Mr. J. C. VON BRIEL SASSE.
De uitslag der verkiezing van een lid der Provinciale Staten
in het Kiesdistrict Schiedam, wegens periodieke aftreding
van den heer Mr. J. C. Von Briel Sasse, is als volgt:
Gekozen:
Verspreide berichten
Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
STEMDISTRICT j
I.
Stadhuis.
II.
Doele.
III.
School
Broemeld
IV.
Gun. lot
Buiteiih.w.
V.
School
Dwarsstr,
lethel ei
Spaland.
Oierschle.
Totaal
Aantal kiezers
1015
803
549
768
917
285
589
4926
Uitgebrachte stemmen
713
576
386
503
579
217
319
3293
Van onwaarde
12
7
5
6
7
3
8
48
Geldige stemmen
701
569
381
497
572
2-14
311
3245
Volstrekte meerderheid
1623
Mr. J. C. Von Briel Sasse (A.R.
540
385
260
319
354
190
291
2339
P. de Bruin (S.D.A.P.)
161
184
121
178
218
24
20
906
De reis van den Koning naar Londen is een
uiting van de gevoelens van smart, die in Spanje
door den dood van koning Eduard zijn opgewekt.
Verder maakt de Koninklijke boodschap mel
ding van onderhandelingen met het Magzen, om
de verschuldigde genoegdoeningen en waarborgen
te verkrijgen. Spanje gaat voort, in ruime mate
samenwerkende met Frankrijk zijn medewerking
te verleenen aan de hervormingen.
Gisteren hadden te Montigny, een dorpje
nabij Lens, in het noorden van Frankrijk, in 't
departement Pas de Calais, op ongeveer vijf uur
afstand van de Fransch-Belgische grens, onge
regeldheden plaats. Franschen en Belgen raak
ten met elkander slaags. De aanleiding was de
volgende Vier Belgen daagden de Fransche be
volking uit, waarop de gendarmes de Belgen
arresteerden, die de bevolking wilde lynchen.
De opgewonden menigte plunderde een herberg
en drie huizen van Belgentoen werden negen
van de plunderaars aangehouden. Het parket van
Bethune gaf bevelschrift tot de gevangenzetting
van de negen personen, maar de bevolkng ver
zette zich tegen het vertrek van den trein, die de
Fransche gevangenen zou wegvoeren. De bevol
king plaatste barrières op de mils, zoodat de
trein moest terugkeeren. Het verkeer was ge
stremd. De bevolking is zeer verbitterd op de
Belgen. Een aantal Belgen, die voor uitbarsting
van.de vijandige gevoelens der Franschen vreezen,
zijn vertrokken. Drie brigades gendarmerie zor
gen voor handhaving van de orde.
Naar uit Brussel gemeld wordt, zal binnen
kort het huwelijk van prins Victor Napoleon met
prinses Clmnentine, de jongste dochter van koning
Leopold dCT1 Belgen, worden voltrokken.
De prins vertrekt dezer dagen naar het kasteel
Moncalferi bij Turijn, het verblijf zijner moeder,
prinses Marie Clotilde.
Prinses Clementine wordt aldaar verwacht op
het einde der maand.
Het huwelijk zal echter, volgens de Brusselsche
bladen, niet in Italië maar te Brussel plaats
hebben.
De beweging ten gunste van den boycot
breidt zich in Turkije uit. Men verzekert dat de
Porte zich gunstig gezind toont voor een confe
rentie over de Kretenszer kwestie. De gouver
neur Weigert het exequatur aan den consul van
Griekenland te Serrés.
Men leest in de Berliner «Lokal Anzeiger"
dat de Keizer een telegram heeft ontvangen,
meldend dat het Syrische Weeshuis te Jeruzalem
een prooi der vlammen is geworden. Meer dan
duizend weezen zijn voorloopig gehuisvest in de
lokalen der stichting van keizerin Augusta-Victoria
op den Olijfberg.
Uit Serajevo wordt gemeld, dat op 't oogen-
blik dat de gouverneur van Bosnië in den konak
terugkwam, na de opening van den Landdag, een
socialist, genaamd Dugdan Karajio, vijf revolver
schoten op hem lostte zonder hem te treffen en
zich vervolgens zelfmoordde. De gouverneur is
gezond en wel. Hij verliet het rijtuig waarin hij
zich bevond en begaf zich te voet naar den ko
nak.
Het antwoord van den H. Stoel op de stap
pen door de Duitsche regeering ter zake van de
encycliek te Rome gedaan, is Dinsdagavond te
Berlijn ontvangen. De sNordd. Allg. Zeit," zou 't
waarschijnlijk gister-middag publiceeren. De nota
bevat een uitdrukking van spijt, verwekt door de
onverwachte uitwerking der encycliek. Het Vati-
caan belooft, dat de encycliek niet door de Duitsche
bisschoppen zal gepubliceerd worden.
Aan de Parijsche «Matin" wordt uit Madrid
gemeld, dat de regeering heeft geantwoord op
het protest van het Vaticaan door een nieuwe
nota, waarin zij uiteen zet, dat het decreet be
treffende de afwijkende eerediensten is een zuiver
binnenlandsche aangelegenheid, 't Gaat alleen om
de toepassing van een artikel der Grondwet dat
in geen enkele betrekking staat tot het concordaat-
Tengevolge dier nota zou de verhouding tusschen
Spanje en het Vaticaan nog meer gespannen zijn.
Uit New-York wordt aan de «Matin" ge
meld Het Beroepshof heeft onvoldoende bevon
den de aanklacht der gebr. VVrigt tegen Paulhan
en Curtiss ter zake van het namaken van hunne
brevetten.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag i5 Juni.
(Slot).
N ederlanderschap.
De heer D u y s trok zijn amendement in.
Het amendement-de Kanter werd met 41
tegen 17 st. verworpen.
Besloten werd voorts om nog verschillende klei
nere ontwerpen aan de agenda toe te voegen, aan
de orde komende na de behandeling van de oc
trooi-wet.
Bij de voortzetting van de behandeling der wij
ziging van de wet op het Nederlanderschap, werd
een ander amendement-Duys verworpen met 59
tegen 6 stemmen.
Het wetsontwerp werd daarna zonder hoofde
lijke stemming goedgekeurd.
Hierna werd behandeld een suppletoire Indische
begrooting voor 1910 betreffende een reorganisatie
van den geneeskundigen dienst in Indië, waarbij
de heer Schaper in het licht stelde dat het
met den burgerlijken geneeskundigen dienst in
ndië nog verre van in orde is en dat de regee
ring te schriel is in hare middelen om daarin
verbetering te brengen. Of door het onderhavige
ontwerp verbetering in den toestand zal worden
gebracht staat nog te bezien. Spreker's indruk is
dat er meer geld zal worden besteed aan ambte
lijken rompslomp vooral door de instelling van een
hoofdinspectie, welke het ontwerp beoogt, dan aan
oprichting van meerdere en goede ziekeninrich-
tingen. Voorts bestaat er gevaar dat de opleiding
der inlandsche artsen door het ontwerp verslech
terd zal worden.
De heer Bogaardt daarentegen meende dat
door het ontwerp de burgerlijke geneeskundige
dienst in Indië een goede toekomst tegemoet gaat.
De heer V.e r h e y verdedigde de hoofdstrek
king van het ontwerp, maar keurde af de verla
ging van het peil van het onderwijs aan inland
sche artsenscholen.
De heer C o 1 ij n sloot zich aan bij de verdedi
gers van het ontwerp, dat alleszins voldoende ver
betering zal brengen, ook ten aanzien der verlos
kundige hulp.
De vergadering werd daarna verdaagd tot
Woensdag.
De Statenverkiezing in Overijsel.
Ook de Statenverkiezing in Overijsel is voor de
liberalen ongunstig geweest.
De Staten van Overijsel zijn op het oogenblik
samengesteld uit 20 vrijzinnigen, 2 sociaal-demo
craten en 25 leden der rechterzijde Aftredende
zijn 12 vrijzinnigen en 11 leden van rechts. De
rechterleden zijn allen herkozen. Rechts wint
bovendien één zetel in. Ommen, waar twee leden
der rechterzijde in herstemming komen.
De vrijzinnigen behouden 6 plaatsen. Over 6
plaatsen (,2 te Zwolle, 3 in Enschede, en 1 in
Ommen) moet herstemming plaats hebben. Daarin
dingen mee 2 vrijzinnigen te Zwolle (tegenover
een candidaat der rechterzijde èn 1 socialist)2
vrijzinnigen te Enschede (tegenover 3 socialisten
en 1 rechterman). De vrijzinnigen verliezen de
straks genoemde plaats te Ommen, en 1 plaats
in Enschede, waar van de drie vrijzinnige candi-
daten er een voor de herstemming uitvalt.
Voordracht ter vervulling eener vacature
in don Hoogeu Raad.
De Hooge Raad heeft aan de Tweede Kamer
doen toekomen een lijst van aanbeveling van zes
candidaten, teneinde daarop te kunnen achtslaan
by het maken der nominatie voor de vacature
van eene raadsheersplaats, ontstaan door de be
noeming van den raadsheer jhr. mr. S. Laman
Trip tot vice-president.
De lijst van aanbeveling bestaat uit.
1. Mr. A. M. Pleyte, advocaat-generaal bij het
gerechtshof te Amsterdam
2. Mr. C. O. Segers, president der Arrondisse
mentsrechtbank te Utrecht
3. Mr. H. Hesse, raadsheer in het gerechtshof
te Arnhem.
4. Mr. F. N. L Aberson, raadsheer in het ge
rechtshof te 's-Gravenhage.
5. Mr. T. Henny, raadsheer in het gerechtshof
te Amsterdam;
6. Jhr. mr. R. Feith, raadsheer in het gerechts
hof te 's-Gravenhage.
Het vergaan van de «Gouverneur Van Heerdt".
Naar wij vernemen, is het Reutertelegram,
betreffende het vergaan van den Curagaoschen
gouvernementsschoener «Gouverneur Van Heerdt",
officieel bevestigd. Het schip, dat op weg was
naar Curagao, werd Zondagnacht tegen de rotsen
op de Noordkust van het eiland verpletterd.
Negen personen verloren het leven, onder wie de
gezaghebber van Bonaire, de heer A. E. J, van
den Brandhoff. Zijn echtgenoote was reeds met
een vorige gelegenheid op Curagao aangekomen.
De Arbeidswet.
Door het hoofdbestuur van het Ned. Ond. Ge
nootschap is een adres gezonden aaan de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, waarin het verklaart,
met waardeering kennis te hebben genomen van
de voorgestelde wijziging in de Arbeidswet, waar
door voorkomen zal worden dat leerplichtige
kinderen arbeid zullen verrichten.
Echter zou 'adressant deze beperking van den
arbeid gaarne zoover zien doorgevoerd, dat ook
jonge lieden beneden 47 jaar met vrucht deel
konden nemen aan het herhalingsonderwijs en
aan avondcursussen voor vakonderwijs, welk on
derwijs niet met vrucht kan worden gevolgd door
kinderen, die gedurende 10 uren per dag gewerkt
hebben en dan om 6 of 7 uur naar huis gaan.
Redenen waarom adressant verzoekt het daar
heen te willen leiden, dat het bovenbedoeld
wetsontwerp alsnog worde gewijzigd in dien zin,
dat in artikel 5 worde bepaald, dat jeugdige per
sonen geen arbeid mogen verrichten na 5 uur
des namiddags.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 46 Juni 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 772.4 te Aberdeen,
Shields en Skegnass.
Laagste barometerstand 760.7 te Memel.
Verwachting tot den volgenden dagmatige
noord oostelijken tot oostelijke wind, half be
wolkt, waarschijnlijk droog weer, warmer.
De uitslag.
De uitslag der verkiezing voor de Provinciale
Staten in ons district is ditmaal zeker geen ver
rassing voor de velen die de verkiezing van het
aftredend Statenlid met behoorlijke meerderheid
alleszins verwacht hadden. Toch verrast 't nog
velen dat mr. von Briel Sasse met zoo groote
meerderheid herkozen is. Hij kreeg 690 stemmen
boven de volstrekte meerderheid en 1433 stemmen
meer dan zijn rooden tegenstander.
Vergelijkt men deze stemmencijfers met die
welke de heer mr. von Briel Sasse bij zijne eerste
verkiezing in 1904 verkreeg1951 tegen 1367
op den heer P. Loopuyt en 175 op dr. van Leeu
wen, dan mogen ze zeker alleszins eervol ge
noemd worden. Blijkbaar hebben ook ditmaal een
aantal vrijzinnigen, die niet door de keuze van
een eigen man werden afgeleid, op het aftredend
Statenlid hun stem uitgebracht Maar ook de can
didaat der S.D.A.P. verkreeg tal van liberale
stemmen, wat te meer in 't oog valt, wanneer
men bedenkt dat zijn geestverwant dr. van Leeu
wen, in het zooveel grootere Kamer-district
Schiedam bij de verkiezing in 1909 slechts 1138
stemmen bekwam.
Over het geheel is er by deze stemming zwak
gestemd. Van de 4926 Schiedamsche kiezers
kwamen er 1633 niet ter stembus. Dooreengeno-
men bleven in onze vijf stadsdistricten een 300-tal
kiezers van de stembus verwijderd. De omstan
digheid dat er geen ernstige tegen-candidaat was,
waar de vrijzinnigen met geen candidaat uitkwa-
wen, heeft daartoe zeker veel bijdragen. Te Kethel
kwam dan ook een biljet uit de bus met het op
schrift RebusWaar is de liberaal
De gewone drukte die anders een Kamer- of
Statenverkiezing kenmerkt, bleef ook ditmaal
achterwegeer werd niet gereden en maar wei
nig gecontroleerd. VaAwege de S.D.A.P. werd,
naar ons verzekerd werd, nergens, aan geen der
vijf Schiedamsche bureaux, controle gehouden.
Ook bij deze verkiezing is de coalitietrouw we
der schitterend gebleken, is uitgekomen, dat de
coalitietoren in ons district nog onwrikbaar vast
staan. De Christelijk-Historische en Roomsch-
Katholieke kiezers hebben op den Anti-Revolutio
nairen candidaat gestemd met een ijver en trouw,
die boven onzen lof verheven zijn. Schrijde aldus
de vast aaneengesloten Christelijke phalanx steeds
verder voort naar het groote doel, dat zij zich op
staatkundig terrèin heeft voorgesteld
Vóór ons bureau.
Het was gisteravond weer bijzonder d'ruk in
de BotoTstraat voor het bureau van de. „Nieuwe
Schiedamschie Crt", te meer w,aar alleen ons blad
hier ter stede dan uitslag der verkiezing in die
verschillende districten publiceerde.
Men stelde als altijd veÉ' beilalng in den uitslag.
Den geheelein avond verdrongen zich vóór het
groote, hei-verlichte bord zeer veel belangstellen
den.
Vooral concentreerde zich da belangstelling pp
de Rottendanische districten en Delft.
De uitslag van Schiedam was reeds even over
zessen bekend, hetgeen ongewoon vroeg was.
IDoor de correspondenten van de „N. S. Crt."
is ook ditmaal op uitnemende wijze voor 'de
snelle verzending der berichten zorg gedragen.
"Wegens sluiting van 'het Telegraafkantoor te
10.20, kon de uitslag van Den Haag, die toen nog
niet in ons bezit was, niet inter d,enzelfden avond
worden bekend gemaakt.
Hedenochtend werd echter een bulletin uitge
geven, waarop ook 's-Gravenhage 'vermeld was.
Als bijivoegisel wordt bij ons blad van heden
avond de volledige uitslag der Statenverkiezing
aan de abonné's verzonden.
Na den uitslag.
De Christelijke partyen hebben op bescheiden
wijze, als gebruikelijk, hunne overwinning gevierd
door eene gezellige bijeenkomst in de Bondsge-
hoorzaal, die allengs door een vrij groote menigte
geestverwanten, leden en bestuursleden der be
trokken kiesvereenigingen, en propagandisten ge
heel bezet bleek.
De voorzitter der R. K. Kiesvereeniging «Recht
Plicht en Orde", de heer A. C. A. N o 1 e t, de bij
eenkomst openend, stelde in 't licht dat deze ver
kiezing een eigenaardig verloop had gehad. Na
de opgewekte reden van gister-avond mocht men
verwachten, dat 't zoo zou loopener was geen
ernstige strijd. Zes jaren geleden, bij de eerste
verkiezing van mr. von Briel Sasse, was er een
geweldig enthousiasme en zelfs bij de Staten-ver-
kiezingen voor drie jaren verloochende het en
thousiasme zich niet. En thans, hoezeer wij ons
verheugen in het bereikte resultaat, is de stem
ming kalm. Toch is er evenzeer reden tot vreugde
als voor zes en drie jaar, nu 't bleek dat de zoo
gehate coalitie weer zoo'n schitterend succes heeft
verkregen. Voorz., hopend dat de goede God den
geachte gekozene nog lang sparen, spreekt ten
slotte den wensch uit, 'tniet de laatste keer zal
zijn geweest, hy tot Statenlid voor Schiedam ge
kozen is
Daarna verkreeg de voorzitter der Christelijk-
Historische Kiesvereeniging te Overschie, de heer
F. J. D u n, die vertrekken moest, het woord. Den
geachte gekozene hartelijk gelukwenschend, kon
hij verzekeren, wat Overschie betreft, dat hy
algemeen ook om zijn persoon daar volgaarne
gesteld was en men met geestdrift voor hem in
het vuur gegaan zou zijn als dat moest, omdat
men hem algemeen eert als een welwillend, be
kwaam, voortreffelijk man. Hem gelukwenschend,
meent hij, dat wij ook ons-zelven kunnen felici-
teeren, omdat wij in mr. von Briel Sasse begroe
ten een waardig vertegenwoordiger der Christe
lijke partijen, een waardig drager van het beginsel,
dat allen lief en dierbaar is.
De heer mr. von Briel Sasse, daarna zelf
aan 't woord komend, verklaarde dat hij het
zelfde gevoelde als de heer Nolet. Hem trof ook
de buitengewone kalmte bij deze verkiezing, zoo
geheel tegenovergesteld aan het enthousiasme dat
na den geweldigen strijd van zes jaren heerschte;
toch verklaarde spr. zich bijzonder dankbaar voorhet
schitterend succes dat door veler medewerking
bij deze verkiezing was verkregen. Niet allen
toch hebben deze verkiezing zoo kalm opgevat
bestuursleden en propagandisten der betrokken
kiesvereenigingen hebben gearbeid, gezwoegd om
tot dit resultaat te komen spr. brengt hun daar
voor aller dankhet bestuur zijner eigen kies
vereeniging en de besturen der Christelijk-Histo
rische en Roornsch-Katholieke Kiesvereenigingen,
vooral ook voor de zoo hartelijke wijze waarop
hij candidaat is gesteld zonder eenigen stryd of
tegenwerping.
Wat zijne werkzaamheid in de Staten betreft,
merkt hij op, dat de Christelijke Statenleden zoo
weinig kunnen doen, maar het weinige dat hem
vergund was te doen, is gedaan. God heeft hem
bijgestaan om voor zijn beginsel op te komen
waar dat noodig was. Zeer dankbaar is spr. dat
hy gekozen is en de coalitie zulk een schitterend
succes heeft behaald; er bleek geen wijk of scheur
aan. Een ding spyt hem slechts waar in Leiden
de Anti-Revolutionair (Briët) gekozen is, had hy
daar gaarne ook den Roomsch-Katholiek, den
heer Bots, gekozen gezien. Spr. wenscht voor
dien candidaat alsnog het beste voor de herstem
ming en verzekert dat hij deze zes jaren weer
nuttig in 't belang van Schiedam hoopt werk
zaam te zyn, dankbaar voor de eervolle positie
die men hem hier heeft verschaft.
Ten slotte verkreeg nog de heer T. S. G o s-
1 i n g a, het woord. By de vele wenschen reeds
geuit, meende hy ook de wenschen te moeten
voegen van de organisatie, die hy, by afwezig
heid van ds. Goris te Overschie, door verblyf te
Groningen teruggehouden, de eer had te verte
genwoordigen. Spr., evenseens getuigend van het
schitterend, betrekkelijk gemakkelijk verkregen
succes, waarschuwde daarop te veel te bouwen
want hy achtte de malaise in de vryzinnige
partijen slechts tydelyk er zyn hier toch te veel
liberalen om dien toestand voor lang bestendigd
te achten. Spr. sprak er zyne voldoening over
uit, in den geachteu gekozenen een geestverwant
in meer eageren zin te begroeten en uitte den
wensch, hij nog jaren lang de belangen van dis-