Dagblad voor Schiedam en Omstreken
TWEEDE BLAD.
34ste Jaargang.
Vrijdag 24 Maart 1911,
No. 9976
Staten-Generaal.
FEUILLETON.
De man in grijs.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
Btraat 50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauROTERSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
1 y k e overeenkomsten aangegaan.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 23 Maart.
Arbeidswet.
De Kamer zette de beraadslaging over het ont
werp tot wijziging van de Arbeidswet voort.
Aan de orde was artikel VI van het ontwerp
(art. 5 Arbeidswet), waarop vijftien amendemen
ten zijn ingediend, welke gisteren zijn toegelicht.
De heer Schaper bespreekt enkele der in
gediende amendementen, met name het amende
ment—Aal berse, betreffende het arbeidsverbod voor
de gehuwde vrouw. Dij spoort tot voorzichtig
heid aan. Men mag door middel van de wet de
huwde vrouw het werken niet verbieden, De
gehuwde vrouwen werken, omdat de man den
kost niet verdienen kan. Het arbeiden door ge
huwde vrouwen moet ophouden, doordat de man
genoeg verdient. Ook door strengere bepalingen
tot bescherming van de gezondheid der vrouwen.
Een absoluut verbod zal de huisindustrie in de
hand werken.
Spr. komt, in aansluiting op de rede van den
heer Loeff van gisteren, er tegen op, dat arbeiders
wegens het werken in strijd met de wet zouden
worden strafbaar gesteld. De patroon moet zor
gen, dat er geen overtredingen plaats hebben.
De heer De Savornin Lohman bestrijdt
eveneens het amendement Aalberse. Alleen per
sonae miserabiles moeten beschermd worden, niet
zelfstandige menschen als de gehuwde vrouw.
Man en vrouw moeten beslissen, of' de vrouw
werken zal, niet de wetgever. Met den heer
Schaper betuigt spr. instemming met de rede van
den heer Loeff.
De heer Janniuk sluit zich aan bij de op
merkingen van de beide voorgaande sprekers be
treffende het amendementAalberse.
Hij bespreekt verder het amendement—Schaper,
waarbij wordt voorgesteld, dat vrouwen die voor
een huishouding hebben te zorgen, Zaterdags na
1 uur (ontw.4 uur) niet meer mogen werken.
Spr. juicht toe het regeeringsvoorstel, om in
bijzondere gevallen een lU^-urigen werkdag toe
te staan. Nu zal de vrije Zaterdagmiddag, met
name in de textiel-industrie in gebruik, kunnen
worden behouden. Maar het maximum van 58
uur per week maakt dat men aan het voorschrift
niets hebben zal. Hij bestrijdt het amendement
Schaper (10 urendag en vrijen Zaterdag-middag).
De heer Passtoors bestrijdt den heer
Schaper.
Hierop komt de Minister aan het woord.
Hij verdedigt, zich tegen de bezwaren van de
heeren Loeff, Lohman en Schaper. Het verbod
van te arbeiden, in stee van dat te doen arbei
den, sluit aan bij het rechtsbesef van het volk
zegt de Min.
Vervolgens behandelt de Minister de verschil
lende amendementen.
Hij betoogt, dat hij tot zijn voorstel van een
arbeidsduur van lO.j uur per dag met een maxi
mum van 58 uur in de week is gekomen, om
den vrijen Zaterdag-middag te behouden. Zal dit
nu toch niet gebeuren, dan is er voor de amen
dementen Schaper en Wijkerslooth (algemeene
58 uren-werkweek) iets te zeggen. Het laatste
is hem echter te radidicaal. De minister ver
trouwt echter, dat hij zijne regeling de vrije Za
terdag-middag zal worden behouden.
33)
En toen zag hij haar eenzaam in de zijkamer
liggen, door de hand eens moordenaars neerge
veld, in een armzalig katoenen kleedje, door
iedereen verlaten...
Er liep een rilling langs zijn rug. Reeds wilde
hij ae japon weer op hare oude plaats hangen,
toen het hem inviel, den zak ervan te onder
zoeken.
Wat hij daar vond, had hem haast een
juichkreet ontlokt. Het was een verkreukeld
programma van een concert in het Victoria-
huis te Sydney, waar de beroemde zangeres Nora
Hatkins zich had doen hooreu. Volgens den
daarop staanden datum, was het nu ongeveer
twaaf jaar geleden.
juffrouw Walker was derhalve twaalf jaar
terug in Sydney geweest De eerste lichtstraal,
Welke in haar verleden viel.
Het spreekt van zelve, dat hij nu ook de
zakken der andere japonnen nauwkeurig onder
zocht, zonder er nochtans iets in te vinden.
Hij deed nu de tweede kast open en begon
niet pedante nauwkeurigheid de stapels linnen
goed, die daarin lagen, er uit tenemen en uit
De Min. verdedigt het voorstel om gelegenheid
open te houden tot bet verleenen van vergunning
voor nachtarbeid in glasblazerijen, waartegen zich
een amendement Vliegen richt.
De Min. betoogt verder, dat bij de haring-
speterij nachtarbeid van vrouwen niet kan ver
boden worden. Het bedrijf kan niet bestaan
zonder nachtarbeid.
Hij verdedigt ook de bevoegdheid om aan den
werkgever vergunning te verleeneu tot het doen
verrichten van overwerk, waartegen zich een
amendementSchaper kant.
De Minister vraagt verwerping van amende
menten, behalve van het amendementAalberse,
volgens hetwelk de mogelijkheid van een 10J-
arbeidsdag met 1915 zal ophouden, en tot den
algemeenen 1 O-urendag ingekort.
Een amendement der Commissie van Rappor
teurs wordt door den Minister overgenomen.
Na de rede van den Minister en na replie
ken van de heeren Loeff en De Wijker
slooth verdedigde de heer De Klerk de
amendementen, die het verbod van nachtarbeid
van jongens in glasblazerijen en den vrijen Zater
dagmiddag voor alle vrouwen meteen huishouding
willen.
Avondzitting.
De Jieer Vliegen wijst op het noodelooze
van nachtarbeid van jongens in glasblazerijen en
beveelt het amendement aan, dat dien arbeid
verbiedt.
Spr. is tegen het amendement Aalberse, dat
gehuwden vrouwen geregelden fabrieksarbeid ver
bieden wil. Hij vreest daarvan o. a. toeneming
van de huisindustrie.
Spr. licht toe, welk standpunt de S. D. A. P.
tegenover dezen vrouwenarbeid inneemt. Hierbij
legt hij den heer Passtoors fout citeeren ten laste.
De heer Passtoors weerlegt dit.
De heer Aalberse verdedigt zijn amende
ment nopens den arbeid van gehuwde vrouwen
tegen de heeren Schaper en De Savornin Lobman
en tegen den Minister. Spr. wijst er voorts op,
dat door het voorstellen van een overgangsbepa
ling zal kunnen worden belet, dat bij aanneming
van het amendement de thans in fabrieken
werkende gehuwde vrouwen daaronder zouden
vallen.
De heer De Monté VerLoren verdedigt
een subamendement op het amendement-Aalberse
om bij het verbod van geregelden arbeid voor ge
huwden vrouwen de werkzaamheden in veende
rijen uit te zonderen.
De heer Schaper brengt eenige wyziging in
zijn amendement voor den vrijen Zaterdagmiddag
der vrouwen, die een huishouding te verzorgen
hebben.
De lieer Duys beklaagt zich verkeerd geciteerd
te zijn en bestrijdt het amendement Aalberse
(verbod van geregelden fabrieksarbeid voor gehuwde
vrouwen).
De heer Arts bespreekt zijn amendementen
en trekt dat betreffende het haringspeten in.
De Minister bestrijdt liet amendement om
trent het arbeidsverbod in glasblazerijen. Hij
neemt het begin van het gewijzigd amendement-
Schaper over.
De heer Schaper trekt het slot van
gewijzigd amendement in.
De Minister neemt ook het amendement
over om de bevoegdheid van 10i/2 uur werken tot
1915 toe te laten, alsmede het overgebleven amen
dement-Arts.
De heer Aalberse neemt het amendement-
de Monté Verloren over.
Het amendement-Schaper (geen inbreuk op den
Telefoonnu mme?
85.
Postbus no, SI#
10 uren dag) wordt dan verworpen met 41 tegen
'28 stemmen.
Het amendement-De Wijkerslooth (58 uur per
week arbeid voor vrouwen en jeugdige personen)
wordt aangenomen met 49 tegen 21 stemmen.
Art. VI lid 1 wordt aangenomen.
Het amendement-Aalberse (verbod van gere
gelden fabrieksarbeid voor gehuwde vrouwen)
wordt verworpen met 39 tegen 30 stemmen.
Het amendement-Schaper (verbod om Zaterdag
middag te werken voor vrouwen met een huis
houden) wordt aangenomen met 41 tegen 28
stemmen.
Art. VI lid 2, wordt goedgekeurd.
Het amendement-Schaper (mogelijkheid van een
vrijen Zaterdagmiddag voor vrouwen en jeugdige
personen) wordt aangenomen met 36 tegen 43
stemmen.
Art. VI, lid 3, 4, 5, wordt goedgekeurd.
Het amendement-Schaper (verbod van nachtar
beid voor jongens in glasblazerijen) wordt aange
nomen met 38 tegen 31 stemmen.
Art. VI, lid 6, wordt goedgekeurd.
Het amendement-Schaper (verbod van nachtar
beid voor vrouwen bij het haringspeten) wordt
verworpen met 53 tegen 16 stemmen.
Art. VI. lid 7, wordt goedgekeurd.
Het amendement-Schaper (beperking van over
werk) wordt verworpen met 57 tegen 12 stemmen.
Art. VI, lid 8, wordt goedgekeurd.
Het amendement-Schaper (geen algemeene mach
tiging voor overwerk) wordt verworpen met 40
tegen 28 stemmen.
Het geheele art. VI wordt dan goedgekeurd en
de vergadering verdaagd tot heden.
Een gemoeutelyke Tentoonstelling.
Naar wyi vernemen, is in do gistermiddag ge
houden geheime zitting, van den Amsterdamsdhein
gemeenteraad besloten fot het houden eener ten
toonstelling van verschillende takken van gemeen
tedienst, waaronder ook den geneeskundigen- en
gezondheidsdienst.
Voor een en ander heeft de raad een bedrag
van f7000 toegestaan.
niet aanleiding geeft tot het afleggen van zooda
nige afstanden, dat daardoor invloed wordt uit
geoefend op den goeden gang van dèn dienst en
van de oefeningen o. a. ten gevolge van buiten
deze opgedane vermoeienis.
De onmiddellijke chef (compagniescommandant
of de als zoodanig optredende officier) zal hebben
te bepalen, in verband met den afstand, waarop
de betrokken persoon van de kazerne woont, wie
voor de hierbedoelde gunst welke niemand van
eenigen dienst vrijstelt in aanmerking komt.
Zij, die voor de meergenoemde gunst in aan
merking wenschen te komen, moeten daarvan
uiterlijk twee maanden vóór den dag van opkomst
schriftelijk kennis geven aan den voornoemden
onmiddellijken chef.
Aan hem, die eenmaal heeft gevraagd buiten
de kazerne te overnachten en wien dit is toege
staan, wordt daarin geen logies meer verstrekt
dan in gevallen, waarin de betrokken chef dit ten
gevolge van straf, of om andere redenen nooifig
mocht achten, terwijl voorts niet dan bij hooge
uitzondering de gunst kan worden verleend aan
hen, die zich na liet hiervoren aangegeven tijdstip
(van 2 maanden vóór de opkomst) daarvoor nog
mochten aanmelden.
elkaar te vouwen. De lijfgoederen waren van
fijne stof en allen gemerkt met de letters M. M.
De geheele kast bevatte niets van belang.
Ook in het bed en het nachtkastje vond hij
niets opmerkenswaardigs. De bidbank, waarop
een groot zilveren kruisbeeld stond, toonde
sporen van veelvuldig gebruik. Het politoer was
op sommige plaatsen dof en op andere afgesleten.
Maar het trok terstond Silas' aandacht, dat die
doffe plekken niet konden ontstaan zijn door de
knieën, want zij bevonden zich slechts aan
éénen kant.
Toen hij die wat nader bekeek, werd het hem
duidelijK, dat zij blijkbaar afkomstig waren van
handen, die het meubelstuk juist op die plaats
dikwijls moesten hebben aangeraakt. Tevens
bespeurde hij op den vloer een dunne, gekraste
streep, welke in een halven cirkel naar voren
liep.
Het was duidelijk, dat de bidbank hier dik
wijls van haar plaats geschoven was en wel
altoos in dezelfde richting.
Hij trachtte het meubel van den wand af te
schuiven. Dat ging verwonderlijk gemakkelijk,
maar aan de achterzijde was er niets bijzonders
te zien. Hempel beklopte de bank van onder tot
boven on zocht naar de een of andere verbol gen
veer, doch te vergeefs.
Daar bespeurde hij, dat het behangsel op den
muur op ééne plek eeu weinig opbolde, alsof het
los zat. Hij klopte er voorzichtig tegen, en de
wand daarachter gaf een hollen toon.
Overnachten buiten de kazerne by herhalings-
en landweeroeteningen.
De Minister van Oorlog heeft den proefmaat-
regel van het vorig jaar, betreffende het overnachten
buiten de kazernes bij opkomst voor herhalings-
en landweeroefeningen ingevolge de gunstige
rapporten dienaangaande ontvangen omgezet in
een definitieve regeling.
De Minister heeft daartoe bepaald, dat aan
verlofgangers van de landweer en aan die van de
militie, voor zoover deze laatsten voor de derde
(laatste) maal voor herhalingsoefeningen onder de
wapenen komen en behooren tot de korpsen der
infanterie, der vestingartillerie, het regiment genie
troepen en het korps pontonniers, alsmede aan de
milicien-sergeanten van de jongere lichtingen, tot
die korpsen behoorende, zal, voor zoover zij dit
zullen verlangen, kunnen worden verguud, om,
wanneer zij voor herhalingsoefeningen onder de
wapenen zijn, buiten de kazerne te overnachten,
mits hun woning (vaste of tijdelijke) in of nabij
de garnizoensplaats gelegen is en de vergunning
Nu trachtte hij het behangsel op te lichten
en bevond, dat het slechts met was van onder
even vastgehecht was, en zonder moeite zich
liet optillen. Daaronder was een vierkant houten
plankje met een kleine indieping aan den boven
rand.
Toen Hempel tegen die inkerving drukte,
zakte het plankje, zonder gedruisch te maken
naar omlaag en een holle ruimte, ter grootte
van een sigarenkistje, werd zichtbaar, waarin
eenige papieren lagen.
„Ah - eindelijk!" mompelde Silas met een
diepen zucht, en greep de papieren driftig er uit,
Toen ging hij daarmede op het knielbankje
van den bidstoel zitten en plaatste de brandende
kaars naast zich.
Het eerste, wat hij in de hand nam, was een
brief met het postmerk „Sydney" en gedateerd
van den 5en Mei. Hij las
„Lieve Marie!
In antwoord op uw onlangs ontvangen
schrijven deel ik u mede, dat ik ingevolge uw
dringend verzoek tegen half Augustus bij u
zal zijn. Wegens drukke zaken is het mij niet
mogelijk eerder over te komen en ook dan nog
weegt zulk een lang wegblijven uit de zaken,
zooals een reis naar Europa met zich brengt,
zeer zwaar. Daar gij echter mijn komst zoo
dringend verlangt en aanvoert, dat het voor
uw rust en veiligheid noodzakelijk is, wil ik
niet neen zeggen, maar kan mij in geen geval
eroeniging R. K. Herstellingsoorden voor
longlyders en zwakke kinderen.
Men meldt uit Amsterdam
Naar wij vernemen heeft het bestuur der Ver-
Neeniging R. K. Herstellingsoorden voor longlij
ders en zwakke kinderen", dezer dagen op een
alhier gehouden vergadering besloten een begin
te maken met den bouw van een Sanatorium te
Groesbeek, waar, zooals men zich herinneren zal
70 bunder land was aangekocht.
Ook moet reeds een geneesheer-directeur zijn be
noemd.
We mogen dus verwachten, dat binnen zeer kor
ten tijd de vereeniging een gedeelte harer gronden
te Groesbeek voor het zeer sympathieke doel zal
gaan exploiteeren.
Yry spoorwegvervoer voor Kamerleden.
De Haagsehe correspondent van de „Tel."
meldt:
Men weet, wat er in en buiten de Tweede
Kamer te doen is geweest over het aannemen
van vrijkaarten, door Kamerleden, van spoorweg
maatschappijen.
Meer dan eens is er door leden op aangedron
gen, dat de regeering trachten zou, vrij vervoer
voor afgevaardigden te verkrijgen. Nu deze echter
bleef weigeren, daartoe mede te werken, hebben
onlangs eenige Kamerleden zelf getracht tot een
collectief verzoek aan de spoorwegmaatschap
pijen te komen. Een vrij groot aantal leden uit
verschillende fracties heeft een desbetreff id ver
zoek geteekend, maar het aantal bleef toch hene
den de verwachting, en omdat velen hun mede
werking weigerden, is do zaak verder blijven rus
ten. Er zal dus nu wel niets meer van komen.
lang op houden en moet met de eerst-volgende
boot weer naar Sydney. Uw laatste schrijven
heeft mij zonderling getroffen. Eerst hadt ge
zulk een onweerstaanbaar heimwee naar je
geboorteplaats en nu schijnt het mij min of
meer toe, dat gij u daar niet gelukkig gevoelt.
Ik hoop niet, dat gij ziek zijt. Als dat het
geval zou zijn, dan sta ik er op, dat ge met
mij naar Sydney terugkeert, wat ik immer
gewenscht heb. Nu, daarover mondeling meer
Uw u steeds oprecht toegenege
HARRY."
Hempel liet het blad dalen en dacht na. De
brief, door een flinke mannenhand in het En-
gelsch geschreven, wierp een nieuw licht op
juffrouw Walker en riep een stroom van vragen
te voorschijn.
Op de allereerste plaats bleek er buiten kijf
uit, dat juffrouw Walker van Sydney naar Grünau
was gekomen. Maar en dat was al heel zon
derling er viel óók uit op te maken, dat zij
uit Grünau geboortig was, of althans hier uit
den omtrek. Anders was het heimwee, dat haar
naar heur geboorteplaats dreef, geenszins te
verklaren.
Wanneer echter Grünau hare geboorteplaats
was, hoe kwam het dau, dat niemand zich harer
herinnerde of haar herkende, toen zij teru^
kwam
(Wordt vervolgd).
zijn
