Dagblad voor
EERSTE BLAD.
en Omstreken.
34ste Jaargang
Zaterdag 13 Mei 191J
i\o. 100J7.
Zondagsblad.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Offieieele berichten.
Kennisgeving.
Hoogere Burgerschool
met vijfjarigen cursus
(voor Jongens en Meisjes)
BuUenlaiuigch Nieuws.
Verspreide berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
Schietoefeningen.
De Burgemeester van Schiedam
vestigt, op verzoek van den heer Commissaris der
Koningin in de provincie Zuid-Holland, de aan
dacht van belanghebbenden bij de scheepvaart op
de hieronder volgende berichten aan zeevarenden
Schietoefening van het fort Pampus. Zuiderzee
«de District,
Volgens mededeeling van den Minister van Oor
log zal op 17 en zoo noodig ook op 18 Mei a.s.
eene schietoefening worden gehouden van het fort
Pampus. Er zal gevuurd worden met kanonnen
van licht kaliber (6 c.M.), waarbij onveilig wordt
gemaakt een sector, begrensd door de ware rich
tingen NO. en ZOtZ. (191c) tot 4500 M. van het
fort.
Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zal van
het fort Pampus een roode vlag waaien, die 3
voor het begin der oefening halfstok en één uur
vóór de oefening geheel voorgeheschen wordt. Bo
vendien zullen tegelijkertijd en op dezelfde wijze
roode vlaggen waaien van de Datterijen Diemer-
dam en Burgerdam, de Westbatterij nabij Muiden
en den kerktoren te Muiderberg.
(Zie »Ned. krt." No. 212).
Schietoefening van het fort Uoek van Holland
éde District.
Volgens mededeeling als voren zal op 16 en
zoo noodig ook op 17 Mei a.s. eene schietoefening
worden gehouden van het fort Hoek van Holland
Er zal gevuurd worden met kanonnen van licht
kaliber (6 c.M.), waarbij onveilig wordt gemaakt
een driehoek, gevormd door het fort, eene roode
vlag beN. en een beZ. het zeegat tot op 3100 M,
van het fort.
Op den dag, waarop gevuurd wordt, zal van
het fort eene roode vlag waaien, die 3 uur vóór
het begin der oefening halfstok en één uur vóór
de oefening geheel voorgeheschen wordt.
(Zie »Ned. krt." Nos. '218, 202, 227).
Schiedam, 13 Mei 1911.
De Burgemeester voornoemd,
j M. L. HONNERLAGE GRETE.
te SCHIEDAM.
Het toelatingsexamen zal worden afgenomen in
het begin van Juli.
Jongelieden uit Nederlandsche gemeenten, waar
eene Hoogere Burgerschool met vijfjarigen cursus
bestaat, worden niet toegelaten, t e n z ij z ij
zich metterwoon te Schiedam ves
tigen.
Aangifte van candidaten kan geschieden vóór
1 Juni schriftelijk, met opgave van naam, voor
naam en datum van geboorte der candidaten, de
klasse waarvoor het examen gedaan zal worden
en de school waaraan zij onderwijs ontvangen,
mondeling eiken Donderdag en Vrijdag
van l'/43i/4 jn jjet schoolgebouw.
De Directeur,
M. HORN.
ENGELAND.
De koning en de koningin waren gister te
Londen tegenwooidig bij de openingsplechtigheid
van het Empire festival in Crystal Palace. De
organisators van dit feest hebben getracht in den
vorm van een tentoonstelling de industrieele, com-
mercieele en landbouwkundige «ntwikkeling van
het Britsche rijk aanschouwelijk voor te stellen.
Door een reeks optochten zal men den toeschou
wers een beeld geven van de geschiedenis van het
Rijk.
Het koningspaar reed, vergezeld van een talrijk
gevolg van Buckingham Palace naar Crystal
Palace. Tegenwoordig waren de prins van Wales,
Prinses Mary, de hertog van Fife, de hertog en
hertogin van Argyle, prinses Christiaan, prinses
Vietoria, de hertogin van Albany, de prins en
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
prinses van Teek benevens verscheidene leden van
het kabinet en het diplomatieke corps.
RUSLAND.
In de zitting van de Doema verklaarde de
vertegenwoordiger van den regeering gister bij
het beantwoorden van de interpellatie betreffende
den ritueelen moord die de Joden op den Christen
knaap begaan hebben, dat zoowel het ministerie
van justitie als het ministerie van binnenlandsche
zaken alles in het werk hebben gesteld om de
waarheid in deze moordgeschiedenis te achter
halen.
Purischkewitsj en Markoff zetten uiteen, dat de
ritueele moord uit de moraal der Joden voort
vloeit. Wanneer geen opheldering gebracht wordt
in deze zaak en de schuldigen niet gevonden
worden, dan is het mogelijk dat progromen uit
breken.
De urgentie van deze interpellatie werd met
108 tegen 93 stemmen verworpen en de zaak
werd naar de commissie verwezen.
FRANKRIJK.
PARIJSCHE KRONIEK.
Van onzen Parijsehen correspondent.)
Bij de vele moeielijke vraagstukken welke de
regeering tot geen bevredigende oplossing kan
brengen en waarbij de beleidvoerders hunne on
bekwaamheid iederen dag meer doen uitkomen,
behoort niet het minst, dat van Marokko, waai
de toestand in de laatste weken zeer ingewikkeld
geworden is, en Frankrijk zich niet langer kan
onttrekken zijn opgenomen taak en plicht te ver
vullen. De minister-president Monis heeft het
zeker het gemakkelijkst gevonden geen bepaalde
richting in wat ook te hebben, wat wel een zon
derlinge opvatting van hoofd eener regeering te
zijn, mag genoemd worden en zij resumeert zich
in besluiteloosheid en werkloosheid.
De heer Piérre Jacquin heeft een boek geschre
ven, wat juist verschenen is en tot titel: L'Action
franQaise au Maroc, draagt. Behalve zijne actu
aliteit bezit het nog andere hoedanigheden, welke
het ons gemakkelijk maken in deze voor velen
duistere en soms verwarde kwestie wat licht te
verkrijgen. Het begint ons te herinneren wat
Marokko is en toont met eene krachtige logica en
duidelijkheid, de princiepen aan welke elke daad
in dit land moeten overheerschen, wat er moge
lijk en niet mogelijk is en waarom.
Op het oogenblik dat men zich onder den in
vloed der omstandigheden in slecht aangevangene,
slecht geordende en slecht gevolgde ondernemin
gen stort, waar men bij ontvangst eener depêche
van staatkunde verandert, is het eene noodzake
lijkheid zich met de blijvende realiteit in contact
te stellen
Het Europa van Algésiras, zegt ons de heer
Jacquin, heeft zich Marokko als een geconstitu
eerde staat en eene georganiseerde natie, beide
werkelijk door een souverein vertegenwoordigd,
voorgesteld, doch de nationale eenheid bestaat in
Marokko niet. Men heeft het wel honderdmalen
gezegdvier vijfde der onmetelijke landerijen en
van het grondgebied wat men als Marokko be
schouwt, ontsnappen geheel en al aan 't gezag
van den Sultan en zelf, in dat gedeelte wat door
gaat hem onderworpen te zijn, heeft men gedu
rende de Spaansche expeditie in het Riff en ook
thans nog vreemde legers in worsteling met de
onderdanen des sultans gezien zonder dat Marokko,
dat wil zeggen de zoogenaamde geheele natie,
beschouwd wordt in staat van oorlog met Frank
rijk en Spanje te verkeeren.
En als toppunt van verwarring breekt de over
eenkomst van Algésiras, na de twee fictiesde
eenheid van Marokko en de souvereiniteit des
Sultans plechtig verkondigd te hebben, ze zelf
weder afde Sultan is gedwongen de staatkun
dige en economische vrijheid aan te nemen, de
open deur over heel zijn rijk te erkennen, wat
maakt, dat hij geen meester meer over over zijne
douanerechten is en geen handelstractaten kan
sluiten. Hij is buitendien verplicht eene politie
met vreemde instructeurs te dulden, evenals een
Staatsbank met financieele en douane-controle,
reglementen de bewaking van invoer van wapenen
oaganiseerende, de mijnconcessiën, de openbare
werken enz. enz. Het Marokko van Algésiras is
niets anders dan een onder voogdij staande Staat
en eene fictie. En uit het onbereikbare dezer
fictie ontstaan al onze kwalen. Wij ontnemen de
privilegies aan den persoon van den Sultan en
tegelijk bestaat de formule onzer actie in Marokko
door de samenwerking met het Maghzen. Om
samen te werken moet men twaa zijn, en de
tweede in dit geval is Mouley Hafid, die de dui
delijkste bewijzen van kwade trouw en voortdu-
renden kwaden wil gegeven heeft. Hetgeen maakt
dat men de fictie van samenwerken moet opgeven
en tot het stellen van ultimatums en dwang aan
het Maghzen moet overgaan. Én welk resultaat
hebben wij verkregen Wij hebbenden 4den Maart,
1910, na veel moeite en bedreigingen eene over
komst met den Sultan gesloten. Het vierde arti
kel dezer overeenkomst dwingt ons de Chaoma
te ontruimen, wanneer het Maghzen in deze stre
ken een Marokkaansche macht van 1500, onder
leiding der Fransche militaire missie, geconsti
tueerde, en onderwezen manschappen zal hebben
daargesteld en door artikel 6 verbinden wij ons
de Fransche troepen binnen de Algerijnsche gren
zen terug te trekken, wanneer de Marokkaansche
troepen het effectief van 2000 man zullen bereikt
hebben.
Zooals de heer Jacquin het zeer ad rem zegt,
wat zal er van den Franschen actie en dus van
haar invloed in Marokko overblijven op den dag
dat, dank aan den haastigen ijver der Fransche
militaire missie, de twee corpsen van 1500 en
2000 man, zooals is overeengekomen, zullen zijn
samengesteld, en wij, trouw aan ons gegeven woord,
zullen gedwongen worden de Chaoma en de ge
heele Algerijnsche grens te verlaten Dat
zijn de schoone gevolgen waarvoor de Franschen
In Marokko thans hunne menschelevens en groote
sommen geld opofferen I
Niettegenstaande den minder vriendelijken toon
door de Spaansche en Duitsche bladen in de
laatste dagen tegen Frankrijk aangeslagen, zal de
minister van buitenlandsche zaken, de bekende
Delcassé, zich wel wachten voor de tweede maal
om die Marokko-politiek de poppen aan 't dansen te
brengen, des te meer daar het tegenwoordige Kabi
net wel het laatste zoude zijn om niet strikt de
aangegane verbintenissen op te volgen, ten einde
met hun verdachten beschermer Jaures en zijne
collectivistische troepen niet in conflict te komen.
Hoe weinig men ook voor eventuele Fransche
veroveringsplannen zoude gevoelen, toch moet het
bij echte Fransche patriotten een zeer moeilijk
te verdragen gevoel doen ontstaan, zoo voortdurend
op de vingers gekeken te worden, waar het toch
feitelijk om de bescherming hunner eigen grenzen
van Algerije was, dat zij in Marokko hebben
moeten optreden en er, wie weet hoe lang nog,
de kastanjes voor alle andere landen uit het vuur
kunnen halen.
Den 5den Mei hield de heer Ernest Archdeacon,
ondervoorzitter der Esperantistengroep van Parijs,
de onvermoeide apostel van het Esperanto, eene
zeer interessante conferentie over deze wereldtaal,
voor de 500 leerlingen van de Militaire school van
Saint Cyr, de generaal-commandant, omringd van
zijn staf en talrijke vreemde officieren, en behaal
de bij allen het grootst succes.
Ziedaar weder een kring waarin de volhardende
propagandisten van het Esperanto door hun ge
stadig prediken van hun leer, zullen binnen drin
gen en misschien hun zaak doen zegevieren.
Verscheidene officieren van de school zijn reeds
overtuigde esperantisten en een hunner gaat, zoo
als men zegt, een officieuse les openen welke
zeker goed gevolgd zal worden.
De Nederlandsche Vereeniging voor Liefdadig
heid alhier is er eindelijk in geslaagd, weder eene
gelukkige poging te doen om haren financieelen
toestand, welke inderdaad wel wat gesteund mag
worden, te verbeteren. Haar ijverig bestuur, met
zijn eere-voorzitter, onze gezant ridder de Stuers,
is er ingeslaagd met samenwerking van het
Orphélinat des Arts, eene tentoonstelling der
kunstwerken der groote en kleine Nederlandsche
schilders uit de 17de eeuw, uit de particuliere
verzamelingen bijeen te brengen. De opbrengst
er van komt aan beide instellingen, ieder voor de
helft, ten gunste. Deze meer dan interessante
tentoonstelling van meesterwerken werd den 28sten
April in de Salie de Jeu de Paume, tuin der
Tuilleriën, geopend en door een talrijk publiek
bijgewoond. Wij brachten er eenige aangename l
uren door en smaakten een waar kunstgenot bij het
aanschouwen eener ongeveer twee honderd meestal
mooie doeken en doekjes van Rembrandt, Ferdi
nand Bol, Brouwer, Breckeien Kam, Van Ceulen
Alb. Cuyp, Benjamin Cuyp, Gerard Dow]
Jean Le Ducq, G. van den Eeckhout, Govert
Flinck, Aart de Gelder, Jan van Goyen,
Frans Hals, Dirk Hals, B. van der Helst, Jan van
der Heyde, Hobbema, Pieter de Hooch, Melchior
de Honde Koeter, T. de Keyzer, N. Maes, Corne
lls de Man, De Meyer, Van Mierenvelt, T. van
Mieris, Molenaer, P. Moreelse. Aart van der Neer,
Eglon van der Neer, A. en Is. van Ostade, Pala-
medesz, Paul Potter, A. van Ravestein, Isaac
Ruysdael, Jacob en Salomon van Ruysdael, P. van
Slingenland, Jan Steen, Gerard Verburg, Domini
que van Tol, Andries van de Velde, Willem van
der Velde, Jan Verspronck, Jan Weenix, P. Wou
werman, J. Wijnants en nog eenige teekeningen
en etsen dezer genoemde meesters.
Hetgeen het bezoek dezer tentoonstelling het
aantrekkelijkst maakt is, dat zij uitsluitend wer
ken bevat uit de collecties van León Bounod, de
Directeur van de Ecole des Beaux Arts, van
Jules Porgès, baron Edui de Rothschild, M. de
Jong, princes Murat, baron von Erlanger, ridder
de Stuers, dr. Wassermann, Albert Schruann,
mme Edouard André, en nog vele anderen, welke
men gewoonlijk slechts moeielijk te zien krijgt.
Zoo stond Léon Bounat voor eenige weken met
nog anderen etsen zijn Honderd gulden prente
van Rembrandt af, waarvan een dito exemplaar,
twee jaren geleden fr. 140,000 heeft opgebracht.
Onze kunstlievende landgenooten, die van den
zomer Parijs bezoeken, mogen niet verzuimen,
deze tentoonstelling, welke slechts tot 10 Juli
geopend blijft, te gaan bewonderen.
Parijs, 12 Mei 1911.
Fidelius.
PORTUGAL.
Uit Lissabon komen nog dagelijks berichten»
die er op wijzen, dat, ondanks de waakzaamheid der
regeering, de actie der monarchisten niet verslapt.
Zoo zijn uit de cavaleriekazerne een groot aantal
karabijnen ontvreemd, terwijl de wacht voor een
kruitmagazijn eveneens van de geweren werd
beroofd.
Niet minder opzien baarde de mededeeling van
een politiebeambte aan de autoritieten, dat een
aantal leden van het politiekorps een werkzaam
aandeel nemen aan de anti-republikeinsche samen
zwering.
De commissie, die belast is met het onderzoek
naar de door de Koninklijke familie genoten voor
schotten uit de staatskas, heeft bevonden, dat die
voor wijlen koning Carlos alleen reeds ongeveer
9 millioen gulden bedraagt. De regeering is van
zins deze voorschotten te verhalen op de jaarlijk-
sche inkomsten van koning Manuel ''it zijn par
ticuliere goederen in Portugal.
AMERIKA.
Dickinson, de minister van oorlog is afgétre-
H. L. Stimung, onlangs candidaat voor de<n
goeyerneurszetel van New York, volgt hem op.
De groote manoeuvres van de Fransche vloot
zullen in September van dit jaar onder leiding
van admiraal Jaurégui berry gehouden worden.
Een eskader van vijf Dreadnoughts, de sDanton,"
»de Condorcet," de »Diderot," de »Voltaire" en
de »Mirabeau," onder vice-admiraal Boué de
Labeyrère, zullen er aan deelnemen. Deze Dread
noughts, die volgens het oorspronkelijke plan eerst
op 1 Januari 1912 gereed zouden zijn, zullen reeds
in Juli in dienst gesteld worden.
Behalve dit Dreadnoughteskader, zal de slag-
vloot, die aan de groote manoeuvres deelneemt,
nog 12 gepantserde slagschepen, 6 gepantserde
kruisers en 28 torpedojagers tellen, met een be
manning van 19,350 koppen, van wie 750 officie
ren. Het zal de machtigste Fransche vloot zijn
die ooit'de zeeën heeft bevaren.
De Figaro bericht, dat de Koning en de
Koningin van Denemarken, uit Nice komende,
een week te Parijs zullen vertoeven en den Pre
sident der Republiek zullen bezoeken.
