Dagblad voor Schiedam en
33ste Jaargang.
Woensdag 25 Mei 1910.
No. 9722.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
Hoogere Burgerschool
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen en
kost voor bchiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTEBSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bik
1 g k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Wegens den H. SACRAMENTSDAG zal
de NIEUWESCHIEDAMSCHE COURANT,
Dagblad voor Schiedam en OmstrekenDon
der dag-avond niet verschijnen.
INSPECTIE.
over de
Verlofgangers der Militie.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen ter kennis van belanghebbenden
dat de inspectie over de alhier gevestigde ver
lofgangers der militie te land, zal plaats hebben
op DINSDAG 14 JUNI 1910, des morgens
le 9' j uren, op het terrein achter het gebouw
ïde St. Joris Doele", aan het Doeleplein
dat aan voorschreven onderzoek behooren deel
te nemen, en daartoe mitsdien bij deze worden
opgeroepen om op bovengemelden tijd en plaats
te verschijnen, al de verlofgangers der
militie te 1 a n d, die in het genot gesteld zijn
tan onbepaald verlof, ongeacht de lichting
Waartoe zij behooren, met uitzondering van hen
die om een of andere omstandigheid vergunning
hebben verkregen bedoeld\onderzoek te ondergaan
}n November of December van dit jaar
die in dit jaar uit anderen hoofde dan krach
tens eene strafbepaling onder de wapenen zijn
geweest of die bestemd zijn om dit jaar krachtens
art. 108 of art. 109 der Militiewet 1901 onder de
Wapenen of in ioerkelijken dienst te worden
geroepen
die bestemd zijn om in dit jaar voor herhalings
oefeningen onder de wapenen te komendeze
cpaling is niet van toepassing op de verlofgangers
°Un wie is vergund om eerst het valgend jaar tot
jet houden van die oefeningen onder de wapenen
te komen.
die in dit jaar bestemd zijn om bij de Land
weer over te gaan of reeds daarbij zijn overgegaan
die krachtens art. 113 der Militiewet 1901 van
hen werkelijken dienst zijn ontheven of die krach
tens art. 114 dier wet in het genot zijn van
Uitstel van eerste oefening of van verblijf onder
he wapenen.
Ten einde mogelijken twijfel weg te nemen
wordt nog medegedeeld dat ook ter inspectie
moeten opkomen de miliciens, aan wie vergunning
js verleend om zich buiten's lands op te houden,
enzij hun tegelijkertijd of afzonderlijk vrijstelling
uitstel van de inspectie tot een nader tijdstip
ls verleend. y
Voorts worden de verlofgangers
opmerkzaam gemaakt
o. dat zij. volgens art. 127 der Militiewet 1901,
nj3sPe£tie behooren te verschijnen IN UNIFORM
rn«r en voorzien van de kleeding- en uit-
stingstukken, hun bij het vertrek met verlof
\pi-i eJ>e8even, van hunne zakboekjes en van hunne
venofpassenen
wf i dat ZÜ> volgens art. 117 der genoemde wet,
alloGn Seacht on(ter de wapenen te zijn, niet
zoor fedwende den tijddien het bedoeld onder-
duurt, maar in het algemeen, wanneer zij
uniform zijn gekleedzoodat zij die ongeregeld-
,en plegen of zich aan misdrijven schuldig
naken bij het gaan naar de plaats
°°t het onderzoek bestemd, gedu-
h e, hetonderzoek en bij het'naar
Jongelieden uit Nederl. gemeenten, waar eene
Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus be
staat, worden niet toegelaten, tenzij zy zich
metterwoon te Schiedam vestigen.
De Directeur
M. HORN.
NOORWEGEN.
'D>e Voorzitter van het Noarweegsche Nobel-co-
mité, de voormalige (minister van Staat en minister
van Buitenlandsche Zaken, Löevlene, heeft het
in het avondblad van het „Dagblad" over de
aan keizer Wilhelm toegeschreven uiting tegen
over dien Franschen minister van Buitenlandsche
Zaken, betreffende de oprichting van een vre-
desverbond tusschen alle Europeesche staten. Mi
nister Löevlene zegt in zijn artikel:
■Afgaande op de thans gepubliceerde korte be
richten, is het nog niet duidelijk, wat de keizer
bedoelt, of hij bedöelt, dat de Europeesche sta
ten zich moeten organiseeren in dier voege, dat
zij de verplichting op zich nemen onderling' Vrede
te bewaren en den vrede te handhaven, indien
iemand dien verstoren wil, of dat het beginsel
der staten in het algemeen ten doel moet hebben,
het bevorderen van vrede en beschaving1. Onder
stellen wij nu, dat 'de keizer 'de welkome gelegen
heid gebruikt o-'m de Fransche reigeering direct en
vertrouwelijk mede te deelen, dat men nu moet
beginnen te denken aan de organisatie van den
Europeeschen vrede, dan is dit d'es te gemakke
lijker te begrijpen, omdat hij juist te Berlijn met
Iloosevelt gesproken had, die in zijn Nobel -rede
voering te Christiania, soortgelijke denkbeelden
ontwikkeld heeft. Men mag nu als vobï de hand
liggend aannemen, dat de beide tVpisch-moderne
menschen in den loop van het gesprek, gemeen
schappelijke denkbeelden gevo'nden hebben, waar
aan de keizer nu ook op zijn manier uitdrukking
gegeven heeft. Daar tot nog toe dit denkbeeld
door de groote meerderheid der politici gewooon-
üjfc als een onpraktische utopie aangezien weid',
is het een merkwaardig erl nieuw 'teeken des tijds,
dat de meest moderne politici van onze dagen,
daarover praktisch gaan discussieeren.
'Niets is een grooter bewijs vorir het steed's
nicei en meer groeien van de Vredes-idee in
onzen tijd.
De iPoirte kan niet langer doof blijven voor de
stem van dat gedeelte der bevolking, dat haar
trouw gebleven is. Zij vraagt de mogendheden
middelen te beramen, die in staat zijn, een einde
te maken aan dezen toestand.
NICARAGUA.
Een telegram uit Bluefields meldt, dat gene
raal Lara, de bevelhebber van de rageerings-
troepen, krachtige aanvallen doet op de stelling
der tegenpartij bij Bluefields. De aanval dhr re-
geeringstroepen werd gisterenavond afgeslagende
artillerie vuurde den goheelen nacht dioor; heden
morgen wordt wederom tot den aanval overgegaan.
hueLonuerzoeK en b y het naar
fresw. k 6 r e n' te dier zake zullen worden
Reo-l volgens het Crimineel wetboek en het
lanri!0^"1 van kr'jgstucht voor het krijgsvolk te
Bel Semeld art. 117 toepasselijk verklaard,
zij nim"f .wI!den worden er op gewezen dat
gen 1 aoor persoonlijke KENNISGEVIN-
kerinnerd a*n dez0 iuspectie «uilen worden
behnnJS jiervan afkondiging geschied, waar liet
t, den 25sten Mei 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
RUSLAND.
Door de bij de Rijksdoema ingediende nieuwe
reglementen op de universiteiten wordt het werk
der boogescholen in alle deelen onder de controle
gesteld van een districtscurator; bovendien wordt
een rector gekozen dtooir den senaat der profes
soren, welke keuze door den minister moet wor
den goedgekeurd. Hij heeft de beslissing over
studentenvergaderingen en tier andere vergade
ringen. De taal, waarin onderwijs wordt gegeven,
is overal Russisch, behalve aan de universiteit
van Dorpat, waar de theologische faculteit ge
bruik mag maken van &e Duitsche taal; aan de
universiteit van Warschau mogen de colleges over
de Pioolscbe taal en literatuur in het PoolscK
gehouden worden. De bepalingen betreffende de
toelating der Joden blijven bestaan.
ARGENTINIë.
President Montt van Chili, en zijne gemalin,
zijn met de Chileensche minister van buitenland
sche zaken, oorlog en marine met de Transan-
dijnsche spoor te Buenos Aires aangekomen en
door president Figueroa Alcorta en de ministers
ontvangen.
Een groote menigte juichte ter eere van de
broederlijke verstandhouding tusschen Argentinië
en Chili. Voor Chileensche keurtroepen, die met
den president mee zijn gekomen, is in een ka
zerne te Buenos Aires kwartier gemaakt.
Uit Zurich wordt aan het Berliner Tage-
blat geseind, dat een geweldige lawine van de
Idzzo Pettano in de Tessino-Alpen is afgestort,
de dorpen Catto en Lurengo heeft bereikt en
eenige huizen vernield heeft. De bevolking is
zeer verschrikt.
Een Italiaansch eskader, onder commando
van admiraal Orestis, is te Antivari (Montenegro)
aangekomen. Er werden uiterst hartelijke toe
spraken gewisseld.
doelingen den grondslag van een enquete-voorstel
vormen.
De heer L o e f f schreef Troelstra's optreden
thans tegen dr. Kuyper toe aan het optreden
van dr. Kuyper tegen de werkstaking in 1903.
Spr. wil niet alles goedpraten wat door dr.
Ivuyper is gedaan, maar mr. Troelstra's overdrij
ving bewijst diens zucht om te vergelden. Bij de
socialisten hebben zich nu ook de vrijzinnige
fracties aangesloten. Dat is te verklaren uit Kuy
perhaat, uit verbolgenheid tegen den man, die de
liberalen, wellicht voor onafzienbare tijd uit het
regeeringskasteel heeft verjaagd.
Ook spreker erkende volkomen dat dr. Kuyper
heeft gefraudeerd in tact en beleid maar zijn eer
acht spreker beslist ongerept. Spreker kan die
overtuiging uitspreken met meer zekerheid dan
men wel zou denken. Maar evenzeer wilde spre
ker, die dr. Kuyper ter dege kent, toegeven dat
hij tegenstrijdigheden van karakter vertoont, die
werkelijk verbazingwekkend zijn en die men niet
gelooven kan in één en denzelfden persoon aan
te treilen, lot die karaktertrekken behoort een
kinderlijke naieveteit (beweging en gelach). Spre
ker is zoo sterk overtuigd als 't maar eenigszins
kan dat dr. Kuyper inderdaad van het bestaan
der »Lehmannetjes" niets afwist. Dr. Kuyper is
een man met een breeden blik, die alleen een
uitsluitend oog op de groote lijnen, maar de kleine
en fijne puntjes voorbijziet Bij 't afleggen van zijn
verklaring in de Kamer heeft dr. Kuyper naar
spr. s overtuiging zich geen voldoende rekenschap
gegeven van waar 't om ging. Dr. Kuyper zelf
oordeelt dat hij niet geheel vrij uitgaat Het on
geluk in deze geheele zaak is echter geweest dat
nu en dan bij zijn verklaring kleine onnauwkeu-
igheden zijn aan het licht gekomen, die, handte
geëxploiteerd, de stemming tegen dr. K. slechter
maakten. Maar ook spreker oordeelde dat aan
het eerlijk woord van dr. K., dat hij niets gedaan
heeft dat tegen zijn geweten strijdt, geloof behoort
te worden gehecht Het stemmen over een enqu
ête zou dus twijfel in zicli sluiten aan dat eere
woord dat voor spreker gelijk staat met een eed.
Geen der Katholieken zal dies vóór liet voorstel
stemmen. Het gebeurde heeft de achting der ka-
met vgfjarigen cursus to Schiedam.
cu^sn«gl!ten van ,eerlingen voor den volgenden
schrifteim0r ingewacht voor 15 Juni a.s.
datum ld f161 0PSaye van naam, voornamen,
voor ,]pGn P'aats van geboorte, de klasse, waar-
tot hedPnaweldiPg geschiedt en de school, waar
e'ken h; j8t on<terwijs werd genoten mondeling
en Donderdag van in bet
tegezetmfi'n °r«nd bedraagt voor kinderen van
van het m m f80- off 100.- naar gelang
bngen uit met reduct'e voor meer leer-
°uders of fde gezin voor leerlingen, wier
doch die ?lzor8frs .met in Schiedam wonen
Vo°r leei-wi o f zlJtl gevestigd f80.—
en weerreizen f 100.-. '6 gemeenten> die been-
ENGELAND.
Met het oog op foot bevel van 11 Mei 1.1.
betreffende den algrameranen rouw is gisteravond
bekend gemaakt, dat op verlangen van den ko
ning, He koningin en do koningin-moeder, d'e zware
rouw .zal duren tot 17 Juni en de* lichte rjouw tot
30 Juni, opdat het openbaar leven (niet Jijde door
het uitstrekken van den rouw over alle zomer
maanden.
TURKIJë.
In een mondelinge medcdeeling, gistellen door
de Porte aan do gezanten der mogendheden-pm-
tectoren gediaan, zegt zij dank voor het antwoord
der gezanten van 19 Mei, waaruit blijkt, dat de
Pcirte ran de mogendheden, inzake het afleggen
van den eed, hetzelfde standpunt innemlen. De
Parte vestigt die aandacht op de gevolgen, welke
het afleggen van den eed met zich brengt, Wel
iswaar, is de eed nietig, maar toch veroorzaakt
zij graote moeilijkheden, daar de MuzeJmansche
beambten hem weigeren af te leggen. Alle Tur
ken worden uit de openbare ambten geweerd.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag 24 Mei,
(Vervolg.)
De heer De Stuers oordeelde, dat in het
requisitoir van sprocureur-generaal Troelstra te
genover dr. Kuyper veel overdrijving schuilt
liet verband tusschen het ontvangen van geld
vooi de partijkas en de decoratie-verleening is
met bewezen en zal niet bewezen kunnen wor
den. Rest de aanwijzing van verdienstelijke da
den, om voor een decoratie in aanmerkino- te
kunnen komen. Maar dat is toch niet erg laak
baar. Geschiedt dit niet meer Wordt ook in
het leger niet, voordat een daad van moed, beleid
en brouw is verricht, een decoratie in uitzicht
gesteld Spr. beriep zich op de Memorie van
Toelichting van de Wet tot instellling der Oranje
Nassau-Orde, ten betooge, dat 't hier te lande
genjkt is, het stelsel, dat de weg wordt aan
gewezen, waarlangs een decoratie te verkrijgen
is. De juridische zijde van het enquête-voorstel
liet spreker onbesproken.
Na de pauze werd aangenomen met 58 tegen
'11 stemmen het wetsontwerp, houdende nadere
bepalingen ter bescherming van
trekhonden,
waai na het debat over het
enquête-voorstel Troelstra
werd voortgezet.
De heer C o 1 ij n verdedigde de antirevolution-
naiie partij nadrukkelijk tegen de beschuldiging
als zou die partij zich innerlijk bewust zijn, dat
dr. Kuyper niet zoo onschuldig uitgaat als zijn
vrienden hoopten. De antirevolutionnaire partij
heeft geen oogenblik gedacht de fouten van dr.
Kuyper te bemantelen en zij-erkent, dat ook dr.
Kuyper in deze zaak gefaald heeft en te kort is
geschoten aan omzichtigheid, beleid en tact.
De anti-rev. partij had eveneens gaarne gezien
dat dr. Kuyper bij zijn verdediging in de Kamer
groote zorgvuldigheid hadde betracht. Maar
tegenover dit alles staat dat nadat, dr. Kuyper
inlichtingen had verstrekt, het bij de partij vast
stond dat hij volkomen te goeder trouw was.
De stellige overtuiging voorts dat bij dr. Kuyper
van innerlijk verband tusschen de ontvangen gift
en de verleende decoratie geen sprake was en
die overtuiging heeft de zoo aangevallen houdum
der anti-rev. partij bepaald. Zoolang het ver
trouwen der partij in dr. Kuyper ongeschokt
bleef, moest elk onderzoek door hem zelf niet
verlangd, voor de partij onaannemelijk blijven
Voor ons zeide spreker is dr. Kuyper nog iets
meer dan voorzitter der Kamerclqb, dan partij
leider, 40 jaar lang van een groot deel van ons
volk, een man voorwien de A.-R. partij groote
waardeering heeft, welk gevoel voorschrijft geen
ongevraagd onderzoek op te dringen. Daarbij is
de A.-P. partij overtuigd, dat politieke nevenbe-
tholieke partij voor hare antirevolutionaïre vrien
den in geenen deele verminderd.
De heer Tydeman acht juridisch een enqu
ête geoorloofdvoor hem is slechts de vraag of
het staatsbelang hier een enquête wettigt. °Hij
beantwoordde die vraag bevestigend. Hij acht vol
komen blootlegging der feiten noodwendig. Het
is zeer wel mogelijk dat de Eereraad in 't geheel
geen uitspraak geeft, deze kan dus geen motief
tot het verwerpen der enquête leveren. De ernst
der feiten, de ontroering die zij hebben gewekt,
géven deze zaak een beteekenis, die des te groo
ter wordt naarmate men ze beter leert kennen.
Meer licht is een eisch van publieke moraliteit
geworden.
Reeds onder het ministerie-Kuyper zijn van de
rechterzijde nog wel klachten opgegaan over het
gebruiken van allerlei tusschenpersonen voor be
noemingen enz. Spr. protesteert er tegen dat het
stemmen over het enquête-voorstel wordt toege
schreven aan Kuyperhaat en partijbelang. °De
rechterzijde verdedigt met politiek oogmerk den
vroegeren leider, maar probeert de zaak uit het
oog te doen verliezen door een aanval te doen op
de linkerzijde.
De heer Oosterbaan acht het de taak dei-
linkerzijde de bewijzen te leveren voor wat men
beweert. Hij echter acht dr Kuyper's woord vol
doende, heeft eereraad noch enquête noodig. Spr.
erkent de onjuistheden in dr. Kuyper's verklaring,
maar heeft de heer Troelstra zich ook niet ver
gist in een datum
Spreker acht de geheele Kuyper-zaak een dooi
de sociaal democraten opgeblazen kwestie. Hij riep
den socialisten toe ïricht zoeveel mijlpalen op
als ge v\ilt, zij zullen altijd staan in de schaduw
van de eerezuil die Kuyper zich in 1903 heeft
opgericht."
De heer De Beaufort ontkent tegenover
den heer Lobman dat Kuyperhaat de linkerzijde
bezielt. Juist Kuyper heeft gezorgd dat de liberalen
de grootste overwinningen hebben behaald en
wel door zijn persoon. Maar spr. ooi-deelt dat dr
Kuyper met de eigenschappen bezit welke een
staatsman behoort te bezitten hij acht hem niet
S n de verleidingen, welke het hooge
S ?dt' Ee.n 'nan van zoo groote naieveteit,
SttJ H v.0" de.heeren Be J°ng en Loefl'isge-
- behoort niet op de ministersplaats.
-spreker s zienswijze in de zaak heeft geen wij-
ziging ondergaan, na de verdediging door de rech
terzijde.
Morgen 11 uur voortzetting.
Prins'Hendrik in Schotland.
'Reuter 'seint uit Londen, dato 24 Mei
IDe Prins-Gemaal der Nederlanden arriveerde
in 0e Firth of Forth, aan boord van liet pant-
serdiefcscbip „Heemskerck", komende van Shoer-
ness. Die Prins stapte te Keith aan wal en bezocht
verschicidjen belangrijke plaatsen.
F
