Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
0
Jaargang.
Woens
1910.
No. 9700.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTEltSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelgk adverteeren worden uiterst bil
1 Q k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Ufücieele bericliten.
Aan de Openbare School C, te Schiedam (Hoofd
de heer A. BAAN) wordt gevraagd
.hen onüerwjjzer
met akte vrjje en orUeoefeningen.
De aanvangsjaar wedde vani'oöO wordt verhoogd
voor de akte vrije- en ordeoefeningen metf •lö.-.
voor de akte hanctteekeiien met föO.-.
voor de hoofdakte met f 2UU.-.
en voor 2, 4, t>, 8 1U, 13 en lö-jarigen dienst
blJ het lager onderwijs met f50.-. voor ieder
HJdvak en voor liet bezit der hoofdakte bovendien
na ly. en ^-jarigen dienst bij het Lager Ouder
wijs mede met foU.- voor ieder tijdvak.
Bollicnatien 111 te zenden aan net adres van den
Durgemeester van Schiedam voor 1 Mei a.s.
li tutemaiidscii Nieuws.
DU1TSCHLAND.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat aan de leger-
manoeuvres, die van 8 tot 10 September in te
genwoordigheid van dien Keizer bij; uantzig en
Koningsbergen gehouden zuilen worden, Zeppe
lin-, Bross- en Barseva,-'luchtschepen, tweedekkers
volgens het steisel van Wrigtht en misschien ook
Duitsche viiegtoesteJen zuilen meedoen voor den
verkenningsüienst.
FRANKRIJK.
De Parijsche »Temps", het resultaat der ver
kiezingen beschouwend, constateert een achter
uitgang der rechterzijde, bepaald in het westen,
en een ernstige toenadering tot de republikein
se linkerzijde. Er is op te merken aan de
eene zijde eene versterking van den tegenstand
aan de demogagie en aan den anderen kant eene
versterking van het socialistisch element. Te
constateeren is ook dat de kiesrechtvorming een
enorme meerderheid heeft verkregen met adheasie
aan de evenredige vertegenwoordiging als middel
haar te verwezenlijken.
Naar het ^Journal des Debats" opmerkt, be-
wijst de eerste openbaring van de stembus dat
het land er ver van af .is, al de onsamenhan
gende en ruïneuse hervormingen te begeeren
daarmede men beweert 't te overladen en de
herstemming zal dit oordeel zeker bevestigen.
hien eene regeering, wetende wat zij wil en
tot hoever of zij gaan wil, zich plaatst aan het
hoofd der meerderheid van morgen om een be
letsel te stellen aan de inwendige des orgaisatie,
zij aan den wensch der openbare meening
voldoen.
Op verscheidene plaatsen, vooral in liet
hoorden van Frankrijk, hebben hevige vechtpar
tijen bij de verkiezingen plaats gehad. Er zijn
vele gewonden en tal van personen zijn gear
resteerd.
- litfconi die Italiaansche gezanl, heeft gister zijn
geloofsbrieven overhandigd. Bij het overhandigen
zeide Tit.toini, dat hiji die gevoelens van opreclhte
vriendschap voor Frankrijk met zicth bracht, waar
mede hij Italië's buibenlandsdbe politiek had ge
leid. 1
ïallières wenschte zich geluk met het uitspre-
"en dier gevoelens, en getuigde van de levendige
voldoening van de Fransoh© regeering, om Tit-
h'bi als gezant te ontvangen.
'Op dit «ogenblik trachten de Albarieezen Pris-
tiina te nemen. Het gevecht, bij Stimlia is, vol
gens enkele berichten, door de Turken verlo
ren. Te Koeanik hebben de opstandelingen een
militairen trein aangevallen, zich meester gemaakt
van de wapens en de zich daarin bevindende
troepen gevangen genomen.
Over het algemeen draagt de opstand der Ski-
petaren en Arnauten een. anti-Jong-Turksch ka
rakter. De mannen der reactie zijn druk bezig
den opstand te organiseeren en. aan te wakke
ren. Do agitatie strekt zich ook uit over Mace
donië, waar een groot aantal revolutionnaire ge
schriften verspreid wordt en een bende Softa's
de bevolking opzet.
Reuter seint nog uit Saloniki
iDe opstandelingen hebben het spoorwegverkeer
op de lijn UskubMitrowitza verbroken. Het ge
rucht loopt dat er gevechten geleverd zijn tusschen
Katsjanik en Ferisowits.
Men beweert dat Godauza Rats ka en Zwortse
gebombardeerd zijn. Sinds gistermorgen 9 uur
wordt er gevochten te Abelopolje.
'Het verluidt dat de verliezen aan weerszijden
belangrijk zijn.
Te Gilan zijn do Albaneezen, die den Kats-
janik-pas bezet haddien en eiken voofbijkomenden
trein aanhielden en doorzochten, gisteren na een
kort gevecht met troepen, uit Ferisowits verdre
ven, die den pas thans bezet houden.
SERVIë.
Prins George van Servië, de vroegere krloon-
prins, heeft o.'p grond van een geneeskundig on
derzoek een verlof van een paar weken gekregen.
Hij zal voorloopig te Belgrado blijven. Uit het
onderzoek moet gebleken zijn, dat hij ernstig
ziek is en een langdurige behandeling moet on
dergaan. Hij moet aan bloedarmoede, zenuwzwak
te, maagkatarrhe en een aandoening van de long
toppen lijden. I11 elk geval is hij sterk vermagerd.
TURKIJë.
Volgens een bulletin was gistermiddag om 12
Ullr temperatuur en polsslag van den Sultan
Urinaal. De uitgifte van bulletins zal worden
S°s taakt.
TT Weenen. zijn berichten ontvangen, dat fei-
l'jk geheel Albanië in vollen opstand is. Men
s°hat het aantal Albaneezen dat tegen de troe-
vo,n Chefket pasja vecht, op ruim 28 dui-
Zend. Daartegenover heeft Chefket onder zijn
commando 52 Turksche bataljons en 16 blafte-
rijen.
'De Turken zijn vrij ongelukkig1 geweest. Het
dhngrijk défilé Katsjanikvan is door een bende
^'a" 3000 Albaneezen genomen; deze houden nu
6 treinen op en verhinderen de aankomst der
oiksche versterkingen.
De Albaneezen worden aangevoeld door Issa
tinatz, een befaamd krijgsman; de onderaan-
^'0 orders zijn voor het meerendeel door de Jong-
urken ontslagen officieren. De telegraaflijnen zijn
r de opstandelingen afgesneden,, zoodat nieuws
VüJl oorlogstermu sqhaarsch is.
MAROKKO.
Het is in hot land van den laatsten sjerif
der Hachamiden, Moulay Abdoiel Haf id, nog steeds
geen botertje tot den 'boom. Instede. daarvan wordt
de toestand, geschapen door het verlangen der
Spanjaarden, om een spoorweg van de Moorenstad
Tefcoean naar de Spaansohe bezitting Ceuta aan
te leggen zoo wordt althans uit Tanger aan
de limes gemeld met den dajg ernstiger,
en staat Marokko aan den vooravond van een
nieuwe crisis.
De eerste spadesteek zou het sein wezen voor
een nieuwen opstand der Bedouïnenstammen, en
natuurlijk het voorwaarts rukken der Spaansche
legermacht ten gevolge hebben. Daaronder zegt
de „Times", zouden alle Europeesche belangen
in Marokko te lijden hebben. Een algemeen op
laaien der ontevredenheid zou volgen, dat leven
en eigendom der vreemdelingen in gevaar zou
brengen. Zelfs zou de toestand thans zoodanig
zijn, dat Moulay Hafid wel eens gedwongen zou
kunnen worden, den heiligen oorlog uit te roe
pen, waarvan dte gevolgen onafzienbaar zijn.
Naar uit Fez gemeld wordt, is de medulla
van den sultan, uitgezonden ter tuchtiging van
den stam der Hyaina's, in totaal gede-sorganiseer
den toestand, geslagen naar de hoofdstad terug
gekeerd. Haar getalsterkte was aanzienlijk inge-
kromepn door verliezen in den strijd, maar ook
door desertie op groote schaal. Voor deze neder
laag wordt dos sultans grootkanselier El Krisji
verantwoordelijk genoemd; El Krisji had met de
1 ra.nsche militaire missie1 al meermalen oneenig-
heid en zijn afzetting was reeds vroeger door de
Fxanschén geëisc'ht.
De Pjarijscho „Echo do Paris" meldt voorts,
dat do Fransche militaire missie noch invloed,
noch controle uitoefent. Zij blijft zich bepalen
tot haar rol als instructie der Marokkaansche
troepen. Volgens dezelfde bron zijn er van de 14
Turksche instructeurs tot dusverre pas twee ont
slagen.
Volgens de liberale bladen »Tribuna" en
sGiornale d' Italia" en liet katholieke orgaan
nCorriered' Italia' zou het Vaticaan voornemens
zijn te protesteeren tegen de komst van den katho
lieken vorst van Monaco, die te Rome koning
Victor-Emmanuel en de Koningin-Moeder bezocht.
Keizer Willem de Keizerin en hunne doch
ter. prinses Louise Victoria met gevolg, zullen
Straatsburg hedenmiddag 2 ure in automobiel
verlaten Zij zullen zich direct begeven naar
Lotharingen waar de Keizer bet oude munthuis,
door de zorg van het historisch en archeologisch
genootschap van Lotharingen, waarvan de Keizer
beschermheer is gerestaureerd. Nadat hun daar
de eerewijn is aangeboden, zullen de souvereinen
in een automobiel naar het kasteel van Urville ver
trekken.
Zijn gedaagd geweest om te verschijnen ter
studie van eenen Brusselsclien notaris
Heeren baron Beyens dr. Thiriar en 15 anderen
alsook M. Johnston, reeder te Liverpool, om onder
eede te verklaren dat zij geen eigendommen of
waarden van wijlen koning Leopold in bezit hebben,
gehouden lie b ben of iemand kennen die er in
bezit hebben zou.
Deze daging gaat uit van der konings dochters.
De heer Johnston, die een vriend van koning
Leopold was, is dood, doch de firma wier hoofd
hij was, bestaat nog. (Hbld. v. Antw.)
Door de Engelsche vloot worden in de Noord
zee groote manoeuvres gehouden. De conclusie
is de volgendeHet gros van de Engelsche zee
macht. die thans in het Kanaal wordt terugge
houden, moet met het oog op een eventueelen
aanval van Duitsche zijde, zoo spoedig inogelfik
naar het Noorden verplaatst worden. De vloot-
basis Rosvth in Schotland moet zoo spoedig mo
gelijk afgewerkt worden.
De Londensche Morning Post' zegt dat
400 afgevaardigden een adres aan de regeering
geteekend hebben ten gunste van de invoering
van het briefport van 5 cent.
Hughes, de gouverneur van den Staat New-
York, zal in October zijn betrekking als lid van
het Hooggerechtshof aanvaarden.
Bevolking op 31 December.
Verm.
1899 1900 jaarl.
in gemeenten met
meer dan 100.000 inw. 1.137.468 1.373.859 1.91
20.001-100.000 inw. 846 595 993.319 1.61
5 001-20 000 inw. 1.512.345 1.747.581 1,45
5000 en minder inw. 1.607.729 1.738.278 0.78
Was de geslachtsverhouding bij de 8 volks
telling als 1000 mannen tegen 1025 vrouwen, bij
de 9e volkstelling was die verhouding als 1000
mannen tegen 1021 vrouwen. In de bovenge
noemde vier groepen kwamen bij de negende
volkstelling resp. 1107, 1072, 987 en 963 vrou
wen op 1000 mannen. De vermindering van het
relatief aantal vrouwen in het rijk houdt verband
met het eenigszins kleiner worden van het
jongensoverschot bij de geborenen en het meer
en meer gelijk worden der sterfte onder de beide
geslachtengelijk bekend is, is de sterfte onder
de mannen nog steeds grooter dan onder de
vrouwen.
De verschillen in de geslachtverhoudingen in
de vier groepen van gemeenten is vooral een ge
volg van de omstandigheid, dat inzonderheid
vrouwelijke personen van het platteland zich als
dienstboden vestigen in de groote steden.
Binnenland.
Verspreide berichten
Reuter seinde hedenmorgen vroeg uit Chris-
tiania
Het Noorsche Telegraafbureau verneemt uit
Parijs, dat Björnson, de bekende Noorsche schrij
ver, gisterea-avoad overleden is.
Voorloopige uitkomsten van de volkstelling
van 31 December 1909.
In een bijvoegsel tot de Néderlandsche Staats
courant zijn thans opgenomen de door liet Cen
traal Bureau voor de statistiek gepubliceerde voor-
loopige uitkomsten van de negende tienjaarlijksche
volkstelling van 31 Dec. 1909.
Provinciesgewijze worden daarin de door de
gemeentebesturen uit de tellersregisters berekende
bevolkingscijfers vermeld, voor iedere gemeente
naar de gedachten gesplitst.
Aan het slot is eene recapitulatie opgenomen
voor de verschillende provinciën en voor de 4
groepen van gemeenten, terwijl enkele beschou
wingen daaraan zijn vastgeknoopt.
Aan de cijfers wordt het volgende ontleend
Bevolkingscijfers op 31 December 1909 Noord-
Brabant 310.838 m., 311.909 vr., lotaal 622.747;
Gelderland 322.401 m 316.848 vr., totaal 639.249
Zuid-Holland 674.600 m., 714.672 vr., totaal
1.389.272; Noord-Holland 536 359 m., 570.251 vr.,
totaal 1.106 610; Zeeland 115.387 m., 117.057 vr.,
totaal 232 444; Utrecht 141.258 m., 147.122 vr.,
totaal 288.380; Friesland 180.466 m.,178 748vr,
totaal 359.214; Overijsel 193.726 m., 188.406 vr.,
totaal 382.132; Groningen 162.105 m., 165.599
vr., totaal 327.704Drente 90.026 m., 83.238 vr.,
totaal 173.264; Limburg 168.988 m., 163.033 vr.,
totaal 332.021over het geheele rijk 2.896.154
m„ 2.956.883 vr. totaal 5.853.037, terwijl die
cijfers voor 1899 waren: 2.520602 mannen en
2.583.535 vrouwen totaal 5.104137.
De toeneming der bevolking van liet rijk inde
laatste 10 jaren bedroeg gemiddeld per jaar 1.38%
De vermeerdering der bevolking is sedert 1849
steeds stijgende geweest Van 1830 af bedroeg
die vermeerdering jaarlijks om de 10 jaar 0.91%,
067%, 0 /9%, 0.80%, 1.14%, 1.18%, 1.24%
en 1.38%.
In de 4 groepen van gemeenten vermeerderde
de bevolking in de laatste tien jaren als volgt
Het Japansche vorstenpaar.
H.H. Keiz. H H. prins en prins en prinses Hi-
royami Fushimi zijn gistermiddag te 5 u. 9 min
uit Amsterdam in de residentie aangekomen voor
een vijfdaagsch verblijf aldaar.
Namens H M de Koningin werd het vorsten
paar aan het station der H. iJ S. M. ontvangen
door Hr. Ms grootmeester, baron Sirtema van
Grovestins, door de aan hunne personen toege
voegde heeren. kapitein graaf Du Monceau, ad
judant, en jhr. Boreel, kamerheer, allen in hof
kostuum, en verder door den gezant van Japan,
die de hofdignitarissen aan H.H. Keiz. H.H. voor
stelden.
Bij aankomst werden de prins en de prinses
mede gecomplimenteerd door den commissaris der
Koningin, mr. Patijn; den waarn. burgemeester,
wethouder Jansen, en den luitenant-generaal De
Meester, gouverneur der residentie.
Prins en gemalin onderhielden zich met alle
autoriteiten en werden van de wachtzaal le kl.
af, waar het salonrijtuig stilhield, door den sta
tionschef, den heer Arnoldy, beueden naar de
vestibule geleid langs de rijen van vele nieuws
gierigen.
Baron Sirtema van Grovestins werd uitgenoo-
digd plaats te nemen in het galarijtuig uit de
Koninklijke stallen, waarmede de leden der kei
zerlijke familie naar het paleis werden geleid,
waar zij gedurende hun verblijf apartementen
betrekken in het Prinsessen-kwartier.
Ex-President Roosevelt.
Het staat thans vast dat de heer Roosevelt op
Zondag a.s. 1 Mei een bezoek zal brengen aan de
Nationale Bloemententoonstelling te Haarlem.
Roosevelt is voornemens bij zijn bezoek aan
Delft, op a.s. Zaterdag, de Nieuwe Kerk en den
Koninklijken Grafkelder te bezichtigen.
Snellere postdienst.
Het bericht van Reuter, dat blijkens mededee-
ling van de South-Eastern and Chatham-Spoorweg
Maatschappij de nachtpostdienst naar Nederland
over Queensborougli-Vlissingen met ingang van 1
Mei één uur zal worden versneld, behoeft in zoo
ver aanvulling, dat het uur van vertrek uit Londen
ouveianderd is gebleven, doch dat de versnelling
uitsluitend is verkregen door vervroeging en ver
snelling van den posttrein op Nederlandsch grond
gebied. Door dezen trein niet als tot dusver
achter den Noord-Duitschen trein van Vlissingen
te doen vertrekken, doch tusschen den Zuid-
Duitschen en den Noord-Duitschen mailtrein in,
alsmede door den trein te doen rijden, zijn de
Nederlandsche Staatsspoorwegen er in geslaagd
den trein, die thans te 9.45 te Amsterdam W P.
aankomt, reeds ten 8.58 aldaar te doen aankomen.
(N. R. Ct.)
Statenverkiezingen.
ZUID-HOLLAND. De vrijz.-dem. vereenig. te
Dordrecht heeft besloten de candidatuur van bur*
