Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
A b q n a e e r 10 op ie
Na misdaad vergelding.
Nienwe Sctustlamscae Courant
pnii 10 c. peet. 0.45}. ml f 1.35 p. 3b}.
33ste Jaargang.
Donderdag 13 Januari 1910.
No. 9613.
Ofticieele berichten.
Kennisgeving.
tiuiteniaudsch Meuws.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
Btraat 50 en bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent. J" 1
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel,
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bib
ljjke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
inrichtingen welke gevaar, schade oi
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Bezien het verzoek vati
io. de Naamlooze Vennootschap onder de
llrma „NederUndsehe Branderij, Gistfabriek eu
jhstilleerderij, voorheen de firma's u. Jansen
Co., tl. (j. Jansen en Herman Jansen, om
^erguoning tot uitbreiding barer glasfabriek aan
Noordvestsingel, kadaster Sectie 11. no. 638,
door het bjjbouwen van een glasoven.
..Jo. J. Goeinaus om vergunumg tot uitbreiding
2Eber broodbakkerjj staande aan de Kemelsuaat
Bo- 14, kadaster beetle A no. 1288, met een
Sttsmoior van 2£ paardenkracht.
Belet op de bepalingen der Hinderwet
Doen te weteD
dat voormelde verzoeken met de bjjlagen op
secretarie der gemeente zjjn ter visie gelegd
dat op Donderdag den 2/ Januari a.s., des
Middags ten 12 ure, ten raadhuize gelegenheid zal
borden gegeven om bezwaren tegen het toestaan
*bu die verzoeken in te brengen en die mondeling
schritielgk toe te lichten
dat gedurende drie dagen vóór het tijdstip bier
hoven genoemd, op de secretarie der gemeente, van
he schritiuren, die ter zake mochten zjjn ingeko
men, kennis kan worden genomen; en
dat volgens de bestaande jurisprudentie niet tot
eroep op eene beslissing ingevolge de Hinderwet
fcerechiigd zgn zjj, die niet overeenkomstig art. 7
dier Wet voor het Gemeentebestuur ot een ol
®eer zgner leden zjjn verschenen, ten einde hun
bezw
Er
aren mondeling toe te lichten.
Ar is hiervan atkondiging geschied, waar bet
behoort, den 13den Januari 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BHANTS.
De Secretaris,
V. SICKENÜA.
MANTS J OERI JE.
Hole de stemming in Japan is, na,ar aanleiding
yan het voorstel van den Amerikaanschen minister
Vah Staat, Knox, tei neutralisatie van de Maints-
lOeïsche spoorwegen, is op uiterst duidelijke wijze
ëöformuleerd door den Japanschen oud-minister
van buitenlandsche zaken Hajasji. Deze heelt de
verklaring afgelegd, dat het Amerikaansche voor-
Stel hierop neerkomt, dat de rechten van Japan
°P het bezit van spoorwegen in Mantsjoerije zul-
ku worden genaast door de mogendheden, of
schoon toch die rechten door Japan werden ver
overd in een strijd, waarbij dat land groote offers
^ad gebracht in menschenlevens en geld. Oud-
minister Hajasji vergeleek de huidige situatie bij
•lie, welke gevolgd was op den Japansch-Chinee-
schen oorlog in 1895, toen eenige mogendheden
(Hajasji bedoelt Rusland, Frankrijk en Duitsch-
iand) het zoo hadden weten te dr,aaien, dat zij
11
Ricoux vertrok. De heer en de meesterknecht
bevonden zich weer alleen. Joris was blijven
staan, Labroue verliet zjjn lessenaar, naderde de
Rroote tafel overdekt met teekeningen en zeide
Ot ik bedrieg mij zeer, Garaud, of ik heb
•ets wonderlijks overdekt... een fortuin 1...
VII.
Een fortuin 1 herhaalde Garaud, terwijl een
blik van begeerlijkheid in zijne oogen flikkerde.
Ja, antwoordde de ingenieur.
Een nieuwe machine dan
Ten minste, een nieuwe toepassingeene
verbetering van een Zwitsersch stelsel, dat gij moet
kennen. Ik moet met u daarover sprekeD. Gjj
°ezemt mjj het grootste vertrouwen en de grootste
achting in. Behalve dat gij grondig uw vak kent,
*5' gij een zoeker en gij weet goeden raad te ge-
De meesterknecht scheen verlegen door dien
vloed van lofbetuigingen en wilde eenige woorden
stamelen. Labroue onderbrak hem.
de rechten verkregen voor welke Japan had ge
vochten.
Naast deze uitlating van den Japanschen staats
man mag die gesteld worden v,an het officieuze
blad, „Kokoemin Sjimboen", dat in den loop
van zijn betoog de vraag stelt, of Duitschlandi
en Frankrijk genegen zouden zijn hun spoorweg-
rechten, in de provincies Sjantoeng en Joenhah,
pxijis te geven.
'Ook in de Vereenigde Staten zelf beginnen
zich stemmen te verheffen tegen het plan-Knox.
De te New York verschijnende „Evening Post",
welk blad trouwens reeds ©enigen tijd tegen Knox
ageert, schreef, dat de nota-Knox nopens de
Mantsjoersche spoorwegen een nieuw betwijs er
voor is, dat Knox „met evenveel gemak zijn
krachten waagt aan diplomatieke vraagstukken
van den eersten rang, als hij een lastigen glazen-
wasscher aan zijn departement .zou wegjagen."
Enkel© Duitsche bladen schrijven met instem
ming over het voorstel van Knox, zo© b.v. de
„Frankfurter Ztg." en de „Köln. Ztg."
Ook in Frankrijk schijnt men wel wat te voe
len voor het plan. Tenminste, de oorrespondent
te Parijs van de Londensche „Times" beweert
„uit do beste bron" te kunnen meeieelen, dat
de dloor Knox voorgeslagen politiek in zeer veel
opzichten overeenkomt met die, welke door de
Fransche regeering wordt voorgestaan ten opzichte
van den Bagdad-spoorwegIndien ook de andere
mogendheden, in die Amerikaansche nota genoemd
(n.l. Engeland, de Vereenigde Staten en Frankrijk)
meedoen, is Frankrijk vóór het plan. Maar het zal
aan zijn toestemming de voorwaarde verbinden,
dat het, wat zijn deelneming in de onderneming
en de daarop te oefenen controle aangaat, op
een lijn worde gesteld met alle overige mogend
heden.
Echter zal Frankrijk wel huiverig zijn zich
definitief vóór het voorstel van Knox nit te
spreken, indien het daarmee zou ingaan tegen
den wenisch van Rusland; ook zou Frankrijk bang
zijn, het bij Japan te verkerven.
De „Nowoje Wreinja" schrijft, naar aanlei
ding van het Amerikaansche voorstel ter neutra
lisatie van de Mandsjoerijsche spoorwegen, dat
er voor Rusland geen reden bestaat om afstand
te doen van den Oost-Chineesdhen spoorweg, die
met buitengewone krachtsinspanning gebouwd is
en het verre grensgebied met het moederland ver
bindt. Tot een dergelijk verbazingwekkend voor
stel behoort een ongewone ondernemingsgeest,
hoewel er van getuigd moet worden, dat het
tot op zekere hoogte schrander bedacht en aan
lokkelijk is. Voor alle andere zaken is het in het
belang van de Amerikaansche industrie, die Mand-
sjoerije als afzetgebied noodig heeft.
Het aanlokkelijke van het voorstel voor Rusland
bestaat idaarin, diat Rusland over aanzienlijke geld
middelen zal beschikken, en dat de onmiddellijke
aanraking van Rusland en Japan op Chineesch
Onnoodig den nederige uit te hangen, 2eide
bjj ge weet, zoowel als ik, wat gij waard zjjt.
Zoo ik van u houd, is het omdat gjj voor mjj
een kostbaar medewerker zjjt. Om tot een stand
te geraken zooals den mjjne, ontbreekt u enkel
een kapitaal. Dat kapitaal ontbrak mjj ook toen
ik begon, ot ten minste het was ontoereikend. Ik
kan nu doen wat ik toen met kon. Ik wil u
deelgenoot maken in mjjne onderneming, en't zal
niet meer dan billjjk zijn, want een deel van mjj
ne uitvindingen hoort u toe. Ik heb u noodig
om een laatste ontdekking tot een goed einde te
brengen. Vooraleer bij mjj in dienst te komen,
waart gij in een fabriek in Zwitserland; zoo hebt
gij mjj gezegd
Ja, mijnheer.
Gjj hebt u dan zeker ook bezig gehouden
met poljjstmachines, die gemaakt worden voor
Amerika
Ja, mijnheer. Ik heb zelf een machine ver
beterd, die niet weinig bijgebracht heeft tot het
fortuin van mjjn laatsten heer. Ik zal mjj echter
veroorloven u op te doen merken, dat het poljjst-
machien zjjn laatste woord gezegd heeft.
OeDkt gjj dat
Het is tot zjjne volmaaktheid gekomen.
Voor de machines voor platte oppervlakken,
ja--'
Het is onmogelijk rollm te maken, om ronde
oppervlakten te guilocheeren.
Denkt gij dat herhaalde Labroue.
Ik denk dat met des te meer zekerheid, daar
grondgebied ophoudt te bestaan. Wie het spook
van een tweede Japansch-Russische botsing voort
durend voor oogen heeft, zal het Amerikaansche
voorstel daarom als een tweede ei van Columbus
beschouwen.
Inderdaad zal het voorstel of liever de uitvoering
daarvan Rusland niets dan nadeel berokkenen.
Dat de spoorweg tot dusver met verlies heeft
gewerkt, is toe te schrijven aan het feit, dat de
kosten der militaire bewaking gedekt moeten wor
den ©n dat de administratie verdorven is. Wan
neer de Senaat een onderzoek l,aat instellen en
hervormingen laat invoeren, zal de spoorweg spoe
dig genoeg rendeeren en het staat te bezien of de
Amerikaansche bankiers genoeg geld bijeen kun
nen brengen om den waren prijs te betalen. Hier
aan hebben ze vermoedelijk niet gedacht, in de
veronderstelling, diat. Rusland zijn rechten voor
©en appel en een ei zal verkoopen.
De spoorweg moet tot afloop van den bij ver
drag vastgestelden termijn in handen van Rus
land blijven. Dan zal Rusland een andere ver
binding met hel grensgebied hebben gebouwd.
Wat we nu hebben over boord te gooien zou
een misdaad zijn, w,aartoe Russische staatslieden,
al was het om ook nog zooveel miïïioen, zich
niet mogen leenen.
De Parijsche „Temps" wijdt een hoofdartikel
aan het voorstel van Knox nopens de neutralisatie
der Mantsjoerije-spoiorwegen. Het is een uitvoerig
en streng requisitoir tegen de volgens den
Temps lichtvaardige en onbekookte voorstellen
van de Amerikaansche regeering.
Het gezaghebbende Parijsche blad is van oor
deel, dat in de nota van Knox een vraagstuk
wioidt aangeroerd „dat heel wat ingewikkelder is,
dan men te Washington wel schijnt te vermoe
dert." En verder velt de „Temps" dit, niet geheel
onrechtvaardige, oordeel„Le document a-méricain
n'est pas entrêmement clair. Les documents amó-
ricains ne sopt jamais clairs."- 5
Zjj belooven aan werklieden, die voor bet mee-
rendeel nooit een mjjn gezien hebben, loonen van
zes Mark per dag, hoewel hier nergens zuike hooge
loonen uitbetaald worden. Deze transporten van
vreemde werklieden beginnen in een schandaal te
ontaarden en zjjn een provocatie der mijnwerkers
in het Roergebied Wjj moeten middelen beramen,
om te voorkomen, dat vreemde werklieden nog
langer door leugen en bedrog misleid worden.
DUITSCHLAND.
De gisting onder de Duitsche mijnwerkers van
het Roergebied wordt met den dag grooter. De
vrees, dat de weerstandskas niet over voldoende
middelen beschikt, schjjnt de eenige reden te zjjn,
waarom men niet tot staken overgaat. Intusschen
worden buitengewone contributies geheven-
Ook de directies der mjjnen maken zich tot te
genweer gereed en doen op het oogenblik alle
moeite, om buitenlandsche arbeiders naar het Roer
gebied te lokken.
Een aan de mijnwerkers gericht manifest ken
schetst het optreden der directies op de volgende
wjj te
Hoewel voortdurend het tegendeel verzekerend
zjjn de eigenaars der mijnen met koortsachtige
haast bezig om arbeiders uit het buitenland en
uit de oosteljjke provincies vaa Duitschland, naar
het Roergebied te halen.
ik zelf dat stelsel bjjzonder bestudeerd heb.
Vergeet niet dat het woord »onmogeljjk"
Diet bestaat in ons vak Joris, hernam de ingeni
eur. Moeilijk, ja; onmogelijk, neen. Het is een
guillocheermacbme voor ronde oppervlakken die
ik uitgevonden heb.
De meesterknecht zette groote oogen open en
maakte een gebaar van verwondering.
Zoo gij u niet vergist, mjjnheer, zeide hij,
dan zult gjj miljoenen verdienen. Men zal zien
overal uw onvindoare machine betwisten.
Ik heb het gevonden, doch, ik herhaal het
u, ik moet mjj met u verstaan over verschillende
toepassingen van mjjn stelsel. Ils geloot met u,
dat, indien het ons volkomen gelukt, ik voor mjjn
zoon een groot fortuin zal kunnen verzamelen. Het
is vooral met gedachte aan hem, voor zjjne toe
komst, dat ik met zooveel moed werk. Doch ik
wil niet hebzuchtig zjjn. Ik zal u mjjne plannen
toevertrouwen. Wjj zullen ze samen bestudeeren
en zoo gij er niets in te veranderen vindt, zult gjj
u onmiddellijk aan het werk stellen, om om de
machine te maken het is echter noodig die ont
dekking, welke ons rjjk zal mtken, zorgvuldig ge
heim te houden.
Mijnheer, riep Joris uit, gjj moogt op mjj
rekenen. Gjj weet het wel.
Ik weet bet, en daarom maak ik u van he
den af, tot mjjn deelgenoot. Op de winsten van
de guillocheermacbine, dat wjj gaan maken, zal
ik u vjjfrien ten honderd geven.
Het vuur der begeerlijkheid ontvlamd^ weer in
FRANKRIJK.
Prrjjs werd Maandag bezocht door een aantal
min of meer ernstige branden, die alle tot oorzaak
hadden een kortsluiting in de electrische stroom
leiding, waarvan de oorsprong nog niet is vast
gesteld, maar die men stellig aan opzet meent te
moeten toeschrijven.
De eerste brand brak om 3 uur 's middags op
den hoek van een der groote boulevards uit,
waar de deksel van een schacht, waarin de
electrische kabels lagen, door kortsluiting met
kracht omhoog werd geslingerd, terwjjl een
machtige, uit de schacht omhoog schietende
steekvlam, alle vensters van een huis van vjjf
verdiepingen totaal vernielde.
Drie voorbijgangers werden bjj die gelegenheid
gewond. Omstreeks denzeltden tjjd brak, ook door
kortsluiting, een honderdtal meters verder brand
uit in een kelder, welke brand echter snel ge-
bluscht werd. Elders steeg uit de kabelschacht
langs de trottoirbanden eveneens een buishooge
steekvlam.
Even na vjjven bad in het bekende »Grand
Magasin du Pnntemps" een zware ontploffing
plaats, die een paniek veroorzaakte onder het
juist zeer talrgxe kooppubliek. Verscheidene vrou
wen werden bjj het dringen naar de uitgangen
onder den voet geloopen, waarvan er drie ernstig
gewond werden. Slechts aan de koelbloedigheid
der employé's was het te danken, dat bet ongeluk
geen veel grooteren omvang verkreeg.
Ook hier was de ontplofïmg veroorzaakt, door
dat de deksel van de schacht, die de voor de
nPrintemps" bestemde electrische kabels bevat,
met een geweldigen knal in de lucht was gevlogen,
Het zware stuk gegoten staal brak in stukken,
waarvan er een 30 kilo woog. Door den luchtdruk
teweeggebracht door de ontploffing, werden niet
alleen een aantal spiegelruiten van het reusachtige
magazjjn gebroken, en de ijzeren pilaren van het
afdak geknikt, maar gingen ook alle booglam
pen uit.
De schade, in Parjjsche winkels door de onder
breking van den elpctrischen stroom aangericht,
is aanzienlijk. In de buurt van de groote opera
waren alle magazjjuen verstoken van electrisch
licht.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Het Hongaarsche kabinet Khuen Hedervaiy zal
zal aldus samengesteld zjjnminister-president en
binnenlandsche zaken, Khuen Hedervaryfinanciën
Lukacshandel Hieronimy.
de oogen van den meesterknecht.
Vjjftien ten honderd I herbaalde bjj.
Ja, en ik za) die som brengen op twintig
ten honderd, na een cjjfer van drie honderd dui
zend frank zuivere winst.
Daarbjj, wjj zullen eene overeenkomst teekenen,
die uwe belangen zal waarborgen. Kom nu mjjn
plan zien.
Labroue opende den brandkoffer, dat aan den
anderen kant van het venster stond. Hjj nam er
een kistje uit, dat hjj op de groote tafel zette, en
na het geopend te hebben met een sleuteltje, dat
aan zjjne horlogeketting hing, nam hjj er eenige
papieren, welke hjj losvouwde en over de groeDe
tafel spreidde.
Het is mjjn stelsel, zeide bjj, met den vinger
de ingewiekelde teekeningen aanwijzend.
Joris verslond ze met vurige oogen. De ingeni
eur ging -voort
Ik zal nu alles uitleggen.
Eu hjj begon zjjne verklaringen in de gepaste
kunstbewoordingen.
'tls wonderbaar, mjjnheer, riep Joris uit,
toen de ingenieur zjjue uitleggingen voleindmd
bad. Het is de verwezenlijking van het onmoge
lijke
Denkt gij dat het ons zal gelukken
Ik ben er zeker.
{Wordt vervolgd.)