Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Middenstandscongres
te Arnhem.
de salarissen der leeraren te hoog zijn gesteld
ofschoon niet voor een nieuwe school als deze
ook in vergelijking met de wedden in groote ste
den uitgetrokken.
De school dient ook een bizonder provinciaal
belang. Nadat de heer van Schelt nogmaals
had gewezen op de hooge leeraarstrac temen ten in
verhouding tot het aantal leerlingen aan een
leeraar toevertrouwd, wees de heer de Wilde
nog op het gevaar dat de instandhouding van de
Schiedamsche school bedreigde bij weigering der
subsidie, waarbij de heer Von Briel Sasse
zich geheel aansloot die de afwijzing een ramp
voor Schiedam zou noemen in verband ook met
de rijks- en gemeentesubsidiën aan deze schoo]
verleend.
Het amendement-van Schelt (f 4000 subsidie)
werd verworpen met 25 stemmen voor.
Het voorstel van Ged. Staten (f5000) word
aangenomen met groote meerderheid (15 st. tegen.)
De subsididie van f105 aan de ambachtsteeken-
school te Kapelle a/d IJselde verhooging met
f 300 der subsidie aan de vakteekenschool te Dor
drecht en de subsidie voor de ambachtsteekenschool
te Giesendam werden goedgekeurd.
De verhoogïng met f600 voor de school «Mathesis
Scientiarum Genitrix" te Leiden werd goedgekeurd.
De vergadering verleende verhooging van sub
sidie voor de ambacbtsteekenschool van het Nut
te Oudewatersubsidie voor eenzelfde school te
Sliedrecht; verhooging met f1220 van het subsi
die der school voor vrouwenarbeid te Rotterdam
van dat der visscherijschool te Maassluis subsidie
aan «De Hanze" te Delft; id. te Oudewater sub
sidie van f 265 aan de Boekbinderspatroonsvereeni-
ging te 's-Gravenhageid. aan de Rijkstuin-
bouwwinterschool te Naaldwijk verhooging sub
sidie ambachtsteekenschool der Patroonsvereeni-
ging Eendracht te Zwijndrechtid. aan de vissche-
rij- en ambachtsschool te Katwijk a. Zeesubsi
die handelscursus te Vlaardingen aan de vak
school voor kleermakers te 's-Gravenhageaan
de «Middenstand" te Hillegom aan een vakschool
voor typographic te 's-Gravenhageaan de natio
nale huisvlijttentoonstellingverhooging van de
inrichting van ooglijders te 's-Gravenhage.
Over de toekenning aan de gemeente Oegstgeest
van eene geldelijke tegemoetkoming van f'12.000,
teneinde haar in staat te stellen tot het in eigen
dom overnemen van den weg, loopende van de
Poelbrug tot aan den Rijksweg 's-Gravenhage-
Haarlem, met het doel dien weg tolvrij te krijgen,
werd niet het woord gevoerd. Het voorstel werd
zonder stemming aangenomen.
Verschillende wijzigingen van polder-reglemen
ten werden vervolgens goedgekeurd, waarna aan
da orde kwam de vorming van eene nieuwe ge
meente Hoek vau Holland. (Toevoeging van den
Hoek aan de gemeente Rotterdam met toeken
ning van een renteloos voorschot aan de nieuw
te vormen gemeente).
Bij de beraadslaging bracht de heer Hoogen-
boom hulde aan G. S. voor de tactvolle wijze,
waarop zij zich van hare taak hebben gekweten,
alsmede aan de commissie van onderzoek. Minder
ingenomen was spr. evenwel met de annexatie
van den Hoek bij Rotterdam, omdat daardoor aan
de zelfstandigheid der gemeente min of meer ge
weld wordt aangedaan en 't speet spr., dat met
Maassluis geen overleg is gepleegd. Hij hoopte
echter dat in de toekomst op Maassluis zou wor
den gelet.
Hiertegenover merkte de voorzitter op, dat de
vereeniging der gemeente nog niet aan de orde
was, doch alleen de toestemming van subsidie bij
een eventueele samenvoeging.
Zonder stemming wordt conform het voorstol
besloten.
De heer Ederheim lichtte daarna het voorstel
toe betreffende het pensionneeren van leden van
Ged. Staten met benoeming van een commissie
tot het uitbrengen van rapport en tot indiening
van een desbetreffend voorstel.
Het commissoraal maken is daarom voorgesteld,
omdat 't moeilijk was in dezen advies te vragen
aan Ged. Staten, eenigszins belanghebbenden in
deze zaak.
Het overwegen van het voor en tegen blijve
overigens aan de commissie.
De voorzitter verklaarde, dat Ged. Staten tegen
het onderzoek geen bezwaar hebben, en meende
dat het pensionneerings-principe thans buiten
debat behoorde te blijven. De heer De Gijselaar
achtte zich echter geheel vrij tegenover de vraag
zelve.
Dat was de bedoeling, zeide de voorzitter.
De motie werd aangenomen.
Tot leden der commissie werden door den voor
zitter benoemd de leden Edersheim, De Wilde,
De Gijselaar, Van Wichen en Visser van IJzen-
doorn.
Ten slotte werden behandeld de provinciale
begrooting voor 1911. Er werden geen algemeene
beschouwingen gehouden.
De eindcijfers in ontvangst en uitgaaf werden
vastgesteld op een bedrag van f4.256.000.
Onder hulde aan het zuinig beheer der ver
eeniging werd nog de rekening van het krank
zinnigengesticht Oud-Rozenburg goedgekeurd.
Eindelijk werd nog goedgekeurd een voorstel
tot .voorziening in de behoefte aan ruimte tot
plaatsing van krankzinnigen uit deze provincie.
Verder niets meer aan de orde zijnde, sloot de
voorzitter deze zomervergadering.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 20 Juli 1910, medegedeeld
door het |Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 773.2 te Horta.
Laagste barometerstand 752.3 te Skagen.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matigen westelijken tot zuidwestelijken wind,
zwaarbewolkt, of betrokken, waarschijnlijk regen
buien, zelfde temperatuur.
PROGRAMMA van het Concert op Donderdag
21 Juli 1910, door de Zangverecniging
Polyhymnia" directeur, de heer B,
Jurgens, en het Stedelijk Muziekkorps,
directeur de lieer O. K. L. Burgdorf-
fer, in de Officieren-Vereeniging te
geven.
1. Velocipeden Wettfahrt Marsch, C. Latann.
2. Tempelweihe Ouverture, Kéler Béla. 3-
Les Fleurs Walzer, E. Waldteufel. - 4. Bede,
Daniel de Lange. 5. Exaudi Deus, Balthasar
Florence. 6. Beim Sonnenuntergang, Niels
W- Gade.
Pauze.
7. Avondvrede, W. van Thienen. 8. Zand
mannetje, (Volksliedje.) 9. Frühlingszauber,
Max von Wienzierl. 10. «Dur und Moll" Potp,
A. Schreiner. 11. Serenade Für Flöte u. Wald-
horn, Titl 12. Frohe Heimkehr (Marsch), C-
L. Unrath.
De Nummers 4, 5, 6, 7, 8 en 9 Zang.
Gemeenteraad.
Op de agenda voor de vergadering van den
Gemeenteraad op Dinsdag 26 Juli 1910, des n.m.
2 uur, staan o.m. de volgende voorstellen
1. Voorstel van B. en W. tot benoeming van
den heer J. C. von Briel Sasse tot gedelegeerd lid
van de Ambachtsschool voor Schiedam en Omstre
ken in de plaats van den heer M. L. Honnerlage
Grete.
2. Benoeming van een curator van het Gym
nasium, wegens periodieke aftreding van den heer
P. C. A. Halffman.
Aanbevolen worden door het College van Cura
toren, de heeren: 1. Ds. P. C. A. Halffman. 2.
Ds. A. Tap.
3. Vaststelling der rekening en balans en winst
en verlies-rekening van het Grondbedrijf, betref
fende het dienstjaar.
4. Voorstel van B. en W. tot vaststelling van
het percentage der plaatselijke directe belasting
naar het inkomen, dienst 1910/'ll op 4.8
5. Voorstel van B. en W. tot vaststelling van
de kohieren nos 1 en 2, der plaatselijke directe
belasting naar het|inkomen, dienst 1910/'ll.
6. Voorstel van B. en W. tot wijziging der
verordening op de Brandweer, ten aanzien van de
bezoldiging van den machinist van de stoombrand-
spuit.
7. Adressen van de Nedeilandsche loodwitfa-
brikanten en het Bestuur der Sociaal-Technische
Vereeniging van Democratische Ingenieurs en
Architecten, in zake het gebruik van loodhoudende
verven bij Gemeentewerken, met advies van Bur
gemeester en Wethouders.
"Verpachting Volksbond.
De pacht der buffetten in het Bondsgebouw is
door het bestuur der Bondsafdeeling thans aan
den inschrijver, den heer A. Blesting, gegund.
Tuinconcert.
Door de zangvereeniging «Polyhymnia" en het
Stedelijk Muziekkorps zal morgen (Donderdag) in
de Officieren-Vereeniging een concert worden
gegeven.
Bij ongunstig weer zal het concert in de zaal
plaats hebben
Voor het Mercuriu s-d i plo ma boek
houden der Federatie van Handels- en Kantoor-
bediendenvereenigingen in Nederland zijn geslaagd
de heer W. E. Kranen, alhier, en voor Fransche
Handelscorrespondentie de heer C. De Vries, al
hier.
Bij het heden alhier gehouden
eindexamen H. B. S. 5-jarigen cursus slaagden
o.m. C. A. Huldy en C. II. van Rossen, leerlingen
der H. B. S. te Schiedam.
Onder het vee van den veehouder
A. Roozenboom op een weiland in het Zuidergovs
is mond- en klauwzeer uitgebroken.
Gister-namiddag isdoordepolitie
uit Vlaardingen hier aangebracht een minder
jarig meisje uit Nieuwediep, dat aldaar zwer
vende was aangetroffen.
Het meisje is van hier op transport naar Delft
gesteld om, als gebruikelijk, van plaats tot plaats
door de politie verder naar hare woonplaats te
worden overgebracht.
UIT VLAARDINGEN.
Op de haringvloot uit Vlaardingen, welke thans
in zee is, zijn dit jaar 1813 personen aangemon
sterd, van wie 1151 uit Vlaardingen en de overige
uit 54 andere gemeenten.
Het vorig jaar bestond de vloot uit 1758 zee
lieden.
De leden van het zevende Middenstandscongres,
dat heden en morgen te Arnhem gehouden wordt,
zijn gisteravond door het gemeentebestuur ten
stadhuize officieel ontvangen.
Toen te ruim acht uur het hoofdbestuur van
den Middenstandsbond en een groot aantal afge
vaardigden van Middenstandsvereenigingen in de
fraai verlichte raadszaal waren binnengeleid, waar
zy ontvangen werden door het hoofd der gemeente,
drie wethouders en eenige raadsleden, nam de
burgemeester, mr. A. J. A. A. baron van Heemstra,
het woord om de talrijke aanwezigen welkom te
heeten. In dit welkom mocht worden gezien, zei
spreker, niet alleen een uiting van oprechte sym
pathie, maar tevens een bijzondere belangstelling
in het streven van den Middenstandsbond In den
betrekkelijk korten tijd van zijn bestaan heeft de
Bond zich tot algemeene bewondering zeer ont
wikkeld. Tot dit succes hebben twee gewichtige
factoren medegewerktde uitstekende organisatie
van den Bond en zijn wijze van werken. Bij
duurzame handhaving van beide zal de toekomst
van den Bond verzekerd zijn. Spreker hoopt, dat
het dit congres ted aauzien van het te behandelen
punt, «de oneerlijke concurrentie", zal mogen
gelukken het ware geneesmiddel voor deze ernstige
krankheid aan te wijzen. De vereeniging Handel
en Nijverheid heeft den Middenstandsbond hier
binnengeleid. Spreker hoopt dat deze drie voort
durend in onderling vertrouwen zullen willen
samenwerkendan zal in de toekomst meer en
meer blijken de waarheid van«een gezonde
middenstand geeft een krachtig vaderland"
(applaus). De voorzitter van den Middenstandsbond,
de heer J. S. Meuwsen, dankte den burgemeester
voor deze hartelijke ontvangst, voor de woorden
van sympathie, de Middenstandsbeweging gewijd.
En bijzonder aangenaam was het sprvan den
burgemeester de erkenning te mogen vernemen,
dat de Middenstandsbeweging een onmisbaar deel
uitmaakt van de sociale beweging. Spr. roemde
hierna de voortvarendheid van het gemeentebe
stuur van Arnhem en sprak den wenscli uit, dat
Arnhem onder leiding van baron Van Heemstra
zou mogen prospereeren.
Hij noodigde de aanwezige uit met hem uit te
roepen «leve de burgemeester!" Aan die uitnoo-
diging werd door de aanwezigen op geestdriftige
wijze voldaan. Hierna werd de eerewijn aange
boden.
Na afloop van de officieele ontvangst gaven de
Arnhemsche orkestvereeniging en de Koninklijke
mannenzangvereeniging Aurora in Musis Sacrum
een feestconcert.
Van onzen bijzondei'en verslaggever).
Arnhem, 20 Juli.
In „Musis Sacrum" wordt heden en Donderdag
het Zevende Middens'tandscongres gehouden.
Nadat een der Arnhemsche Middenstanders het
Congres had begroet, sprak de voorzitter van
het Congres de Heer J. S. Meuwsen de vol
gende openingsrede uit:
Na de vriendelijke woorden van den geachten
vorigen Spreker, verzoek ik uit naam van het
Bondsbestuur, enkele oógenblikken Uwe aandacht
om, alvorens tot onze andere werkzaamheden
over te gaan, eenige beschouwingen te houden
over de Nederlandsche Middenstandsbeweging.'
•Het is op de Congressen van den Middenstands
bond waarvan dit nu reeds het zevende is
steeds gebruikelijk geweest om behalve het wel
komstwoord, tevens eenige beschouwingen te hou
den.
Van deze gebruiken wenscht het Rondsbestuur
ook bij dit Congres niet af te wijken, voorat niet
nu in dit jaar reeds gesproken kan worden over
een tienjarig tijdperk in de Nederlandsche Midden-
standsbeweging.
Toen in 1900 de Middenstanders hier te lande
zich bewust werden van de noodzakelijkheid om
door organisatie hun economische belangen, in
verband met de positie welke door den Midden
stand in de Maatschappij wordt ingenomen, te
versterken had deze beweging niet aanstonds
de sympathie, die zij nu in alle kringen ver
kregen heeft.
Dit behoeft ons niet "te verwonderen, omdat de
oorzaken, die tot. verschillende misstanden had
den saamgewerkt, het vermoeden konden doen
ontstaan, dat deze nauwere aaneensluiting uit
sluitend ten doel zou hebben, alleen de mate
rieel© belangen der Middenstanders misschien
ten nadeeie van andere kringen onzer samen
leving te bevorderen.
Dit vermoeden lag voor de hand, omdat men
de voorbeelden daarvan bij arbeidersorganisaties
gezien had, eii men ook door Middenstanders
zij het dan ook individueel wenschen had
hooren uiten, die in die richting spraken. De
groote veranderingen op allerlei gebied ge
voegd bij het bijna totale gemis aan eenige eco
nomische organisatie waren oorzaak, dat me
nige Middenstander in den bestaansstrijd ten onder
ging, of zijn bronnen van inkomsten aanmerkelijk
zag verminderen. Niet geheel ten onrechte werd
daarbij de verbruikscoöperatie van Ambtenaren
en van rijkere lieden als een der oorzaken van
vele misstanden aangemerkt. Doch wel verkeerd
waren de uitingen van enkelen, om door Swin
gende wetten andere medeburgers in hun vrij
heid van vereenigen te belemmeren.
Toen daarna wat concentratie werd gebracht
in de gelederen van den Middenstand, en men
daarbij de verbruikscoöperatie van ambtenaren
ken voor Ih et goed recht dezer zaak werd dit,
in enkele kringen met wantrouwen, ja, met ver
dachtmaking begroet.
Gelukkig voor den "Middenstand stoorde men
zich weinig aan deze tegenwerking. Integendeel,
het had den schijn of daardoor nog meer dan dit
anders het geval geweest zou zijn, geijverd werd
om alles te doen wat mogelijk was om in het
belang van de geheolc natie den Middenstand
sterker te maken. Nu kon men dat „sterker" ma
ken tweeledig opvatten. Men zou evenals dit bij
arbeiders geschiedt, maatregelen kunnen nemen
om betere levensvoorwaarden te bedingen voor
de vele misdeeld en.
(Maar hoe zou dat mogelijk zijn, waar 'de Mid
denstanders in geheel andere verhoudingen ver-
keeren dan de arbeiders. De Middenstanders kun
nen niet door werkstakingen enz. lotsverbeterin
gen afdwingen, omdat zij zelf in de meeste ge
vallen werkgevers zijn.
Doch tevens blijkt hieruit ook ten duidelijkste,
het gr.oote verschil dat lusscheh beide groepen
van personen bestaat, en er bij den Middenstand
naar andere middelen gezocht moest worden om
verbetering te verkrijgen.
Wij toonden zooeven aan, dat het essentieel©
verschil voornamelijk daarin bestaat, dat de Mid
denstander onafhankeljjik-zolfstandig is, en ook als
zoodanig natuurlijk, den strijd om het bestaan
moet voeren. Nu is dlohr de afschaffing der oude
Gildten in de plaats der vroegere "beperkte rech
ten gekomen, een onbeperkte vrijheid Van be
drijfsuitoefening, welke niet nagelaten heeft er-
gelijke toestanden in het leven te roepen.
Waar vroeger de zelfstandige Ondernemer in
elk bedrijf, het recht om als zoodanig op te
tredlen moest OntLeenen aan gebleken vak-be
kwaamheid en daarna verkregen rechten, daar ziet
men tegenwoordig menigmaal de eerste de beste
beunhaas in een of ander hieftfi Onbekend vak
optreden, alsof hij dit grondig verstond.
'Het behoeft dan ook geen verwondering te wek
ken üiat al zou een wederinvoering vair het
oudie gildéwczen niet te verkiezen zjjln er toch
in vele kringlen ernstige stemmen opglaan om in
het belang van het vak en van de maatschappij
in' het algemeen verbetering in de bestaande wan
verhoudingen aan te brejhgen.
Die "vrijheid, om elk bedrijf onbelemmerd uit
te oefenen, is onbetwist een der grootste oor
zaken van de ellende welke in menigen Midden-
standskring geleden wordt. Menscben, die, zooals
een Hnfandsch spreekwoord zegt, twaalf ambach
ten hebben beoefend, e;n dertien maal Verongelukt
zijn, oördeeüen dat het bedrijf van Winkelier of
van Klem-Industrieel dan juist voor hen passend
is.
Zij maken de toch al niet te rooskleurige 'toe
stand van den reeds gevestigden ondernemer nog
zwakker en blijven zelf in dè meeste gevallen
ongelukkige többers, die aian anderen en aan de
akelige maatschappelijke verhoudingen de: schuld
wjjten van bün ellende.
Die stumperds, inplaats van zeiïirhnnis en zelf
beschuldiging on daarmee gepaard gaande ijver
om zichzelf te herzién en door ijverige vakstu
die er boven op te komen, zij schimpen liever op
anderen, die goed vakkundig onderlegd den strijd
om liet bestaan streden en wonnen, dan zelf de
hand, uit de mouw te steken.
De Nederlandsche Middens tar.dsbcwoging moest
dus met vele toestanden rekening houden om
voor den géheelen Middenstand een beteren toe
stand in hét léven te roepen.
Behalve dus een voortdurend en uitsluitend
najagen van directe mateirieeié voordeelen voor
enkelen, dat ongetwijfeld tot immoraliteit had
moeten leiden, hielden de voormannen ook en wel
voornamelijk de ethische eischen hierbij in het
oog.
Zoo zag men eerst in kléinen "kring, maar gaan
deweg zich uitbreidende zooals kringen in het
water zich vermeerderen en uitbreiden als er
een steen wordt ingeworpen, de vakcursussen
en de leergangen in Boekhouden voor de Midden
standers ontstaan. Dat voortdurend hameren op
hetzelfde aanbeeld, deed de begeerte naar goedé
vakopleiding bij al'le degelijke Middenstanders ont
waken en de vakscholen, voomml. op eigen initia
tief vain den Middenstand, rezen welig uit den
grond.
Ik zou, zoo voortgaande den geheelen dag be
hoeven om U uit een te zetten de talrjjko vele
voordeelen door de Middenstandsorganisatie be
haald.
Doch daarvoor zjjln wij heden niet bijeen. Ik
zal dan ook niet verder uitwjjden over alle wat
Gij hebt bereikt. Alléén wil ik U Middenstan
ders even toeroepen 3at het eigén respect
voor Uweri stand Uw „Standesbewustsein" -
zooals men dat in Duitschland noemt, aanmer
kelijk honger slaat dab tien jaar te voren.
Toen schaamde zich menfg Middenstander er
Voor uit te komen, diat hjj' Winkelier of Klein
Industrieel was, nu is men er "trotsch op tot dien
stand te Whooren.
Bij het vele, dat ik 'zou kunnein opnoemen als
door onze organisatie verkregen kan ik he
laas nog niet vermelden eene wetgeving be
teugelende en bestraffende de oneerlijke concur
rentie. Niet dat de Middenstanders zich onbe
tuigd hebben gelaten in hét aanloonen der wen-
schélijllchedd van zulk een wetgeving, integendeel
het kun worden 'bewezen da,t juist dé begeerte
orii 3é~oneerlijke concurrentie wettig beteugeld te
zien, voor velton een der eerste oorzaken was
om tot hun organisatie toe te treden.
Reeds vóór de .totstandkoming Van de Neder
landsche Middenstandsorganisatie op hét Congres
Van 1902 te Amsterdam en daarna te Rotterdam
in 1903 was hét, dat aan dé hand Van verscSiL
lénde prue adviezen dé wenschefijlkhieid werd uit-
