Dagblad voor SchiedamQOmstreken.
Trouw.
34ste Jaargang.
Maandag 6 Februari 1911.
No. 9936.
Officieele berichten
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETON.
Verspreide berichte u.
"drankwet.
ABONNEMENTSPRIJS:
D« blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voo? Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
8traat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTERSTRAAT «10.
PRIJS OER ADVERTENTIëNt
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel,
Voor herha&ldelgk advetteeren worden uiterst bik
iqke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
brengen, ingevolge artikel 12, le lid der Drank
wet ter openbare kennis, dat bij hen een verzoek
is ingekomen van J. VAN RIET, van beroep
kolfiehuishouder, wonende Boterstraat no. 52, om
vergunning voor den verkoop van sterken drank
ia het klein voor gebruik ter plaatse van ver
koop in de benedenlokaliteit van voornoemd
perceel
en herinneren, dat ingevolge het 3de lid van
artikel 12 der Drankwet, binnen 2 weken na deze
bekendmaking tegen het verleenen van de ver
gunning schriftelijk bij hun College bezwaren
kunnen worden ingebracht.
S c h i e d a m, 6 Februri 1911
Burgemeester en Wethouders voornoemu.
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
V. S1CKENGA.
PORTUGAL.
Uit Badajoz (Spanje) komt het bericht, dat daar
twee Engelsche generaals zijn aangekomen, die
als handelsreizigers bezoek hebben gebracht aan
Lissabon, Oporto, andere Portugeesche plaatsen
en de Spaansch-Portugeesche grenslinie, om zich
van den toestand in Portugal op de hoogte te
stellen. De generaals, Lamosse en Frierzon ge
naamd, handelden hier waarschijnlijk in opdracht
van hun regeeriug, zeggen de Spaansche bladen-
Ja, de «Correspondencia de Espana" gaat zelfs
zoover met te zeggen, dat men in politieke en
handelskringen het vermoeden heeft, dat Engeland
met de hulp van Spanje in Portugal handelend
zal optreden.
ENGELAND.
Te Coventry heeft Lord Roberts een redevoering
gehouden ten gunste van den persoonlijken dienst
plicht. Engeland, zeide de grijze maarschalk, hult
zich te veel in een hoogen dunk van zich-zelven.
Onwetendheid en gebrek aan belangstelling doen
een valsch gevoel van veiligheid ontstaan en
maken het publiek blind voor de politieke veran
deringen, welke op het wexeldtooneel plaats
hebben.
Hoe machtig de marine ook moge zijn, wij
moeten daarbij een leger hebben, voldoende tal
rijk en geoefend om op bet eerste sein handelend
°p te treden.
FRANKRIJK.
In politieke kringen te Sint-Petersburg
hebben de door een Parijs blad den minister van
Oorlog in den mond gelegde woorden als zou het
1' ransch-Russische verbond in zekeren zin niet
meer bestaan, niet weinig verwondering gewekt.
Zoowel van Fransche als van Russische diploma
tieke zijde wordt verklaard, dat dit gerucht op
geen enkele wijze bevestigd is. Wel erkent men
in Rusland, dat, sedert eenigen tijd, in sommige
Fransche kringen een zeker wantrouwen tegen
Rusland is ontstaan, vooral sinds Rusland een
deel zijner troepen van de Westelijke grens van
het rijk terugtrok om ze meer in het binnenland
en naar deu Finschen kant te concentreeren, ten
einde op alle gebeurlijkheden voorbereid te zijn.
De Russische bladen merken hierbij echter op
dat de Russische regeering indertijd een vertegen
woordiger naar Parijs zond met de opdracht de
Fransche militaire kringen bekend te maken met
deze noodzakelijk geboden frontverandering, welke
in geen geval een oorzaak kon en mocht zijn van
een verslapping van den tweebond.
FEKZlë.
Hot Reufcragentschap seint uit Teheran d.d.
4 Februari:
Sami Ed Dauleh, de minister van Financiën,
is heden dóór twee Armeniërs doodgeschoten,
toen hij per rijtuig van het pajlementsgebouw
terugkeerde. De daders worden vervolgd.
Vermoedelijk zijn de daders Fidais. Op de po
li tie-agenten, die onmiddellijk toesnelden, werd
door kameraden van de moordenaars eveneens
gevuurd. Twee agenten werden gedood. De be
weeggrond, welke tot deze daad geleid heeft, ligt
nog volkomen in het duister.
Een verhaal uit het tijdperk der Fransche Revolutie.
(Naar het Fransch.)
14)
Zou de arme moeder de ijselijke smart te
■verduren hebben van het bloed harer geliefden te
zie«i su-oomen 01 stond zij 0p het punt haar
eeuwig vaarwel te zeggen en ze achter te laten
m dat afgrijselijk verblijf, waar zij zonder steun
°t bescherming aan allerhande gevaar blootgesteld
zouden zijn
Deze folterende gedachten, die elkaar in het
brandend hoofd der arme moeder opvolgden, be
Roofden haar bijna van haar zinnen en zij zou
bewusteloos op den vloer zijn neergevallen, als
haar dochters haar niet spoedig ter hulp gekomen
Waren.
»Kom, kom, geen streken," sprak de woeste
clPier, die er zelf als een beul uitzag»gij moet
u van hier wegpakken met uw gebroed."
Rosalia en een harer zusters namen haar moe
der bij den arm en leidden haar zwijgend weg.
U volgden den cipier door twee of drie lange
8angen en hielden ten laatste stil voor een kleine
deur, die half verborgen was achter een vooruit
springenden muur. De gevangenbewaaider koos
ZUID-AFRIKA.
Piet Cronjé. -}-
Piot Cronjé, de bekende boeten-generaal, is te
KIerksdorp gestorven. De „Tel." geeft vau hem
de volgende bizonderheden
Piet Croinjé gestorvenDe g'roote, de popu
laire Bóeren-generaalde'held van Mafeking' en
Kiinberltey, en van Magersfontein, maar meer nog
dan dat, de stoiere, opofferende held van Paaxde-
beir'g, die in zijn nederlaag' het grootst was,
•De tijding van Piet Cronjé's dood heeft weer
(den grooton strijd der Bóeren-republieken te
gen de Engelsche overheerscheirs ons voor den
geest geroepen, en de fiere, m-ooie rol, die de
beminde vechtgeneraal daarin heeft vervuld.
Piet Cronjé werd in 1835 geboren en ves
tigde' zich in Transvaal, waar hij in 1881, dus
op 46-jarigem leeftijd, commandant werd en zich
onderscheidde door de verovering van Potchef-
strbom. 1
Men erkende zijne groote organisatorische ver
diensten, door hom te kiezen in den Volksraad
en in den Uitvoerenden Raad, en hèm te benoe
men tót hoofdopzichter van de inboorlingen.
Piet Cronjé was een der aanvoerders, die
den inval van Jameson, bij Krügersdorp, den
lfein Januari 1896, terugsloegen en deze roof
ridder gevangen namen.
Toen in 1899 de Zuid-Afrikaansche oorlog uit
brak, werd aan Cronjé het bevel over het westelijk
Boerenleger opgedragen
Cronjé heeft vergeefs Mafeking' en Kimber-
léy belegerd, doch van 28 November tot 11 De
cember aa,n de Modderrivier met bewonderens-
op zijn gemak uit den grooten bos sleutels, die
aan zijn zij hing, er een uit, waarmee hij de
eur opende. Dan liet hij de gevangenen in eeh
soort vertrekje, waarin lucht en licht slechts
binnendrongen door een smal venstertje, dat van
stevig traliewerk voorzien was.
«Ziedaar, jongelui Hier zult gij wonen als-
koninginnen, zei bij op een toon, die, naar hij
meende, al heel vriendelijk was; «en nu wil ik
ei nog met van spreken, dat gij matrassen en
dekens moogt hebben en ook heerlijke speksoep
met kool zult krijgen. Dunkt het u niet een
buitenkansje, zoo onthaald te worden
En werkelijk, een kwartier later had hij alles
gebracht, wat hij had beloofd en zelfs nog meer,
namelijk een kleine vurenhouten tafel en een
paar gewone stoelen. De zoo hoog geprezen soep
was het moet erkend worden slechts wat
water met koolbladeren, waarin eenige groote
brokken zwart brood dreven maar hoe ze dan
ook was, madame Boguais kon er eenige lepels
van nemen en de drie zusters, die uitgehongerd
waren, verorberden de rest met veel graagte. De
lucht in dit kamertje, die veel minder vunzig was
dan in de kapel, deed deze ongelukkige wezens
goed en de matrassen en dekens maakten haar
bijna blij. De jeugdige meisjes haastten zich voor
haar kranke, moeder een bed gereed te maken.
Daarna brachten zij God haar innigen dank voor
deze onverhoopte verlichting harer ellende, legden
zich insgelijks neer op haar armoedige legerste
den en waren spoedig iri diepen slaap verzonken.
waardige hardnekkigheid gestreden logen de troe
pen van 1 oud Methuen, die hij dan ook heeft
teruggeslagen.
De Hoe ren- troepenvoornamelijk onder aanva
ring van Cronjé en De la Rey, zijn aan de Mod-
deirrivier herhaaldelijk en langdurig met de En-
gtelschen slaags geweest en meermalen hebben
ze die met groote verliezen teruggeslagen.
Van het gevecht bij de Modderrivier, het felste
en hevigste, het beslissends te ook uit den Boeren
oorlog, seinde de oorlogscorrespondent, van de
„Daily Mail" op 29 November o.a. aan zijn blad;
„Belmóht was een mooie stelling. Graspan
een nog betere, maar de Modderrivier was de
mooiste positie van alle. De artillerie der Boe
ren strekte zich uit over een afstand van zes
mijlen, hun geweerlinie was vier mijl lang'.
Tegen een onzichtbaren vijand trokken het 2e
regiment Coldstream's, de Schotten en 'de Suther
land Hooglanders voorwaarts, tot het vuur van
de Boeren hen noodzaakte plat te gaan liggen.
Toen begon bijna onafgebroken een der heetste
fusillades uit de buksen der beide partijen. Ik kan
verklaren, dat de Engelsehen geen oagenblik den
vijand zagen en toch werden zij, zoodra ze hun
hand of hun voet oplichtten, door de vijandelijke
kogels doorboord."
Dat was 'taktiefc van Piet Cronjé.
Dat hij tegen de overmacht niet bestand was,
is niet de gehuld van hem en zijin dapperen.
Dagen jen weken heeft men in spanning zich
afgevraagd hio'.e het zat met het leger van Me
thuen, aan de Modderrivier, en wat het uitvoerde;
iwAar do Boeren waren en hoe het kwam, dat
Spiftfiomtedn, zoo dicht, aan de Modderrivier ge
legen, niet bereikt werd.
Maar do Boeren onder Piet Cronjé waren op
de bergreeksen bij Spijtfontein gelegerd, en zoo
spoedig uit hun stellingen niet te verdrijven.
De herbaalde nederlagen der Engelschen, de ge
weldige verliezen, bun telkens en telkens weer
toegebracht, dedèn immer opnieuw bij de Boeren
de geestdrift ontvlammen en schonken hun steeds
nieuwen moed.
Methuen werd door lord Roberts vervangen,
die in een nieuwe manoeuvre, in het laatst van
Februari 1900, Cronjé met zijn troepten, wederom
bij Modderrivier, omtrok. Acht dagen heeft Cronjé
stand gehouden, zijn heldenmoed scheen hem te
beschermen voor het moordend lood, zijn veld
heer sbekwaumheden voor capitulatie.
Eindelijk, 27 Februari, geschiedde bet fatale.
De heldhaftige schare eenvoudige mannen, die,
strijdend voor hun recht, vrijheid en onafhanke
lijkheid, meer dan een week stand hielden in de
bedding der Modderrivier, achter klippen en inder
haast opgeworpen verschansingten, tegenover het
vuur va,n honderden kanonnen, die ieder schuil
plaatsje, dat ontdekt werd, met een hagel van
projectielen overstroomden, onder den verstik-
kenden damp der lydietbommen, ingesloten aan
alle kanten dioor een groote troepenmacht heeft
zich tem langen leste moeten overgteven.
Cröinjé's naam werd met bewondering in gé-
Het was al volop dag, toen het knarsen der
deur en de ruwe stem van den cipier haar plot
seling opwekten.
«Wat! Nog niet op, luilakken riep hij schert
send »hoe maakt het moedertje Hier is iets, dat
haar dadelijk gezond zal maken en bovendien de
koffer, dien men mij verzocht heeft u te geven.
Als het zoo vol met geld was als met vrouwen
vodden, zou het nog al een aardig sommetje
zijn 1"
Met deze woorden plaatste hij een koffertje
tegen den muur, zette een dampende schaal soep
op tafel en verwijderde zich.
Hij was nauwelijks buiten de kamer, of de drie
zusters sprongen op en liepen naar den koffer om
te zien wat er in was. Hoe groot was haar ver
rassing en blijdschap, toen zij er alles in vonden,
wat zij in het huis van burgeres Chévert hadden
moeten achterlaten. Werkelijk, alles was er, met
uitzondering van het portret, dat al zoo lang be
stemd was voor haar afwezigen vader, maar dat
zij hadden medegenomen, toen zij uit Angers
vluchtten, daar zij het hem niet hadden kunnen
overzenden.
«Maar aan wien hebben wij toch eigenlijk deze
nieuwe gunst te danken vroegen zij elkaar.
«Welke kan de naam zijn van dezen geheimzin-
nigen weldoener
Toen de cipier haar des avonds weer bezocht,
overstelpten hem de drie jeugdige meisjes met
vragen, wie haar toch het koffer had toegezonden.
Of de man echter werkelijk den naam van haar
heel Europa uitgesproken. Er zijn maar weinig
legeraanvoerders geweest, aan wie zoo van haxte
een uitredding uit de moeilijkheden, waarin ze
zich bevonden, werd toegeweirscht als aan den
dapperen Bóeren-generaal.
Het, was voor de Boeren de hulptroepen
waarop ze zoozeer gehoopt hadden, en op wier
komst ze, allerlei ontberingen zich getroostend,
zoo weemoedig en hoopvol wachtten bereikten
hen niet op tijd een nederlaag die hun tot
eer strekte en die Cronjé's naam beroemd heeft
gemaakt, voor alle tijden. f
De oorlog was niet ten einde na deze overwin
ning, maar de dappere Cronjé, die gevangen
genomen en naar St. Helena werd verbannen,
kon er geen deel meer aan nemen.
Toen de oorlog geëindigd was, keerde hij terug
naar Transvaal, en te betreuren is het, dat een
man als Cronjé zich heeft laten verleiden, in een
Amerikaansch paardenspel te gaan optreden om
daar den Boeren-oorlog te iniiteeren.
In Klerksdorp, in zijn land, is hij gestorven.
Die herinnering aan zijn leven, vol opoffering,
vol moed, vol geestdrift voor de zaak van zijn
volk en zijn land, zal blijven.
CHINA.
Uit Peking wordt gemeld, dat eenige dagen
geleden, aldaar de plechtige eerste steenlegging
heeft plaats gehad voor het Chineesche Rijksdag
gebouw. Het gebouw zal gelijken op dat der
Kamer van Afgevaardigden te Brussel en zal be
halve een vergaderzaal ook een bijzonder groote
feestzaal bevatten. De architect, die het geheele
werk leidt, is een Duitscher, Klein genaamd.
Een draadbericht uit Huil meldt, dat de werk-
staking der spoorwegbeambten plotseling een
einde heeft genomen. Het werk zou heden (Maan
dag) worden hervat.
Do storm blijkt vooral op de Spaansche
kust geducht huis te hebben gehouden.
Te Gastel Ion is de Engelsche stoomboot „Kon-
göman", van Cardiff, gedurende den storm op
2 Februari gestrand, nog altijd in dezelfde po
sitie. Men tracht het schip zooveel mogelijk te
ontlasten.
Volgens te Peniscola ingekomen berichten heb
ben van de 50 vaartuigen, waarvan men zonder
bericht was, er 34 in de naburige havens een
toevluchtsoord gevonden.
Te Badlalona is men nog altijd in het onzekere
omtrent het lot van verschillende visschersvaar-
tuigen. De bevolking' is daaromtrent zeer ongerust.
Volgens berichten uit Kouang-Toheng-Tsecu
sterven eiken dag honderd personen aan de pest
in die ts tad.
Naar uit Karbin wordt geseind, is dokter
Michel, die eergisteren door de pest werd aange
tast, aian die ziekte bezweken.
In het Chineesche kwartier van Foudziadian
sterven 150 personen per dag zoodat de bevolking
edelmoedigen beschermer niet kende, dan ot hij
strengen last had hem geheim te houden, hij
bepaalde er zich toe ontwijkend te antwoorden,
hetgeen de nieuwsgierigheid der gevangenen nog
meer opwekte.
Het is gemakkelijk te gissen, dat De Fromen-
tal den gevangenbewaarder er toe gebracht had
de vier Vendeesche vrouwen naar het kleine
vertrekje over te brengen om haar kans te geven,
van door de dienaren der guillotine vergeten te
worden. Ook had hij er voor gezorgd, dat het
goed, dat zij bij de Chéverts hadden achtergelaten,
haar teruggegeven werd.
Ondertusscten zon De Fromental op een middel
om haar van nog grooter dienst te zijn. Vurig en
edelmoedig van inborst, deed hij nooit iets ten
halve. Daar hij vrijwillig de taak op zich geno
men had deze rampzalige wezens te beschermen,
verlangde hij vurig ze van een wissen dood te
redden en haar de vrijheid terug te schenken,
ofschoon hij maar al te goed het gevaarlijke van
een dergelijke poging besefte.
Hij ontzag geen middel om den cipier te be
wegen in de ontvluchting te bewilligen, maar hij
had te doen met iemand, die zoowel laf als
geldgierig was. Of uit vrees van zich zelt in ge
vaar te brengen, of in de hoop zijn toestemming
nog duurder te verkoopen, kwam hij telkens met
nieuwe bezwaren voor den dag tegen het plan,
dat De Fromental voorstelde.
.1 ffliLordt wrvolgeil
