Buitenlandsch Nieuws.
bergplaats tot zijn beschikking te stellen; heelt
men juist te kennen 'willen geven, de versiering
niet te accepteeren. Met belangstelling ziet men
nu het verder verloop 'dezer kwestie tegemoet.
De De 1 ic 1 ub. Men schrijft uit 's-Gravenhage
djd. 3 Junii
Omtrent de Fransche zangeressen en actrices,
die voornemens zouden zijn, een vordering tegen
het bestuur dezer gemeente in te stelten, omdat
de politie hen belemmerd zou hebben in d'e uit
oefening van hun beroep, wordt nader gemeld,
dat bedoelde buitenlandsche personen zich ge*
wend hebben tot het Fransche consulaat alhier,
met hun bezwaren en dat de consul, de heer
Petitpied, naar aanleiding daarvan een onderhoud
heeft gehad met den hoofdcommissaris van po
litie, den heer Versteeg, waarvan het gevolg is
geweest, dat den artiesten voornoemd vergund
is, hun vak uit te oefenen.
Inbrekersbende gevat. In den nacht van
Dinsdag op Woensdag werd te Valkenburg en
omgeving op talrijke plaatsen ingebroken. Om
streeks middernacht trachtten de dieven hun slag
te slaan ten kasteete Oost. Na in de keuken een
zilveren melkkannetje ontvreemd te hebben, ko
zen de inbrekers, opgemerkt door het dienstper
soneel, het hazenpad. Thlans ging het op Val
kenburg af. Bij den adjunct-inspecteur der di
recte belastingen, den heer Sch/roeder, en hij Jem-
nekens, Tenrar, Stevens èri meer anderen werden
ruiten uitgesneden, deuren stukgebroken, en geld,
wijn, kistjes sigaren, ft le er en en allerhande voor
werpen weggekaapt.
De adjunct-inspecteur had spoedig onraad in
zijn huis ontdekt, loste eenige revolverschoten
en dreef de kerels op de vlucht in de richting
van Houthem. Terwijl de schelmen in hotel Ste
vens hun bedrijf trachtten voort te zetten, begaf
de adjunct-inspecteur zich naar den brigadecom
mandant der marechaussee. Terstond toog de ge
hoede briagde per rijwiel in alle richtingen op
't pad, om de dieven te kunnen inpikken. Mare
chaussee Michiels, in de richting "Houthem pedde
lende, ziét in het voorbijgaan van hotel Stevens
de deur geopend. Hij gaat naar binnen, ziet op
oen biljart allerhande goed liggen, door de in
brekers daar voorloopig neergelegd, kijkt overal
rond, maar bespeurt niemand. Buiten gekomen,
vernoemt hijl van een buitenstaand man, dat pas
een drietal kerels het huis kwamen uitgevlogen.
Marechaussee Michiels zette terstond de kerels
achterna, hield ze staande en bracht ze alle drie
naar de kazerne te Valkenburg.
Tal van breekwerktuigen,'ijzers, een 40-tal sleu
tels, bijlen en verder ontvreemde voorwerpen wer-
deh in hun bezit gevonden. Een van de aange
houden kerels heeft reeds 3 jaar gevangen ge
zeten, wegens diefstal in België, waar hij te Ver-
viers nadien, volgens opgave van de Belgische
justitie, wederom groote diefstallen had gepleegd.
Een goede vangst dus, die den marechaussee
Michiels en de géfieele brigade tot eere strekt.
(L. K.)
De reis van de «Pourquoi Pasf De
ïPourquoi Pas het schip, waarop dr. Jean
Charcot zijn ontdekkingsreis naar de Zuidpool
streken ondernam, is in de haven van Guernsey
aangekomen.
Dr. Charcot, de commandant van het schip,
vertelde aan een medewerker van de Matin",
dat de tocht goede resultaten voor de wetenschap
heeft opgeleverd. In December 1908 van Punta
Arenas, de zuidelijkste bewoonde plaats van Zuid-
Amerika, vertrokken, werd allereerst naar het
eiland Décepton, een van de zuidelijke Shetlands-
eilanden, gevaren. Daarna bereikte men Port
Lockroy, waar de kaarten en documenten, aldaar
door de ïFrangois" achtergelaten, gevonden werden.
Vandaar werd een verkenningstocht ondernomen.
In de kust van het Petermann-eiland werd een
den magistraten verscheiden toetsen aan, die
nog half vochtig zijn.
„Zie, rnijnheeren", sprak ik, „zooeven, ter
wijl twe in het eerste vertrek waren, heeft iemand
eenige toetsen dezer piano afgewasschen. Die
toetsen hebben vingerafdrukken moeten drar
gen, en het individu, dat gespeeld heeft, moet
al eens meer met dé justitie wat uitstaan
gehad hebben; zijn vingerafdrukken moeten te
Scotland Yard aanwezig zijn. Zijn medeplichti
ge moet dus zooeven die onthullende sporen
opgemerkt, en in zijn angst heeft hij, in stede
van alles op zijn plaats te laten blijven, liever
die sporen doen verdwijnen. Te erger voor
hem.'"
Onder het spreken zet ik mijn onderzoek in
het salon voort, en ik ontdek eindelijk een
porceleinen pot, die water inhoudt. Dat water
is blijkbaar afkomstig van een groote vaas.
waarin verflenste bloemen steken. Ik kijk
scherp toe... die stengels zijn geknakt, er is der
halve met overhaasting gehandeld.
'Ik wend mij derhalve tot de magistraten
met de w,oorden: „Er moet nu nog uitgemaakt
of de medeplichtige Marie of Joe Bird is! Wacht
mij hier."
Ik ga uit en stol een snel onderzoek in de
buurt in. Een uur is voldoende. Ik keer terug
en de magistraten, die vertrouwen in mij heb
ben, wachten geduldig.
„Ik ben er achter", zei ik. „Laat Joe Bird
binnenkomen, hij is het.
kleine inham ontdekt, die zeer geschikt was, om
er te overwinteren. Men was daarmede zeer in
genomen, want al was de zee nog geheel vrij,
men moest aan den tijd denken, dat zij weldra
een onafgebroken ijsvlakte zou wezen, die de
sPourquoi Pas in haar vaart zou stuiten. Nu
die baai eenmaal ontdekt was, werd de tocht naar
het Zuiden voortgezet. Zij ontdekten toen de
Mathabaai, zagen het eiland Adelaide terug en
voeren op een afstand van drie of vier mijlen
Alexanderland voorbij.
Maar reeds waren zij in het Poolgebied door
gedrongen men moest toebereidselen voor de
overwintering maken en de vPourquoi Pas?"
keerde naar het Petermann-eiland terug.
Na de overwintering keerde het schip, welks
voorraad steenkolen bijna uitgeput was, terug
naar het eiland Deception, waar het van Noor-
sche kabelvisschers ongeveer 100 ton levensmid
delen en steenkolen overnam. Hierna werd de
ontdekkingsreis voortgezet, tot 'n muur van bankijs
het schip belette zijn tocht te vervolgen. Het was
genoodzaakt langs dien muur van ijs tusschen
den 69sten en 71sten graad Zuiderbreedte tot den
124sten graad Westerlengte te varen.
Na nog het eiland Peter I uit de verte gezien
te hebben, stevende de nPourquoi Pas naar
Punta Arenas terug.
Nederlanders in Natal. De heer Jac.
Spoelstra te Fort Louis in Natal schrijft aan „Neer-
landia"
Jaren geleden zette zich een tamelijk groot aan
tal families neder aan de kuststreek rondom Stan-
ger. Zij kregen van de Natalsche regeering honderd
Engellsche akkers grond en een leemen hut. Vele
dezer 'inkomelingen, vermoedelijk uit de provincie
Gelderland en Overijsel afkomstig, waren harde
werkers. Misoogst en onbekendheid met het tro
pisch klimaat langs de kust en het ontbreken van
een goede markt (Durban was toentertijd van wei
nig beteekenis als marktplaats) maakten eenigen
mismoedig en dezen verspreidden zich over Na-
tal. Sommigen gingen naar Greytown en Pieter
Maritzburg, waar Hol lands ch werd gesproken,
maar hunne afstammelingen hebben feitelijk niets
Hollandsch meer. Door huwelijken met 'de nieuwe
inkomelingen die óf Engelsch waren óf Engelsch
spraken, zijn zij zelf allemaal verengelscht. Hier
en daar vindt men nog ouden van dagen, die nog
zuiver Hollandsch spreken. Zoo iemand ontmoet
men echter hoe langeT hoe zeldzamer. Doch hoe
goed doet het iemand dan zijn moedertaal weer
eens zuiver te hooren spreken.
En Wat is er nu over van de andere kolonisten
of Settelaars Zij stichten Nieuw-Gelderland, nu
New-Geuklerland genoemd, en een plaatsje Does
burg. Hun namen zijn bijna alle verbasterd. Van
der Plank en Van der Wagen zijn nu Vanderplank
en Van.dorwa.gcn. Van 'de zonen en kleinzonen der
inkomelingen zijn velen in Gouvernementsdienst
gegaan. Zij kennen geen of heel weinig Hollandsch,
en wanneer zij op verlof gaan naar „Home", dan
wordt daar Engeland mee bedoeld. Toen iemand
zich onlangs aan mij bekend maakte als Abr.
Wenderhowen, en ik hem verzocht mij zijn naam
kaartje te geven, bleek het dat zijn eigenlijke naam
Van der Hoeven was. Hollandsch sprak hij niet;
alleen wist hij zich, evenals President Róosevelt
nóg een enkel wiegeliedje te herinneren; al hét
andere Hollandsch was hij vergeten.
En nu de vraag, die misschien andere leden
van het A. N. V. of in de redactie beter kunnen
beantwoorden dan ik, en wel dezeHoe komt
het dat deze zonen en kleinzonen van Neder
landers dn den vreemde de taal hunner vaderen
vergeten? Men zal geneigd zijn te antwoorden:
door hun omgang met Engelsch sprekenden en
door gemis aan omgang met taalgenooten. Maar
dat is besbst niet zoo: de Duitschers in Wart-
burg, Nieuw-iHannöver, Lunenburg en andere 'plaat
sen spreken Engelsch, doch hun huis en omgangs
taal is Duitsch. Bovendien sprek'en de meesten
beter Jlollandsch dan vele Afrikaanders. De afge-
Joe verschijnt langzaam, zijn rol uitstekend
spelend. Vimkant, met de verrassing van een
plötselingen vuistslag, doe ik hem de vraag:
„Maakt uw vriend de pianómeester Wirmson
het nóg altijd góed, 'oudé jongen."
Joe Bird verbleekte, ik voelde, dat hij ont
wapend was en ging voort:
',,'t Is een charmante man, die Wirmson, en
hij schijnt erg verzot te wezen op onze gevan
genissen. Dat zaakje van valschheid in geschrif
ten, waarvoor hij in 1900 twee jaar kreeg, schijnt
niet veiel te hebben geholpen."
Joe Bird's gezicht was loodkleurig. Ik stond
op en 'mijn hand op Joe's schouders leggende,
voegde ik hem toe:
„Gij moet mij naar Scotland Yard volgen,
ouwe jongen, en gij zult daad op Wirmson
wachten. En dan moet gij hem zeggen, dat het
onvoorzichtig is, een piano te probcd'en, wan
neer men een moord bedreven en zijn vingers
vol bloed heeft. Maar hij zal h!et recht hebben,
je te antwoorden, dat het evenzeer onvoorzich
tig is, die piano toetsen schier onder de oogen
der magistraten af te vegen. Joe Bird, dief en
moordenaar, ik neem u in arrest."
De rampzalige liet zich de handboeien aan
doen. Twintig minuten later legde hij' te Scot
land Yard de volledige bekentenissen af. Hij
had inderdaad zijn meester gedood,- met mede
plichtigheid van den pianómeester. Dienzelfden
avónd nog werd deze gearresteerd en kort daarna
weiden beide schurken gehangen.
vaardigde voor Vrijheid in 't Natalschó Parlement
heeft daar tot groote verbazing Hollandsch ge
sproken. Hij is van Duitsche afkomst. Er moet een
fout zijn, zooals de Boeren zeggen. Doch waar?
Telefonisch 'h a r t-o n de r z o ek. „Daily
Mail" meldt, dat een dokter op Wight in het bij
zijn Van drie andere leden der medische faculteit,
telefonisch een dame te Londen 'hef hart onder
zocht heeft. Ondanks den afstand van 160 K.M.
waren 'de harttonen duidelijk te hooren. Aan de
telefoon te Londen was een stcthoskoop (het
gewo'ne ausculteer-instrument, Waafvan de g'enees-
heeren zich bedienen) verbonden.
'V e s t e n V o o r h een en t h a n s. Slechts wei
nig mannen van tegenwoordig, schrijft een En
gelsch 'modeblad voor heeren modes, vermoeden,
hoezeer 'ze in hun kleeding den invloed ondervin
den van den Engelschen koning Karei II, want
Karei II was het, op wien de invoering van het
vest als dagelijksch kleedingstuk terug gaat. Zoo
ten iminste meldt Pepvs in zijn dagboek, den
16en October 1666. De koning verklaart, dat hij
besloten is, een nieuwe mode in te voeren, die
hij nooit meer veranderen wil." En spoedig daarna
heet ihet: „Heden deed Karei II voor het eerst
zijn vest aan; het is een zeer mooi en praictisdh
kleedingstuk."
'Reeds Vroeger waren nu en dan vesten ge
dragen, maai' dat waren zeldzame uitzonderingen.
Toentertijd waren de vesten zeer kostbare kunst-
weiken, mèest iwit atlas, waarin goud geWeven
waskostbare stiksels sierden ze. De vesten, die
EdtuaiiJ VIII, de pas overleden koning van Enge
land droeg, onderscheiden zich van die zijner
voorgangers, doordat zij toonbeelden van eenvoud
zijn, haast altijd uit één stof 'vervaardigd en meest
volkomen in overeenstemming met de overige
kleedlimg. De nieuwste mode is tegenwoordig de
onderste knoop aan het vest los te laten, wat een
indruk van onverschillige élégance moet geven.
Tiet hakken van brood langs elec-
t'rischen weg. Met dit vraagstuk houdt men
zich sinds vele jaren bezig en ondanks de talrijke
procédés, 'die men beproefd heeft, is het electrisch
bakken van brood nog niet "in zwang in Frankrijk.
Intusschen is er geen gebrek aan toestellen met
clectriisch© radiators, geschikt vóór de verhitting
van bakkersovens.
Men imag evenwel betwijfelen, dat dit altijd
zoo zal blijven, want al interesseert de Fran
sche bakkerswereld zich nog niet voor deze wijze
van verhitting, ofschoon men zich tegenwoordig
gemakkelijk den benoodigden stroom kan verschaf
fen, deze manier om brood tè bakken is sind's
kort in practijk gebracht in bet ZwitseTsche stadje
Kerns, waar de electrische stroom goedkoop ver
krijgbaar is.
De gebruikte oven is van het volmaaktste sy
steem; lang ongeveer 2.40 M. bij een breedte
van 1.20 M. Deze oven kan in één keer 100
pond brood bakken, aan brooden van 1 en van
3 pond. De buizen, waarin de weerstanden zijn
aangebracht, welke de warmte leveren, zijn 42
in getal en liggen aan de basis van het gewelf.
Men ihieeft maatregelen genomen om de warmte
te Verdteelen in o v er eens temm i n g met de meer
dere of mindere afkoeling in de verschillende
d'eelen 'van den ovenen zoodoende wordt er min
der stroom en warmte toegevoerd naar het ach
terste gedeelte van den oven. In twee uren wondt
de gewenschte temperatuur voor het bakken ver
kregen; in twaalf uur kan men acht ovens vol
bakken ten de kosten van verhitting komen op
ongeveer 8 centimes per pond brood. J
(„Vraag en Aanbod").
FRANKRIJK.
PARIJSCHE KRONIEK.
(Fan onzen Parijschen correspondent.)
De heer Jacques Piou, de onvermoeide strijder
en president-generaal der sAction liberale popu
laire" hield Zondag 29 Mei, voor dat de nieuwe
Kamer hare werkzaamheden ging hervatten, te
Albert (Somme), eene belangrijke rede waarin
hij een zeer gelukkige formule vond om de nog
slecht bekende conditiën uit te drukken, waaron
der de laatste Kamerverkiezingen hier hebben
plaats gehad hij sprak over de kracht van den
wederzijdschen steun, waardoor de minderheden
der oppositie niet door een gezamenlijk terrein van
strijd te kiezen de overwinning van zekere ideeën>
plotseling gerypt, zooals de evenredige vertegen
woordiging, met de scrutin de listeen de vrijheid
van onderwijs, hebben mogelijk gemaakt.
De heer Piou begon met het Comité van Al-
bert geluk te wensehen mét zijn prachtige organi
satie en het onverwachte succes in het arron
dissement van Péronne op den naam van den heer
Parsy, een vriend van den eersten graad, behaald
die met ontplooide katholieke banier strijdende,
10.800 stemmen verkreeg. Hij dringt opnieuw
aan om zich te vereenigen. Vele onzer zwaarste
nederlagen vonden hun oorzaak in den tegenstand
onzer vrienden om zich te organiseeren vele on
zer nieuwe overwinningen daarentegen verklaren
zich juist door onze organisatie. Op dit punt zyn
de verkiezingen van 1910 een kostbare les. Doch
de verkiezingen hebben een hoogere, namelijk
een staatkundige bekentenis van groote gevolgen.
Zij duiden het einde van het oude systeem en
het begin van een nieuw tijdperk aan. Zij zijn
de verkiezingen der bevrijding van het bloc, dat
eene scheuring bekwam welke zich voortdurend
gaat vergrooten. Wat geëindigd schijnt, dat is
die kwetsende sectaire staatkunde der laatste
twaalf jaren. Wanneer een volk weder dorst
naar vrijheid en gerechtigheid begint te gevoelen,
dan blijft het niet halverwege staan. Men zegt
dat de verkiezingen duister waren ik vind ze
klaar en duidelijk. Leest slechts de officieele
statistieken De Evenredige Vertegenwoordiging
heeft 5 millioen stemmen verworven, de admi
nistratie-hervorming bijna evenveel en de vrij
heid van onderwijs telt 398 voorstanders. On-
noodig u te zeggen dat deze drie belangrijke za
ken zelf de hoofdpunten van ons programma uit
maakten en wij ons dus met recht over dit succes
mogen verheugen. Wij hebben met niemand coa
litie gevormd doch alleen wilden wij het ergste
kwaad bestrijden en ik ga u zeggen wat wij
gedaan hebben. Overal waar zich een candidaat
voordroeg welke onze opinie deelde of er het dichtst
nabij kwam, hebben wij hem onderstend zonder ons
met de kleur van de vlag te bemoeien. Waar wij de
minderheid uitmaakten, hebben wij ze als kracht
van wederzijdschen steun aangewend en aldus
in menig geval een candidaat bevorderd die het
op vele punten van ons program met ons eens
was. Wij hadden geen partij voor candidaten,
welke onze tegenstanders zijn, te nemen en dat
hebben wy ook niet gedaandoch het was ons
niet verboden om partij voor onze ideeën te kie
zen en dat was het wat wij gedaan hebben.
Wanneer wij de hoofdpunten van ons program
door een politieken tegenstander verdedigd zagen,
hebben wij ons niet afgevraagd of het een so
cialist unifié een radicaal socialist of een repu
blikein wasdoch voor hem gestemd, ten einde
dat te bevorderen wat wij zelf voorstanden. Is
dat geen logisch en eerlijke wijze om aan zijn
idee getrouw te blijven Zoo verontwaardigt zich
het radicale bloc dat wij, zoo handelend, soms
voor de vijanden van den eigendom zouden ge
stemd hebben. Heeft het blad met zijn helpers,
van welke nuance ook, niet samen gespannen om
de goederen der Congregatiën en der Kerk te
confiskeeren 1 Hebben niet allen de hand op het
eigendom zelfs het meest heilige gelegd Ik be
wonder inderdaad de deugdzame verontwaardiging
dezer zedemeesters van hoogen rang, die de handen
nog vol hebben van wat zij aan de geestelyke
ordens en de priesters ontroofden.
En nu, vrienden I zoo riep hij aan 't einde
van zijn belangrijke rede, aan het werkOrga
niseert en vereenigt je, ontwikkelt je dagbladen,
vermenigvuldigt je vergaderingen en bijeenkom
sten, volmaakt je sociale werken. Men zoude zijn
tijd niet begrijpen, indien men de economische
beweging welke ons land ondergaat, niet mede
maakte en haar haren wettigen weg niet trachtte
te doen volgen, door hare krachten te leiden. Een
nieuwe tijd vangt waarschijnlijk aanmaakt je
klaar om een nieuwe partij te vormen 1 Wat ons,
uwe afgevaardigden aangaat, wij zullen onzen plicht
doen met de uitvoering der door het land ge
vraagde hervormingen te eischen en in de eerste
plaats, zij die al de anderen in zich bevatde
kieshervorming. Weest verzekerd, dat wij ons
niet om den tuin zullen doen leiden. De R.P. per
departement dadelijk, als het eerste artikel van ons
programma. Daar hangen als de anderen vanaf.
Dat de geslepenen combinaties en perfidies ver
zinnen, wij zullen recht den weg naar het doel
volgen welke ons de volkswil heeft aangewezen.
De rede heeft een grooten indruk gemaakt.
In het Palais-Bourbon was sedert Maandag 30
Mei wat beweging beginnen te komen en 1 Juni
ving de nieuwe Kamer hare werkzaamheden aan
door het vormen van een voorloopig bureau, waar
van de dossiers der verkiezingsoperatiën voor
het valideeren der gekozen afgevaardigden
een eerst en belangrijk gedeelte uitmaakt.
Deze eerste zitting werd door den oudsten
der leden, dat weder de nog steeds moedige
liberale afgevaardigde, de heer Louis Passy, was,
gepresideerd, terwyl de zes jongste Kamerleden
hem als secretarissen assisteeren. Nadat de
Kamer tegen 2 ure met een stroom van afge
vaardigden gevuld werd, waaronder meer dan
200 nieuwelingen, en een ieder zijn plaats gevon
den had, wat nogal met leven en drukte gepaard
ging, beklom de 84-jarige president met nog vaste
stappen zijn zetel en begroette de vergadering
met zijne gewone welsprekendheid. Ik had deze
zitting, zoo zeide hij, met een gelukkige kennis
geving willen openendoch eenige dagen geleden
heeft het noodlot onze marine door een onver
wachte ramp getroffen, zij die al zoo bij herhaling
zware slagen ondervond. Frankrijk betreurt het
verlies van zijn beste zonen, die in de diepe der
onverbiddelijke zee begraven werden. De dood
doet ons duur de overwinningen der wetenschap
betalen doch de wetenschap met hare uitvin
dingen en de daarbij ontstane gevaren, werken
toch mede de Fransche staatkunde van vrede,
welke ook die van Europo geworden is, te schra
gen. Het uur is in onze geschiedenis geslagen
dat zich, door den wil van 't algemeen stemrecht,
eene evolutie bij onze republikleinsche instellingen
voorbereidde. Met 200 nieuwe afgevaardigden te
benoemen, heeft het getoond niet gerust te zijn
en dat 't vermoeid van de laatste parlementaire com
binatiën, een nationaal consult verlangt. De ver
kiezing bij arrondissementen is veroordeeld en de
evenredige verkiezing heeft de openbare meening
bekoord. Doch zij kan niets ten goede veranderen,
indien niet alle partijen inzien, dat het de wetten
niet alleen zijn welke de vooruitgang bij de de
mocratie verzekeren doch dat het voornamelijk
