Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
m
De Herstemming.
J. H. ETERS,
33ste Jaargan
Zaterdag 12 Maart 1910.
No. 9663.
EEHSTE blad.
Jjtlicieele berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeying.
K e nnisge vi n g.
k\°"r»or;er»ir^kbt°»M.i'°° ou*»
J. H. EVERS,
Matton !!Ummer .bestaat uit twee
dagsblad^11 Geïllustreerd Zon-
Jansen eiTcn* H^r vJ00rlleen üe üruia's
J«nseu", Han hun?;'.U- Jaüseu en Herman
-«turf. 01
naer kunnen veroorzaken.
drankwet.
Jat' lngevolge het 3e lid van
bekendmaking bmDen 2 weken na deze
11 e "êl de°rr:nSleramiDg'.. altbans der o f d e-
gehouden met f?01™' Waarb® reker'ing zou worden
raad^etel 1 vaststaand feit dat de vacante
bM,r "d-der p«r.ije,
dlnK der vriizinn 0 JeiDlg tegemoetkümende hou-
te bewandel aten baar een anderen
HiiiT.cifils&mjUf.ii
ENGELAND.
ABONNEMENTSPRIJS:
kost vooia<Q dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
week 10 ppm w PeF rnaanden f 1.35, per maand 45 cent en per
AfzondlrlW Pel P°? door «ebeel Nederland f 2.- per kwartaal,
^zonderlrjke nummers 2 cent.
straat Wd aangenomen aan ons BureauBoter-
^^^^_^^tjalle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
PRIJS DER ADVERTENTI6N:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 16 cent. j
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend,
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bi
Igke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
iClhinde? L-Welke 9evaarJ sehade of
der kunnen veroorzaken.
Geiet "T? EN Weth0UI)ERS "van Schiedam,
Brengen beP*»ng«m oer ti.uuerwet,
°oder ae r. r *JjSe®eene keoms, aat de N. V
'«briek en io" ?1'"'^^0 Branderij, Gist
beroep ls „Hk„ c°dege heelt bericht, dat zy in
bfhart jt. wa!??!1?!1 V*n hun besluu dd- 28 Fö"
harer KUrtkÏFir verSunnlng 101 uithrei-
kadaSler y briek aan den Noordveststugei,
VaQ een tweeden »i d°°r bel b«bouwen
Scb1Pri S'asoveH, u geweigerd.
dam, Oen I2deu Maart 1910.
■Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. RKANTS.
De Secretaris,
V. SICKEN OA.
Gelet op dJEDepEaun^enTuCe?Drt?SdVAN SciI1EDAM'
Ngenaen verS?" f C°* en rechtver-
b»rer tUachiuefttbriek Ver,eeoJ tot uitbreiding
?e Nieuwe Haven m»en ®'o0™ketelmaiterjj aan
1053 en 1U59 t„ kanaster Secue M.
een machinehal; 0001 bet ^bouwen van
S c b i e a a m den lOden Maart 1910
burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. RHANTS.
De Secretaris,
V. SICKEN CA.
brenUgR®M^®T^ ER Wnhouders van Schiedam
*er openbare kenm. le Ua der drankwet
,?ëekoffien v j V1 nLi T7ben eea verzoek is
yroersveldno!l5l'kim' K°NINU, honende
erkoop van sterken ?r' l?" verS""mug vour den
u'k elders d n ln hel klein vuor ge-
l0or" en acbte L, Vaü verk°°P de
aansloot 69 ier Van perceel Gedempie
tUbbmg schrift Py? verieenen van de ver-
c b i e d a m, 12 Maart 1910.
urgemeester en Wethouders voornoemd
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
°°k. eea^nij0 Dlstnct 111 zulleR zich, hoe noode
getroosten pT* 8a°g naar de stembus moeten
teö halve w»!i WeiT dat °P den 8 dezer slechts
'öeb 18n cw" gedaan> moet worden voltooid.
sPraak der Uil d°°r e<5De badere besliste uit-
*'e de voor IlTl m°eten. Worden uitgemaakt,
l-Uen, Dat de?p °PeagevalleD raadszetel za| be-
ei«ebaardiR vi700Jelk,efZlngkeen gtiheel ponder
®eb vorig artikel 66 a we reeds in
biteen gezet t TT duidel«k genoeg
VïDk4k enJg7bfl ChriS,el«ke Parlijen aam
gelijke ovJÜ keD mede le ^rken tot eene
dog i» chrTsteS? aangewezen' Dat «lotte
'erdeeld onm k r,ngen tot de tactiek van
besloten wLT'h V°°r de eersta sleffimiQg
^ÜdloopjgpQ gel<Md tot dea bekenden
ih eerste7st 8 dl"n Wij voor deze verkiezing
nstantie te noteeren hadden.
Met een reeks van vjjt candidaten moesten
w|j wel tot dezen uitslag komen, was eene her
stemming alleszins te wachten. De wetgever, die
den onverbiddelyken eisch der volstrekte meerder
heid voor de eerste stemming heeft gesteld, heeft
daarmede wel velen heel wat last bezorgd, maar
die eigenaardige moeilijkheid van het verktezings-
werk ontheft ons toch niet van den plicht die ge
wetensvolle taak ten einde toe te volbrengen, het
werk tot in laatste instantie te voltooien.
Overigens willen wjj niet verder napleiten over
hetgeen b|j eerste stemming is geschied, willen
wjj niet beslissen of deze proeve van verdeeld op-
marcheeren bjj de eerste stemming, bjj de nog
veelvuldige onthouding der kiezers, eene voldoen
de krachtmeting moet geacht worden om daar naar
de sterkte der onderscheidene partjjen te bepalen
dit alles achten wjj toch voor 't oogenblik van
minder belang; althans niet zoo gewichtig als de
kwestie die zich bjj deze herstemming allereerst
op den voorgrond dringt: duideljjk in 't licht te
stellen, waarom 't by de stembus van Vrjjdag 18
Maart a.s. gaat. 't Gaat om mets meer of minder
dan om het welbegrepen belang onzer njjvere,
vooruitstrevende gemeente 't gaat om het zwaar
wichtig belang harer njjvere burgers 't gaat om
de rechtsche meerderheid in onzen raad, die niet
verzwakt eerder nog versterkt moet worden. Meer
dan ooit komt 'ter op aan, in deze voor onze stad
zoo moeilyke periode mannen in den Raad te
brengen, die de voorkomende moeilijkheden het
hoofd weien te bieden, die er ernstig naar streven
de middelen van be-staan te verbeteren en uit te
breiden, waar de tegenwoordige middelen van be
staan nog onvoldoende blijken, trachtend nieuwe
bronnen van welvaart en bestaan te openen. Daar
toe behoeve we mannen van zaken in den Raad,
die, bezield met den kloeken geest onzer oud-
Hollandsche kooplieden iets durven ondernemen,
de gelegenheid voor handel en scheepvaart gelei-
deljjk willen uitbreiden.
Met aldus mannen van durf en zaken in den
Raad te brengen, zullen wjj zeker onze eigen be
langen het beste dienen. Wat zal 't ons toch
baten of de sociale belangen al op allerlei wyze
bevorderd worden, als er geen voldoende middelen
van bestaan zyn Als er geen voldoende bronnen
van inkomst zjjn, zai zoowei de patroon als de
werkman missen wat bjj voor het noodzakeljjk
levensonderhoud behoeft.
Weinig zal 't ons baten, dat de particuliere
straten in voldoenden toestand door de gemeente
worden overgenomen, de verlichtingsmiddelen ver
beterd en aangevuld worden, het productie-ver
mogen der waterleiding verhoogd wordt, indien
het genot van al deze zaken niet gesmaakt wordt
bjj een voldoende welvaart der ingezetenen. Zeker
zon t ons scbadeti, indien het verkrygen van al
deze zaken gepaard ging met toegeven aan over
dreven eischen byv. op schoolgebied schoolbaden,
schoohoeding en -kleeding, zooals de radicalen dat
verstaan, die ons gemeente-butget meteen enorme
som zouden bezwaren en in de belastingen moe
ten gevonden worden, alle bezuinigingsplannen
ten spjjt.
Daarom behooren er geen vrjjzinnig- en sociaal
democraten in den Raad te heerschen, wier ideaal
t zou zjjn, al deze plannetjes in de naaste toe
komst uit te voereD, maar behooren daarin man
nen te gebieden, die niet het belang van éen stand
of éen richting willen bevorderen, alsof die het
volk, de burgerjj ware, maar de belangen van alle
ingezetenen, welke 't meest door de uitbreiding
der bronnen van weivaart en bestaan gediend
worden, willen voorstaan. Daarom behoort
de anti-liberale meerderheid in den Raad, die recht
voor allen wil, te worden gehandhaafd en
bevestigd.
Begrjjpen onze kiezers dit alles wel, dan zal
hun zeker het groot gewicht van deze herstem
ming niet ontgaan, dan zullen zy inzien dat 't bjj
deze verkiezing in laatste instantie, nog meer dan
by de aanvankelijke voorloopige stemming, gaat
om de gelijkgerechtigdheid, de billyke en gelyke
behandeling van alle ingezetenen der gemeente,
de bilijjkheid en rechtvaardigheid by het opleggen
van belastingen zoowel tegenover meer- als mtn-
dergegoeden, het vermijden van overdreven, on-
reehtmatigen drnk der belastingen op éénen stand,
die toch weer op andere standen zou worden af
gewenteld. Dan zullen onze kiezers inzien, dat de
gelijkgerechtigdheid van alle burgers dezer ge-
meente, vooral op school- en ambtenaarsgebied,
met deze verkiezing ten hoogste is gemoeid.
Overigens zal deze strjjd in tweede instantie
onder andere omstandigheden worden gevoerd dan
die de eerste periode van den verkiezingsstrijd te
zien gaf. Stonden wjj, Katholieken, bjj de eerste
stemming alleen, voor de herstemming zjjn wjj
verzekerd van de hulp der andere christelijke par
tjjen, die onzen candidaat zullen steunen op grond
van de vooraigemaakte afspraak dat de christelijke
candidaat, die bjj de eerste stemming het grootst
aantal stemmen zou verwerven, bjj de herstem
ming door allen eenparig zou worden gesteund.
Dat woord zullen onze christelijke broeders voor
deze verkiezing in tweede instantie zeker gestand
doen. Hebben zjj bjj de eerste stemming voor
hun heginsel getuigd en op den candidaat hunner
partjj hunne stemmen uitgebracht, voor de her
stemming is door voorafgaand onderling overleg
de gemeenschappelijke candidaat der christelijke
partjjen, de heer
die met den candidaat der S.D.A.P. in herstem
ming komt.
Wjj willen hier slechts trachten eenige verkla
ring te geven van het opmerkel jj k feit dat de candidaat
der vrijzinnig-democraten 't voor de herstemming
moest afleggen tegenover den candidaat der sociaal
democraten Terecht heeft dezer dagen de »Stan
daard" nog in een driestar betoogd, dat er wanver
houding is tusschen de beteekenis der sociaal
democratie by de stembus en tusschen de eigen
lijke kern der party. Maar dat neemt niet weg, zoo
als bedoeld blad terecht opmerkte, dat tal van
ontevredenen zich scharen om de roode vaan der
S.D.A.P., die desnoods zelf een paars tintje weet
aan te nemen, om den vrjjzinnig-dem craten beter
in het gevlei te komen.
Zoo komt 'tdan wellichtj^ng dien gedachten -
gang dat vele consequente vrijzinnig-democraten
reeds bjj eerste stemming den leider der S. D. A. P.
hunne stem gaven ten koste van hun eigen candi
daat, die aldus het onderpit dolf. Zoo staan dan
in dezen nieuwen strjjd de banierdragers der chris
telijke beginselen tegenover de aanhangers der
radicalen en socialistische theoriën, die zjj geïn
carneerd achten in den candidaat die door de eerste
stemming tegenover zjjn christeljjken mededinger
op het schild werd geheven.
Christelijke kiezers, die gevoelt dat gjj, in uwe
onderscaeidene schakeeringen, toch eensgezind
beslist strijdvaardig staat tegenover den candidaat
der partjj, die getoond heeft, oqdanks alle ont
kenning, het godsdienstig beginsel te haten en te
verachten, begrjjpt, dat gjj hier een zuiver princi-
pieelen strjjd tot het uiterste hebt te voeren 1
De Amsterdamsche socialist, die zich wellicht
onbedachtzaam uitliet, toen bjj getuigde, dat de
sociaal-democratie voor het godsdienstig beginsel
erger is dan rattekruid, heeft toch naar waarheid
uit de school geklapt. Godsdienst en socialisme
gaan nu eenmaal niet samenwjj zien dan ook
herhaaldelijk, ook in onze stad, dat de geloovige
christen in den mensch verdwijnt als de overreden
socialist zich openbaart.
Daarom, cbr^teljjke kiezers, strjjdt den princi-
pieelen strjjd aien gjj tegenover den doodsvjjand
van geloof en godsdienst, het geloof-hatend socia
lisme, te strjjden hebtStrjjdt dien eervollen strijd,
door plicht en geweten u opgelegd, door eenparig,
onverdeeld, zonder uitzondering, uw stem uit te
brengen op den candidaat die de christelijke begin
selen ook in stads raadzaal tegenover het radicaal
en socialistisch dryven hoog zal houden, die de
christeljjke meerderheid in getal en gehalte zal
versterkenstemt den uitnemenden gemeenschap-
peljjken candidaat der christelijke partjjen, den heer
lid der Gezondheidscommissie.
Bij de Herstemming op Vrijdag 18 dezer
zijn de Stembureaus.Gymnastieklokaal
(Buitenhaven) en Bromverschool Dwars
straat) geopend van 8 tot 5 ure.
Het is opgehelderd, dat de vijf groote pantser
schepen op de nieuwe begrooting voor de Engel-
sche vloot aangevraagd, niet de twee liniekruisers
van de twee Australische gebieden omvat. Er zul
len dus in het volgende dienstjaar zeven dread
noughts op stapel worden gezet. Voor Canada en het
Australische Gemeenebest zullen er ook nog zeven
kleine kruisers en eenige torpedojagers en onder-
zeesche booten worden gebouwd.
Het Canadeesche Lagerhuis heeft jnist dezer dagen
met groote meerderheid de voorstellen der regeericg
betreffende de Canadeesche vloot aangenomen.
Indertjjd hebben wjj den inhoud dier voorstellen
meegedeeld: Canada zal zjjn eigen vloot hebben-
Een amendement om de Engelsche vloot een paar
dreadnoughts te schenken,'werd verworpen, alsmede
een voorstel van tegenstanders van de vorming
van een vloot, om de zaak aan een referendum te
onderwerpen.
DUITSCHLAND.
De swandeling' in het Treptower
Park.
De Ryksdag behandelde gister een interpellatie
der sociaal-democraten in zake het verbod van de
openluchtmeeiing, die den 6<ien Maart in het
Trepiowerpark bad moeten plaats hebben.
De afgevaardigde Ledebour wees op de onwet
tigheid van het verbod. De chef der politie wist
zeer goed, dat zjjn optreden dringend rechtvaar
diging noodig had, want met koortsachtigeu jjver
bracht hjj in de pers materiaal te berde, om zich
zelf te verontschuldigen. Hieruit was intusschen
slechts gebleken, hoe willekéurig de politie optrad,
en, dat de inbreuk op de openbare orde slechts
te wjjten was aan het brutaal optreden der politie,
die op een ordeljjke volksmenigte inhakte. Dit
wordt zelfs door burgerlijke bladen erkend.
Minister Delbriick antwoorde daarop: Tegen den
betreffenden maatregel van den chef der politie
zjjn klachten ingekomen. Indien het door den
politie-chef gepubliceerd verbod rechtmatig was,
had hjj ongetwijfeld ook het recht, maatregelen
te treffen, dat het verbod niet ontdoken werd. De
geheele loop der gebeurtenissen stelt von Jagon
in het geljjk; het was geen onschuldige wande
ling. Indien het waar is, dat de agenten zich
schuldig gemaakt zouden hebben aan machtsmis
bruik en geweldpleging, dan zou dat zeer te be
treuren zjjn. De verantwoordelijkheid daarvoor
draagt echter niet het Bethmann-systeem,
maar in de eerste rlaats degenen, die zonder toe
stemming den optocht organiseeren en daardoor
de politie noodzaakten tusschen beide te komen.
(Toejuichingen rechtsgeschreeuw van de so
cialisten).
Bjj de debatten over de interpellatie betoogden
da woordvoerders van de rechterzijde, van het
centrum en van de nationaal-libaralen, dat 't op
treden van Jagow rechtmatig geweest was, terwjjl
de vrijzinnigen en de sociaal-democraten er een
schending van de wet op het recht van vereeni-
ging in zagen.
FRANKRIJK.
De kerkelijke goederen.
Het liquidatie-schandaal is gister in de Fran-
scho Kamer besproken. Reuter seint hierover het
volgende
De Kamer en de tribunes waren dicht bezet.
Jaurès interpelleerde de regeering én vroég wélke
jwaarborgen zij kan bieden, dat een einde gemaakt
(wondt aan het optreden der liquidateurs in het
algemeen en in het bijzonder aan dat der liqui
dateurs der congregaties. Hij berekende, dat drie
vierde van de goederen der congregaties onder
hunne handen verd,wetten is en hjj vroeg open
baarmaking der correspondentie tusschen den mi
nister en het parket gevoerd.
'Na gelwezen te hebben op de verduisteringen,
doqr Duez gepleegd, zeide hij, dat de Grande
Chartreuse, die 8 miUioeit wpand was, en waar
voor 5 milllioem geboden werd ten slotte voor
slechts 500.000 francs verkocht werd. Minister
Cailliaux, door dit feit opmerkzaam gejwordenj,
had, om aan het schandaal een einde te makenj,
zelf de zaak in lianden moeten, nemen. (Cail-
laux vroeg het woord). Jaurès antwoordde dat
hij wel weet, dat Caillaux aan den minister
van Justitie een rapport richtte, waarin hij er
op aandrong, dat aan die zaak een passend
einde gemaakt werd. „Maar sinds twee jaar
alidus spreker „wachten wij op de besluiten
der regeering". 1
{Minister Briand dekte alle verantwoordelijkheid
