W. KESTER,
.11,
JAIVM KATWIJK.
piegel- en Vensterglas.
li. KOK, lakeiaar,
Assurantiën,
Bouwkapitaal,
Credieten,
Hypotheken,
Vaste Goederen,
Administratie.
Oud-Schiedam
Gemengd Nieuws.
Advertentiën.
Een tractatie, die bij de a.s.
feestdagen bij niemand op de
tafel mag ontbreken.
Atelier voor glas in lood.
schrijying aan te geyen, daartoe aan de afd.ee-
ling Militie (Schoolstraat 12) alsnog gelegenheid
zal bestaan op iederen werkdag der maand
Januari a.s., op uren hierboven vermeld.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 17sten December 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
De Commissie voor Gemeentewerken te Schie
dam is voornemens op Dinsdag 27 December a.s.,
des voormiddags ten 11 uur, op het Bureau van
Gemeentewerken aan de Korte Haven aldaar, aan
te besteden de levering van
Ijzerwaren, gereedschappen, borstels, doeken,
drogistartikelen en verdere materialen,
ten behoeve van den dienst der gemeente
werken, gedurende het jaar 1911.
Het bestek ligt ter inzage op het Bureau van
Gemeentewerken en is ter Gemeente-Secretarie
(afdeeling A.) tegen betaling van 25 cents ver
krijgbaar.
De gezegelde inschrijvingsbiljetten moeten in
een gesloten enveloppe, waarop een aanduiding,
dat zij een inschrijvingsbiljet bevat, vrachtvrij
worden ingeleverd in 'te op het Bureau van
Gemeentewerken aanwezige gesloten bus, voor des
voormiddags 10 uur van den dag van aanbe
steding.
door N. J. M. D.
XVI.
De geschiedenis van het Weeshuis
aan den Langen Achterweg.
(Naar authentieke bescheiden).
III. De zorg voor armen en weezen.
De oprichting van het Weeshuis.
'(Slot.). 1 i
De Rederijkerskamer, „de Roode Ro-osen", die
tot zinspieuk had „Aensiet de Jonckheyt", werd
belast met de voorbereiding en leiding van het
feest.
Een uitnoodigingskaart tot deelneming' aan het
Rederijkersfeest werd aan verschillende Rederij
kerskamers van ons land toegezonden. De deel
nemende kamers moesten deze vraag beantwoor
den: „Wat noodicht 'is om d'arme weesen tonder-
houwe".
Reeds vroeger is van dit Rederijkersfeest in de
rubriek „Oud-Schiedam" een uitvoerige beschrij
ving gegeven, zoodat wij hierover niet meer in
bijzonderheden beh-oeven te treden.
Do|or de Vroedschap werden 8 gecommitteer
den benoemd te wier overstaan die loterij moest
plaats hebben.
De Weth (Schout, Burgemeesteren en Schepe
nen) hiad den 23en Juni 1603 tot „judires ende
oordelaars over de compositiën ende wereken van
de Camers van Rhietoricienen vercoron ende ge-
deputeert": de burgemeesters Jan Willemss. van
HaerlerV), "Simon. B-onstoe, Sebastiaen. Jaco-bsz., Ge
rand Muys en Jaooib Petri Dyckius.
Den Gen Juli 1603 ©n volgende dagen werd
het Rederijkersfeest met loterij te Schiedam ge
houden.
Het resultaht schijnt ftiet onbevredigend te zijn
geweest, aangezien reeds den 23en Juli 1603 in
de Vroedschap de houw van het Weeshuis ter
sprake werd gebracht.
Wij lezen in die Resoluties ider Vroedschap:
23 Juli 1603. „Ia deliberatie geleyt synde,
otp (wat plaetse dat men het nyeuwe voorgenomen
Weesbuys sal timmeren, waertoe voorgeslagen
worden het convent van Leliëndael, midtsgaders
het convent van St. Ursullen, Is geresolveert, dat
de Burgemeesteren midtsgaders de acht Gecom
mitteerden tot de Loterie, neffens hen luyden
sullen nemen twee meestermetselaers ofte mees-
ter-timmieriuyden, int stuck vande fabryeke (fa
bricage) ervaren synde, ende gesamentlick he
rnemen waer (nae heur luyder oïordleel) 't voor-
screven Weesbuys bequaemelidkste soudé dienen
gestelt, lende daarvan een pourject en besteck mae-
keni, alles op rapport ande Vroetschappen.
1 September 1603. ,,'Naer dat de acht Ge
committeerden tot die Loterie rapport gedaen had
den van heurluydier besoigne nopende de plaetze
daer het nyeuwe Weeshuys sal werden getim-
mert ende overgelevert het besteck ende pourject,
in confoirmiteyt vand© voorgaende resolutie ge-
maect, en 't selve in deliberatie geieyt en daer
op om v rage gedaien synde, syn die selve acht
Gecommitteerden ter vergadering© vande vroet
schappen geauctoriseert ende gelast, omme het
Weëshuys te ordonneeren en doen stellen daer
sy luyden 't selve oirbaeriickste en bequaemste
vinden suilen.
Ende meide, omme te handelen met alle de-
geen©, die daer door sullen mogen weiden bescha-
dicht, end© deselve te contenteren, sulck zy luy
den in reielichcy t sullen bevinden te bebooren."
Uit deze besluiten van de Vroedschap blijkt
duidelijk, dat het toenmaJige stadsbestuur iu zake
de stichting en den bouw van het Weeshuis heel
wat in het midden had te brengen.
De keuze van de gecommitteerden uit die Vroed
schap voor den bouw van "het Weeshuis viel
op Leliëndaal aan den Achterweg. Dit klooster
werd gedeeltelijk verbouwd en met een nieuw
bijgebouw vergroot.
Den 6en Juni 1605 had do eers te-s toen-legging
plaats.
Pieter Niesen, het 8-jarig zoontje van den heer
Arent Niesen, H. Geestmeester, legde den eer
sten steen.
Dit feit werd vereeuwigd doioir de volgende in
scriptie op den gedenksteen, in lr&t Weeshuis
aangebracht
oM WeL te omth'oVdem het beglnseL Van dit
geboV W
Is de eerste steen gheLecYt bY pieter niesen,
loVt aCht Jare,
some Van arent niesen, der WeesenVadeï g'h'e-
troVW
den eersten IVn II, 't Iaer de gVLde Letters
VerCLarê.
De hoofdlettors in dit tijdvers waren verguld;
telt men nu de gulden létters op, den krijgt
men het jaartal 1605.
In het laatst van 1605 was d© bouw van het
Weeshuis reeds zoover voltooid, dat men de gla
zen in de ramen kon zétten.
Zulks blijkt uit de resolutie van 9© Vroed
schap van 28 December van genoemd jaar.
„'Is medé verstaen, dat men in de glasem op
het Stadthuys, in dor Vroetschappen Camer zall
doen stellen des Steedes Wapenen, zonder dat
der vroetschappen wapenen daar inne gestelt ofte
by de selve ©enige costen daer van gedragen
sail werden, maer sail de vroetschappen vrij
staan, die tselve believen sail, elck een glas met
syn wapenen te stellen in het nieuwe getim
merde Weeshuijs; ende dewyle in plaetse van
Arent Dankertss ende Willem Jan Aerlsz. beyden
saligerged. nog geene andere vroetschappen en
syn geëligeiert, sullen d© erfgenamen d© wape
nen der selver, elcx op syn ordre aidaer mogen
doen stellen, indient hen luyden gelieft".
Bij- de verbouwing van het Weeshuis in het
laatst der 18e eeuw zijn er nog eenige dezer
gebrandschilderde glazen met familiewapens gé-
voiriden. 1
(Wordt vervolgd).
T r e i n d i f stallen. Op het traject Utrecht-
Zwolle werden den laatsten tijd gedurig kleine
diefstallen gepleegd bij den bestel'goederendienst.
Langzamerhand kreeg men vermoedens tegen drie
bij de N. C. S. werkzame personen, twee remtners
en een dienstdoend hoofdconducteur, en Donder
dagavond is het der politie gelukt de daders
te betrappen, waartoe een rechercheur zich in
een groot© kist in den bagage-wagen had ver
borgen. Bij aankomst te Zwolle werden bij fouil
leering de vermiste voorwerpen op hen bevonden,
waarna arrestatie volgde. Alle drie personen zijn
hoofd van een gezin.
De afschaffing der Vaca ntieka ar
te n. Hedenavond zal, naar wij vernemen, te
Utrecht een vergadering worden gehouden van
arbeiders, die betrokken zijn bij het besluit tot
afschaffing der Vacantie-'kaarien van de Staats
spoor.
Gestikt. Een persoon uit de gemeente Zwam-
merdam, die zich nog al eens te buiten ging
aan sterken drank, werd Donderdagmiddag in
kennelijken staat in het arrestantenlokaal dezer ge
meente opgesloten. Toen de veldwachter een uur
of 5 later eens naar hem kwam kijken, lag de
man dood in de cel. De geneesheer, ijlings geroe
pen, constateerde, dat de ongelukkige reeds twee
uren dood was, vermoedelijk in den drank ge
stikt.
Brand in een spoo r weg wa ggo n. Op
het stationsem placement te Roermond is gister
morgen in een waggon van een goederentrein
brand ontstaan, doordien een beambte met een
brandende lantaarn dein waggon binnentrad. Door
den waggon aanstonds van de andere 'te schei
den, was mem het vuur weldra meester. De wag
gon werd zoodanig beschadigd, dat hij buiten
dienst moest gesteld worden. De goederen, als
balen koffie, manufacturen, enz. werden door het
vuur grootendeels vernield. Bij onderzoek bleek,
dat in den waggon teten kist geladen was, wharin
een bus benzine en een lamp verpakt waren.
Door een lek in de bus was d'e benzine door-
geloiopen, em deze had door de lantaarn van
den beambte vlam gevat. De afzender van de
kist. had als inhoud daarvan porselein opgegeven.
De „Telewri ter". Men meldt uit Amster
dam aam de „Msb.": Zooals wellicht niet velen
onzer lezers bekend zal zijn is door de uitvin
ding van bovengenoemd toestel de mogelijkheid
geopend om depêches in hetzelfde handschrift
varn de eeme plaats naar de andere langs een tele
foonkabel over to brengen.
Oorspronkelijk een Amerikaansche uitvinding,
werd de exploitatie van deze „telewriters" door
een Engelsche firma ter hand genomen en be
wezen zij in de praktijk zulke goede diensten,
dat ze thans op de meeste Amerikaansche en
Engelsche handelskantoren reeds in gebruik zijn.
De velrst© afstand, waarop deze toestellen zijn
berekend, bedraagt 200 Engelsche mijlen, onge
veer gelijk aan den afstand tusschjen Londen en
Manchester.
Door de firma Gilissen Co. te Amsterdam
werd zulk een toestel 't eerst in Nederland in
gevoerd en gistermiddag waren wij welwillend
in de gelegenheid gesteld de „telewriter" op de
kantoren der firma in werking te zien.
De firma heeft m.l. op eigen kosten een tele
foonkabel laten leggen van haar kantoren op liet
Damrak tot aan de Beurs, vanwaar de leiding
verder voert tot aan cLe nis op de effectenbeurs.
Ofschoon aan het leggen van een eigen kabel
natuurlijk hooge kosten zijn verbonden, weegt
het nut hetwelk men van het toestel in de prac-
tijk ondervindt, ruimschoots daartegen op. Ge
durende beurstqd is het n.l. op de effectenbeurs
wegens het verschrikkelijke lawaai, onmogelijk
om het telefonisch gesprek te voeren. De firma
Gilissen kan thans met dezen „telewriter" van
kantoor naar de beurs en omgefceeid depêches en
telegrammen in hetzelfde handschrift overbren
gen.
Toen wij gisterenmiddag dan het toestel be
zichtigden, telefoneerde de heer Gilissen naar de
beurs met verzoek als proef eens eenige woor
den te schrijven. Na eenige oogemblikken trad
het toestel in werking, plots begonnen de staaf
jes, die in hun snijpunt een potloodstiftje dra
gen, te bewegen en werden vervolgens eenigé
woorden gewisseld, die zeer duidelijk leesbaar
werden overgebracht.
Voorzeker als proef uitnemend geslaagd.
Een 100-jarige. Mej. die Wed. G. Hiemstra—
Buwalda, te Wommels, die Dinsdag j.l. haar lOOen
verjaardag vierde, is gisternacht overleden.
Een bloedig gevecht. Te Lodz (Russisch-
Polen) is in het station een 'bloedig gevecht ge
leverd door treinroovers en geheime agenten.
Laatstgenoemden zagen kort voor het vertrek van
den sneltrein vijf békende treinroiovers kaartjes
nemen. To;en zij ©en dezer heeren in hechtenis
wilden nemen, kuchte deze een paar'keer, waarop
zijn collega's een knetterend salvovuux afgaven.
Het publiek wierp zich op den grond om aan
de kogels te ontkomen. Een officier, die met
getrokken sabel uit een der wachtkamers kwam
stormen en een geheim agent zijn gedood. Een
gendarme, een machinist en een reiziger zijn
zwaar gewond. De schurken wisten in de alge
meen© verwarring te ontkomen.
Gedurend© de vlieg week te -San
Francisco, die in dén loop van Januari plaats
vindt, zullen voor de eerste rnaaJ op groote schaal
militaire oefeningen met vliegmachines gehouden
worden. Van een op kanoinschotsafstand van de
kust zich bevindend oorlogschip, zullen vliegma
chines opstijgen dm een verkenningsvlucht over
San Francisco te maken, en om te trachten een
aanval te doen op de stad met bommen en hand
granaten. De vestingwerken van San Francisco
zullen trachten den aanval der vliegmachines af
te slaan.
Dr. Cook. De vroegere secretaris van dr. Cook,
Lonsdale, heeft tot een berichtgever van de „Lo-
kal-Anzeiger" te Kopenhagen het volgende ver
klaard „Cooks artikelen in „Hamptons Magazine",
dat vroeger een orgaan van Peary geweest is,
zullen eindelijk licht brengen in de Noórdpool-
aamgelegenheid. In 't geheel zal Cook vier arti
kelen schrijven. Hij reist nu van Londen naar
Amerika, om daar persoonlijk de in zijn artikelen
gegeven beweringen te verdedigen. Daarop zal
hij het we,rk over zijn Noordpool reis openbaar-
maken en gelijktijdig naar Kopenhagen komen,
om zich voor de umivefTs-iteit te rechtvaardigen.
De Cook-affaire is nog lang niet ten einde, inte
gendeel, oen nieuwe fase'begint nu."
Roevers. Te Kieff is een rooverbende, uit
40 persoinen bestaande, gevangen genomen. De
boeven hadden niet minder dan 10 roofmoorden
op hun geweten. In een dievenhol, dat door de
bende werd bewoond, vond men geweren, groote
hoeveelheden amunitie, een 200-tal revolvers en
vele valsche paspoorten.
Douanerechten. Twee Amerikaansche mil-
lioinhaïrsvnouwen hebben aan den beurze onder
vonden, wat het zeggen wil,' j uweelen in Amerika
binnen te smokkelen. Mevrouw Reynolds Adriance
moest, behalve de douanerechten van 4800 dol
lar, nog een boete van 1200 dollar betalen, terwijl
de echtgonoote van Theodore Shout maar be
sloten heeft, vrijwillig de 7500 dollar douane
rechten voor haar uit Europa meegebrachte en
door de douane in beslag genomen juweelem te
betalen.
Een oplichter. De Weensche wereld is in
groote opschudding, wegens de arrestatie van den
graaf Giesbert von Metterwich', dien neef vain dén
Duitschen gezant te Londen. De graaf die be
schuldigd wordt van oplichterij en valsch spél',
beweert hét slachtoffer te zijn van twee andere
valsche spelers, maar is niettemin onmiddellijk
naar de gevangenis gebracht, in plaats van na,ar
het huis van bewaring.
Een vloer ingezakt. Te Dundru'm, een der
huiten-districten van Dublin, bezweek tijleus een
verkiezingsvergadering der nationalisten dé' vloer
van de vergaderzaal, zoodat een goede honderd
personen er door zakten. Onder dé zaal was een
paardenstal. De menscben vielen tusSchen de paar
den in, die wild werden en begonnen te slaan
en te trappen. De paniek was onbeschrijflijk;
reeds van verre kon men het geschreeuw der
ongelukkigen hooren; 6 personen werdén dioó-
delijfc gewond en een groot aantal liep min of
meer ernstige kwetsuren op.
Noodweer in Engeland. Een telegram
uit Londen meldt: Een gewéldige orkaan woedt
in de Naarizcie, in hot Kanaal en in bet grootste
gedeelte van hot land. Er vallen nok slagregen3'
die het dal van d)e Theems en van andere ri
vieren steeds meer 'ondier water zetten. In 'ie
Znid-Engolsche havens is enorme schade aange
richt. Hemelhoog© golven beletten feitelijk te Dé-
ver hef binnenloopén van stoomschepen, zoodat
b.v. de maildienst naar Calais thans over Folke
stone gaat.
Een proc e sv a n 3.75 mill!oe n. Mrs. Ted
dy heeft, hij testamentaire beschikking hef grootste
gedeelte van haar fortuin, die op 3.75 millioen
gulden wordt begroot, vermaakt aan de Christian
Scieno kerk, die zij heeft opgericht. Haar zoon,
haai' kleinkinderen en andoren hebben legaten
gekregen. Haar zoon George W. Glover, die in
Zuid-Dakota woont, neemt- met deze beschikking
echter geen genoegen en is van plan te proce-
deeron.
De aanstaande zomer mode. Hoewel
officieel de winter nog niet eens is aangebroken,
stelt „De Manufacturier" zijn lezers alweer op
de hoogte van de plannen, die mevrouw Mode
voior het warme jaargetijde koestert.
Men breekt zich het hoofd erover, wat nu in
de plaats van het Voile Ninon zal komen niet
het a.s. voorjaar, of dat allicht dit thans zoo
kolossaal bevoorrechte weefsel in het nieuwe sei
zoen gehandhaafd zal blijven. Veel verwachting
koestert men van het in groote hoeveelheid te
brengen Chappe-voille, dat, als het maar eerst
in de vereischte, goedkoopere kwaliteiten ver
schijnt, allicht als plaatsvervangster zal kunnen
Oiptrejlen. Vooir dei goèdkioópe genres zal evenwel
nog beter het katoenen voile en voor de betere
genres het marquisette kunnen worden gebruikt.
Vooral dit laatste weefsel zou een aangename
verfrissching in deze nu reeds bijna al te dik
wijls gebruikt zijnde lichte stoffen brengen.
Ten opzichte van de modekleuren valt weinig
nieuws te co.nstateeren, want groen domineer
de reeds in het afgeloopen seizoen, in zooverre
deze kleur voor ide enkele genres in aanmer
king komen. kan. Ook koningsblauw is niets nieuw
meer, en de verschillende tinten, van fraise en
cerise tet bordeaux zijn eveneens hekend. Zoo
blijft dus enkel te vermelden, dat de voor het
balseizoen aan de modellen gebrobeerde gele en
oranje tinten hier en daar bescheiden te voor
schijn komen, maar toch wel gezien worden en
dan een zeer modern, nieuw effect maken. Bij
het enkel voor den overgang steeds courante
zwart-wit bedenke men, dat deze combinatie reeds
thans tamelijk veel gebruikt woelt zooals
b.v. de melkkralen borduursels op zwart, het
geen misschien wel eenigen invloed kan hebben;
zooveel is echter zeker, dat het in den eersten
tijd van het vroeg© voorjaar beslist in aanmerking
komt.
Aanbevelend,
Broersveld 81.
Religieuse of Humoristische,
in groote keuze a 25 cent.
Broersveld 65.
Telefoonnr. Interc. 239.
LANGE HAVEN 16,
Krentenbrood,
