Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Financier.
IP34ste Jaargang.
Dinsdag 12 September 1911
No. 10116.
Aan den Maaskant.
Officieele berichten.
Bekendmaking.
FEUILLETON.
Buitenlandsch Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor her li aaldel ij k adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
Legger van wegen en voetpaden
Bubgemeester en "Wethouders van Schiedam,
Gezien art. 3 van het reglement op de wegen
en voetpaden in de provincie Zuid-Holland
Brengen ter openbare kennis, dat de op den
llden dezervoorloopigvastgestelde legger der
wegen en voetpaden in deze gemeente, te
rekenen van heden, gedurende een maand op de
secretarie dezer gemeente ter lezing is nedergelegd
en dat belanghebbenden, gedurende die maand,
mogelijke bezwaren schriftelijk bij den Gemeen
teraad kunnen indienen.
Schiedam, den 12den September 1911.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
j Mi L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
v. LUIK, L.S.
III. (Slot.)
Reeds wezen wij er op, dat er behalve behoefte
aan een nieuwe haven aan den Westkant, ook
noodwendig zoo spoedig mogelijk dient gezorgd
te worden voor de totstandkoming van een spoor
wegverbinding van de gemeentegronden aan de
Maas met het Europeesche spoorwegnet.
Aan den Oostkant zijn de belangen van de
gemeente Schiedam sedert geruimen tijd niet meer
van voldoende gewicht om aldaar spoorwegaan
sluiting te maken.
Sedert Rotterdam in de onmiddellijke nabijheid
een nieuwen havenspoorweg heeft verkregen, kan
Wellicht alleen de vraag nog overwogen of het zijn
nut kan hebben het maken van een zijtak op
dien spoorweg door en ten behoeve van particu
liere ondernemingen te bevorderen.
Wij hebben totnogtoe niet kunnenbegrijpen
Waarom Schiedam niet zekere rechten heeft weten
verkrijgen ten behoeve van de industrie aan
den Oostkant, toen die spoorweg tot stand kwam.
Maar gedane zaken nemen geen keer, zoodat
we over een spoorwegverbinding op Schiedamsch
grondgebied aldaar niet al te optimistisch denken.
Burgemeester Versteeg was wel-is-waar destijds
ijverig werkzaam voor een spoorwegverbinding
aan de oostzijde der stad, maar de stand van
2aken is zoozeer gewijzigd, er wel niemand
tneer zal verwachten, dat ons gemeentebestuur
bet initiatief zal nemen voor den aanleg dier
spoorwegverbinding.
Aan den Westkant verkeert onze stad in zeer
gunstige omstandigheden. Die zijde van de ge
rente leent zich bijzonder voor verdere uitbrei
ding.
In het rapport door den ingenieur Fijnje, in
^873 uitgebracht, werd reeds op de groote betee-
Kenis der aansluiting van de gronden aan de
Westzijde van den Maaskant met het Europeesche
spoorwegnet gewezen.
Ingenieur Fijnje zeide in diens rapport:... «zoo
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
41)
»Gij zijt wreed 1 Men ziet wel dat gij een
eeJsaai'd zijt 1 Een jonge man zou mij dadelijk
o 1 geruststelling gegeven hebben. Maar gij, gij
mii 61 mÜn smartis het voor u dan een genot
stukko idof^ liddenGiJ sniJdt miJ het hart in
j,rrw Waarom zegt gij mij niet eenvoudig:
vrouw zal niet gearresteerd worden?"
keHrkehi!!:echtsplegiDpheeft soms harde noodza-
niet I en— Kan >k mij verbinden uw vrouw
dat 'uten kerkeren, als het mij bewezen wordt
Z1J uw medeplichtige is
atchand schoot in een zenuwachtigen lach
belnft We' na'ef'" r'eP bij uit, «van u eene
tie e vorderen 1 ïIs een rechter van instruc-
P verplicht zijn woord te houden
WellLWaS fen °°genblik van stilte, gelijk aan die,
som« ,onder een van wolken zwarten hemel,
's plaats grijpt tusschen twee donderslagen in.
J?. magistraat overwoog
2; le bemint zijn vrouw tot in het dol-
plg? i. 'k za' mÜ van d'1 gevoel bedienen."
u hij sprak, elk zijner woorden wegende
Verhaal my wat er gezegd is in uw onder-
ooit, dan moet Schiedam er nu op bedacht zijn
om zijne handelsbeweging met het bestaande
spoorwegnet aan te sluiten. Daarvoor is in den
tegenwoordigen toestand eene ruime fiksche haven
voor het spoorwegvervoer, in aansluiting met
pakhuizen, die aan den spoorweg verbonden zijn,
onontbeerlijk en volstrekt noodzakelijk. Zoolang
de Hollandsche weg bepaald was door de steden
Rotterdam en Amsterdam, kon door de concur
rentie met den waterweg eene spoorwegaanslui
ting nooit van zulk een overwegend belang zijn,
dat zij op meerdere of mindere ontwikkeling van
de stad, belangrijken invloed zou hebben. Nu
echter de spoorwegen weldra zullen aangesloten
zijn en de verbinding met het hart en het zuiden
van Duitschland met België en Frankrijk zonder
overlading in wagons verzekerd is, zal men lang
zamerhand in den voordeeligen toestand van
Hamburg en Antwerpen kunnen komen."
Het rapport betoogt dan de wenschelijkheid der
aansluiting aan de toen ontworpen Hoek-van-
Ilolland-lijn.
Met zijn betoog voor de noodzakelijkheid der
aansluiting aan de Hoek-van-Holland-lijn zal men
ook thans nog gevoeglijk kunnen meegaan.
De spoorwegverbinding kan op geen betere
wijze tot stand worden gebracht dan door het
maken van een zijlijn naar het Sterrebosch vanat
de Hoeklijn.
Een deskundige verzekerde ons, dat een spoor
weg van de Hoek-van-Holland-lijn naar de ge
meente-terreinen aan den Maaskant niet meer
dan f 130.000.zal kosten, met inbegrip van de
kosten van aankoop van eenige perceelen grond in
de nabijgelegen polders.
Een blik op de kaart van Schiedam en omge
ving zal de overtuiging schenken, dat de afstand
van den Vlaardiugerdijk tot aan de Hoek-van-
Holland-lijn niet groot is. Op het traject Vlaar-
dingschen dijkHoek-van-Holland-lijn behoeven
geen kostbare kunstwerken te worden gemaakt,
zooals b.v. overbruggingen van breede wateren.
Het traject Vlaardinger dijkMaas is eigendom
van de gemeente. De grond is hier op hoogte,
zoodat daar slechts de spoorrails op een grintbed-
ding zijn te leggen.
De vraag is nu maar of we van de H. IJ. S.
M. of de S.S, (van welke Mij. de H. v. H. lijn
het eigendom is), medewerking voor den aanleg
kunnen verkrijgen.
Het is voor Schiedam van veel belang bij een
eventueeie overeenkomst zooveel mogelijk voor-
deelen te bedingen.
Wij zouden al veel gewonnen hebben, indien
die overeenkomst kon geschieden op de basis als
te Rotterdam steeds heeft plaats gehad. De ge
meente draagt daar de kosten van den onder
bouw en het onderhoud daarvande bovenbouw
geschiedt voor rekening der betrokken spoorweg
maatschappij. Maar ook indien geen van beide
maatschappijen bereid mocht zijn op die wijze
met Schiedam samen te werken, dan trachtte
men het spoorwegvraagstuk toch op te lossen, zij
het dan ook door het brengen van groote offers
door Schiedam.
houd met René Bernard. Daarna zal ik zien of
het mij mogelijk is, op mijn woord, u eenige ge
ruststellende zekerheid te geven over het in vrij
heid laten van mevrouw Marchand."
«Mijn eed breken 1 riep de schrijver uit. »Gij
vraagt het mij nogmaals. Ziehier eens en voor
altijd mijn antwoord nooitIk behoor niet tot
de politieik breek mijn woord niet 1"
«Beleedigingen 1" riep Queyrat uit. «Bedenkt
gij dan niet dat ik over u een willekeurige macht
bezit
»Gij maakt er ruim gebruik van I" antwoordde
Marchand met bitterheid. Komaan, mijnheer, gij
hebt mij voor heden genoeg doen lijden. Zend
mij naar mijn cel in Mazas terug. Ten minste,
zal ik daar alleen zijn."
«Mij verlaten 1" zei Queyrat op ironischen toon,
«O nog nietWij hebben nog niet afgedaan 1"
Hij opende een lade van zijn bureau, haalde
er een sleutel uit, waaraan op het eindje bind
touw een zegel van rood lak hing.
«Kent ge dezen sleutel vroeg hij terwijl hij
hem den schrijver aanbood
Marchand bezag hem en antwoordde
«Neen."
«Het is geen sleutel van uw appartement of
van een meubel, dat gij in gebruik hebt.
«Neen, ik heb er geen dusdanige te mijnent.
«Ik zal u dan zeggen wat hij is. 't Is de sleu
tel, die de buitendeur opent van het appartement
van René Bernard."
«En welnu 1"
Wij vertrouwen, dat men zal inzien, dat spoor
wegaansluiting een der eerste eischen is, om de
gemeente-eigendommen aan den Maaskant in
exploitatie te brengen.
Ontegenzeggelijk zal Schiedam zich zware of
fers moeten getroosten om de uitvoering van de
zoo hoognoodige werken aan den Westkant der
stad mogelijk te maken.
De financieele zijde van het vraagstuk weegt
zwaar. Maar zijn de financieele bezwaren abso
luut onoverkomelijk?
Is er van het Rijk of van de Prov. Staten geen
steun te verwachten
Voor hen, die niet over de voldoende gegevens
beschikken, is het inderdaad moeilijk te beoor-
deelen in hoeverre het nog mogelijk is de bron
nen van inkomsten dezer stad nog meer te doen
vloeien.
De gemeente zal, afgezien van het nemen van
maatregelen tot bevordering van het verkrijgen
van meerdere inkomsten (waartoe de aangekon
digde verhooging van het haventarief reeds strekt
voor de uitvoering van groote werken tot sluiting
eener nieuwe leening moeten overgaan.
Nu is het maar de kwestie deze leening tegen
een lage rente en op gunstige voorwaarden te
plaatsen.
De financieele commissie heeft een wenk doen
geven aan verschillende instellingen te dezer stede,
om hare vrijkomende gelden te beleggen in ge
meente-fondsen. Zou zulks niet van invloed kunnen
zijn op het slagen van een nieuwe leening?
De «Nutsspaarbank" heeft den bouw van het
nieuwe Volksbadhuis hier ter stede mogelijk ge
maakt. Zou het Weeshuis aan den L. Achterweg,
hetwelk toch over flinke kapitalen beschikt, niet
tot de meerdere welvaart dezer stad kunnen me
dewerken Wanneer het b. v. eens een 3% lee
ning van Schiedam geheel of gedeeltelijk kon
overnemen, zou reeds veel zijn bereikt.
De medewerking van de zijde der tegenwoor
dige Regenten van het Weeshuis aan de welsla-
ging van een nieuw leeningsplan dezer stad zou
een grootsche daad zijn, die door het nageslacht
op hoogen prijs zou worden gesteld.
Verbetering.
In ons artikel van gister stond, dat het Rijn
schip «Hansa," hetwelk hier niet door de Buiten-
sluis kon, 12010 ton mat. De inhoud van dit
schip bedroeg 1210 ton.
De Marokkaansche kwestie.
Rt-uler seint uit Parijis
Hef is waaitecMjnlijk, dat de minister van Bui
len landsche Zaken in gunstigën zin de schikkin
gen zal ontvangen, door Duitscihland aan die hiamd
gedaan, om do economische gelijkheid ius'schen Je
mogendheden in MaToikko to versterken, maar het
zal hem onmogelijk- toeschijnen aan Duitschland
de bevoorrechte economische positie toe te staan,
die gewtenscht wordt. Wamt door concessies te
dezen opzichte zou m|eti gevaar loopen zich de
«Weet gij waar men hem gevonden heeft
«Geenzins."
„In uw studeerkamer Op uw bureau
«Kom, kom 1 Dat is niet mogelijk
«Ik bevestig het u. Zijn vondst is vermeld in
het proces-verbaal van het gerechtelijk onderzoek
dat ik in woning heb gedaaneen procesverbaal
waaronder verscheiden ooggetuigen, uw vrouw
zelve, hun handteekeningen geplaatst hebben.
Het vinden van dezen sleutel ten uwent, op een
meubel, dat gij het meest gebruikt, voor 't welk
gij het grootste gedeelte van uw leven doorbrengt,
is een nieuw bewijs uwer schuld, een verplette
rend bewijs."
«Hoe kwam die sleutel op mijn bureau riep
Marchand uit. «Wie heeft er hem gelegd Want
van zelf kon hij er toch niet komen,"
«Klaarblijkelijk, neen. Op die plaats kan hij
alleen door uw vrouw of door u neergelegd zijn.
Leg mij uit, hoe hij in uw bezit gekomen is.
«Ik kan dat niet."
«Ik vat het, dat het u zeer moeilijk valt. Kom
aan, Marchand, daar zit gij vastBeken, dat gij
de moordenaar van Rene Bernard zijt
«Nooitantwoordde de romanschrijver met
kracht. «Heden zooals gisteren, zooals eergiste
ren, herhaal ik hetik ben onschuldig aan den
dood van mijn buurman Ik zal het morgen,
overmorgen altijd opnieuw zeggen Ik ben het
slachtoffer van onverklaarbare omstandigheden.
Ik betaal het gelag voor een of meer onbekende
moordenaars, die deze omstandigheden gesmeed
foi'mecle vijandigheid van de andere ondertee
kenaren va.n de Algteciras-acte op den hals te
halen, J
Tegen andere punten van het Duitsch'e ant
woord rijzen eveneens zeer ernstige bedenkingen.
Be „Lokal An-zeiger" van gisterenavond schrijft:
Nadat het nu zelfs in de Franscbe publieke
opinie vast schijnt te staan, dat de Duitsche
contra voorstellen zich in de eerste plaats tot
oeconomische garanties bepalen, zij hier nog eens
nadrukkelijk gezegd, dat Duitschland in zijn voor
stellen geenerlei bijzondere oeconomische rech
ten verlangt, en ook uit ter aard niet verlangen
kan, maar dat het hoofdzakelijk g.aat om be
veiliging tegen monopoliseering van ie publieke
werken, mijnondernemingien en handelsrechten,
zoowel als tegen eenzijdige handelwijzen in dou
ane-zaken garanties die allen n;aties ten goede
komen.
Alleen het afslaan van compensatiegehied zal
.beu onderwerp vaa een Duitsch-Fransch. afzon-
derlijk verdrag kunnen zijn. Alle overige bepa
lingen moeten echter als aanhangsel aan de Alge-
ciras-akte opgevat worden, voor het geval dat
ook de overige mogendheden in de Duitsche voor-
stellen toestemmen om Frankrijk het protectoraat
over Marokko te laten. Maar daar moet dan ook
do. verplichting aan verbonden zijn, dat Frank
rijk bereid is voor de rust en orde de garantie
tegenover de- mogend-heiden te aanvaarden. In
toonaangevende kringiein te Berlijn heerseht overi
gens de opinie, dat die Marökko-affaire in de hoofd-
punten, wanneer nipt onverwachte' dingen ge
beuren, eind© dezer week geregeld zal zijn.
Ook dc „Vossische Zeitung" verne,ej/nt, da.t
Duitschland geen bijzonder© voorrechten eischt,
maar slechts waarborgen, dat Frankrijk zijn poli
tiek overwicht in Marokko, hetwelk Duitschland
geneigd is te erkennen, niet misbruiken zal om
de, andere mogendheden, die economische belan
gen hebben in Marokko, te benadoelen. Wanneer
do Franscben legen de Duitsche voorstellen geen
andere bezwaren hebben, dan dat. aan Duitsch
land ge«n bijzondere voorrechten gegeven kun
nen worden, dan kan spoedig overeenstemming
verkregen zijn. Hetgeen Parijsohe bladen weten
te vertellen, b.v. dat Duitschland verlangt voor
30 pet. betrokken te worden bij den Marokkaan-
scheu spoorwegaanleg, is niets dan ©en fabel.
Duitschland behoeft niet bang te- zijn voor ©en
„onthulling.'" Het bekendmaken va,n zijn eischen,
welke niel anders verlangen dan het waarborgen
van de gelijke economische rechten van alle na-
ties, kan slechts in het voordeel zijn van Duitsch
land.
De Fransche avondpers acht h©t niet waar
schijnlijk dat hef Fransche antwioord op de Duit
sche tegenvoorstellen voor het einde van deze
week naar Berlijn gezonden kan worden.
Be bladen melden, dat de Fransche gezanten
in Spanje, Engeland en Italië gister tie Parijs
waren.
Die „Telmps" bespreekt op nieuw de kwestie
der economische eischen. Zij zegt o.a.Men her
hebben, om mij in hun plaats schuldig te doen
schijnen. Noch van nabij, noch in de verte heb
ik iets met dezen moord uit te staan.ee
«Verklaar mij dan de aanwezigheid van des
slachtoffers sleutel op uw bureau
«Wacht eens, er staat mij iets voor den
geest zei Marchand peinzende.
De rechter onderbrak hem met de spottende
vraag
«Misschien hebt ge dezen sleutel ontdekt inde
enveloppe, die de tienduizend frank bevatte
«Nu ben ik er!« riep de schrijver uit. «Ik
herinner mij Uw woorden brengen mij de
omstandigheden te binnen, onder welke ik dezen
sleutel gevonden en mee naar mijn woning ge
nomen heb. Het was daags na de ontdekking
der enveloppe met tienduizend frank. Ik was
naar beneden aan de huisbewaarster gaan vragen
of zij dien avond te voren iemand het huis had
zien binnenkomen. De trap weer opgaande zag
ik op de rustplaats in den hoek, gevormd door
den muur bij mijn deur, een sleutel op den grond
liggen. Ik raapte hem op, opdat hij niet ver
loren zou raken ik trad binnen en legde hem
op mijn bureau. Zelfs herinner ik mij, dat ik
erbij dacht: «Dadelijk zal ik aan de kindermeid
zeggen, hem aan de huisbewaarster ter hand te
stellen.« Doch al pratende met zijn vrouw, ver
gat ik den sleutel, die daar bleef, tot het oogen-
blik, waarop gij hem ontdekt hebt. Gij ziet°dat
niets eenvoudiger is.«
(W.ordt vervolg#},