Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
33ste Jaargang.
Donderdag 23 Juni 1910.
9/46.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Generaaï.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Du blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER AD VERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lgke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
FRANKRIJK.
De begrafenis der slachtoffers van de »Pluviose''
heeft gisteren onder veelzijdige deelneming te
Calais plaats gehad. Met extra treinen kwamen
daarvoor te Calais aan president Fallières en de
ministers Briand, Boué de Lapereyre, Brune en
Sarraut. De president werd door de enorme
menigte, waaronder vele rouwstrikken om den
arm droegen, geestdriftig toegejuicht. De 27 lijk
kisten werden op affuiten van kanonnen geplaatst,
door artilleristen begeleid.
Om 1 ure verliet de stoet onder regenbuien het
stadhuis, om zich naar de 0. L. Vrouwe hoofd
kerk te begeven. De kisten der minderen gingen
voorop en daarna volgden die der officieren. Op
iedere lijkkist was eon bloemstuk gelegd. Drie
redevoeringeu werden uitgesproken.
De maire van Calais getuigde van de sympathie
en bewondering der bevolking voor de slachtof
fers en voor al de zeelieden die dagelijks hun
leven wagen.
De minister van marine riep uit naam der ma
rine een laatst vaarwel toe aan de doode kame
raden, slachtoffers van hun plicht.
President Fallières herinnerde aan de jongste
zeerampen, die, evenals deze, de internationale
solidariteit te meer hebben doen uitkomen. Daarna
vertolkte de president het vaderlandse!) rouwbe
klag van het geheele land en getuigde van zijn
algeheel vertrouwen in de marine. Hij zeide, dat
deze slachtoffers zich aansluiten bij die welke
met hun bloed den tol van den vooruitgang be
taalden. Deze ramp zal zeker de energie en den
moed nog doen toenemen.
Na de plechtigheden in de kerk zijn de lijk
kisten gebracht naar het Suikerdepöt, waar zij
voorloopig werden geplaatst.
MAROKKO.
Langzaam maar zeker dringt Frankrijk in Ma
rokko door, zij.n vreedzaam binnendringen ver
sterkend en steunend door het vooruitschuiven
van goed bewapende stellingen.
Gedurende de eerste dagen van Juni had een
krijgsoperatie plaats in de streek van Metarka
en Anual, in oostelijk Marokko, die thans ge
volgd staat te worden door een dergelijk op
treden in de streek, ten noorden van de Moe-
loeya gelegen.
Het zou er om gaan, voor de veiligheid van
het 'handelstraject, dat langs den rivieroever loopt;
te waken, althans voor zooverre deze de zooge
naamde (dit „zoogenaamd" is van een Duitsch
blad) Fransche invloedssfeer betreft.
Tot dit doel wordt thans een ongeveer 1100
man sterke verkenningstroop m Oedjda gevormd,
die bestaan zal uit 2 compagnieën inlandsche
schutters, een compagnie van het vreemdelingen
legioen, een eskadron Spahis en misschien ook
een eskadron bereden jagers, benevens een sectie
bergartillerie met bijbehoorenden trein.
Deze troepen zullen tot aan Taurirt, tegenover
eeh belangrijke inham in den Moeloeya, voort
rukken, en daar een permanenten post oprichten,
zoo deelt Ide „Berl. Lok. Anz." niet zonder eenige
boosheid mede.
Keizer Wilhelm heeft 10.000 Mark geschon
ken voor de slachtoffers van de overstrooming in
het Ahr-dal.
De boycott van Grieksch waren en schepen
breidt zich te Constantinopel nog steeds uit. Men
tracht een onderscheid te maken tusschen Griek-
sche onderdanen en Ottomaansche Hellenen.
Aangezien tusschen beiden veel banden van bloed
verwantschap en vriendschap bestaan, is de ver
bittering daardoor niet geringer. Ook de Euro-
peesche industrie heeft te lijden, omdat de Grie
ken als vrachtvaarders veel Europeesche artikelen
aanvoeren.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 22 Juni.
De Voorzitter deelde mede, dat ter grif
fie gedeponeerd zijn ter inzage voor de leden,
vijf exemplaren van het rapport der Krupp-com-
missie welk rapport bestemd is, te worden uitge
bracht in Comité-Generaal der Kamer.
Voortgezet werd de behandeling van het wets
ontwerp beoogende reorganisatie van den Indi-
schen burgelijken geneeskundigen dienst, waarbij
de Minister van Koloniën, de verschil -
lende sprekers beantwoordende, ontkende dat de
inspectie te grootscheeps zou zijn, als men let op
de omvangrijke taak welke zij zal hebben te
vervullen. Wat betreft de opleiding van de in
landsche artsen, de eischen voor die opleiding
kunnen niet verminderd worden. Maar daarom
is er naast de doctor dwajaschool gedacht aan
een categorie van personen, voldoende bekend
met de eerste eischen van de geneeskundige be
handeling.
Een der hoofdzaken is de verloskundige hulp,
maar men dwaalt als men meent, dat door de
inlandsche bevolking de hulp van vroedvrouwen
wordt ingeroepen. Jn verreweg de meeste ge
vallen geschiedt dit niet en met dwang is in
deze niets te beginnen, waar het zulke intieme
gebeurtenissen betreft. De eenige weg, is dan
ook te trachten de hulpgeneesheeren en de Euro
peesche vroedvrouwen, die een goede opleiding
hebben genoten, bij de bevolking bemind en po
pulair te maken.
Na replieken werd het ontwerp, zonder stem-
ming goedgekenrd. Eveneens werden goedgekeurd
zonder debat of stemming eenige conclusies het
wetsontwerp tot verklaring van het algemeen nut
der onteigening van eigendommen, noodig voor
en ten behoeve van de verbreeding van het Zie
ken, enz. te 's Gravenhage, onteigeningsontwerpen
voor den spoorweg IvlazienaveenTer Apel in de
gemeente Emmen. en voor de uitbreiding van
het stationsemplacement Eindhoven van den
staatsspoorweg Eindhoven-Venlo, benevens het
wetsontwerp tot naasting van den spoorweg Gouda
Schoonhoven.
oorts werd na eenig debat aangenomen een
wijziging der Indische begrooting voor 1910, loo-
pende over verschillende posten, o a. een rente-
l00cn nnnrscl)0t aan <Je geinee!lt-e Semarang van
f 50.000 om een aanvang te kunnen maken met
den aanleg eener drinkwaterleidingom een en-
cyclopaedisch bureau voor de buitenbezittingen
op te richten en waarbij voorts een paar ton
wordt aangevraagd voor salarisverhooging van
ambtenaren der departementen van algemeen
bestuur.
In behandeling kwam het wetsontwerp tot terug-
bi enging van de particuliere landerijen op Java
tot het staatsdomein.
De heer V a n Kar nebeek zag in dit ont
werp niets dan het zoeken van een nieuw middel
om desgewild, de particuliere landerijen weer tot
het staatsdomein terug te brengen. Maar aan
neming van het ontwerp sluit uit dat er naar
maatregelen moeten gezocht worden om een einde
te maken aan moeilijkheden verbonden aan het
bezit van particuliere landen in handen van
vreemden.
De heer C o 1 ij n hoopte, dat nu met ernst het
euvel van het particulier landbezit onder de oo<?en
zal worden gezien.
De Minister zeide dat dit ontwerp niet
beoogt alle particuliere landerijen op stel en sprong
tot het staatsdomein terug te brengen, maar waar
het noodig is zal het geschieden De minister
erkende dat maatregelen betreffende het landbezit
door vreemden noodig zijn en hij zal ze over
wegen.
Het ontwerp werd hierop zonder stemming
goedgekeurd.
Na de regeling der werkzaamheden werd behan
deld het ontwerp tot wijziging van verschillende
artikelen van de ongevallenwet 1901 en invoeging
van twee nieuwe artikelen, waarbij de heer D u y s
hoofdzakelijk deed uitkomen, dat deze wijzigingen
weer voornamelijk in hot voordeel der werkgevers,
doch niet in dat der arbeiders zijn. Spreker hoopte,
dat bij de algeheele herziening der ongevallen
wet, waarop nog steeds gewacht wordt, eindelijk
ook eens rekening zal worden gehouden met de
wenschen der arbeiders. In den loop der discus
sie werd echter een der nieuwe artikelen o.a. het
brengen ten laste van den staat van de reeds uit
gekeerde schadeloosstellingen, die later bleken ten
onrechte te zijn uitgekeerd, door de regeering
teruggenomen om later bij de algemeene herzie
ning der ongevallenwet deze kwestie weer aan de
order te brengen, waarna het wetsontwerp verder
zonder stemming werd goedgekeurd.
Hierop werd aangevangen met de behandeling
der Octrooiwet, waarbij minister Talma als regee-
ringscommissaris werd bijgestaan door mr. Fruin,
advoc. te Rotterdam, die aan de regeeringstafel
plaats nam.
De heer Bos over bezwaren heenstappende
aanvaardde het ontwerp, echter overtuigd van de
groote wenschelijkheid om ook hier te lande uit
vinders zekere rechten hoe te kennen, waardoor
zij gedurende een zeker aantal jaren hun uitvin
ding gewaarborgd zien tegen concurrentie en in de
gelegenheid zijn ongestoord hun inventie te beproe
ven en te vervolmaken. Vooral in den tegenwoor
dige^ tijd van voortdurende verbetering van de
techniek in de industrie is een octrooiwet nood
zakelijk.
Spreker ontkende ten eenemale het verband
tusschen.protectie en octrooirecht.
De Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel erkende, dat het ver
band tusschen proctectie en octrooiwet in den
gewonen woordzin niet betaat, maar wel in de
beteekenis dat de octrooiwet dient tot verheffing
der nationale nijverheid. Over het wetsontwerp
trad de minister verder niet in breedvoerige
beschouwingen. Hij deelde alleen mode, dat de
Regeering van de 40 door de Commissie van
Rapporteurs voorgestelde amendementen er 33
overnam.
Het algemeen debat werd gesloten, waarna de
heer Bos verdedigde een der niet door den
Minister overgenomen amendementen. Dit strekt
hiertoe om slechts octrooi te verleenen aan uit
vindingen van genoegzaam gewicht, terwijl het
regeeringsontwerp octrooi aan alle uitvindingen
wil verleenen.
De Minister was 't met de strekking van
dit amendement eens, maar er wordt in gemist
een toetssteen, een definitie van hetgeen van
genoegzaam gewicht kan geacht worden 'op het
gebied van uitvindingen.
Een dergelijke bepaling als de heer Bos wil zal
tot voortdurende moeilijkheden leiden en de kracht
der octrooiwet verminderen. Men moet in deze
vertrouwen stellen in het goede inzicht van den
octrooiraad.
De heer Bos trok het ameudement hierop in.
Een ander, door den minister niet aangenomen
amendement van de Commissie van Rapporteurs
bedoelt om, indien een werkgever octrooi voor
een uitvinding vraagt, terwijl de uitvinding feite
lijk is geschied door een persoon in dienst van
den octrooi-vragenden patroon, in het octrooi ook
den naam van dien eigenlijken uitvinder te kun
nen noemen, indien dit door dezen verlangd wordt.
Dit amendement werd door den Minister
bestreden, omdat vaak niet één maar n^eerdere
personen in dienst van een patroon gezamenlijk
een uitvinding doen, waarvoor'de patroon octrooi
vraagt. Dit zal tot moeilijkheden aanleiding geven.
Morgen voortzetting.
Mr. J. Sibenius Trip. -j-
De correspondent van het ïHbld." te Batavia
seint, dat aldaar de oud-president van het Hoog
Gerechtshof in Nederlandsch Indië, mr. Sibenius
Trip, is ovérleden.
Mr. J. Sibenius Trip bekleedde van 1883 tot
1895 de hooge functiën van president van het
Hoog Gerechtshof in Nederlandsch-Indië.
Ook na zijne pensionneering in laatstgenoemd
jaar bleef de overledene in Indië gevestigd, waar
hij tot het laatst deel uitmaakte van het bestuur
voor de Protestantsche kerken in Nederlandsch-
Indië. In 1884 benoemd tot president van dat
bestuur, maakte hij in de laatste jarens zijns le
vens van dit college deel uit als eere-president.
De overledene zag zijne verdiensten beloond door
het ridderkruis der orde van den Nederlandschen
Leeuw.
Prinses Marie yon Wied. f
Men schrijft uit Den Haag:.
Het bericht van het overlijden van de Vorstin-
Moeder von Wied, de geliefde Prinses Marie der
Nederlanden, zal, vooral ook in de residentie, een
zeer treflenden indruk maken in de hoogere zoo
wel als in de burgerkringen. Want Prinses Marie
bleef, ook na haar gelukkig huwelijk, door hechte
banden van liefde, genegenheid en sympathie aan
het vaderland, en vooral ook aan de Hofstad ver
knocht. De vreugde, indertijd, toen de Prinses,
de sympathieke tweede dochter van den hoogge-
eerden Prins Frederik, in den echt trad met den
man harer keuze, werd niet weinig getemperd
door het leedwezen, waarmede wij Prinses Marie
het vaderland zagen verlaten. Maar de edele
Vrouwe zelve heeft steeds getracht het gemis van
Haar geëerbiedigde persoon, in ons midden, te
vergoeden door talrijke blijken van wederkeerige
aanhankelijkheid harerzijds aan haar geboorte
land en aan de Nederlandsche natie, die zij lief
had. Op velerlei gebied, vooral dat der welda
digheid, gaf zij daarvan menigmaal treffende be
wijzen en zoo gaarne toefde zij vroeger 's zomers
een poos aan het Scheveningsche zeestrand, in
het bekende paviljoen, waar de prinses von Wied
zich dan weder geheel de Nederlandsche
Vorstin gevoelde, omringd als zij was door de
hartelijke genegenheid van hen, die in hare
naaste omgeving verkeerden of die verder van
haar af stonden.
De begrafenis zal plaats hebben op a s. Dinsdag
28 Juni, 's namiddag 4 uur, in het familiegraf te
Neuwied.
De nieuwe gouverneur van Celebes.
De correspondent van het »Hbld." te Batavia
seint, dat de resident van Banka en onderhoorig-
heden, W. J. Coenen, benoemd is tot gouverneur
van Celebes en onderhoorigheden, ter vervanging
van A. J. baron Quarles de Quarles. De laatste
is, gelijk men weet, onlangs benoemd tot lid van
den Raad van Nederlandsch-Indië, ter voorziening
in de vacature, ontstaan door het door den heer
F. A. Liefrinck gevraagd en verkregen ontslag
uit dit college.
De Juliana-bloein.
Uit het officieel verslag van den verkoop der
Juliana-bloem op 30 April jl. blijkt, dat de netto
opbrengst in totaal f47.131.62$ heeft bedragen.
Onder de gemeenten, waar de opbrengst het
grootst was, worden genoemd 's Gravenhage met
f 8.123.51 Amsterdam, f 4.792.78, Arnhem
f2.483.23, Haarlem f 3.767.02£, Leiden f2.347.37^
Utrecht f3.057.15^, Rotterdam f6.041.51.
Leeken in de rechtspraak.
Jhr. mr. A. Th. J. Schade van Westrum, be
noemd tot raadsheer in het gerechtshof te 's-Her-
togenbosch, heeft bij zijn afscheid van den Raad
van beroep voor de Ongevallenverzekering aldaar
o.a. het volgende gezegd
*De samenwerking met de leeken-rechters was
mij sympathiek. De ervaring, die ik heb opge
daan ten aanzien van het leekenelement, was
aangenaam voor mij persoonlijk en gunstig, wat
betreft de resultaten onzer samenwerking. Toen
ik in 1903, bij de beëediging van de leden en
hun plaatsvervangers, die 96 heeren in deze zaal
vereenigd zag, die met den voorzitter en den
griffier samen den Raad van beroep zouden vor
men, vroeg ik mij afhoe zal dit nieuwe insti
tuut beantwoorden aan zijn roeping en aan de
verwachtingen Na een zevenjarige ondervinding
mag ik getuigen, dat de leeken-rechtspraak mij
zoozeer is meegevallen, dat zij volkomen geslaagd
mag heeten. Ik gevoel mij gedrongen, in het
openbaar hier te zeggen, dat de leden-werkgevers
en de leden-werklieden zonder uitzondering cor
rect hebben begrepen, waartoe zij als rechters
geroepen waren èn werkgevers èn werklieden
hebben steeds de meest volslagen onpartijdigheid
aan den dag gelegd."
Bezoek van den Koning en de Koningin
van België.
Naar het Nederl, Correspondentie-bureau ver
neemt, is het bezoek van den koning en de ko
ningin van België aan ons land tegen 15 Sep
tember a.s. te verwachten.
President Faillièreg.
De Telegraafverneemt thans, dat het bezoek
van president Fallières aan ons land is uitgesteld
tot het volgend jaar, en wel in verband met het
feit, dat het contra-bezoek aan België ook eerst
dan zal plaats hebben.
De Beurs voor den Diamanthandel.
Naar wij vernemen, heeft de heer Abr. M.
Gomperts Jr., penningmeester van het bestuur
van de Beurs voor den Diamanthandel te Amster
dam, zijn ontslag genomen om Jgezondheidsrede-
nen", zooals het bestuur mededeelt. Aan dat ont
slag is echter heel wat voorafgegaan. Toen het
bekend was, dat door de vereeniging het terrein
aan het Weesperplein was aangekocht, werd in
Casino aangeplakt, de mededeeling, dat voor de
leden de deelneming in het aandeelenkapitaal
was opengesteld, echter slechts voor een beperkt
bedrag.
Nu moet de penningmeester kort daarop zijn
aandeelen tegen 95 procent verkocht hebben en
intusschen getracht tegen 60 pCt. de aandeelen
der leden op te koopen. Bovendien zou hy stem
ming gemaakt hebben tegen het bestuur, om zoo
doende het winstcijfer der te stichten vennootschap
zoo laag mogelijk te doen voorkomen.
Gister-middag werd onmiddellijk een bestuurs
vergadering bijeengeroepen, waar ook de heer
Gomperts aanwezig was, en na afloop daarvan