwijfeld op de opium-conferentie, welke het
volgend jaar te 's-Gravenbage wordt gehouden,
Voor ernstige bespreking en bestudeering in aan
merking zal komen. De Minister deelde nog mede
dat nu de regie in de Straits is ingevoerd de
smokkelhandel zeer is gefnuikt. Het voornemen is,
e regie op de Oostkust van Sumatra, Riouw en
°P Atjeh ook in te voeren. De Minister zette ten
Slotte uiteen, dat men niet mag voorstellen alsot
et Indische Gouvernement aan de spits staat van
de Regeeringen die het opiumgebruik in de hand
werken, hetgeen spr toelichtte met verhoudings-
CQters van het verbruik in Indië en elders.
Wat betreft de subsidies aan de zending zal de
Minister den Gouverneur-Generaal verzoeken voor
taan die bjjdragen meer te specificeeren. Dat de
Verhouding tusschen Kerk en Staat in Indië niet
juist is geeft de Minister toe, Intusschen is een
voorstel van het kerkbestuur in Indië aanhangig,
«at het uitganspunt zal kunnen worden om een'
etere verhouding tusschen de Protestantsche ker-
ken van Indië en den Siaat.
De Minister van Marine wees er op
dat de proeven met het stoken van ombiliën-kolen
worden voortgezet en dat daarbij de medewerking
van de zeeofficieren en de machinisten der marine
verzekerd is.
Na nog eenig debat werd de Indische Begrooting
zonder stemming goedgekeurd.
Na de pauze werden nog tal van ontwerpen
goedgekeurd; o.a. de handelsverdragen met Zweden
en Montenegro, de begrooting der landsdrukkerij,
de onteigeoingsontwerpen voor den verkeersweg
Buitenhof—Spui te Den Haag, de hoofdstukken
bet huis der Koningin en nationale schuld, de
staatsbegrooting 1910, de middelenwet en de hef
fing van opcenten op bedrijfs- en vermogensbelas
tingen.
Daarna ging de Kamer uiteen tot Dinsdag 4
Januari.
Hinderlijk volgen.
Na de dringende vertoogen, welke gedurende de
eerste maanden van dit jaar in de pers tot het
publiek werden gericht betreffende het hinder
lijk volgen van H. M. de Koningin op haar wan
delingen in de straten der residentie, had men
mogen verwachten, dat het Haagsche publiek
thans aan deze wenken gevolg zou hebben ge
geven.
Bjj de wandeling, die H. M. eergisteren en gister
in de stad maakte, bleek zulks echter allerminst
het geval te zijn. Het publiek drong weder op
hinderlijke wijze op en volgde H. M. aanhoudend.
Men kon gister zelfs opmerken, dat H. M. bjj
den terugkeer naar het Paleis een anders niet ge-
bruikeljjken weg volgde, ni. door de Koninklijke
Stallen.
Nogmaals wordt met den meesten nadruk onder
het oog van het publiek gebracbt, dat een derge
lijke houding van de wandelaars het Hare Maje
steit op den duur onmogeljjk zou maken zich in
de straten der residentie te bewegen.
Prins Hendrik.
Reuter seint uit Berljjn dd. gister
De »Reichsanzeiger" bevat het besluit, waarbij
aan Z. K. H. Prins Hendrik de reddingsmedaille
met den band is verleend.
Dr. Lcyds.
Naar de »Z.-A. Post" (wier laatste nummer gis
teren verscheen! verneemt, blijft de gezondheids
toestand van dr L»yds zeer goed, ofschoon de
weergesteldheid te Torquai niet zeer gunstig is.
Electrische tram te Leeuwarden.
Naar aanleiding van het besluit van den Ge
meenteraad van Leeuwarden tot aanleg eenerelec
trische centrale, verneemt de »L. Ct.", dat de
concessionarissen der ontworpen paardentram al
daar, de heeren A. J Krieger en jhr. L. W. Van
der Goes, van plan zjjn, voorstellen aan den Raad
in te dienen om deze stadstram met zwaren boven
bouw, geschikt voor electrisch bedrijf, doen
uitvoeren.
117.026 Ms. netto, en 38 zeilschepen met een in
houd van 8212 M3. netto.
In het jaar 1908 kwamen alhier uit zee aan 81
stoomschepen met eeD inhoud van 163146 M3.
netto, en 21 zeilschepen met een inhoud van
5187 Ms. netto.
Uit de volgende havens in 1909.
Het conflikt in de bouwvakken.
Er is eenige tegenstrijdigheid in de opgaven,
welke de patroons en de werklieden doen van het
aantal arbeiders, die door het conflict in het met
selaarsbedrjjf te Amsterdam thans zonder werk
zijn. Als officieel bjj de patroonsvereenigingen
vaststaand cyfer werd heden opgegeven 695, waar
onder ook metselaars gerekend moeten worden,
die zich bjj de arbeiders-organisatie niet aanmeld
den.
Electrische tram Haarlem-Leiden.
Naar wjj vernemen, beeft zich een commissie
gevormd in de gemeenten Heemstede, Bennebroek,
Hillegom, Lisse, Sassenheim en Oegstgeest, tot hej
verkrggen van een electrische verbinding tusschen
Haarlem en Leiden, overleg zal worden gepleegd
met de Noord-Zuid Hollandsche tramweg maat
schappij.
In de commissie hebben zitting uit iedere ge
meente twee raadsleden en een vertegenwoordiger
van de Algemeene vereentging voor de bloembol
lencultuur.
jjDe eereraad."
Men seint uit Den Haag aan de »Tel"
Naar wjj uit vertrouwbare bron vernemen, is
de eereraad, in zake de bekende iintjeshistorie,
samengesteld.
Als leden van dien raad worden o.m. de namen
genoemd van de oud-ministers S. van Houten. J.
C. de Marez Oyens, P. W. A. Cort van der Lin
den en C. Lely.
Treedt minister Heemskerk afP
Men meldt uit Den Haag aan de »Tel"
Prins Hendrik en de Brusselsche tentoonstelling.
Onze Brusselsche correspondent schrijft ons:
Wg meenen te weten, dat Prins Hendrik bg
zijn kort verblijf alhier, ter gelegenheid van de be
grafenis van koning Leopold, beloofd heeft dezen
zomer de Brusselsche tentoonstelling te bezoeken.
Waarschijnlijk zal de Prins bij de opening der
Hollandsche afdeeling aanwezig zgn.
Misschien zal H M. de Koningin Hem vergezel
len. Men zal stappen doen in deze richting.
(Tel)
Burgemeester van Leiden.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Naar aanleiding van berichten betreffende het
in aanmerking komen van de wethouders mr. De
Vr.es (Amsterdam) en De Wilde (Den Haag), voor
het burgemeesterschap der gemeente Leiden, ver
neemt men, dat althans aan den Haagschen' wet
houder, den heer De Wnde, hiervan zelfs niets
kent en dat hg bovendien die betrekking niet be
geert.
Luister, Joris Garaud, zeide zij met eene stem
die van ontroering beefde, dit is nu de vierde
keer dat gij mij, onder verschillende vormen,
van uwe liefde en van uwe verwachtingen'
spreekt. Ik geloof, dat gij rechtschapen zijt...
n i~ Rechtschapen I onderbrak de meesterknecht
Hl Ja, ik ben het... Dat zweer ik u.
Laat mij voortspreken, hernam de jonge
G ouwik ben getroffen door uwe vraagzij is
«lij een bewijs dat gij mij hoogacht. Ik twijfel
diet aan uwe goede inzichten, doch ik kan u
-nkel vandaag voor de vierde maal hetzelfde
«ntwoord geven „ik wil weduwe blijven; ik
zai nooit meer trouwen
Joris Garaud voelde zijn hart in zijn boezem
°i'eken.
- Gij bemint mij dan niet, stamelde hij,
®'J zult mij dan nimmer beminnen
7" Ik heb Pierre te zeer bemind om nog een
fmüer te beminnen. Mijn hart hoorde hem ge-
men toe; hij heeft het in het graf medeSeno"
De meesterknecht maakte een wanhopig ge-
baar. Dikke tranen rolden over zijne wangen.
ik hemin110,? ns' Z6lde hij met beklemde stem,
ik bemin u zoo zeer. Ach, Madame Fortier
wïf •Stren-s- Zbt Sü onmeedoogend.'
Wat doet gy my veel lijden "0c"u.
III.
Jeanne zag Joris weenen, en die tranen van
een man maakten op haar een pijnlijken indruk.
Ik bedroef u met u de waarheid te zeggen
hernam zij op zachteren toon. Het pijnin mii
u te zien lijden, doch mij geweten, mijne eer
lijkheid vorderen, dat ik ronduit spreke denk
niet meer aan mij.
Aan u niet meer denken riep Garaud uit:
Het is noodig
Maar kan ik
iv - kan als men wiL Ik verzoek het u
hevh^f u om' in naam mÜnei' kinderen
f miJ deze woorden, die ik niet wil aan-
hooien, voortaan niet meer!
II°ei gij verbiedt mij zelfs te hopen
Ja, het moet!
Gij vernietigd myne toekomst.
Ik moet-
..feaHnf> bernam Joris op woesten toon,
terwijl hy de hand van vrouw Fortier met ge
weld omklemde misschien wijst gij mij af om
dat ik een eenvoudig werkman ben, die niets
bezit dan zijn dagloon; maar zoo ik rijk werd
zeer rijk, zoudt gij mij dan aanvaarden
Werkloosheid.
Stand van de werkloosheid in den Haagtot
heden zjj bg het algemeen comité ingeschreven
1100 werkloozenverleden jaar omtrent dezen
tgd bedroeg dit 2200. Laatstleden Vrjjdag heeft
de eerste uitkeering plaats gehad tot een geza
menlijk bedrag van f950; verleden jaar werd bg
de eerste uitkeering f2000 uitbetaald.
Ten deele is dit opmerkeijjk verschil toe te
schrijven aan de betere organisatie en het scherp
voorafgaande onderzoek.
Antwerpen
6
Leith
9
Blyth
3
Maassluis
4
Bremen
9
Misley
1
Dysart
4
New Castle
26
Emmerik
4
Nieuwediep
1
Elmshorn
6
Pernau
3
Grangemouth
3
Rotterdam
7
Goole
4
Sunderland
2
Hamburg
4
Ursviken
4
Haarlem
3
Workum
4
Huil
5
Umea
4
Hernosand
2
Van deze voerden de
Nederlandsche vlag 68
Engelsche vlag
22
Deensche
4
Zweedsche
5
Duitsche
4
Van diverse ladingen waren er 53 met steen
kolen, 3 hout, 3 graan, 1 teer, 1 oud touwwerk,
15 boekweitdoppen en 21 ballast.
Het Belgische opleidingsschip »Ville d' Anvers"
kwam 4 keer alhier aan.
Tevens kwamen er nog 129 visscbersschepen dit
jaar in onze haven binnen, tegen 119 in 1908, en
111 in 1907.
Gedurende de maand December arriveerden al
hier 3 stoomschepen 1 zeelichter, en 1 zeilschip,
tegen 9 stoomschepen in 1908.
Veiligheid op onze spoorwegen.
Dikwijls hoort men het publiek op smalende
wgze spreken over de Spoorwegen in ons land,
terwgl de buitenlandsche lijnen tevens verheerlijkt
worden.
Met betrekking tot de zorg voor de veiligheid
kunnen de Nederlandsche ljjnen echter iedere ver
gelijking doorstaan, jaarlijks worden hieraan groote
sommen besteed; zoo zullen nu de stations tusschen
Nijmegen en Venlo voorzien worden van van uit-
rjjseinen en de wissels gesloten worden met zoogen.
clauss- en zekerbeidssloten, waarop de kans op
ongevallen aanzienlgk verminderd wordt.
(N' Br-)
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem beeft benoemd
tot kapelaans der parochie van den H. Dominicus
te Alkmaar de Weleerw. paters A. J. H. H. Baet-
sen en W. A. Beekhugzen en tot kapelaan te
Rotterdam (H. Dominicus) den Weieerw. pater J-
Th. J. Weiter.
De Rechtbank te Rotterdam veroordeelde gister
A. K. brandersknecht te Schiedam, wegens het
ongedekt vervoeren van gedistilleerd tot 25 gulden
boete, subsidair 40 dagen hechtenis.
Scheepvaart-Beweging.
Gedurende het jaar 1909 zgn alhier uit zee aan
gekomen 59 stoomschepen met een inhoud van
Spreek mij zoo niet, stamelde de jonge
viouw, die poogde hare hand los te wringen.
Gy verschrikt mij.
Joris ging voort
Zoudt gij het fortuin weigeren voor u, voor
uwe kinderen
En de hand die hij nog altijd in de zijne ge
klemd hield, opheffende, drukte hij er zijn vu
rige lippen op.
Jeanne rukte met geweld hare hand los.
Gij wordt zinneloos, prevelde zij.
Is het mijne schuld?
Gij beleedigt mij
De hemel verhoede zulks! Ik gevoel voor
u> gij weet het wel, evenveel eetbied als liefde.
Gedurende die woordenwisseling had de klei
ne George op den steenweg gespeeld. Nu begon
hem het oponthoudt wat lang te vallen en hij
sprak
Moeder, laat ons gaan... Kom met ons
vriend Joris.
En hij greep den meesterknecht bij de hand.
Joris en Jeanne begaven zich op weg. Zij
stapten sprakeloos vooruit. Garaud zag er som- 1
ber uit.
Geef mij die kruik, sprak hij eensklaps ik
wil- ze dragen.
Neen, ik dank u, ik ben bijna thuis. Vier
liter petroleum is immers zoo zwaar niet.
De meesterknecht kon een kreet van verba
zing niet weerhouden, en vroeg
Gij brandt dus petroleum
Er in gevlogen. Hg had 't zoo slim
aangelegd. Zoodra 't bekend werd, dat de accjjns-
verbooging zou worden ingevoerd, had hg zgn
voorraad gedistilleerd eens nagezien en bemerkt,
dat er nog tien liter aan de toegestane hoeveel
heid ontbrak. Nog tien liter dus kon hg er bg
koopen, zonder belasting te behoeven te betaleD.
Tien liter is echter een kleine hoeveelheid. En
hg had graag wat meer in zjjQ huis. 't Is zoo
gemakkelijk wat in voorraad te hebben en als
hg 't nu kocht, kon hg er nog wat aan verdienen
ook. Zou hg 't dus niet wagen nog wat meer te
koopen En dan natuurlijk stil houden, dat hg al
een bepaalde hoeveelheid bezat. Hg aarzelde eerst
wel, maar besloot toch maar er toe over te gaan
zich nog twintig liter aan te schaffen. Hg beging
dan wel een overtreding, maar wie deed dat niet
En trouwens zoo'n kleine overtreding kon hg wel
met zgn geweten overeenbrengen, dacht hg.
Maar hg dacht verkeerd. Hg gevoelde zich niet
gerust met die 35 liter in huis, of liever met die
10 liter, die hg te veel ingeslagen had. Allerwe
gen hoorde hg van inspecties door de ambtena
ren en van de veroordeelingen die er op volgden.
Men vertelde hem, dat het bij de inspecteurs der
belastingen algemeen bekend was, hoeveel de
drankverkoopers hadden verkocht. En hg begon
bang te worden. Zoo bang te worden, dat hg be
sloot dan in 's hemelsnaam, wel niet alles, maar
dan toch 10 liter aan te geven.
De daad bjj het woord voegende begaf hg zich
naar den belastingambtenaar. Gaf daar te kennen
dat bjj 40 liter drank wilde aangeven. De ambte
naar verwonderd over zooveel eerljjkheid, stelde
hem gerust en zeide dat dit niet jbehoefde. Maar
bjj, in zjjn hoedanigheid van eerljjk man, alle
voorzichtigheid vergetende, zei, dat weet ik wel,
maar de andere 25 liter dan
Toen hjj het belastingkantoor verliet, was hg
een bedrag, gelijkstaande aan de belasting van 35
liter drank, armer geworden. (N. Gr. Ct.)
Logger vergaan. Uit Harlingen wordt
gemeldVolgens uit Emden ontvangen bericht,
bevonden zich bij de équipage van den logger
A E 3 sFurst von Bismarck", waarvan sedert het
vertrek op 26 October, niets meer werd verno
men, o.a. de volgende personenP. Soolsma, W.
Soolsma, R. Nauta van Lier, S. Hobma en Z. Heeres,
van Hindeloopen, matrozen.
Ja, dat is goedkooper, en gij weet, dat ik
den ganschen nacht licht moet hebben in mijne
kamer.
Zeker, maar petroleum is gevaarlijk en
Labroue zou zeer ontevreden zijn, zoo hij ver
nam dat gij daarop uitspaart. Hij wil niet. dat
er eon droppel petroleum in de fabriek komt.
Ik wist het niet, sprak Jeanne, verwonderd
en verslagen.
Welnu, opgepast voor den meester. Hy
zou kwaad worden, en wanneer hij kwaad wordt,
is hij niet gemakkelijk.
Van morgen af zal ik gewone olie branden
Ik wil mijnheer Labroue niet misnoegen.
Zoo was men de fabriek genaderd, wier hooge
steenen schoorsteenen boven de daken der werk
huizen uitstaken. Eene lange pluim van grijs-
achtigen rook streek over de gebouwen heen.
De deur was gesloten. Jeanne meende aan te
kloppen.
Een laatste woord zeide Joris.
Bepaal geen tijd, stel uit, zoolang gij ver
kiest, maar laat mij hopen. Gij laat mij toe
te hopen, niet waar?
Neen, Joris
Wat, zelfs dat nietriep Garaud van gram
schap met den voet stampend.
Wordt vervolgd.)
Iu *lon kring van hen, die geregeld met minis
ter Heemskerk in aanraking komen, loopt het ge
rucht, dat de minister van plan zou zgn binnen
kort zgn ambt neder te leggen.
