Dagblad mor Schiedam en Omstreken.
De Herstemming.
34ste Jaargang.
Dinsdag 11 Juli 1911.
No. 10063.
^FEUILLETON.
De Erfenis.
Buitenlandse!! Nieuws.
A. J. SCHREUDER,
J. II. TAN WESTENDORP J.Dzn,
J. II. M. DE GRAAFF,
R. J. G. BARIIOTEN en
D. RIS Jzn,
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
De wetgever, die den onverbiddelijken eisch van
volstrekte meerderheid ook voor de eerste
keuze der Raadsleden heeft gesteld, heeft daar
door het verkiezingswerk zeker wel wat ingewik
keld en over 't geheel niet gemakkelijk gemaakt.
Toch waarborgt deze bepaling wel een besliste
uitspraak der kiezers en geeft zij gelegenheid tot
s&menspreking der onderscheidene partijen, Deze
bepaling geeft aanleiding tot een tijdelijke fusie
der partijen, waarbij veelal geen harer zijn vol
len eisch voor het verkiezingswerk ziet bevredigd,
Waar toch door een feitelijk de commun accord,
z°oal niet het meest gewenschte dan toch het
tninst kwade wordt verkregen.
Voor een dergelijke tijdelijke fusie staan ditmaal
de Raadskiezers in de Districten II en III, die
den 44n zullen te voltooien hebben wat den 8n
slechts ten halve werd gedaan. De kiezers in
deze beide buitendistricten onzer stad zullen zich,
boe noode ook, een laatsten gang naar de stem
bus moeten getroosten. Ook de nog vaceerende
Raadszetels voor deze beide districten zullen moe
ten bezet worden. Het nieuwe ostracisme, ofte
wel gemeentelijk scherveugerechi, heeft hun in
tusschen het werk wel een weinig vergemakke-
Hjkt. De eerste stemming heeft eene opruiming
in het aantal candidaten gehouden, althans voor
District II, waar, door de keuze van de beide
uitnemende aftredende antirevolutionaire Raads
leden en het uitvallep van een vijftal andere ge
stelde candidaten, de keuze thans tot een viertal
is beperkt. In District III, dat ditmaal, een drie
tul leden aan den Raad heeft te geven, blijft de
keuze nog meer ingewikkeld, waar slechts een
tweetal candidaten uitvielen, zoodat nog tusschen
oen zestal zal moeten gekozen worden.
Intusschen heeft het verdienstvol werk der
kiesvereenigingen de keuze zoowel in III en II
v°or de kiezers, die zich in den regel genoopt
Zl®n tweemaal op te komen, zeker veel minder
Moeilijk en bezwaarlijk gemaakt. De kiesvereeni
gingen der drie christelijke partijen hebben met
een ijver die boven onzen lof verheven is, reeds
den 'dag volgende op dien waarin het gemeente
lijk ostracisme uitspraak had gedaan, hare verga
deringen gehouden. Zoowel in de vergadering van
°nze R. K. Kiesvereeniging als in de vergaderingen
van de beide andere christelijke kiesvereenigingen,
kwam men terecht tot het besluit dat den weg
deed opgaan hier als met den vinger gewezen.
Staande voor het onvermijdelijk geval hier te
boeten kiezen 'tusschen de candidaten der vrij-
2innigen en die der socialisten, is de keuze op de
eerste bepaald. Het spreekwoord van de twee
kwaden heeft hier in logischen zin toepassing ge-
vonden. Immers, al hebben de vrijzinnigen ook
v°lstrekt niet onze sympathie, al kunnen wij de
Naar het Duitsch van Willy Ruppel.
3)
De nog jonge, deftige assessor hield in zijn hand
en groot verzegeld couvert. Ademlooze stilte
leerschte. Juffrouw Poldi zag er zeer ontroerd en
eer mooi uit. De assessor sneed plechtig het
ouvert open, nam er een groot beschreven vel
en bet dat zien aan den advocaat. Toen deze
v,111 j e' streek hij het papier glad met zijn blanke
'and en sprak
Ik ga nu over tot voorlezing van het testa-
bard' V3n WÜ'en 3en beer Heinrich Adolf Bern-
Juffrouw Kroner ademde luid van opgewonden-
t.e De assessor las: »Dit is mijn laatste wil".,
v'ei\ v'el de hooge hoed uit doctor Lorbach's
ro a'P'0^te °P ^en grond en rolde een eindje
ond. De assessor keek op en wachtte kalm, tot
ue vuurrood geworden jonge man den hoed had
"Pgeraapt en onder den stoel geschoven. Dan las
'UJ verder, met groote, blijkbaar opzettelijke pau-
?en, nu en dan doende, of hij het schrift moeilijk
*°n ontcijferen. De beide voorname nichten klem
den zich aan de stoelen vast en op hare donker
rode gezichten stond een werktuigelijk glimlachje,
vyaaraan zij zelf niet dachten. Doctor Lorbach
stond met vooruitgestrekten hals, de Winters met
°pen monden. Frieda was bleek, juffrouw Poldi
glimlachte, volmaakt op haar gemak.
eischen die zij over het geheel aan het gemeen
telijk budget stellen, allerminst inwilligen, toch
zijn ze door ons te verkiezen boven de candidaten
der socialisten, die ons wel 't meest onaanneme
lijk zijn.
Nog daargelaten het onweersprekelijk feit dat
de candidaten der vrijzinnigen menschen van ont
wikkeling en ervaring zijn, die wij in ons ge
meentebestuur zeer zeker behoeven, vinden wij in
hen toch personen, die bereid zijn mede te wer
ken tot het bestuur onzer gemeente, zij 't dan
ook naar hun zeker vaak niet door de meerder
heid te deelen inzicht. Bij de candidaten der
socialisten schijnt echter het gemeentebestuur
geenzins doel, maar blijkt de partij propaganda
hoofdzaak te zijn. De keuze van socialistische
candidaten geeft den Raad tribune-sprekers, die
van hun Raadszetel een propaganda-stoel voor'de
partij maken. Vandaar de ellenlange debatten in
de Raadsvergaderingen, die als een rgm bij den
gang der gemeentezaken werken, die de actie
verlammen en de afdoening der zaken vertragen.
Daarom geven wij, staande voor de onvermijde
lijke keuze tusschen de vrijzinnige en socialisti
sche candidaten aan de vrijzinnige de voorkeur-
Zij althans zullen, als ernstige mannen van zaken,
de zaken der gemeente helpen afdoen en waar
die zich vaak op de neutrale zone bewegen, zal
door de samenwerking van christelijken en vrij
zinnigen op zoo menig punt waar die zonder
schade voor de beginselen kan gevonden worden,
iets goeds voor onze gemeente worden bereikt.
Voor de socialisten geldt over het algemeen, waar
zij in gemeenteraden zitting hebben het devies
Périsse la commune, vivent nos principes (Dat
de gemeente verga, maar leve onze beginselen
Met zulke menschen is niets aan te vangen daar
mee is niets goeds in het belang en voor het
welzijn der gemeente te bereiken.
De spits van het leger der ordelievende kiezers be
hoort zich in dit geval te keeren tegen de partij van
de wanorde en het geweld, die slechts zetels in
onzen Raad begeert om daar openbare spreekge
stoelten voor de socialistische propaganda ter be
schikking te hebben. Allen die het wel meenen
met onze gemeente, die willen dat in onzen ge
meenteraad iets wordt gedaan en de kostbare
communale tijd niet aan nuttelooze, socialistische
propaganda-debatten vermorst wordt, gaan in dit
geval mee met het de commun accord van de
ordelievende partijen. Zij zullen zich bij deze
herhaalde stemming weren tegen de partij van
den volksdwang, die de hand van den werkwillige
verlamt en de rust en de orde bedreigt.
Staven wij dit betoog door dit nog eens in 't
bijzonder toe te passen op de beide districten,
waar de herstemming ter verkiezing van leden
van leden van den Gemeenteraad Vrijdag 14 Juli
a.s. zal plaats hebben. Daarvoor wordt de ver
kiezing van mannen van beslist christelijke be
ginselen dringend aanbevolen, doch daarnaast
In aanmerking nemende las de assessor
dat mijn gezamelijke familieleden van ouds
meer aan mijn geld dan aan mijn persoon gele
gen was; dat men den tijd niet kon afwachten
en de een den ander beschuldigde van jagen op
mijn erfenis en zich-zelf als onbaatzuchtig aan
stelden in aanmerking nemende, dat mijn trouwe
huishoudster, mejuffrouw Poldi Lohninger de
eenige is geweest, die mij waarachtige vriendschap
heeft betoond en mij dag en nacht met opgewekte
dienstwilligheid ter zijde stond, en dat zij mij
heeft ingelicht omtrent de schandelijke jacht op
mijn erfenis, en dat zij mijn laatste levensjaren
verlicht en aangenaam gemaakt heeft(hier hield
de assessor op en keek den kring van strakke
gezichten rond)... sbenoem ik mejuffrouw Leopol-
dine Lohnmgen, geboren te Ween, tot mijn uni
verseel e erfgename van mijn vermogen, bedragen
de 800.000 mark. Mijne nichten Leontine Lorbach
en Adelheid Kassner vermaak ik elk 100 mark
mijne neven Richard en Heinrich Winter ver
maak ik 500 mark, mijne nicht, de weduwe Hen-
riëtte Kroner hetzelfde bedrag. Mijn huis en tuin
vermaak ik aan de stad. De aan de dienstboden
uit te keeren bedragen zal mejuffrouw Lohninger
uitbetalen volgens mijne aanwijzingen. Geteekend
Heinrich Adolf Bernhard."
De assessor had geëindigd en overhandigde
het testament aan den executeur.
Mevrouw Lorbach was bleek en ademde zwaar.
Haar blik vol onpeilbaren haat was gericht op
juffrouw Poldi, die nu was opgestaan en met de
rechtsgeleerde heeren sprak. Ook het magere,
strakke gezicht der professorsvrouw liepen twee
tranen. De arme familieleden zaten onbeweeglijk
Poldi draaide zich om en keek de twee voor-
wordt geraden, op de candidaten der vrijzinnigen
te stemmen.
DISTRICT II:
Hier steunen wij, natuurlijk, allereerst met al
onze krachten de candidatuur van den heer
mr. huisschilder, Lange Kerkstraat 76, een man
over wiens gelukkige keuze zich zijne partij, de
christelijk-historische, heeft verheugd. In hem
eeren wij niet alleen een man van beslist chris
telijke beginselen, maar begroeten wij ook een
persoon, die op eenige ontwikkeling mag bogen
en dus zeker in onze vroedschap een goed figuur
zal maken en daar vruchtbaar met erkende par-
tijgenooten en tijdelijke medestanders zal ktfnnen
samenwerken.
Onze R. K. Kiesvereeniging »Recht, Plicht en
Orde" raadt den kiezers aan, naast den heer
Schreuder hun stem op den heer
uit te brengen. Zij deed dit na rijp bereid, op
de gronden hierboven door ons ontwikkeld. Wij
vertrouwen dus, dat onze kiezers dien raad zullen
willen volgen, en, mèt den heer Schreuder, hun
stem ook op den heer Van Westendorp zullen
willen uitbrengen. Aldus handelend zullen zij voor
hun district de socialistische tribune-sprekers tuit
den Raad weren en menschen die werken kun
nen en willen, in onze vroedschap brengen.
DISTRICT III:
Allereerst geven wij natuurlijk in dit district
steun aan den in herstemming komenden candi
daat der verbonden christelijke partijen, den heer
Rijksklerk ten kantore van den Rijksontvanger
De partij, die hem met zijn geestverwant den
heer Schreuder stelde, koos hem op zijne beslist
christelijke beginselen, terwijl hij ook om zijne
administratieve kennis in den Raad een alleszins
te waarderen werkkracht zal blijken.
Met naast den heer De Graafï hun stem uit te
brengen op de in herstemming komende candi
daten der vrijzinnigen, de heeren
zullen de kiezers zeker den raad opvolgen hun
door onze R. K. Kiesvereeniging »Recht, Plicht
en Orde" in overleg met de kiesvereenigingen der
andere christelijke partijen gegeven. Ook voor dit
district zullen de christelijke kiezers zeker den
raad hunner kiesvereenigingen willen opvolgen.
Aldus handelend zullen zij, bij alle verschil van
inzicht te waarderen werkkrachten, in den Raad
brengende heer Bakhoven, directeur van het
Rijkstelegraafkantoor, en dokter Ris, aftredend
lid, die zeker voor allen die de Ruadsverslagen
volgen, geen onbekende is.
Wij moeten ten slotte onzen kiezers beslist
name dames zegevierend aan zij zag er mooier
uit dan ooit, fier en lachend.
Mevrouw Lorbach vergat de vormen niet. Zij
stond op, gaf Poldi de hand en zei liefjes
't Verheugt mij juffrouw, dat onze neef uw
trouwe diensten zoo gewaardeerd heeft. Van harte
geluk gewenscht. 't Verheugt ons allen zeer.
Daarbij keek zij naar mevrouw Kassner en die
arme ziel moest lachend knikken door hare tra
nen heen. Mevrouw Lorbach nu zich-zeiven mees
ter, vervolgde de hand der erfgename nog in de
hare.
Nu moet ik u nog iets zeggen, juffrouw. U
is nu een lid van onze familie in den vollen zin
des woords. Ook wij erkennen uw trouw en
vriendschap voor onzen overleden neef. Kom met
ons mee't zal mijn man zeer aangenaam zijn,
u te kunnen gelukwenschen. Blijf vandaag bij ons,
om wat uit te rusten 1
Poddi beantwoordde den handdruk met groote
innigheid.
Dank u zeer, mevrouw. Ik zou heel graag
uw vriendelijke invitatie aannemen; maar ik geloof
niet, dat ik er tijd toe zal vinden. Ik moet nog
confereeren met den advocaatheusch 't zal niet
gaan. Maar intusschen hartelijk dank 1
De beide vrouwen, de overwonnene en de over
winnende, lachten tegen elkaar met oneindige
vriendelijkheid.
Toen wenkte mevrouw Lorbach haar zoon en
beduidde hem, dat hij galant moest zijn. Otto
scharnierde weer voor de erfgename, zei allerlei
aardige dingen en bood zijn goede diensten aan.
Poldi dankte met een betooverend lachje en vroeg
Wilt u zoo vriendelijk zijn een rijtuig voor
rnjj te halen
raden, den weg te volgen hun door het onderling
overleg der christelijke kiesvereenigingen gewezen.
Aldus eenparig handelend en zonder uitzondering
Vrijdag ter stembus gaande, kan het verkiezings
werk tot het gewenschte einde worden gebracht.
Worde aldus de billijke wensch der betrokken
kiesvereenigingen, vooral van de ervaren leiders,
die zich voor dat werk zooveel moeite hebben
getroost, alleszins vervuld.
ZWEDEN.
De aangekondigde ujfcsïuiting van 40.000 ar
beiders in het bouwbedrijf its gister, naar uit
Stockholm gemeld wordt, in werking gefret Ion.
ENGELAND.
Uit Dublin wordt gemeld, dat bij den fees-
telijken intocht van den koning en de koningin
binnen Dublin de lord-mayor niet tegenwoordig
was. Tegen een besluit van den gemeenteraad
in wilde de burgemeester den koning bij Leeson
Bridge Street, de grens der gemeente, ontvangen
en hem een adres overhandigen. Om dit te ver
hinderen, had de bevolking de tribunes die voor
den burgemeester en zijn omgeving bestemd wa
ren, des nachts met olieverf bestreken, zoodat zij
niet gebruikt konden worden.
PORTUGAL.
Maclïado deelde in dë Gonstituinfe mede, dat
de Spaansche en dë Porlugaesehie regëering over
eengekomen waren, dat die: Poirtugeiesche consuls
in ,dia buurt van de grens kunnen aanwijzen, wie
samenzweerders zijn. Re gouverneurs, hebben voi-
mocbi. hen te verwijderen of zooi noodig gevan
gen te nemen.
De Spaansche regeering heeft de politie en
de gendarmerie aan de Portugleesch© grens in
Galicië versterkt om invallen te voorkomen.
TURKIJS.
De gezant van Turkije alhier heeft aan de Mon -
tenegrijnsche regeering medegedeeld, dat het ver-
leenen van concessies aan de terugkeerende Ma-
lissoren niet afhankelijk zal worden gesteld van
den terugkeer van alle vluchtelingen. Er zal on
middellijk een begin van uitvoering aan worden
gegeven. De wali van Skoetari heeft orden in
dien zin ontvangen.
De »Times" verneemt uit Cettinje. dat de jong
ste concessies, door de Turken aan de Albaniër3
aangeboden, veel verder gaan dan de oorspronke
lijk aangebodene, maar geens zins de inwilliging
zijn van de twaalf door de opstandelingen gestel
de eischen, allerminst wat betreft het recht om
wapens te dragen en het geven vcu internatio-
le waarborgen voor de door Turkije verleende
concessies. Middelerwijl is de strijd Vrijdagnacht
Otto drukte met een koenen zwaai zijn hoed
op 't hoofd en snelde heen.
Langzaam daalden de dames de trap af, onder
wijl vertelde mevrouw Lorbach aan Poldi', welke
schitterende vooruitzichten haar zoon had hij zou
eenmaal landraad zijn.
Landraad, juffrouw Poldi: U permitteert
toch, dat ik Poldi zeg Wij beschouwen u be-
paald als een familielid.
Achter haar gingen mevrouw Kassner en Frieda.
De moeder fluisterde haar dochter toe: Die slang"...
Daarmee bedoelde zij echter Poldi niet.
Voor 't reehtsgebouw stond een rijtuig. Otto
hield het portier open. Mevrouw Lorbach pro
beerde nog eenmaal: Wilt u nu hmsch niet
met ons gaan dineeren, juffrouw Poldi
Op dit oogenblik trad een groote, knappe heer,
die voor het gebouw had staan wachten, naar
Poldi toe. Deze nam zijn hand en wendde zich
met stralend gezicht tot de vrouw van den ar
chitect
Mevrouw mag ik u mijn aanstaande voorstel
len
De vreemde heer nam den hoed af, boog en
noemde zijn naam Renner. Daarop hield hij Poldi
in 't rijtuig, stapte in en riep den koetsier toe
Hotel Bristol 1
Poldi, wegrijdend, boog zich nog eens uit het
portierraampje, wekte de dames en den jonden
heer vriendelijk met de hand en riep Adieu
Mevrouw Lorbach hapte naar lucht. Eindeliik
vond zij woorden en sprak tot haar nicht met
innige overtuigingZoo'n schepsel
En Otto zei: - Och, mama, ze maakte op mij
al dadelijk een ongunstigen indruk. (Avd t
EINDE. V P''