Stads* en Gewestelijk Nieuws.
Uit de Pers.
Gemengd Nieuws.
Kerknieuws.
TELEGRAMMEN.
Yisscherij-berichten.
Scheepvaart.
kl. A, C. vain Braa'm Honckg'eest, comm. van
dén mijinenlegger Hadda; luit. ter zee R. H. van
MeerLant, commandant van dén mijnen legger Bal
der; luitenants ter zee le klasse jhr. J. H. 0.
van dien Bosch, J. die Lange, J. Voogd, P. E. K.
Ebbing© Wubben, jhr. H. K. B. Rendofp, A. L.
Boeser, J. T. C. van Schreven, respectievelijk
commandanten van de torpedobootan Rindjan,
G. 5, G. 2, G. 8, G. 10, Pamgrango, G. 6, luite
nants ter zee 2e kl. M. W. Schaly, C. R. F.
Tollenaar, T. A. van Hengel, J. A. E. Schenck
de Jong, Wi. C. Bijl do Vroe, respectievelijk com
mandanten van de torpedobooten G 7, Lamongan,
Ophir, Batok, G 9, en de luitenant ter zee 2e
kl'. D. Scalognie, oommandant van de onderzee
boot 1 f
De Vloot komt 14 dezer te Amsterdam binnen.
De Heemskerck is met 347 koppen bemand, de
Piet Hein en Evertsen elk met 266, de Friesland
met 325. De mijnenleggers hebben een bemanning
van 30, dé torpedobooten van 25 koppen elk.
De vloot in het IJ zal dus met ruim 1500 koppen
bemand zijn.
'Bij het bezoek aan het Bagijnenhof zullen de
hoogé bezoekers zich door den ingang aan de
Spüi-zijde naar het hofje begeven en in dé pas
torie van de Bagijnenkerk door mgr. Klönne wor
den ontvangen. Indien daartoe de wensch zou
wordèri te kennen gegeven, zal het mogelijk zijn
de Bagijnenkerk te bezichtigen, welke kerk merk
waardig is als exempel van in dén loop der
tijden langzaam gegroeide huiskerk. De vorste
lijke personen zullen een rondgang over de hof
jesplaats maken en het hofje verlaten door den
ingang aan het Spui. Zooals reèds medegedeeld,
heeft dit bezoek in den middag van Zaterdag
17 September plaats. f (Hbld.)
De Koning der Belgen zal bij zijn eerste be
zoek 'aan ons land niet te 's-Graverihage komen.
Volgens het Haagsche corréspondentiebureau is
er nu echteer sprake van een plan om in het
voorjaar van 1911 de "residentie te bezoeken.
Bezoek ran het Belgische Koningspaar.
Zooals wij reeds gemeld hebben, zullen de
Koning en de Koningin van België een boottocht
door het IJ ondernemen.
Hieromtrent kunnen wij nog het volgende mede-
deelen
De oorlogsbodems Heemskerk," Evertsen" en
jPiet Hein," zullen achtereenvolgens nabij den
ouden steiger van de Maatschappij Nederland aan
de Handelskade geankerd liggen. De Friesland
zal nabij de punt van het IJ-eiland ankeren, ter
wijl de torpedobooten en mijnleggers aan den
Noordkant van het IJ zullen komen te liggen.
Zaterdachtend 17 Sept. zal H. M. met haar
Koninklijke gasten uitrijden naar den ouden Dok
kumer steiger, waar de Koningssloep gereed zal
liggen, benevens 2 sloepen voor het gevolg. De
Koningssloep zal onder bevel staan van den luit.
ter zee 2e kl. J. A. Brouwer, en door 20 matro
zen worden geroeid.
Nadat de hooge gasten zich aan boord van de
Koningssloep hebben begeven, zal langs de oor"
logsschepen worden opgevaren. Op de schepen zal
het gebruikelijk saluut worden gegeven. Daarna
zullen de hooge gasten aan boord gaan van de
Heemskerck. Op dezen bodem zal de stafmuziek
van de Kon. Marine zijn opgesteld. Na de bekende
honneurs bewezen te hebben, zal de onderzeeër
boven water te aanschouwen van het hooge ge
zelschap voorbijvaren.
Hierna zal de Heemskerck worden verlaten en
aan boord van een der havenbootjes een tocht
worden gemaakt.
Voorts vernemen wij nog, dat des avonds de
oorlogsschepen schitterend zullen worden geïllu
mineerd, hetwelk ongetwijfeld van de IJkade ge
zien, een schoon schouwspel zal geven.
Naar wij vernemen, zal gedurende het a.s. be
zoek van het Belgische vorstenpaar, het Wilhel
mus uitgevoerd worden in de oudste toonzetting)
d.i. het oorspronkelijk oude Wilhelmus, zooals het
goorkomt ink Valerius' gedenkklank.
De Buskruit-kwestie in Indiê.
Wij lezen in de nAvp"
Zooals bekend, kwamen medio 1903 onrustba
rende tijdingen uit Indië omtrent den zorgelijken
toestand van geweer- en geschutmunitie aldaar
inzonderheid het buskruit verkeerde, volgens de
d Nieuwe Soerabaja-courant," in een staat van be
derf, die de slagvaardigheid van 't leger ten ern-
bedreigde. De Minister van Koloniën vond toen
goed, den toestand in de Tweede Kamer als be
vredigend voor te stellen en ging zelfs zoover te
beweren dat de troepen te velde hoogst spora
disch over infanterie-munitie te klagen hadden
gehad. Maar hij vergat er bij te zeggen 't
geen men uit Indië wel degelijk gerapporteerd
had dat aan die troepen te velde alléén patro
nen van den meest verschen aanvoer werden ver
strekt, waartoe zich het bederf nog niet had
kunnen uiten.
Er is dan ook in Indië een commissie benoemd,
waarin 3 artillerie-officieren, een militair apothe
ker, en een burgerscheikundige zitting hadden.
Deze commissie nu heeft uitge
maakt, dat de indertijd in de bla
den aangeheven noodkreetdie ook
in de Tweede Kamer weerklank
vond, zeer gerechtvaardigd was.
Het kruit bederft, zegt het rapport dat een
paar maanden geleden uitgebracht is, en tast de
hulzen (en de slaghoedjes misschien ook aan,
zoodat gevaarlijke gasontsnapping onstaat bij het
schot. Dit moet in hoofdzaak te wijten zijn aan
de aanwezigheid van sublimaat in het rookzwakke
buskruit.
Hoe dit echter ook zij, de minister zal thans
niet meer kunnen ontkennen dat de toestand vol
strekt niet zoo rooskleurig is als hij verleden jaar
trachtte te doen voorkomen. Er is periculum in
mora, en dat zijne Excellentie dit thans ook wel
moet inzien, blijkt uit zijn verzoek aan Indië om
een deskundige vandaar uit te zenden, die dan
in samenwerking met een gedelegeerde van Marine
en van Oorlog de noodige voorstellen ter verbe
tering zal hebben te doen.
Wij brengen hier in herinnoring, dat in de
Kamerzitting van 16 November 1900 minister
De Waal Malefijt mededeelde, dat de directeur
der sPyrotechnische werkplaats" te Soerabaja
ivoor alsnog aanneemt" (cursief gedrukt
in de Handelingen) dat het sublimaat in het kruit
patroonhulzen aantast, terwij in diezelfde zitting
minister Wer.tholt verklaarde»Het toevoegen
van sublimaat, dat zooals boven vermeld, slechts
in uiterst geringe mate geschiedt, wordt door den
scheikundige der marine bepaald gewenscht ge
acht en zulks ter meerdere zekerheid tegen het
zich vormen van schimmel op het buskruit."
Uit die beide tegenstrijdige opvattingen, in één
zelfde vergadering van de Ministerstafel geuit,
blijkt alweer, hoe noodig het zoude zijn om ter
beoordeeling van dergelijke artilleristische vraag
stukken te beschikken over een enkele commissie
van bekwame deskundigen, voor Marine, Oorlog en
deKoloniën, conclusie waartoe ook de Krupp-
commissie in haar rapport gekomen is.
Onder voorbehoud deelen deelen wij ten slotte
mede, dat de majoor J. H. Van Loon, oud-direc
teur der Pyrotechnische Werkplaats in Soerabaja
(of eigenlijk te Bandoeng) voor bovenbedoelde uit
zending is aangewezen voorbehoud dat, in ver
band met vele perkara's" die zich in den laatsten
tijd in Indië in zekere legerkringen voordeden,
alleszins gerechtvaardigd schijnt.
De Middenstand-enquête.
De Haagsche correspondent van de *Tel." schrijft
In den laatsten tijd hebben berichten de ronde
gedaan, dat in sommige gemeenten (Bussem,
Wildervank, Zutphenj, die door de betrokken
staatscommissie ingestelde enquête naar den eco-
nomischen toestand van den middenstand was
mislukt en aan deze mededeelingen werd in eenige
organen de conclusie vastgeknoopt, dat de enquête
in haar geheel evenmin zou slagen. Teneinde
hieromtrent eenige zekerheid te krijgen en een
en ander over den stand van het onderzoek der
staatscommissie te kunnen melden, hebben wij
ons gewend tot iemand, die ter zake geheel des
kundig en op de hoogte moet worden geacht. Wij
kunnen mededeelen, dat de middenstands-enquête,
naar het zich laat aanzien, zeer goed gelukken
zal. Onze zegsman wees ons er allereerst op, hoe
moeilijk het enquêteeren in het algemeen is, maar
welke bijzondere moeilijkheden zich bovendien
voordoen bij een middenstands-enquête, waarbij
een vijftigtal vakken en bedrijven grondig moet
worden onderzocht en de toestand der onderne
mers moet worden nagegaan, die uit den aard der
zaak dikwijls zeer wantrouwend zijn. Met het oog.
nu op de vele moeilijkheden heeft de staatscom
missie voor haar onderzoek de gemeenten verdeeld
in een drietal groepen. De eerste groep wordt
gevormd door de plaatsen beneden 2000 zielen.
Dit zijn er niet minder dan 500. Van meer dan
400 gemeenten zijn gegevens ingekomeneen
uiterst bevredigend resultaat. De tweede groep
bestaat uit de gemeenten van 2000 tot 20.000 in
woners. Uit deze groep koos de commissie typen
van gemeenten en hierin werden van alle vakken
volledige monographische beschrijvingen opgemaakt.
Ook hier slaagde de enquête in het overgroote
deel der plaatsen. De derde groep eindelijk vor
men de grootere steden. Iliér wordt een onderzoek
naar verschillende vakken ingesteldin iedere
gemeente wordt een verschillend bedrijf onder-
Zocht. De enquête in deze groep is, in tegenstel
ling met die in de beide andere afdeelingen, nog
niet afgeloopen, maar er valt reeds zeer duidelijk
te bespeuren, dat het werk der commissie ook
hier goede resultaten zal hebben.
De belangrijke enquête zal dus slagen.
Dat in eenige gemeenten het onderzoek geen
bevredigend verloop had, èn door tegenwerking
van den middenstand zelf èn door verzet van an
deren kant, zal aan het totale resultaat zeer
weinig afbreuk doen en werd dan ook van den
aanvang af wel verwacht.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 10 September 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 770.5 te St. Mathieu.
Laagste barometerstand 758.6 te Nice.
Verwachting tot den volgenden dagmeest
matige, noordelijke, tot noordwestelijken wind,
zwaar bewolkt tot betrokken, weinig of geen re
gen, zelfde temperatuur.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het Commissariaat van Politie
sleuteltje, ring met éen sleutel, doublé medaillon,
portemon. met eenig geld.
Bij de volgende personenportemonnaie met
eenig geld, Kok. Ged. Broersvest 344portemon.
met inhoud, Smit, Broersveld 15rozenkrans»
Baron, K. Achterweg 1 2 H. G. gewicht, Spij
ker, Noorderstr. 10 geldstuk, Hoogendam, Singel
86witte vrouwenzak met inhoud, den Blauwe
Wilhelminaplein 8 doublé manchetknoop, Hoen
derkamp, Singel 1322ring met sleutels, wed-
Vink, Zalmstr. 16idem, Waas, Groenelaan 101
dameshorloge, Dinkelaar, Maashofje 16zilveren
ringetje, Rebers, Hoogstr. 146; ijzeren roeiboot,
visscherij Prins Hendrik paardendek, Krabben
dam, Westmolenstr. 19.
Weduwenzorg.
Vrijdagavond vergaderde in het „Volkshuis" de
Vereeniging „Weduwenzorg" vain gepensionneerde
Militairen vóór de Wet van. 1909.
Ruim 8 uur opende de voorzitter, den Heer
Kaper, de vergadering met een woord van wel
kom. In bet bijzonder, die léden 'der Pers, de band
tusschen natie en lijdende mensohheid, immers
zonder alle welwillende mededeelingen in de plaat
selijke bladen van hetgeen op vergaderingen
wordt gesproken, zou het lot van menig in ar
moede verkeerend mensch, niet aan 't weldoend
publiek bekend worden.
3 Juni 1909 weM de 'Afdeeling Schiedam opge
richt met 21 leden. Thans bestaat onze Afdeeling
uit 30 Iaden, 1 donateur en eein beschermheer,
den heer jhr. mr. D. J. de Geer afgevaardigde
voor Schiedam, terwijl „Weduwenzorg'' thans be
staat uit 80 Afdeelingen met ruim 5000 leden
en yele donateurs en begunstigers. Bovendien heeft
bijna elke Afdeeling het voorrecht de Afgevaar
digden der Tweede Kamer van hun district of
hunne burgemeester ter plaatse, als beschermheer
hunner afdeeling te mogen erkennen. i
Het hoofdibestuur wordt in zijne werkzaamhe
den bijgestaan idoor een eere-commissie, bestaande
uit 'Oud-ministers en Kamerleden.
De afdeel ingsont van gs ten bedroegen f 110,40, de
uitgaven f 7,40, het batig saldo f 103.
Het beschikbare bedrag der gezamenlijke Af
deelingen 'voor uitkeering over 1910 aan ongeveer
110 weduwen is ruim f 11000.het vorig jaar
f3900.voor ruim 50 weduwen.
■De afdeeling Schiedam had tot héden niet veel
succes met het aanwerven van donateurs of be
gunstigers, waarom de leden op het hart weid
gedrukt te trachten ook hier ter plaatse een be
roep te doen op de algemeene liefdadigheid, daar
de vereeniging van de contributie der leden al
leen niet kan bestaan, en het grootse doel, „het
ondersteunen der weduwen én weezen van ge
wezen militairen", zeker door velen in de Lande
zal worden gesteund, althans wanneer onze toe
stand duidelijk aan ben wordt uiteengezet.
Vervolgens deelde den heer M. van Geest, af
gevaardigde voor Rotterdam 'den betreurenswaar-
digon toestand mede van de weduwe L. Veger,
wier echtgenoot in leven gepensiomneerd sergeant
der infanterie was.
Dit huisgezin, moeder met 6 nog thuis zijnde
kinderen, wonende te Rotterdam, Gaffelstraat 31b
lijdt fatsoenlijk armoede tot den uittersten grens
van hongerlijden. Hier dient te worden geholpen,
voor het te laat "IsSpr. deed dan ook een
bede io,m hulp tot dillen.
Staande de vergadering werd' door de leden,
waarvan de meesten tevens lid van "„Vaderland
Getrouw" zijn, door medewerking vain, den heer
Akker mans, die Vader van Vaderland Getrouw,
eert bedrag van f15.voor de weduWe bijeen
gebracht. i i
Onder dankzegging voor de opkomst der leden
eri itégenwioordttgheid' der Pers werd te ruim' 10
uur de vergadering gestoten. 1
'Gister-'avond is idloor 'de politie aan
gehouden zekere J. D. /deserteur van de landmacht
als dienstplichtige der iandwéerdistricten, die in
het „Alg. Politieblad" was gesignaleerd.
De man is naar Delft overgebracht ter be
schikking van den gamizoens-commandant al
daar.
UIT ROTTERDAM.
Een gezelschap van voorzitters en leden van
buitenlandsche kamers van koophandel, een 400
in getal, dat te Scheveningen vertoeft, was gister
de gast van de Rotterdamsche Kamer van koop
handel en fabrieken.
Nadat zij zich van Scheveningen met een extra-
trein naar den Hoek van Holland hadden begeven,
werden zij daar door de gastheeren opgewacht
aan boord van de Merwede I, waarna een tocht
gemaakt werd door den Nieuwen Waterweg en
de havens van Rotterdam.
Aan boord werd een dejeuner dinatoire aange
boden, waarvoor de zorg was opgedragen aan het
restaurant Stroom berg te Rotterdam
Gister-middag |4 uur stoomden zij weder naar
den Hoek van Holland terug, vanwaar een extra-
trein hen weder naar Scheveningen bracht.
AGENDA VAN VERGADERINGEN ENZ.
Rotterdam.
Zondag 11 Sep-t. 3 u. Park. Concert Stafmuziek
i Kon. Scherpschutters.
Zondag 11 Sept. 8 u. Plaats Doele (Bij ongunstig
weder Gnoote Zaal). Concert Stafmuziek
Kon. Scherpschutters.
De Burgemeesterbenoeming.
De ïSchied. Ct." schrijft, naar aanleiding van
de benoeming van den nieuwen burgemeester o.a.
»Ook ons is deze benoeming, wij willen het
wel dadelijk zeggen aangenaam.
Nog aangenamer zou die ons, als vrijzinnig
orgaan, geweest zijn, wanneer de benoemde ons
in zijn beginselen dichterbij stond, maar toch
kunnen wij als onze meening uitspreken de keuze
van den heer Honnerlage Grete voor de gewich
tige betrekking, waartoe H. M. de Koningin hem
thans geroepen heeft, is een gelukkige geweest.
Door de wijze, waarop hij het ambt van wet
houder steeds heeft vervuld, de roep van eerlijk
heid, bekwaamheid en ijver' die hij als zoodanig
heeft verwekt, zullen oorzaak zijn, dat zoowel de
Raad als de gansche gemeente hem met de meeste
welwillendheid en vertrouwen zullen tegemoet
treden, wanneer hij straks het burgemeestersambt
zal aanvaarden".
De ïLimburger Koerier" schrijft:
Te Schiedam zijn de Christelijke partijen in de
meerderheid.
Van deze partijen zijn de katholieken de sterk-
sten.
Toch benoemden de liberale regeeringe er altijd
liberalen als burgemeester.
Onder Christelijk bewind veranderde ditmaar
om de gevoeligheid der Christelijk-historischen te
ontzien, benoemde men Protestantsche burge
meesters (anti-revolutionnairen).
Thans, nu de Christelijke coalitie voldoende
heeft doorgewerkt, en de Christelijk-historischen
meer verdraagzaamheid hebben geleerd, heeft het
kabinet-Heemskerk den katholieken recht doen
wedervaren.
Op den vacanten burgemeesterszetel van Schie
dam is thans benoemd een Katholiek ingezetene,
de heer Honnerlage Grete, wethouder van onder
wijs, en een bij alle partijen gezien man.
Bravo voor Minister Heemskerk I
Uit »Het Volk"
De buit is dus gelukkig binnengehaald, tot
ergernis van de christelijk-historischen.
De benoemde stond lang bekend als een eenigs-
zins onafhankelijk katholiek, maar is den laatsten
tijd aardig aan de coalitie-lijn gekomen en vaart
nu trouw in het clericale zog mede.
Dat de wisseling een grooten invloed voor de
gemeente zal hebben, valt bezwaarlijk te veron
derstellen. Van groot hervormingsgezindheid is
bij den heer Honnerlage nooit veel gebleken, al
is de keuze in 't algemeen niet ontaktisch, daar
de man te Schiedam zeer gezien is en daarom het
leed ietwat wordt verzacht.
Perron kaartj es. Namens de directie der
H. IJ. S. M. wordt aan het N. v. d. D. medege
deeld, dat omtrent een verhooging met 1 Januari,
van den prijs der perronkaartjes op haar perrons,
nog niets met zekerheid te zeggen is.
Bedreigd. Een bewoner van de Nieuwe
Heerengracht en een van de Rozengracht te Am
sterdam, hebben, naar »De Tijd" meldt, gisteren
bij den commissaris van politie in de Ferd. Bol
straat aangifte gedaan, dat zij ieder een briefkaart
ontvangen hebben, waarbij hun leven door iemand
uit de Dusartstraat te Amsterdam wordt bedreigd-
Zij zouden worden doodgeschoten. Wegens bedrei
ging tegen het leven, is tegen den schrijver pro"
ces-verbaal opgemaakt.
Speelhuizen in de residentie-
The Jockey-Club, aan de Prinsegracht in Den
Haag, die, waarschijnlijk tengevolge van de poli'
Ueeensuur was verlaten, is herleefd of verdoopt-
Op een groot zwart bord wordt met gulden
letters gemeld, dat in hetzelfde perceel thans ge
vestigd is: The Royal-Club. Aan het inwendige
is alle mogelijke zorg besteed. Spiegels, electrisch
licht en draperieën zijn overvloedig aangebracht
en men schijnt dus van plan, eerstdaags deze
speelgelegenheid opnieuw te openen, met of zonder
politie voor de deur. (»Avondp.")
De eerw. Broeder Carol us vierde eergisteren in
het St. Vincentius-Gesticht te 's Gravenhage zijn
gouden professiefeest, terwijl de eerw. Broeders
Amantius, Hilduard en Rudolphus hun zilveren
professiefeest vierden, allen in de Congregatie van
Maria's Onbevlekte Ontvangenis. De beide laatst
genoemde Broeders waren vroeger te Schiedam
werkzaam.
SAN SEBASTIANO. 9 Sept. De president ra»
den ministerraad ontkent de verklaringen te heb
ben afgelegd, die hem door een Italiaansch dag'
blad worden toegeschreven over het antwoord der
Spaansche regeering op de laatste nota van het
Vaticaan.
SCHIEDAM, 10 Sept. Binnen van de haring'
vangst SCH. 122 »De Schie", schipper C. Pronk»
met 23 last, 4e reis.
Vertrokken schepen'.
10 Sept. z.s. »Lord Kitchner", kapt T. B31"'
ker, naar Londen, geladen met flesschen.
N
