Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
34ste Jaargang.
Vrijdag 31 Maart 1911
No. 9981.
Buitenlandsch Nieuws.
FEUILLETQN.
De man in 't grijs.
Verspreid© berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit biad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
bost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
strant 50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DES ADVERTENTIëN»
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,,
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend,
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel;
Voor herhaaldelijk adreitaeten worden uiterst bil-
!§ke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
ENGELAND.
Lord Morley verklaarde, in antwoord op het
door lord Lansdowne te berde gebrachte, dat diens
voorste! van 28 dezer om een adres tot de Kroon
te richten rechtmatig was en overeenkomstig
precedente gevallen en dat de regeering de Kroon
zou adviseeren het voorstel in te willigen.
De regeering behield zich evenwel haar geheele
vrijheid van handelen voor en welke debatten er
ook gevoerd mochten worden over voorstellen tot
hervorming van het Hoogerhuis of van de prero
gatieven of bevoegdheden der Kroon, de regeering
was niet van plan om mede te werken tot eenig
uitstel van behandeling van haar voorstellen, ver
vat in de parliament-bill.
DUITSCHLAND.
Bij de debatten over de begrooting van den
Rijkskanselier en van de Rijkskanselarij betuigde
de centrum-afgevaardigde Spahn zijn instemming
met de buitenlandsche politiek van Duitschland.
Spahn uitte zijn tevredenheid over de verbetering
van de betrekkingen met Engeland. De Engelsche
voorstellen betreffende het scheidsgerecht en be
perking van bewapening behooren niet zonder
meer verworpen te worden.
De conservatieve afgevaardigde Kanitz wees op
de goede betrekkingen van Duitschland tot de
andere mogendheden. Wij kunnen, aldus spr.,
verklaren het eens te zyn met de beginselen, die
Sir Edward Grey heeft uiteengezet, maar van
hier tot oplossing van het vraagstuk van beper
king van bewapening voert een lange weg. Van
het voorstel van president Taft, om alle kwesties
van internationalen aard door arbitrage op te
lossen voorspel ik niet veel succes.
De sociaal-democraat Scheidemann veroordeelde
den oorlog en bepleitte beperking van bewapening.
Spr. motiveerde een socialistisch besluit, waarin
voorgesteld wordt, dat Duitschland daartoe het
initiatief zal nemen.
De nationaal-liberale afgevaardigde Bassermann
wees met voldoening op de verbetering van den
internationalen toestand. Spr. had het over het
^ort bij Vlissingen en zeide, dat de twijfel over
het recht van Nederland om op eigen gezag een
fort by Vlissingen te bouwen, uit de wereld is.
Het standpunt van Duitschland, dat alleen de
souvereine rechten van Nederland hierin gemoeid
zijn, dat geen enkele staat het recht lieeft zich
te mengen in Nederlands recht om versterkingen
aan te leggen, heeft ingang gevonden. Tegen
over den eisch tot beperking van bewapening heb
ben wij het belang bij de handhaving van den
wereldvrede in het oog te houden.
Rijkskanselier von Bethmann Hollweg betoogde,
dat in zake beperking van bewapening totdusver
nog geen voorstel is gedaan, dat ook maar eenigs-
zins bizonderheden betrof, en waarover ernstig
gesproken kan worden. De tijd van de zgn. ka-
37)
Wanneer hij slechts de zwager van de over
ledene was en zich als handelsman mocht ver
heugen in een onbesproken naam, wat kon hem
dan bewogen hebben, haar te vermoorden
Welken wettigen grond bood zijn bloote,
misschien hoogst toevallige aanwezigheid aan
in het huis zijner schoonzuster op den dag van
den moord, om hem gevangen te nemen als
ernstig verdacht aan gezegden moord schuldig
te zijn Die inhechtenisneming zou slechts op
telegraphisch verzoek te Aden of te Colombo
kunnen geschieden. Omslachtige onderhande
lingen betreflende de uitlevering moesten dan
plaats hebben, en om die aan te vangen moest
men toch op de allereerste plaats bewijzen voor
zijn schuld hebben.
En die Silas moest het helaas bekennen
kon hij nog niet geven. Wel was de met
bloed bezoedelde kleeding, waarin Morgan te
Graz in het hötel kwam, een ernstige reden tot
verdenking, maar er hadden zich twee personen
als Harry Morgan ingeschreven en de sporen
om het huis der weduwe wezen op twee daders.
Daar de dader geen vreemdeling was geweest,
kon hem en zijn medeplichtige het bezoek van
biuetsoorlogen is voorbij. De stemmingen waarop
heden ten dage nog oorlogen kunnen ontstaan,
vinden haar oorsprong in tegenstellingen, die in
het gevoelsleven der volkeren bestaan. Dit ge
voelsleven is helaas gemakkelijk ontvankelijk voor
invloeden en vooral voor drijverijen in de pers.
Is het mogelijk een diplomatisch tegenwicht daar
tegenover te stellen, dan is dat ongemeen ge-
wenscht, maar voor de praktijk is deze gedachte
niet voldoende. Duitschland heeft in een vredes-
periode van 40 jaar bewezen, dat het geen twist
zoekt, maar zal het denkbeeld van beperking van
bewapening een tastbaren vorm aannemen, dan
zijn er vast omlijnde programma's noodig. Wie
zulke voorstellen doet, loopt zelf gevaar den vrede
te verstoren. Een internationale overeenkomst
over beperking van bewapening zou het opmaken
van een soort ranglijst der verschillende mogend
heden vóór alles maken. Ik zou onvoorwaardelijk
moeten weigeren, daaraan mede te werken. En
geland is overtuigd, dat het een vloot noodig
heeft, die tegen elke combinatie is opgewassen.
Dat is Engelands goed recht, maar het zou iets
heel anders zijn een dergelijken eisch tot grond
slag eener internationale overeenkomst te maken.
Men stelle zich voor, dat op een dergelijk congres
van Duitschland geëischt werd, dat Duitschland
zijn leger met 100,000 man zou verminderen en
dat uitgerekend moest worden, welke mate alle
andere mogendheden haar legers naar verhou
ding moesten verminderen. Ieder volk maakt aan
spraak op een zekere positie in de wereld, die
in overeenstemming is met het totaal van zijn
strijdmachten deze strijdmacht moet weer in
overeenstemming zijn met het totaal aan volks
kracht. Er zou voor Duitschland geen ander
antwoord mogelijk zijn en men kan van geen
andere mogendheid verlangen, dat zij een ander
antwoord zou geven. Intusschen, al kon men op
een internationaal congres een soort van ranglijst
opmaken, dan zou het effectief der verschillende
legers daarmede nog altijd in overeenstemming
;ebraclit moeten worden en daartoe ontbreekt
iedere maatstaf. Iedere poging tot internationale
beperking van bewapening zou op het vraagstuk
der controle schipbreuk moeten lijden.
Deze toch kan absoluut niet doorgevoerd wor
den. Een klassiek voorbeeld voor deze stelling
levert het door Napoleon geheel verslagen Prui
sen, welks leger tot 42.000 man verminderd moest
worden. De Pruisische vaderlandsliefde is niet
tegenstaande het raeedoogenlooze gebruik van alle
controlemiddelen in staat gebleken een leger op
de been te brengen, dat viermaal zoo sterk was.
Het vraagstuk der beperking van bewapening kan
niet opgelost worden zoolang menschen menschen
en staten staten zijn.
Wat nu de arbitragekwestie betreft, het denk
beeld om in goed vertrouwen inlichtingen uit te
wisselen, teneitfde mede te werken, om de stem
ming tusschen beide volkeren kalmer te maken,
is der Duitsche regeering in alle opzichten sym
pathiek. Wij staan geenzins onwillig tegenover
den echten Morgan bekend zijn en zij konden
opzettelijk dien naam gekozen hebben, om de
politie op een dwaalspoor te leiden, terwijl de
echte drager van dien naam misschien een ge
heel andere route had ingeslagen, dan men
veronderstelde.
Hoe wilde men derhalve de arrestatie van
een aanzienlijken buitenlander rechtvaardigen?
Neen allereerst moest naar ontwijfelbare
bewijzen gezocht worden. Had men die gevon
den, dan was de inhechtenisneming van Morgan
even goed mogelijk in Sydney als in Aden of
Colombo.
Silas besloot derhalve, nog te wachten en
zijne ontdekkingen vóolioopig voor zich te hou
den, totdat hij de betrekking waartoe juffrouw
Walker tegenover de Grauensteins had gestaan,
tot klaarheid zou hebben gebracht. Want dat de
moord op de weduwe en het verdwijnen van
den majoraatsheer met elkaar in verband ston
den, daaraan twijfelde hij hoegenaamd niet.
Terwijl Silas Hempel, in zijn combinatie ver
diept, in de gelagkamer van Het Witte Hert
zat, kwam buiten een man naar Lampl den
kastelein toe, die in de deur stond, groette en
vroeg, of hij mijnheer Hempel kon spreken.
„Jawel, kom maar binnen, hij zit in de ge
lagkamer," gaf Lampl genadig ten antwoord,
zonder, het echter noodig te achten den vreem
deling, die er niet bijzonder deftig uitzag, zelve
naar den gevraagde te geleiden.
Deze scheen zulks ook niet te verwachten
maar trad eenige oogenblikken later met korten
het denkbeeld van arbitrageverdragen, zooals wij
uit de reeds door ons opgesloten verdragen hebben
bewezen. Het schrappen echter van de zgn. eere
clausule, die de onafhankelijkheid van de eer en
de nationale levensvoorwaarden betreft, verzekert
in werkelijkheid niet den vrede, maar bezegelt de
facto een bestaanden toestand. Wordt die toe
stand gewijzigd, dan zou ik het arbitrageverdrag
willen zien, dat hechter blijkt dan broos papier.
Men kan uit het leven der volkeren de ultima
ratio niet wegschrappen, men kan slechts trach-
haar zooveel uit te stellen. Daarvoor zijn arbi
trageverdragen nuttig en dat te meer naarmate
ze op practischer grondslag zijn opgemaakt.
Tot vredelievendheid behoort kracht. Het volk,
dat niet meer de middelen kan bijeenbrengen tot
handhaving van zijn politieke kracht daalt af in
de tweede rij. Wij, Duitschers, zijn in het bizonder
erop aangewezen deze ruwe werkelijkheid onver
vaard onder de oogen te zien. Slechts dan zullen
we den vrede en onszelf, ons bestaan handhaven.
(Levendige toejuichingen van de rechterzijde, het
centrum en de nntionaal-liberalen, protest van de
linkerzijde en bij de sociaal-democraten.)^
PORTUGAL.
Naar uit Lissabon wordt gemeld, is het proces
tegen den voormaligen minister-president Joao
Franco, tot algeheele aanvulling van het gerech
telijk onderzoek naar de rechtzaal in eerste
instantie terugverwezen,
Madrileensche bladen maken telegrammen, uit
Vigo ontvangen, openbaar, waarin wordt gemeld
■dat Portugeesche monarchisten aldaar zijn-aange
komen en tal van bijeenkomsten door heu zijn
gehouden. I)e »Corr. de Espana" meldt, dat de
voormalige kapitein der koninklijke garde, markies
de Fayal met verscheidene dezer monarchisten
heeft beraadslaagd en vervolgens naar Londen is
vertrokken.
SPANJE.
In de Kamer werden gister de debatten over
het Ferrer-proces voortgezet.
De minister-president verklaarde, dat de re
geering op de eerste plaats voor de rechtvaardig
heid en de staatsrechtelijke vrijheid had te wa
ken. Hij erkende dat de krijgswet wel gewijzigd
kon worden, maar het vonnis, waarbij Ferrer
veroordeeld werd, was rechtvaardig en onherroe
pelijk. De regeering heeft het recht van de wet
te doen eerbiedigen. Ik vrees echter dat deze
campagne het begin zal zijn van een reeks daden,
die wij allen zullen moeten alkeuren.
De minister-president beslootde afgevaardig
den beschikken over wettelijke middelen, die ook
de regeering eerbiedigt.
ITALIë.
De samenstelling van het nieuwe Kabinet is
officieel bekend gemaakt. In het Kabinet hebben
zitting als premier en Binnenlandsche Zaken,
GiolittiBuitenlandsche Zaken, San Giultano
groet de gelagkamer binnen. Hempel keek op.
„Ah! ben jij dat Kockstein Wat voert jou
zoo naar Grünau «jase
„Ik heb u een verslag te doen, m'neer Hem
pel, en wensch u tevens om verdere instructies
te verzoeke."
„Wat is er?"
„Het betreft de zaak der Grauensteins. U heeft
mij opgedragen die lieden na te gaan en zooveel
mogelijk van hun doen en laten te weten
trachten te komen. Ik meen mij tot nu toe op
discrete wijze van die taak te hebben gekweten
wanneer men echter op lompe wijze mij in
wielen rijdt, dan ben ik er niet aansprakelijk
voor, dat..."
„Verval toch niet in zoo'n langdradigen om
haal van woordenWat is er gebeurdik snap
geen steek van al hetgeen je daar zooeven ge
leuterd hebt."
„Kort en bondig dande politie laat de
Grauensteiners óók nagaan en wel door een
stumperd, die zoo onhandig is, dat men er erg
in gekregen heeft."
„Wat weerlichtM..." Hempel fronste het
voorhoofd en keek zijn agent aan. „Maar wat
scheelt die lui dan toch Heb ik die zaak niet
op mij genomen Hoe komt men. bij de politie
trouwens op de Grauensteins!"
„Ik geloof, dat het wegens den moord hier
in Grünau en wegens het verdwijnen van den
majoraatsheer is. De gravin moet..."
„Ah De gravin!..." Eensklaps vielen.Hem
pel de schellen van de oogen. Natuurlijk zij
Justitie, I inouharo Openbare Werken, Sacchi
schatkistbewaarder, TedescoFinanciën, Facta;
Landbouw, Nitti; Oorlog, SpengardiMarine,
CattolicaOnderwijs, CredaroPosterijen en
Telegrafie, Calissano.
Gisteravond om 5 uur werden de nieuw-benoem-
de ministers beëedigd.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Bij keizerlijk besluit is het Huis van afgevaar
digden ontbonden en is gelast onmiddellijk een
aanvang te maken met de voorbereidingen voor
nieuwe verkiezingen.
MAROKKO.
Een koerier, die Fez op 24 Maart had ver
laten, kwam Dinsdag te Tanger aan, ondanks den
voortdurenden regen en de gezwollen rivieren,
alwaar hij het bericht bracht, dat de toestand te
Fez nog verergerd is, daar de opstandige stam
men kort en goed weigeren, met den sultan tot
een vergelijk te komen. De rebellen hebben
Moeley Hafid een schrijven gezonden, waarin zij
hun voornemen te kennen geven Fez te belegeren
en aan te vallen. In verband met deze bedrei
ging heeft de sultan een klein detachement,, dat
buiten de stad kampeerde, doen terugroepen en
de manschappen verdeeld om de muren der stad
te verdedigen. Het gros van het Sjerifiaansche
leger kampeert nog steeds op ongeveer acht uren
gaans van Fez, in de algeheele onmogelijkheid
om zich te roeren, tengevolge van den overmati-
gen regenval.
De Fransche regeering verklaart, naar tele
grafisch uit Parijs wordt gemeld, op grond van
bij het ministerie van Buitenlandsche Zaken in
gekomen berichten, dat de geruchten omtrent
den toestand te Fez sterk overdreven zijn; deze
moge zeer ingewikkeld zijn, kritiek kan men
hem niet noemen. Volgens berichten uit Tanger,
usten de Zaëi s zich ten stryde en koopen zy
wapens en paarden.
De sPetit Parisien" meldt, dat de Fransche
leger-leverancier Boyer, te Casablanca door in een
hinderlaag opgestelde Marokkanen, is doodge
schoten.
CHINA.
Het St. Petersburgsche Telegraafagentschap
verneemt uit Blagenstsjensk, dat de geruchten
over vijandelijke handelingen der Chineezen onge
grond zijn. De stemming is bij beide partijen
vredelievend.
Het bericht van de vreedzame oplossing van
het conflict tusschen Rusland en China is met
vreugde begroet. Men ziet algemeen in, dat een
oorlog den slechten oeconomischen toestand, die
het gevolg is van het door de pest noodzakelijk
geworden sluiten der grenzen, nog verergerd zou
hebben.
Op dit oogenblik zijn drie verschillende
expedities op weg om te trachten de Zuidpool te
had bij liem geen succes gehad met hare toe
spelingen, en nu wendde zij zich aan een ander
adres.
En Bolzman geloofde haar terstondOp die
manier maakte zij hem den eenigen persoon
bang, van wien hij wellicht door slimheid en
list iets te weten had kunnen komen betreflende
de betrekking, waarin juflrouw Walker tegen
over het kasteel Grauenègg had verkeerd. Hem
pel was er van overtuigd, dat de majoor iets
wist. Die brief uit Graz, welke hij in het zakje
van juffrouw Walker's boezelaar had gevonden,
was namelijk van niemand anders dan van den
majoor en luidde
„Mevrouw,
Al wilt gij mij ook niet meer kennen en al
weigerde u mij te ontvangen ik heb u
echter wel herkend en moet wegens familie
belangen onvoorwaardelijk aandringen op een
onderhoud met u. Wanneer u niet binnen
vier-en-twintig uur zelf een uur bepaalt, dan
zal ik u eenvoudig tot dit belangrijk gesprek
dwingen. Dat de inlichtingen, welke ik in elk
gevaf van u hebben moet, belangrijk genoeg
is, weet u zelve het beste I Ik zou geen
Grauenstein moeten zijn, als ik zulke onge
hoorde dingen maar liet rusten, al zijn er dan
ook jaren over heengegaan. Waarmede ik de
eer heb te teekenen
Majoor von Grauenstein.
QVordt vervolgd).
