Dagblad voor Schiedam en Omstreken. EERSTE BLAD. Bij de Grenspaal. 33ste Jaargang. Zaterdag 31 December 1910 No. .9906. Binnenland. ABONNEMENTSPRIJS: Dn blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voo? Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter- 8traat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. BureauBOTERSTRAAT 50. PRIJS DER ADVERTENTI8N) Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer. Elke regel daarboven 15 cent. Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend, ingezonden mededeelingen 25 cent per regel, Toor herhaaldelijk adverteren worden uiterst b'it iijke overeenkomsten aangegaan. Telefoonnummer 85. Postbus no. 39. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen en een Geïllustreerd Zondagsblad. 1910-1911. Het eerste tiental jaren der twintigste eeuw heeft zijn merkwaardigen loop voltrokken. Wij staau bij de grenspaal die het eerste tiental van de tweede tienreeks scheidt. Wij hebben het eind van het gebied waarin wij ons zoo lang bewogen, bereikt. Aan den eenen kant van de grenspaal lezen wij het veelomvattend jaartal 1910aan de andere zij van het scneidiugstee- ken zien wij het mystieke cijfer 1911, dat ons een nieuwe, duistere toekomst spelt. Doch alvorens de scheidingslijn te overschrijden, blij ven wij nog even staan, zien om en werpen nog een laatsten, vluchtigen blik op den alge- legden weg, dien wij onaer zoo velerlei omstan digheden, met zooveel gedruisch om ons heen, hebben doorloopen. Een wel merkwaardig jaar mag toch de afge sponnen tijdkring heeten, een jaar, dat alles zins zal meetellen in de geschiedenis der mensch- heid, dat door zoo velen in onderscheidene landen en staten niet licht zal vergeten worden. Wer pen wjj allereerst een blik op ons eigen dierbaar Vaderland, dan mogen wij, onder dankend op zien tot Hem, Die Nederland steeds zoo zicht baar nabij was, getuigen, dat wij voor groote rampen bleven behoed en het vaderlandsch en dynastiek gevoel bevestigd en versterkt werd. Onder de zorgvolle hoede harer teeder liefheb bende Koninklijke Moeder groeit de kleine Prin ses Juliana voorspoedig op en wordt Zij steeds meer Neêrlands hope dei toekomst. De koite verkiezingsperiode van den afgeloopen zomer heeft bij de Staten-stembus de beginselen die in de partijen der rechterzijde leven, te meer tot richtsnoer van het Staatsbeleid doen nemen. Overigens ondervindt ook Nederland de wis- gglvalli^held van al wat ondei Gods zonne leelt en arbeidt. Terwijl kort over onze grenzen de laatste Prinses uit het aloude Stamhuis van Oranje-Nassau, die Hollands roemrijken naam in den vreemde ook deed eeien, de edele Maria von Wied, wijlen Prins Frederiks Dochter, het aardsch bestaan eindigde, boetten twee van Harer Majesteits eerste dienaren, liet ministeii- eele leven. De trouwe, ijvervolle minister Ne- lissen gaf, arbeidens moede, Justitie over aan zijn bekwamen geestverwant, minister Regout, die niet nalaat zijn voetspoor te drukken, ter wijl nog in deze laatste jaardagen de Oorlogs minister Cool voor een parlementair votum zwichtte en onze zoo desolate nationale weer kracht aan nieuwe slingeringen ten prooi gaf. Stippen wij deze hoofdfeiten uit het natio nale officieele leven even aan, kortheidshalve ter zijde latend nog zooveel dat 1910 ook voor ons Vaderland merkwaardigs opleverde, dan mogen wij getuigen, dat ook voor onze naaste buren, den tweelingbroeder van den Nederduit- schen stam, het jaar 3910 een vrij merkwaardig jaar was Onder zijn derden koning, den popu- lairen Albert I, dien wij het voorrecht hadden met zijne lieftallige gade in Neêrlands hoofdstad te zien, ontwikkelt zich het nijvere België op vreedzame, voorspoedige wijze. De Brusselsche wereldten toonstelling,minstens tweemaal,althans gedeeltelijk, aan de woede van het vernielend element ontkomen, deed de hooge vlucht die de Belgische nijverheid onder de zorgvolle hoede eener katholieke regeering genomen heeft, door talloozen bewonderen. De algemeene verkiezin gen bevestigden het zegenrijk tijdperk van meer dan een kwart eeuw reeds door België onder de schutse eener katholieke regeering doorleefd Te betreuren is 't zeker, dat de ernstige ziekte dei- geliefde koningin Elisabeth op die blijde tjjd- teekenen een droevige schaduw wierp, maar haar aanvankelijk herstel doet reeds weer nieu we hoop in de harten van alle vaderlandslie vende Belgen leven. Ook voor onze overzeesche buren, de verre stamverwanten van het Angel-Saksische ras, was het jaar 1910 een merkwaardig jaar. De koning, die, op zestigjarigen leeftijd den troon bestegen, enkele jaren de hooge positie als be- heerscher van een wereldrijk met roem innam, ging, nog vrij onverwacht, zich buigen voor een Uooger onverbiddelijk vorst, wiens vonnis geen genade kentde dood bracht een wisseling op den Engelschen koningstroonGeorge V ging den zetel innemen door Eduard VII opengela ten. De nieuwe koning stond alras voor de zelfde moeilijkheden die de oude niet had kun nen ontwijkende erfelijke strijd tusschen ilooger- en Lagerhuis moest onder zijne regee ring worden uitgestreden. Een nieuwe ontbin ding van het Lagerhuis bracht nieuwe verkie zingen - voor de tweede maal in den loop van een jaar die opnieuw, en ditmaal meer be slist, de meerderheid aan de liberalen gaven en zelfregeling voor Ierland en afschaffing van het onbeperkt Lordsveto in uitzicht stellen. De „groote natie", het veelbeproefde Frank rijk, mag het jaar 1910 mede als een wel be langrijk jaar ojjteekenen. De overstroomingen brachten wee en ellende in een groot deel des lands door de steeds hooger stijgende wateren geteisterd. De roof der Kerkelijke goederen kreeg steeds meer het wettelijk cachet dat de tegenwoordige beheerschers van Frankrijk er op drukken. Maar de dieven werden op h u n n e beurt bestolende beruchte processen in zake de oneerlijke „liquidateurs" wekten groot opzien en druk debat in heel de Fransche en buiten- de veelbewogen loten van den Latijnschen stam, de noordelijke natiën, dan zien wij, dat de Scandinavische landen, Denemarken, Noorwe gen en Zweden, steeds voortgaan in hun gelei delijke ontwikkeling, hoewel het laatste niet zonder bedenkelijke sociale woelingen, terwijl in den afgescheiden broederstaat de nieuwe koningstroon zich blijkbaar steeds kalm en ge leidelijk bevestigt. Het oude Roomsche rijk, nu de nieuwe Duit- sche Bondsstaat, heeft over het geheel het jaar 1910 kalm doorleefd. De tegenwoordige kanse lier Von BethmannHollweg schijnt wel voor zijn lang niet gemakkelijke taak opgewassen. Terwijl zijn heer en keizer steeds meer Duitsch- lands macht en aanzien in het oude wereld halfrond en in de nieuwe wereldstreken tracht te sterken, poogde de nieuwe kanselier door officieele reizen de oude bondgenootschappen te bevestigen en te handhaven. En inmiddels reist de man der toekomst, de kroonprins, straks wellicht keizer, de wereld rond en doet den Duitschen naam door de historische stamvolken van het oude Azië eeren Deutschland über alles Het zoo gemengde rijk, waar eens de oude Duitsche keizerstroon stond, de latere Habs- burgsche monarchie, geeft nog steeds het wan- beeld van den eeuwenouden rassenstrijdmaar doet toch in een zoo krachtige ontwikkeling van het gezonde middenstandsleven zien, dat ;men aan zijne toekomst nog niet behoeft te wanhopen. Onder den man der toekomst, den beginselvasten troonopvolger Frans Ferdinand, gaat 't, als de oude Frans Jozef het moede hoofd andsche pers. De verkiezingen^ weer volgens J..;er ruste legt, wellicht eene nieuwe hoopvolle het bestaande sysieem gehouden, brachten geen verandering in den diep treurigen toestand waarin het land verkeert dat eens de Oudste Dochter der Kerk genoemd werd. Alleen ge tuigden zij van den vrij algemeenen wensch een ander kiesstelsel te zien gevolgdde scrutin d arrondissement door de scrutin de liste te zien vervangen. Aan gene zijde der Pyreneën, in het land waar de citroenen bloeien, maar ook goeddeels de revolutie welig tiert, werd mede een zee1' merkwaardig jaar beleefd. Na het openlijk geweld, dat op kerken en kloosters stormde, kwam de geveinsde belaging die de religieuze orden trof in hetgeen haar het liefste was de vrijheid om zich ongestoord te ontwikkelen. Een radicaalminister, die zijn jeugdigen gebieder wist te behagen en te misleiden, slaagde er in het beruchte handboeien-ontwerp er door te drijven, zij 't ook mgt een enkele veelomvat tende beperking. De vrijheid der religieuze orden wordt aan banden gelegd en intusschen wordt de bandelooze vrijheid gesterkt, waarmee de revolutionairen Kerk en Staat beiden belagen. Nog erger maakte men 't in den tweelings- staat van het Iberische schiereiland, het in- treurige land, dat zijn koning en kroonprins deed vallen onder het moordend staal, verdreef den jeugdigen erfgenaam der Braganza's en nam den republikeinsclien regeeringsvorm voor de monarchale instelling, steeds meer door de revolutie ondermijnd. Maar de republiek bracht niet de vrijheid maar den dood den dood voor 's^konings getrouwen, de gevangenis of de verbanning voor de religieuzen die van hun wettig hebben en houden werden beroofd. In het land waar de verdreven Portugeesche koningin een toevlucht vond, het veelbewogen Italië, wekte de triumf der Portugeesche repu bliek nieuwe republikeinsche aspiratiën, Terwijl men Nathan, den jood-burgemeester van Rome, ongestoord zijne Paus en Kerk hoonende rede laat houden, smeult het vuur der revolutie onder de asch om straks als bij een nieuwe Etna uit den verraderlijken krater te breken en stroomen van alverwoestende lava over de vruchtbare akkers en weiden te werpen. En te midden van dien steeds meer aanzwellenden storm staat onversaagd de tiende Pius op de eeuwige Petrus-rots, de plaatsvervanger van Hem, Die eens te midden der woedende golven sprak Wat zijt gij bevreesd, kleininoedigen De nieuwbakken Italiaansche koningstroon wankeltde eeuwenoude Pauszetel staat steeds vaster op den beweeglijken bodem van het ééne Italië. Beschouwen wij na de meer zuidelijke volken, toekomst tegemoet. De krachtige Zwitsersche Bondsstaat, die zijne begeerige naburen tart te midden van zijn on neembare bergen, gaat voort zich vreedzaam te ontwikkelen. Tot die geleidelijke, vreedza me ontwikkeling draagt wellicht het meest bij de geest van ware christelijke verdraagzaam heid die in het eedgenootschap heerscht en de burgers van de onderscheidene godsdienstige belijdenissen gelijkelijk tot het bestuur des lands gerechtigd acht. Naderen wij aldus de volkeren van den Sla vische stam, dan zien wij dat het onmetelijke Tsarenrijk zich in den loop van 1910 onverpoosd voortbewoog op de nieuwe banen door de in voering van het constitutioneele stelsel aange legd. De beraadslagingen zelfs dezer regeerings- gezinde Doema doen zien, dat ook onder het uieuwe regime, het parlementair stelsel, lang niet alles pays en vrede is in het Russische rijk. Tsaar en Keizer mogen aan het Darm stadter hof, waar de immer zieke Tsaritsa heil en genezing ging zoeken, den buitenlandschen toestand bespreken, aan den binnenlandschen toestand vermag hun samenzijn niets te ver anderen. Op het Balkan-schiereiland ontwikkelen zich de toestanden die het gevolg zijn van de veel jarige opvolgende feiten Terwijl in Servië de dynastie der Karageorgewitch, ook door het bewogen leven van hen, die hare stamhouders moeten zijn, nog lang niet vaststaat, schijnt liet stamhuis der Coburgers in Bulgarije zich steeds meer te bevestigen. De voortdurende ontwik keling der Balkanstaten voimt een toenemende bedreiging voor de heerschappij der kalifs, thans in Mahomed V als constitutioneel vorst be lichaamd, en doet wellicht in de toekomst weel de halve maan voor het kruis aan den Bospo rus wijken. De toekomst van het rijk der Hellenen schijnt nog steeds zeer duister te zijn. Waar het vuur der revolutie steeds smeult onder de asch, blijft 't steeds de Grieksche dynastie en hare trouwe aanhangers bedreigen. De Kretenzer kwestie deed het raderwerk der Grieksche staatsmachine bijna stilstaan en blijft haren loop belemme ren en vertragen. Doen wij om dit kort bestek met ons vluch tig overzicht niet al te zeer uit te breiden nog slechts een enkele greep in het wedervaren van de natiën buiten Europa, dan zagen wij, in de model-republek, de Noord-Amerikaansche Unie, den strijd om de hegemonie tusschen Taft en Roosevelt, zoodat twee concurreerende troon pretendenten 't niet zouden verbeteren maar dan zagen wij vooral in het verleden jaar in het schoone Canada die heerlijke manifestatie van geloof en godsvrucht bij het Eucharistisch congres, waarop de oude wereld naij verig moest zijn. Terwijl het duistere werelddeel nog in barens- smarten het nieuwe levenslicht verbeidt, dat Afrika's wedergeboorte moet brengen, zien wij in Azië, onder aanvoering der beide wereldrij ken China en Japan, den besphavingstrijd. dien het oorspronkelijke werelddeel zijn oude plaats in de wereldgeschiedenis zal hergeven. Dan zien wij ook steeds meer verrijzen dat nieuwe onmetelijke werelddeel Australië, dat reeds maar al te veel van den socialen strijd der oude wereld doet zien. Slaan wij na dien breeden blik over de wijde wereld 't oog op het nietig stipje dat wij de stad onzer inwoning noemen, dan zien wij dat ook voor haar het jaar 1910 wel een merkwaar dig jaar was. Dit jaar gaf het oude nijvere Schiedam te zien eene wisseling op den eersten magistraatszetel. De magistraat, die dien zetel ruim 41/2 jaar met veel eer had bezet, ging dien overlaten aan hem die hem zoo dikwijls in zijne omvangrijke functie had vervangen. Voor het eerst sedert nagenoeg een eeuw zag Schie dam weder een harer vele katholieke ingezete nen op de burgemeesterplaats, eene plaats die de nieuwe titularis zeker alleszins waardig was in te nemen. Waar in den toestand van handel en nijverheid over 't geheel weinig verandering was op te merken, ontwikkelde zich toch naast de sedert eenige jaren bestaande arbeidersbewe ging eene krachtige middenstandsactie, die veel voor de toekomst belooft. Hopen wij, dat het nieuwe jaar voor stad, land en wereld een jaar zal zijn van vrede en voorspoed. Voor het vaderland hopen wij. dat 't jaar 1911 een jaar zal zijn, dat zich, in het ongestoord genot van den vrede, kenmerke door een geleidelijken vooruitgang op staatkun dig en maatschappelijk gebied die tot voorspoed en welvaart leidt. Voor onze goede stad wenschen wij dat dit nieuwe jaar zich keumerke door een werkelijk afdoende verbetering, die mèt het aloud bedrijf ook de nieuwere in- dustriën omvat, door eene nieuwe openbaring van den geest van kracht en energie, die tot kloeke, groote daden leidt. Moge 't aldus, de stad onzer inwoning herblueiende, ook al haren ingezetenen wel en voorspoedig gaan I Geve het nieuwe jaar hun alle reden tot tevreden, dankbare stemming, dan zal hun alles geschon ken worden wat wij omvatten in den alouden christelijken heilgroet Zalig Nieuwjaar 1 Het interview met dr. Kuyper. Reuter seint uit Brussel1: Over het interview met dr. Kuyper zegt de „In- dépendance Beige" het volgende: „Wij kunnen niet aannemen, dat men om de interpretatie kier verdragen over de Schelde te lee- ren kennen, een oorlog moet afwachten, want het is imaar al te zeer te vreezen, dat, als de oorlog eenmaal verklaard is., de interpretatie niet door Nederland, maar door de Duitsche kanonnen ge geven zal worden. De verklaring van Kuyper is wèl in -staat 0111 ons wantrouwen te versterken. Mr. J. D. Veegens. Het „Weekblad van liet Recht" herdacht gis teren met een enkel' woord het vele, wat de overledene op rechtsgebied heeft verricht. „De vaderlandsche rechtsliteratuur verrijkte hij met werken als zijn in 1869 te Leiden verdedigde dissertatie over de Banken van Leening in Noord- Nederland, zijn commentaar op het auteursrecht en de faillissementswetzijn groote werk: het Nederlandsch Burgerlijk Recht, waarvan de 2 eer ste boeken B. W, zijn verschenen, de vele op stellen en boekaankondigingen van zijn hand in Themis. Ook in de rechtszaal kenmerkte mr. Vee gens hetgeen van hem uitging met den stempel van zoodanige degelijkheid, die zonder iets aan het toeval' over te laten, duidelijk en glashelder uiteenzet de kwestie, waar het om gaat; uit zijn pleidooien, waarvan ieder woord wel gewikt en gewogen was, sprak de overtuiging van een eerlijk en nauwgezet pleitbezorger.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1910 | | pagina 1