stad»- «n *Tewe«4t,elük Nieuws.
ttemeugd Me uw».
aan de mededeeling, dat men voor een epidemisch
optreden van deze ziekte vreest. Dit zou uiteraard
voor den handel in die twee plaatsen ongutistige
gevolgen bebben.
Reden tot ernstige ongerustheid is er voorshands
niet; ook in Oost-Indië blijkt telkens, dat een
hygiënische levenswijze, en het inachtnemen van
de onmiddellijk van overheidswege bekend gemaakte
voorzorgsmaatregelen, een uitbreding der gevreesde
ziekte in hooge mate belemmeren. De inlanders
trekken zich echter van die voorschriften over het
algemeen weinig aanonder hen vallen dan ook
de meeste slachtoffers.
Men moet er zich echter wel op voorbereid hou
den, dat nu de cholera zich ook in Midden- en
Oost-Java zal verspreiden. Dit is met het niet
stil te zetten verkeer haast niet te vermijden.
De «Prins Willem II.''
De directie van den K. W.-Indischen Maildienst
deelt mede, dat de regeering telegrafischen last
heeft gegeven aan Hr. Ms. pantserdekschip Utrecht,
nu kruisende in W. Indië, om zoo spoedig moge
lijk van uit Paramaribo zee te kiezen, ter opsporing
van het stoomschip Prins Willem II.
De directie heeft aan den gezagvoerder van het
stoomschip Prins Willem IV der Maatschappij
welk stoomschip binnen enkele dagen uit W. In
dië naar Nederland moet vertrekken opdracht
gegeven om te trachten het stoomschip Prins
Willem II op te sporen.
Het stoomschip „Prins Willem II", dat 21 Jan.
uit Amsterdam vertrok, en ongeveer 8 Februari
in Paramaribo moest arriveeren, is groot 1621
ton, gebouwd in 1890 door de Kon. Fabriek van
Stoom- en andere Werktuigen. De lengte is 264
voet, de breed te 36 en de diepte 20.7 voét.
Het lange uitblijven van het schip behoeft nog
niet direct aanleiding tot ongerustheid te geven,
zegt het „Hbl.'v. Een klein defect toch aan die
machine kan oorzaak der vertraging' zijn. Er zijn
analoge gevallen van vertraagde schepen.
Het Engelsche stoomschip „Strathmore" bijv.,
van Melbourne naar Port Natal, waarop reeds
herverzekering was gesloten tot 55 pet., Werd
bij Mauritius aangetroffen met defecte machine
en daar binnengebracht.
De „Rangatira", van Newcastle (N. Z. Wi.)
naar Manila, kwam na groote vertraging te Wil-
helmshafen (Duitsch N.-Guinea) aan met gebro
ken schroefas, nadat op dit stoomschip reeds 60
pet. herverzekering was gesloten.
De passagierslijst van het stoomschip „Prins
Willem II", gezagvoerder J. W. van Slooten, is
als volgt: E. Reichel, W;. N. Sevenocks en echtg.,
R. C. Tyson, S. D. E. Th. Bout, N. J. Bijl,
echtg. en 3 kinderen, F. Stempel, H. Hörelmann,
R. (Radabach, A. van Kregten, F. Vogler. De
bemanning van het schip bestaat uit >36 a 38
koppen.
Het „Hbld." kan nog de volgende bijzondter-
heden mediedeelen
De route van de schepen van den Kon. W,est-
Ind. (Maildienst is Amsterdam, langs Ouessant,
langs (ten zuiden van) de Azoren, Paramaribo,
Het traject Amsterdam—'Paramaribo wordt ge
woonlijk in 18 dagen afgelegd. Het is een weinig
bevaren route, waarop de kans om spoedig een
ander schip te ontmoeten niet groot is. Intus-
schen kan de „Prins Willem II'' het drijvend,;
b.v. met een mankement aan de machine, zeer
lang uithouden. Proviand is er voor vijf maanden
aan boord en als de kolen toch niet voor de voort
beweging gebruikt kunnen worden, kan men er tot
in het oneindige water mee distilleeren. Zoo kan
men dus, .zonder gebrek, maanden lang ronddrijven
en misschien met behulp van zeilen een haven
bereiken. i j f f 1
sonen verdronken, 7 werden gedood door werktui
gen, 14 werden door dieren (paarden, koeien stie
ren) gedood, 10 werden van den wagen geslingerd
toen bet paard op hol ging en stierven kort daarna,
6 werden op den straatweg overreden. 23 vonden
hun dood door vallen uit hooibergen, van zoldersj
ladders, 4 bleven er op het land dood, 4 werden
bij het rooien door vallende boomen gedood, ter
wijl er 5 door den bliksem werden getroffen.
In 1907 bedroeg het aantal dooden ten gevolge
van landbouwongevallen Diet miDder dan 103.
Deze statistiek is niet volledig. Immers, wjj
putten deze mededeelingen uit de rubriek «Ge
mengde Berichten" in de voornaamste bladen, en
daarin worden lang niet alle ernstige ongevallen
vermeld. Er zullen dus nog wel veel meer dooden
zqn gevallen.
En hoeveel land- en tuinbouwknechts zqn levens
lang invalide geworden ten gevolge van ongeval
len Hoevelen werden maanden en jaren invalide?
handelen in strjjd met hetgeen hjj buiten de school
in het openbaar verdedigt.
Door ons wordt order gegeven, dat morgen in
den loop van den dag een aantal afdrukkan dezer
circulaire aan u op uwe school zullen worden be
zorgd ter uitreiking aan de onder uw leiding
werkzame klasse-onderwijzers en (of) onderwijze
ressen. Wjj verzoeken u ook de vakonderwijzers
en (of) onderwijzeressen van den inhoud mededee-
ling te doen, terwijl u desverlangd door het bureau
voor het openbaar onderwijs op aanvrage meer
exemplaren zullen worden verstrekt.
Bakkers-nachtarbeid.
Door bet bakkers-comité (secretaris mr. H.
Blaupot ten Cate) is aan de Tweede Kamer een
uitvoerig adres gezonden ter bestrijding van het
onlangs aan dat college gezonden adres van het
nationaal comité tct atschaffiag van bakkers-nacht
arbeid.
Vermindering van vergunningen.
Naar het Centr. Bureau van den Volksbond tegen
drankmisbruik meldt, bebben over 't gebeele
land tot half Februari slechts 34 gemeenten, op
grond van art. 4 (2—lo) der Drankwet verlaging
aangevraagd van bet maximum der vergunning,
Vereenvoudigde spelling.
Het Bestuur van den Nederl. Uitgeversbond
heeft ten behoeve der Commissie tot onderzoek,
welke de gedragslijn der regeeriog behoort te zijn
ten opzichte van de schrijfwijze der N^derlandsche
taal enzaan de uitgevers in ons land verzocht
re willr-n opgeven hoeveel bladzijden druks in
de -peihna van de Vrie- en Te Winkel en hoe
veel in ne vereenvoudigde spelling te vinden zijn
in de boekwerken, door hen uitgegeven in het jaar
1908.
Onder boekwerken wordt bier uitsluitend be
doeld, wat in boekvorm of als vlugschrift is ver
schenen, dus niet periodieke geschriften, tijdschrif
ten, week en dagbladen of academische proefschrif
ten en stellingen.
Ongevallen in land- en tuinbouw.
Aan het »N, v. d. D." is gebleken, dan in 1906
niet minder dan 95 landbouwongevallen bebben
plaats gehad met doodelijken afloop. Als oorzaken
van den dood werden de volgende vermeld 22 per-
Het openbaar onderwijs.
Aan de hoofden der openbare scholen van lager
onderwijs te Rotterdam is de volgende circulaire
door B. en W. gericht:
Van vele onderwijzers ook uit deze ge
meente is in den laatsten tijd in verschillenden
vorm de bewering vernomeD, of instemming daar
mede, dat het openbaar lager onderwjjs behoort
te zijn neutraal op staatkundig zoowel als op
godsdienstig gebied, in dien zin, wat bet staat
kundig gebied betreft, dat bij dat onderwijs, ten
aanzien van het Koningschap of den republikein-
scgen regeeribgsvorm in Nederland geen parijj
mag worden gekozen, eD, als gevolg daarvan het
met behoort tot de taak van den onderwijzer der
openbare school om den kinderen in te prenten
eerbied voor de Koningin en gehechtheid aan het
Huis van Oranje.
In het belang van het openbaar onderwijs in
deze gemeente, achten wij ons verplicht om tegen
over deze en soortgelijke uitiDgen duidelijk de
richting aan te geven, waarin wij wenschen,
dat, wat het hier bedoelde onderwerp aangaat, het
onderwijs geleid wordt.
Vooreerst wijzen wjj er op,dat het voor het openbaar
onderwjjs, zelfs met ten aanzien van godsdienstige,
en zeker niet ten aanzien vaQ staatkundige gezind
heid, neutraliteit is voorgeschreven. Wel wil de
wet, dat de openbare onderwijzer, zjjn onderwijs
dienstbaar makende aan de ontwikkeling van de
verstandelijke vermogens der kinderen en hunne
opleiding tot alle christelijke en maatschappelijke
deugden, in acht neme, den eerbied, verschuldigd
aan de godsdienstige begrippen van andersdenken
den, maar zjj spreekt niet van «neutraliteit."
Trouwens «neutraliteit" op staatkundig gebied ware
opeen Nederlandsche school voor toepassing met vat
baar.Reeds bjj «lezen' en «schrijven" komt het mede
aan op datgene, wat gelezen en gesenreven wordt
en komt gelijk doorgaande bij het onderwijs, nood
zakelijk ook ter sprake de verhouding van het kind
tot zqn land.
Bq de bespreking daarvan een voor het kind
overklaarbare neutraliteit ie bewaren ten aanzien
van 's lands regeeringsvorm en de verhouding van
het land tot het Huis van Oranje, komt neer op
het aankweeken Van onverschilligheid ten aanzien
van beiden.
De overheid nu mag niet dulden, dat in de van
harentwege bestuurde school de kinderen geleid
worden tot onverschilligheid ten aanzien van het
geen den roem van 's lands geschiedenis uitmaakt
en ten aanzien van het grondwettelqk hoofd van
den Staat. Zq moet daarentegen verlangen, dat op
hare school het onderwjjs in nationalen geest
gegeven worde, en dat de kinderen hiervan door
drongen worden dal de grondslag der instellingen
waaronder zjj leven, is het in het Hnis van Oranje
ertelqk grondwettelqk koningschap, en bij ben
gewekt en onderhouden worden: eerbied voor het
hoofd van den Staat en gehechtheid aan het
Koninklijk Stamhuis.
Slechts door dit in het oog te houden, zal de
openbare sehool op den duur het vertrouwen der
ouders kunnen blqven hebben, en o:>k ouders, die
een republtkeinschen staatsvorm weuschelqk zou
den achten, zullen moeten begrqpen, dat bun
kinderen, de scholen der overheid bezoekende, on
derricht worden met volle aanvaarding der grond
wettelijke instellingen, waarvan de gemeentelijke
overheid zelve deel uitmaakt.
Daarom verlangen wjj dan ook, dat de onder
wijzers van de openbare scholen dezer gemeente
de kinderen in bovenbedoelden geest zullen on
derwijzen en, op die wjjze, zullen trachten ben
op te leiden tot goede burgers van den Neder-
landschen Staat.
Wjj gelooven u door het bovenstaande duide-
ljjk ons inzicht te hebben doen bljjken. Mochten
er onderwijzers zqo, wier beginselen hun werke
ljjk verbieden om, bq bet bun opgedragen onder
wiji, voor zoover dit daartoe aanleiding geeft, in
bovenvermelden geest werkzaam te zjjn, dat zjj
bedenken, dat hun plaats niet is op de overheids-
school.
Wq van onzen kant mogen en zullen niet aar
zelen om, indien ons uit liet doen of nalaten van
een onderwqzer bljjkt, dat hjj in de school niet
in den bovenvermelden geest kan of wil werkzaam
zjjn, te dosn wat noodig is om hem uit de school
te verwijderen.
Wq moeten hierbq voegen, dat ons dit ook kan
blijken uit zqn optreden buiten de school, in het
openbaar, uit de openbare uiting zjjner meening,
mondeling of schriftelijk. Want wjj kunnen niet
aannemen, dat een onderwqzer in de school zal
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den mo-gen van 17 Februari 1910, medeeedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 767.3 te Munchen.
Laagste barometerstand 721.3 te Sterooway.
Verwachting tot den volgenden dag meest
krachtige tot stormachtige Zuidelijke tot Zuid-Wes
teljjke wind, betrokken of zwaarbewolkt, regen
buien, zelfde temperatuur.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw telefar. 244.
Geopend alle werkdagen van 9J tot 11
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrjjdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbeidskrachten.
Modelmaker timmerman sljjper poijjster
moutersjongen verversjoDgen halfwas
draaier halfwas kuiper halfwas manden
maker mandenmakersjoagen metaaldraaier,
naaimeisje.
Voor buiten de stad.
Schoenmaker smid blok- en pompmaker
koperslager.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerman stokers bakker portier
koetsier huisknecht pakhuisknechtschipper
bankwerker - halfwas bankwerker monteur
rijwielhersteller vuurwerker machinebank
werker voorslager koperslager stucadoor
metselaar opperman kurkensnijder grond
werkers straatmaker tuinier loodgieter
plaatwerker plaatwerker meubel
maker klinker ververbehanger boek
binder letterzetter wasschen aan huis gevraagd
schoonmaakster dagmeisje baker naai
ster voor verstelwerk.
Busdokters. Te Aalteri hebben de doet6
ren nu weer geweigerd Hollandsche arbeiders,
de ziekenfondsen te Bocholt aangesloten, gcne6^
kundig te behandelen. De vorige week méén6
men zich reeds te kunnen verheugen, dat
Hollandische arbeiders, welke op de fabriek611
te Bocholt werken, van de döctorenquaestie
Bocholt 'geen ernstige gevolgen zouden. on^eI
vinden.
Lange reis. De heet S. A. te Bergejjk, 611
ving een briefkaart uit Boxtel, welke den l^eI1
Februari 1898 aldaar op de post gedaan is-
Militie.
De lotelingen, die ingelijfd moeten worden op
5 Maart a.s. en verder tusschen de tjjdsuppen,
van 16 tot 80 Mei en van 16 tot 30 Septem
ber a.s. zullen binnen enkele dagen de officieele
oproeping tegemoet kunnen zien.
Bjj het gister te 's-Gr*venhage ge
houden examen nuttige handwerken slaagden o. m.
de dames M. H. Kuling, P. G. Tak, T. Verkade
en C. W. Snel, van Schiedam.
Giste r-m iddag is op den openbaren
weg, in de Dwarsstraat alhier aangehouden J. v
d. K., wonende te Rotterdam, die in het bezit
bleek te zqn van een revolverije, waarop een losse
patroon, en een boksbeugel met punten, beide ver
boden wapenen.
De wapenen werden in beslag genomen.
Heden-morgen geraakte bjj hetuit-
«tijken een sleepersvrachtwagen van den heer Van
Gelderen in de sloot langs de Groenelaan en bet
Brandpad.
Het paard werd op het droge gehaald en de wa
gen met veel moeite op den kant gebracht.
Ongelu kken. Gister heeft de Urker botter
UK 67 te Urk een Iqk aangebracht. Dit is ver
moedelijk het ljjk van R. Kloosterman, den kapi
tein van de tusschen Eokbuizen en Stavoren ge
zonken Sneeker vrachtboot «Handel en Nijverheid."
U., lampenist bq de Hollandsche Spoor, is
gisteravond in de Veenen bjj Deventer, toen hjj
seinlichten aanstak, door een locaaltrein van Zut-
phen aangereden op het oogenbhk dat hjj wilde
uitwjjken voor een sneltrein naar Almelo. Bjj
aankomst in het ziekenhuis was hjj reeds overleden
Déhavien. toSch evening© n. Men scbtÖ
uit Scheveningen aan de „N. Ct."
Het tappunt va,n narigheid met die Visscheri
(haven is nu wel bereikt. Thans blijven ze
bij laag water roeibo-oten vastzitten en is
verzanding geconstateerd van niét minder
110 cM.
Afpersing. (Men meldt uit Leiden:
Eergisteravond werd door den heer G. TiteP'
banketbakker en lid van den gemeenteraad
daar e$n brief ontvangen, waarin onder bed66'
ging, kiat men hem anders van het leven z6
berooven, een bedrag van f500 werd gevraag
op zeker tijdistip op een aangegeven plaats
deponeeren. De onderteekening ,/ié hoofdman
de bende „De zwarte vlag", doet ©enigszins
moeden, dat men hier met een ongepaste 1
te doen heeft.
V©ï'
ui'
•K w ar tjejs vinders. Eenige jongelui
Dordt gingen dezer dagen met den trein n®*'
Rotterdam. In den coupé waarin ze zaten, bcv°®
den zich ook enkele kwartjesvinders, die al g®6
de kaarten voor den dag haalden en uitnoodig6
tot een spelletje. rf
Eerst verloren de jongelui, maar al
lieten de kwartjesvinders hun het verlies in^
len, ja zelfs f 15 winnen. Toen scheidden
Dordtsche jongens eruit. De kwartjesvino6
woest natuurlijk. Het was flauw, gemeen, ete"
talrijk waren de qualificaties, Welke ze over 2°°
handelwijze uitten. Maar de jongelui stonden
op
Een schietpartij. Men meldt d.d. 16 Febr.
uit floogeveen:
Heden was het zeer rumoierig op het naburig
De Haar. 'Zekere H. Pekel, en diens broer B.,
hebben nl. geschoten op de woningen van En
gels en Vaartjes, aldaar woonachtig. Ook werd
door hen geschoten op de zoons van Engels,
,die nog buiten waren en van een visite kwa
men. De vader van dezen snelde het huis uit,
gewapend met igeweer en hooivork, om zijn
zoonis te helpen. Hjj reikte een zjjner zoons het
geweer ,en gaf een der Pekels 'n opstopper met
de hooivorkT Op 't zelfde moment echter krijgt
bq een schot met een revolver, zoodat de kogel
door d© linker broekspijp in de rechterbil ging'.
De zoon yan den getroffene legde daarop bet
geweer aan en beide Pekels werdén door één
sbhot hagel ernstig getroffen, de eene in de
buik, de ander in het zitvlak. In bewusteloozm
toestand werden beiden op ©ein kar naar huis
vervoerd. De zaak is in handen, van de brigade
marechaussee te floogeveen. i
hun stuk, de vijftien pop waren binnen, ze daC
ten er niet aan, die nu weer te gaan verlte2®"
In Rotterdam] stapten ze uit, de kwartjes^1®
ders hun achterna. Overal werdien ze door dez
gevolgd, maar bijzonderen last hebben ze v' f»
hen niet gehad, het bleef bij „hinderlijk volg6®'
Maar het verloren geld kregen de kwartje^1
ders niet terug, het was nu voor hen geen v°v
deelige dag. (D. Crt.)
At
Hoog water in Friesland. Het vvo*
nog steeds erger, (Dinsdag) teekende de peilscb®^
80 centimeter boven zomerpeil. Zóó boog was
water nog niet. De grindweg tusschen de dorPy
Warga ën Wartena is voor een groot deel oiw
geloopen. Van gemeentewege wordt daar in
ten in de passage voorzien.
Sedert 1825 toen de zeedijk doorbrak
was daar bet water niet zoo hoog als tkn®
Als unicum is een inwoner van Grouw van
over de ondergeloopen landerijen rejgielrécht
Eernewoude gezeild. I M
Te Oppenhuizen is een dijk doorgebroken
boerderijen ligjgen er als eilandjes in den g1
ten plas. i
Men meldt uit Sneek:
Het water neemt nog steeds in hoogte 1
In de Boschstraat staat het water reeds tot
de huizen, zoodat de bewoners planken m®6
legigbn ölh er in en uit te komen. Er zal,
het zoo voort gaat, een dam moeten g'
worden.
Men meldt uit Sneek d.d. 15 Febr.:
Het water der overstroomde polders sp66
heden (Dinsdag) over dén Lemsterstraatwteg'
de aangrenzende Boschstraat, alhier, zoodat
verschillende woningen het water wjas bin11
gedrongen. Het water was zoo plotseling ko1®,
opzetten, dat de bewoners geen maatregelen k
den nemen.
Door eenige agenten van politie werden
schillende kinderen uit de huizen gehaat
onder dak gebracht.
Men heeft er thans dammen gelegd, zoodot
straten gisteravond weer droog waren.
Ook aan den Oppenhui zerweg is op
plaatsen de straat ondergeloopen. De GeeUVt'S"
kan men. bp sommigo plaatsen ook niet P1
seeren.
Aan beide kanten van den Lemsterwëg i9
één waterspiegel. Vele boerderijen zjjn van
weg afgesloten.
In den omtrek van Sneek is ook een h®c
lijko toestand. Bij sommige veehouders state1
stallen onder water, zoodat men het vee
anderen moest brengen.
Van Terzooi tot Sneek en de Sm
schijnt één groot meer.
Een Koer te IJsbrechtum, een half uuf
Sneek, wiens stal ook geheel in het water st'
wist niets beters te doen dan al zijn vee 11
de Sneeker veemarkt te brengen. .p
Oo(k in Oppenhuizen, Uitwellingerga,
gameer en op vele andere plaatsen heeft
veel van het hooge water te doorstaten
De
wereld rond met een ton»
twee Italianen, die met een ton de wereld
reizen) maar te Munchen-Gladb&ch voer de p°
■39
•fHfl
j#
