Alex van hugenpoth tot Aerdt.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
van Arbeid, Kamers van Koophandel en een groot
aantal organisatiers van patroons en werklieden
het verzoek, om een afschrift van alle op 1 Januari
1909 bestaande en na dien datum te sluiten col
lectieve arbeidsovereenkomsten toe te zenden. Het
was de bedoeling, deze te verzamelen, te bewer
ken en de resultaten in het Maandschrift van het
Centraal Bureau voor de Statistiek te publiceeren.
Uit het voorwoord in het Maandschrift van 30
September 1909 bleek echter, dat, ten einde den
omvang van het maandschrift in overeenstemming
te houden met de gelden, welke voor deze publi
catie beschikbaar gesteld zijn, eenige bekortingen
moesten worden aangebracht en kon daardoor
niet overgegaan worden tot bewerking en publi
catie van de door het bureau verzamelde collec
tieve arbeidscontracten.
Dit heeft de N. V. drukkerij s't Koggeschip"
aanleiding gegeven, tot uitgave van een tweemaal
per maand verschijnend blad, onder redactie van
den heer C. Broerse Jr., waarin zullen worden
opgenomen alle gesloten collectieve arbeidsover
eenkomsten en die, welke in den loop van den
tijd gesloten zullen worden voorts mededeelingen,
die ten opzichte van het onderwerp van belang
kunnen worden geacht.
Beurs voor den diamanthandel.
In een gisteravond te Amsterdam gehouden
vergadering der vereeniging Beurs voor den
Diamanthandel is met algemeene stemmen be
sloten om het bestuur te machtigen tot het uit
schrijven eener obligatie-leening ten behoeve van
het stichten van een Beursgebouw aan het Wees-
perplein en de Nieuwe Achtergracht. Hulde werd
gebracht aan de Kamerleden dr. Hubrecht, prof.
van Hamel, Snoeck Henkemans en de Vlugt, die
het wetsontwerp tot verkoop van het Arsenaal
aan de vereeniging verdedigden. Geprotesteerd
werd door het bestuur tegen een, door den in-
tusschen afgetreden, penningmeester in een dei-
dagbladen gelanceerd bericht, als zoude de ver
eeniging niet met een andere bevriende bank
instelling in relatie treden, wanneer de onder
handelingen met de Incasso-Bank mochten af
springen.
R. K. Esperantisten-bond
Door het- hoofdbestuur van bovengenoemden
Bond werd Zondag te 's Hertogenbosch wederom
eene vergadering gehouden, en wel met het oog
op de te 's Gravenhage te houden jaarvergadering.
Tal van belangrijke punten werden behandeld,
o. m. samenwerking met de Nederlandsche Espe-
rantistenvereeniging L. E E. N., betreffende het
organiseeren van Esperanto-examens verder meer
dere punten zaken van huishoudelijken aard
rakende, ook verschillende besprekingen over «Ons
Tweede" (het tweede Kath. Esperantistencongres),
hetwelk in de maand Augustus 1911 te's Graven
hage zal plaats hebben, werden gehouden, met
belangstelling werd kennis genomen van de reeds
ingekomen steunpenningen voor de regeling van
bovengenoemd congres. Uit de mededeelingen van
den secretaris bleek, dat het ledental voortdurend
stijgende wasdoor het stichten van afdeelingen
te Tilburg, Breda en Amsterdam, heeft de Bond
nu 12 afdeelingen mei 781 leden, zoodat de Bond
een goede toekomst tegemoet gaat.
Niet zonder bedenking.
»De Residentiebode" schrijft
Met begrijpelijke ingenomenheid wordt ter rech
terzijde telkens gewag gemaakt van de tactiek
om by verkiezingen minder candidaten te stellen
dan er vacatures zijn.
Ook wy hebben die tactiek herhaaldelijk toe
gejuicht en wie de mooie uitkomsten als gevolg
ervan in Den Haag, Rotterdam, Arnhem, Frane-
ker, enz., enz. ziet, kan kwalijk langer beweren,
dat die tactiek niet deugt.
Toch heeft ook deze zaak haar schaduwzijde.
Natuurlyk, zeiden we haast welke zaak heeft
dat niet
Die schaduwzijde wordt wel eens by het roe
men der tactiek vergeten en 't wil ons voorko
men, dat ze wel ter dege onder de oogen dient
gezien.
Die schaduwzijde is, dat wy door Onze tactiek
er toe medewerken, dat sociaal-democraten in
herstemming komen.
Voor het dadelijk stembus-succes acht men dit
wellicht al van bijzonder gering belang Onze
kiesvereenigingen zijn in 't leven geroepen om
onze mannen gekozen te krijgen, zoo redeneert
men. Daarvoor wordt gewerkt en wie er overigens
door onze tactiek de meerderheid haalt, daar be
moeien we ons niet mee.
't Is wel gemakkelijk. Maar niet minder blyft
het daarom waar, dat wij zijdelings medewerken
tot versterking der sociaal-democratie.
Die versterking kan dan bestaan in het bezet
ten van zetels, wat minder vaak voorkomt. Maar
in elk geval geven wij de sociaal-democraten de
gelegenheid tot herstemming op eigen mannen.
Voor wie nu in verkiezingsaangelegenheden
niet heelemaal een vreemdeling is, behoeft niet
te worden uiteengezet, dat voor partijen, die geen
gekozene afgevaardigen, juist de verkiezing en
herstemming zelf de beste en eenige gelegenhoid
is tot innerlijke en uiterlijke propaganda en ver
sterking. Daar, bij die stemmingen, put de party
de kracht voor geregelden bloei.
Vooral gaat dit op bij een jonge partij als de
S D. A. P., die daarenboven de verkiezingspro
paganda zoo wel weet ter hand te nemen.
Nu versta men ons goed. Wij waren noch zijn
om dit alles tegen de bekende, meest door rechts
toegepaste, tactiek, Beter toch achten wij voor
alsnog, dat onze mannen en daardoor onze
beginselen direct bij de stembus zegevieren,
zij het dan tegelijk met toename der socialistische
stemmen, dan dat onze beginselen het afleggen
tegen de liberale, zonder dat de sociaal-demo
craten in de gelegenheid zijn, hun stemmencyfer
op te drijven.
Maar men zal ons toch toegeven, dat ook hier
niet alles goud is, wat er blinkt en dat deze tac
tiek met het oog op de toekomst niet zonder eenige
bedenking is
Zonder bedenking allerminst, als men het socia
lisme grooter euvel rekent dan het liberalisme.
Een R. K. Middenstands vereeniging.
Men meldt ons uit Leiden
Te Leiden is gisteravond, nadat in een goed
bezochte vergadering mr. P. J. M, Aalberse, lid
van de Tweede Kamer, en de heer J A. A. Ver
beek, van Rotterdam, voorzitter van den Dioce-
sanenbond, het woord hadden gevoerd, een af-
deeling opgericht van den R. K. Middenstand, afd.
van den Hanzebond van R. K. Vereenigingen van
den Handeldrijvenden en Industrieelen Middenstand
in het Bisdom Haarlem. Staande de vergadering
traden 77 leden toe.
Staking tramdienst.
De tusschen de Hollandsche IJzeren Spoorweg-
Maatschappij en concessionarissen van den stoom
tramweg Lichtenvoorde-Groenloo bestaande over
eenkomst betreffende de exploitatie van dezen
tramweg, zal met ingang van 1 October a.s. zijn
ontbonden, ten gevolge waarvan de dienst op dien
weg, waarin door de maatschappij gedurende ruim
27 jaren is voorzien, op dien dag zal worden
gestaakt.
Een gedenkdag,
Den len Juli was het 100 jaar geleden, dat
Koning Lodewijk Napoleon afstand deed van den
troon. Een lezer van de Prov. Gron. Ot. zond in
verband met dezen gedenkdag ter inzage een
exemplaar der oorspronkelijke, by deze gelegen
heid uitgevaardigde proclamatie, waarvan de
inhoud als volgt luidt
Lodewijk Napoleon, door de gratie Gods en de
Constitutie des Koningrijks, Koning van Holland,
Connétable van Frankrijk.
Allen dengenen die deze zullen zien of hooren
lezen saluut
Hollanders 1
In gemoede overtuigd dat door Mij niets meer
voor Uwe belangen zoo min als voor uwe wel
vaart gedaan kan wordenintegendeel Mijzelve
als eene hinderpaal beschouwende om de goede
gazindheid van Mijnen Broeder, ten opzigte van
dit Land te kunnen doen herleven Heb ik van
Mijnen Rang en Mijne Koninklijke Waardigheid
afstand gedaan, ten behoeve van den Kroonprins
Mijnen oudsten Zoon Napoleon Lodewijk, en Van
Zijnen Broeder, den Prins Karei Lodewijk Napoleon.
Hare Majesteit de Koningin, van regtswege. en
achtervolgens de Staatsregeling, Regentesse van
het Koningrijk zijnde, zal, tot op Hare aankomst,
het Regentschap aan den Raad der Ministers zijn
aanvertrouwd.
Hollanders 1 nimmer zal ik een goed en deugd
zaam Volk vergeten, zoo als Gy zijtMijne laatste
gedachte zoo wel als Myn laatsten zucht zullen
voor uw geluk zijn.
U verlatende, kan ik u niet genoeg aanbevelen
om de Krijgslieden en Ambtenaren van Frankrijk
wel te ontvangendit is het beste middel om
aan Zijne Majesteit den Keizer, van wien uw lot,
dat van uwe Kinderen en van uw Land geheel
afhangt, te behagen. Thans, daar de kwaadwillig
heid en de laster mij niet meer zullen kunnen
bereiken, ten minste voor zooveel UI belangen
betreft, heb ik de rechtmatige hoop dat Gij ein
delijk de belooning voor alle uwe opofferingen en
voor uwe grootmoedige standvastigheid en gela
tenheid vinden zult.
Gedaan te Haarlem, den Isten van Hooimaand
van het jaar 1810,
Lodewijk Napoleon.
De Minister van Justitie
en Politie,
Ret stadhuis te Amsterdam.
Onder den titel«Amsterdams en Nederlands
eer, Het Raadhuis van Amsterdam" is bij W. P.
Van Stockum en Zoon een brochure verschenen
van jhr. mr. Victor De Stuers.
Het duurt nu ruim een eeuw lang zoo vangt
de schr. aan dat Amsterdam, de hoofdstad des
Rijks, het gebruik mist van haar Raadhuis, van
haar Kapitool, van een wereldberoemd monument
geheel op haar kosten gesticht en dat haar aan
terrein f651.335 en aan den bouw f7.825.000,
totaal f8.476.335 heeft gekost.
Dit Raadhuis is het meest treffend gedenktee-
ken, dat men zich denken kan. van de grootheid
en de macht van Amsterdam, en indirect van ons
geheele land in onze gouden eeuw.
Thans heeft een commissie omtrent de zaak een
rapport uitgebracht, dat tot het nemen van een
ernstig besluit noopt, indien Amsterdam niet de
risée van geheel het land wil worden. Thans kan
de onzuivere toestand opgeklaard worden, thans
kan en moet uitgemaakt, of de hoofestad langer
geduld wil oefenen tegenover het Ryk, dat een
eeuw lang in gebreke gebleven is aan zyn ver
plichting te voldoen.
Het Rijk toch is tegenover Amsterdam verplicht
te zorgen voor een behoorlijke definitieve woning
ten behoeve der Koningin, het is verplicht het
Raadhuis terug te geven, en dit gebouw terug te
brengen in den toestand, waarin het was toen
Koning Lodewyk het in gebruik namhet is
verplicht op eigen kosten te zorgen voor een mi
litaire hoofdwacht en voor bureaux ten behoeve
van den plaatselijken commandant, welke zonder
eenig zweem van recht in het Raadhuis zyn on
dergebracht. (Het is onbegrypelyk dat de stad
de wacht en dat bureau in haar Raadhuis duldt.)
Vermoedelijk zal de stad Amsterdam gaarne
harerzijds een gedeelte der kosten willen dra
gen, die het gevolg zullen zijn van de terug
gaaf van het Raadhuis zij zal misschien het
bouwterrein willen schenken voor de nieuwe
woning (hetgeen denkelyk geen zware last zal
zijn, want in de hoogere waarde van de rondom
het nieuwe peleis of paviljoen gelegen bouwter
reinen, zal de stad allicht een vergoeding vinden),
zij zal ongetwijfeld het voorstel der Raadhuis-Dam-
commissie overwegen om bij elk Koninklijk bezoek
de feestzalen ter beschikking van H. M te stellen,
maar dat alles neemt niet weg, dat de zorg voor
een Koninklijke woning in de hoofdstad Rijkszaak
is, en zulks op grond van de beloften van Koning
Lodewyk en van Koning Willem I.
De bezorgheid dat H. M. de Koningin persoon
lijk het onaangenaam zou kunnen vinden een
andere woning te betrekken is niet denkbaar,
vooreerst omdat het Raadhuis, hetwelk zy voor
een opzettelyk ingerichte woning zou verwisselen
waarlijk te ongeschikt is om heimwee te kunnen
opwekken dan, omdat H. M. als zy op de hoogte
gebracht zal zijn van het in 1808 en 1814 voor
gevallene, de wenschen van haar hoofdstad onge
twijfeld zal beamen en op haar geen zwaardere
lasten zal willen doen drukken dan Koning Lode
wyk en Koning Willem I oirbaar achtten.
Tot recht verstand der zaak gaat de schr. dan
nog na, wat in de jaren 1808 en 1814 is afge
sproken daar de authentieke documenten, naar
hij meent, niet onder ieders bereik zyn, heeft hy
ze achter de brochure afgedrukt.
De brochure besluit: «Provisioneel", deze uit
drukking was schering en inslag in 1808 en 1814;
de uiterst ellendige toestand der financiën was
daarbij de afdoende overweging. Is het niet een
bittere ironie, dat dit provisioneele honderd jaren
duurt en zal men durven beweren, dat in die
geheele eeuw en dat bepaaldelijk thans, onze
financiën zoo berooid zijn geweest, dat men in de
onmogelijkheid verkeerde, te doen wat de eer van
Amsterdam, van Nederland eischt
Sociale Week.
Naar wij vernemen, zullen als sprekers op de
Sociale Week, welke van 14 tot 21 Augustus te
Amsterdam zal worden gehouden, optreden de
navolgende heeren Jhr. Mr. Ch. Ruys de Bee-
renbrouck, F. Hendriks, S. J., A. H. J. Engels;
A. J. Clarijs, PrB. de Greve, O. F. M., Mr. P.
J. M. Aalberse, P. M. B. Jansen. M. S. C., J. D.
J. Aengenent, Pr., L. N. H. Deckers, J. A. A.
Verbeek, R Ligtenberg. O. F. M., Dr. A. K. M.
Noyons, J. M. A. Zoetmulder, Mr. P. Reiner, H.
W. J. Hoosemans, Mr. A. Baron van Wynbergen,,
Mr. A. Tepe, H. Ermann, S. J., H. A. P. C. van
der WTaarden, pr.
Evenals het vorige jaar zullen er slechts drie
soorten van kaarten verkrijgbaar worden gesteld.
Vooreerst weekkaarten, welke toegang geven tot
alle vergaderingen met recht op besproken plaats
f2.50. Vervolgens doorloopenden-avondkaarten,
welke toegang geven behalve tot de zeven avond
vergaderingen ook tot de sluitingsvergadering op
Zondagmiddag 21 Augustus, f 1.De toegangs
prijs voor een afzonderlijke vergadering is 20 cent.
De verschillende kaarten kunnen thans reeds by
het Centraal Bureau besteld worden. Wie een
goede plaats vooraan wil hebben, zal verstandig
doen met daar niet te lang mee te wachten. Het
laat zich aanzien, dat deze Sociale Week buiten
gewoon druk zal bezocht worden, zoowel om het
practische program als om de gunstige ligging van
Amsterdam. Hoewel ér reeds op gerekend is by
het huren van de groote zaal van de St. Jozefs-
Gezellenvereeniging, doet men toch goed, indien
men een goede plaats wil hebben, met zoo spoedig
mogelyk een weekkaart te bestellen.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verrieht
in den morgen van 5 Juli 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 773.3 te Coruna.
Laagste barometerstand 753.1 te Wisby.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke,
*ot matige westelijke wind, gedeeltelyk bewolkt,
waarschynlyk droog weer, warmer.
PROGRAMMA van de Uitvoering door het
Stedelijk Muziekkorps op Woensdag
6 Juli, 's namiddags 8 ure, op de
Broersvest te geven.
1. The Pet of The army, Marsch, George Rosey
2. Concert Ouverture, C. K. L. Burgdorffer.
3. Misikalische Tauschungen, A. Schreiner. 4.
Les Fleurs Walzer, E. Waldteufel. 5. Sté-
phanie Gavotte, A. Czibulka. - 6. Marsch.
Men wordt dringend verzocht gedurende de
uitvoering niet te wandelen, daar dit voor uit
voerenden en hoorders hinderlijk is.
Gemeenteraad.
Vergadering van den Raad der gemeente Schie
dam op Dinsdag 12 Juli, des namiddags 2 uur, ten
Raadhuize.
Bereiking te Schiedam.
Bevolking op 1 Januari 1910 32032
Geboren 529
Vestiging 926
1455
Overlijden 214
Vertrek 970
1184
meer 271 op 30 Juni 1910 32303
In het eerste halfjaar van 1910 werden 103
huwelijken gesloten.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw telfnr. 244.
Geopend alle werkdagen van 9£ tot 11£.
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrijdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbeidskrachten.
Halfwas mandenmaker jongen voor fabriek
verver verversjongen metselaar sla
gersjongen sigarenmakersjongen krullen
jongen keukenmeid jongen voor handels-
werf.
Voor buiten de stad.
Koperslager halfwas letterzetter bakker
barbier molenmaker.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerman bakker stokers portier
pakhuisknecht schipper koetsier smid
vuurwerker plaatwerker stucadoor
voorslager bankwerker molenaar
grondwerkers draaier kurkensnijder
loodgieter koperslager klinker steenhou
wer tuinier tuinmansjongen personen voor
lichte werkzaamheden wasschen aan huis ge
vraagd schoonmaakster dagmeisje baker
opperman van den Bond van technici ver
schillende technici.
Volkabadhuia.
In de week van 27 Juni—3 Juli 1910 werden
genomen 263 baden.
lste kl. 2de kL
kuipbaden 17 kuipbaden 28
regen 15 regen 167
school
kinder 5 ct. 36
Gedurende de maand Juni 1910 werden geno
men 1354 baden.
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 88 kuipbaden 163
regen 96 regen 873
school
kinder a 5 ct. 134
Door het Muziekgezelschap «Oe
fening Baart Kunst", dir. de heer H. v. Gent,
alhier, zal aan het Nationaal Muziekconcours,
Woensdag den 6en Juli te Zoetermeer-Zegwaard
te houden, worden deelgenomen in de lste Afd.
Fanfare.
In verband hiermede zal deze vereeniging dien
dag van het repetitielokaal café «Nationaal," Bo-
terstraat, naar het station marcheeren des voor
middags 7J uur.
Des avonds te 9'/4 uur zal in de tegenoverge
stelde richting worden gemarcheerd, tenzy ge
noemde vereeniging een prys mocht behalen.
Gister-ochtend is de passage over
de Hoofdburg van 1010.28 ure gestremd ge
weest, doordat een aakschip 'twelk door de
Varkenssluis moest, aldaar aan den grond bleef
zitten, vermoedelyk omdat 't te grooten diepgang
had.
Giste r-a vond 7 ure is de 26-j a r i g e
D. v. Ewonende Eerste Tuinsingel, per fiets
rydende, en ter hoogte van de wagenmakerij van
Jordaans de tram passeerende, door een anderen
fietsryder, die van achter de tram te voorschyn
kwam, aangereden. Zyn positieve verliezende en de
macht over zyn stuur kwyt rakende, viel E. tegen
de tram.
In de apotheek van Gouka binnengedragen,
werd aldaar de geneesheer Ris ontboden, die
constateerde dat E. den rechterarm gebroken had.
Vanochtend hebben A. v. d. W. e n
P. T. H. L., resp varende op een motorschuit en
een vlet, beide voor de spoorbrug liggende, twist
gekregen over de vraag, wie van hen 't eerst on
der de brug door zou gaan. De twist liep zoo
hoog dat v. d. W. met een stopblok naar L.
gooide, waardoor deze niet werd verwond, maar
pynlyk aangedaan.
UIT ROTTERDAM.
Gistermiddag, met den trein van 4 uur 2 mi
nuten, arriveerde de heer G. J. de Jongh,
directeur der Gemeentewerken, die naar Indië
was geweest, aan het station Beurs. Hy werd
door familieleden en eenige hoofdambtenaren der
gemeente verwelkomd.
AGENDA VAN VERGADERINGEN ENZ.
Schiedam.
Woensdag 6 Juli. 24 v>. Stedelijk Museum. (Doe-
leplein).