Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
34ste Jaargang.
Dinsdag 3 October 1911.
l\o. 10134.
kostelooze inenting en fomenting tegen Dotten.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Buitenlandse!* Nieuws.
De oorlog tusschen Italië
en Turkije.
Verspreide berichten.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit fclad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels 0.92; eikeregel daarboven 15cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijkadverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomstenaangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op art. 18 der wet van den 4den Decem
ber 1872 Staatsblad no. 134), tot voorziening
tegen besmettelijke ziekten
Brengen bij deze ter kennis van de ingezete
nen, dat ten huize van den gemeente-geneesheer,
den heer Dr. J. ENDTZ, aan den Singel no 66,
driemaandelijks en wel op den eersten Vrijdag
van elk kwartaal tusschen 's namiddags 1 en 2
uur gelegenheid zal bestaan tot
Schiedam, den 3den Octobg^ 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Weinig beIa hgr ij,k n ieu wsr.
Het is opmerkelijk zoo weinig nieuws er1 wordt
gemeld over hetgeen ziclh op hel oiorlb-gstooneel
afspeldt. Zoowel in Italië a,ls' in Turkije werkt
de censuur blijkbaar zeer streng.
De berichten, die men nog ontvangt munten
niet. uit door betrouwbaarheid.
Gisteren deed zich het voor do Italiaansche
gouvernement ^censuur beleed ig-end feit voor, dat
de Italiaansche bladen al' het nieuws (het offici
edie uitgezonderd) over hun eigen oorlog over
Lorden en Parijls moesten ontvangen
De> aligemeene klacht van de meeste Deutsche
avondbladen is ook al het ongelooflijke van de
©lx aar telkens weersprekende telegrammen. Sinds
de oorlogstoestand intrad, zijh allerlei alarmee-
rendie berichten de wereld ingestuurd en van die
aHe is alleen de zoogenaamde veldslag hij1 Pre-
Veza, waar een oude Turksche torpedoboot aan
d©n grond liep en een tweede het verstandige
hazen-pad koos, een historische gebeurtenis ge
bleken en gebleven ter eerfe van den hertog der
A-bruzzem.
Prevesa en de Balkan.
Het ministerie van buitenlandsche zaken te
Honstantinopel, heeft telegrafisch bericht onlvan-
®eu, dat 1600 Italianen te Prevesa geland zijn
Nadat de Turksc-he forten verwoest waren.
He Weensch© pers slaat een zeer dreigenden
H>on aan tegen Italië, naar aanleiding van de
krijgsverrichtingen dier vloot te Prevesa. Er werft
Zelfc injej- vliootbetoogimg voor de Albaneesche
kust gedreigd, als Italië op deze wijze mocht
doorgaan,. Golk de „Momtaiglsrevue", die in betrek-
n-i slaat tot helt ministerie van buitenlandsche
zaken, doet daaraan mede. Onze politici van be-
r°ep-, zegt het blad, zouden, ondanks alle tucht,
Nauwelijks hun koelbloedigheid kunnen bewaren,
a's ze nog' meer zulke, met den klinkenden naam
Vatx den hertog der Ahruzzen gteteekende, mamfes t-
achtige telegrammen lezen moesten, die over Itali
aansche wapenfeiten aan de kust van het nabu-
rjfte land en zelfs op Albaneeschen bodem be-
Hchten.
Het voorval beeft voflgelns den Weenschen c-o-r-
Pendent van de „V os-sis clh© Zeitung" oen stor-
&n steun geig'even aan de Oostenrijksche vloot-
P'opaganda. Het is opmerkelijk, dat de wijze van
QPteeden van Italië, niettegenstaande de anders
°ncri'eindscha.ppelïj|kie gevoelens jegens Turkije,
crp wordt gelaakt.
«Zelfde corrleispanidelrit sleint: In de Bulgaar-
jV e °fficierskringön heiersóht opwinding', In ver-
k,®nd m'e't de hoop op: eleln verzwakking van Tur-
j door den oorlog met Italië, doen zich stem-
«ntU ^00rein' dat de jonge officieren in een of
eren vorm een druik op de regeering1 moeten
hi toef*
enen, opdat deze niet wederom het gunstige
^°|enblik, om tegenover Turkije tot klaarheid
ho 0men, onigebruiikt zou laten voorbij.ga.au. Heet-
urgle. officieren werpen de vraag op, of niet
j ..hutslagaanvrage' van alle officieren tegel ij'-
©ein dcrlgtelijk middel om druk uit te oefe-
kc-Ttijd
hen
"°u 'kunnen opleveren.
'eP koestert de hoop, dat do strijd tusschen
Italië en Turkije beperkt zal' blijven tot Tripolis.
Wat betreft do houding van de. Balkanstafen,
is men voorloopig gierUsit gesteld door de desbe
treffende verklaringen van de Servische rogee-
ring en de BulgiaarsCbe reigeering1.
Uil Salbniki wordt aan het „Berliner Tageblatt"
gesei lid
Van de Grielkschle grens worden voortdurend
verdachte bewegingen. gemold. Uit SerSidsje wordt
ambtelijk bevestigd, dat Gridksehe geheime agen
ten aan de grens van Epirus 10,000 geweren onder
dc Christelijke bevolking hebben uitgedeeld. De
agepton hadden zich tot dit doel als kooplieden
en herders verkleed.
In het struikgewas van Loezana in de huurt
van Scrsidsje is een gevecht met een Grieksche
bende getoverd, waarbij vim' Grieken gedood zijn.
Hier en in do provincie zijh omvangrijke mili
taire voorbehoedsmaatreigelen getroffen ter be
scherming van de Al'hanieesche kust.
Uit Atheino w.ordt aan de „Vossische Zeitung"
geseindOp bet bezwaar van de Turksche regee
ring, dat Griekenland den aanval' van Italiaansche
op Turksche sfclheplein in Grieksche wateren had
geduld, antwoordt de rtegleering, dat zij' op het
oogenblifc, waarop het Zeegevecht bij Prevesa (te
genover Prevesa Tijgt de Grieksche kust van do
Golf van Arta) plaats had gevonden, nog niet
met de oorlogsverklaring van Italië bekend was-
geweest. Sedert waren alfe overheidspersonen van
marine en leger1 van de neutraliteit van Grieken
land. -ein do daaruit voortspruitende plichten ver
wittigd.
Uit Sofia wordt aan de „Vossische Zeitung"
geseind
In diplomatieke kringen viel het op; dat of
schoon heden volgens gebruik de wekelijksche
ontvangst van diplomaten plaats vindt, de Griek
sche gezannt reeds gister met den minister van
financiën Todor-of, den leider van bet ministerie,
van buiteinlandscbe zaken, beeft beraadslaagd en
de laatste later den Roemeense hen gezant ver
zocht naar het ministerie te komen.
Gister gaf de Italiaansche gezant kennis van
bet begin van het optreden tor zee tegen Turkije,
waarop de minister Todorof moet geantwoord
hebben, dat Bulgarije gelen bijzondere belangstel
ling in deze krijgsbewegingen stelt, zoolang zij
zich niet tot hot Balkansichiereiland uitstrekken.
Mocht achter Italië bet oorlogstee meel naar het
Balkanschiereiland verplaatsen, dan zou alles ver
anderen. In diploma,tieke kringen legt men zelfs
d.c-m 'minister de volgende uitspraak in den mond:
„In, dat geval zou Bulgarije er de voorkeur aan
geven het voorbeeld liever dan de raadgevingen
van Italië te volgen'1".
Tripolis.
De Parijlschie, editie van de „New York Herald"
ontvangt, een telegram uit Tripolis, waarin wordt
bericht, dat Zaterdagmiddag om 12 uur twee
Italiaansche kruisers op minder dan 3000 M dé
haven naderden. Ze hadden een witte vlag ge-
beschen. Het Engelscho stoomschip „Castlegarth."
en alle schepen met uitgewekenen verlieten de
haven. Ottomaansche- soldaten hij het fort „Es-
pagnol" gelegen aan het uiterste westeinde van
de haven, gelegerd, trokken, zich terug in de
vestingwerken der stad.
Dc, Turken hebben oen groot aantal kameelen,
mei geweren en munitie beladen, naa,r het bin
nenland geleid. De Arabieren vragen wapenen en
munitie, e,n verlof om tegen de Italianen te vech
ten.
Die stad Tripolis blijft rustig. Er hee-rscht ab
solute, orde.
Eigenaardig is een brief, dien een long-Turk
te Berlijn van zijn vader in Tripolis ontving,
ruim een week vóór het Italiaansche ultimatum
In dien brief wordt gezegd, en dat klinkt niet
ongeloofwaardig, dat er in Tripolis 20,000 sol
daten met Martini-geweren zijn, en dat de Ka-
bylën van het binnenland, wier getal meer dan
50,000 bedraagt, bijna allen van Winch,ester-ge
weren voorzien zijn.
Inter v e n t i e.
Volgens een telegram aan de „Temps" zou
Turkije zich voor de derde maal'. met een ver
zoek om interventie tot de mog'endheden hebben
gericht.
De correspondent van de „Temps" te Rome
meldt, op grond van inlichtingen uit gezagheb
bende bron, dat aan Ben oorlog Wellicht weldra icon
einde gemaakt zal warden, dank zij de vriend
schappelijke tusscbenkomst van Duitschland en
Oostenrijk. Het zou hierbij ga,a,n om den volle
dig,en afstand van Tripolis aan Italië, waarbij'
de soevereiniteit aan de Porte zou blijven, maar
Italië alle, regeoringsfuncties in handen zou heb
ben.
Het gerucht gaat, dat het nieuwe Turksche
kabinet, geneigd zou zijin, de bezetting van Tri
polis door Italië te aanvaarden, tegen betaling
door Italië van een nader vast te stellen schade
vergoeding, die op 60.000.000 francs wordt ge
schat.
De Turksche vloot.
Het. Italiaansche militaire vakblad „La, Prepara-
zion.ei" moet volgens een telegram van de ,,'Köln.
Zeitung1" oen uitvoerig artikel' wijden aan de ver
gelijfcing der strijdkrachten ter'zee van Italië en
Turkije. Hoewel, z,egt het blad, het overwicht
van de, Italiaansche vloot ongetwijfeld vaststaat,
zoo mag de Turksche vltoot niet onderschat wor
den. Zij beschikt over een niet geringer aantal
torpedojagers dan Italië, en wel1 haver vaartuigen
van dein aller laats ten tijd. Man kan verwachten,
Bat Turkije hieruit het grootst mogelijke voordeel
zal trekken en zijin tarpedovïoot tot verschillende
uitvallen zal gebruiken. Zoo zal de guerilla.waar
schijnlijk inlet laleen in Tripolis, doch ook ter
zee gevoerd worden.
F ra ns c h e oorlogsschep en.
De Fransche linieschepen „Charlemagne" cn
„Gloire", behoorende to,t het derde eskader en
slaande onder da bevelen van admiraal Fa,veren,
haddein hevel, zich Zondagavond van Toulon naar
Algiers te begeven, doch 'tengevolge van het storm
achtige weer moest het vertrek worden uitgesteld
tot Maandagmorgen.
De schepen zouden nadere bevelen afwachten
tc Algiers, voordat zij zich voegen bij het linie
schip „Ernest Renan", dat Vrijdag naar Tripolis
is gestoomd.
De overige schepen van het derde eskader zul
len de „Chartemagntei" en de „Gloire" naar Al
giers volgen, na afloop, van d,e begrafenis der
slachtoffers van de „Liberté", die heden, Dins
dag, zal plaats hebben. Frankrijk Iaat dus, wel
van zijin belangstelling in de gebeurtenissen op het
oorlogsterrein blijken.
Allerlei nieuws.
De „Tribuina" verneemt uit Malta, dat aldaar
een stoomschip het bericht heeft gebracht van de
beschieting ein het zinken van het transportschip
„Derna" in de haven van Tripolis.
De „Tiemps" verneemt uit, Rome, dat vla i;1 het
gerucht gaat, dat die Italiaansche kruisers „Vetter
Pisani" en „Lombardia" twee Turksche torpedo-
booten hebben in den gnolnd gehoord in de Alba
neesche haven Moerzoni.
Fc-ii Pasja naar uit Konsfamtinopeï gemeld wordt
is benoemd tot bevelhebber van de troepen ter
verdediging van die TuTksche kustlijn aan de ABria-
tische Zee.
De „Temps" en het „Journal d.es Debate" ma
ken zich beide in hun hoofdartikelen ongerust,
dat Duitschland er nog in zal slagen ziin La-
vloed in Turkije te behouden, ondanks den oor
log. De „Débats" drukt dit op fijn ironische, de
„Temp's" op vrij' grove wijze uit.
De „Liberté" meldt: Een Italiaansch blad meent
te weten, iclat aan den hertog der Abruzzen. het
onderkoningschap van Tripolis en Rarka toege
dacht is.
De „Köl'n. Ztg." bespreekt het gerucht, dat het
Duifsehe marinebestuur zich in verbinding zou
hebben gesteld met de groote reedorijien, om nauw
keurig te worden, ingelicht over de beschikbare
schepen, waarvan indien het nood ia mocht
wezen z-ou kunnen worden gebruik gemaakt
als hulpkruiseTs of transportschepen. Het blad
betoogt, dat men hier te doen heeft met een aan
zelf sprekend onderzoek zooafe ook wel in
lijden van vrede' gehouden wordt wtel-k onder
zoek in geen enkel opzicht te maken heeft met
den politieleen toestand in Europa.
De Marokkaansehe kwestie.
De minister van buitenlandsche zaken heeft
in den Franse hen ministerraad mededeelingen ge
daan over het veTloop der onderhandelingen met
Duitschland inzake Marokko, die op bevredigende
wijze voortgang nemen.
PORTUGAL.
Uit Lissabon wordt over Badajoz door den
correspondent van het „Berliner Tageblatt" ge
seind Ofschoon do ambtelijke pers de bèteekenis
van de poginjg tot opstand in het Noorden tracht
te verkleinen, moet men deze toch zonder twijfel
als ieits heel ernstigs beschouwen. De zooeven
ingekomen berichten bewijzen, dat er een goed
beraamd plan tot herstel van de monarchie be
stor-d. In de laatste dageu^hielten zich hard-
nekkig geruchten staande .over een groofeu op
stand, die- in het Noorden werd voorbereid om
de republiek ten val te brengen. De regeering
heeft terstond haar maatregelen genomen. Za
terdagavond tegen middernacht trokken groote
me:nschenmassa*s door de straten van Oporto.
Tegelijkertijd kreeg het hoofd der politie een ano
nieme medodoeling, dat er een tegenomwenteling
zou uil breken ein wel des morgens pin; 4 uur. De
monarchisten zouden het plan hebben om alle
garnizoenen aan te vallen en alle [roepen, die de
republiek trouw hieven, neer te houwen.
Het hoofd van de politie en de militaire gou
verneur hadden onmiddellijk alle troepen bijeen.
Velt huizen, waarin verdachte royalisten waren,
werden doorzocht en talrijke samenzweerders ge
vangen genomen. Allbin1 waren mei revolvers, dol
ken en geweren gtewapend. Om half vier des
morgans deden de troepen, bijgestaan door car
bonaria's -en leden van de republikeinsche ge
nootschappen, een algemeenen overval op de ka
tholieke clubs. Die overrompelde royalisten vlucht
ten over die daken der huizen. Groote hoeveel
heden wapenen wierden in beslag genomen. Op
dc. Do-uro werd een schip ontdekt, dat met alle
soorten wapens en schietvoorraad beladen was.
In tusschen vernam die- rege-ering', dat de mo
narchisten in Villa No-va de Gaya, een stad op
dein anderen oev-er van de D-ouro, tegenover Op-u
lo, een afdec-li-nig republikeinen omsingeld had.
den. Er werd-en onmiddellijk troepen heengezon
den.
Des morgens om vijf uur w,are-u de troepen
tot den aanval op een geb-o-uw, waarin veto mo
narchisten gevlucht waren, gereed. De moesten
van hen waren echter reeds door onderaardsche
gangen en zijdeuren ontvlucht.
Het garnizoen van Oporto is versterkt en ligt
dag en nacht gereed. In ^ngstig© spanning wacht
men verdeile berichten af.
Duizend koningsgezinden moe-ten uit Vervin aan
de grenzen zijn aangekomen. Zij zijn met Mausers
en revolvers gewapend.
Volgens zeggen der royalisten staan ook n-og
and-ere -opstanden te wachten. Ofschoon naar de
-algemeene- opvatting de toestand der republiek
niet dreigend is, verwacht men toch ernstige ge
beurtenissen.
Blijkens berichten uit Mexico, is de verkiezing
van Mad er-O- tot presi-deint van Mexico- verzekerd.
Bij een inspectie, die de vice-admiraal Beliue
Ben dag na het ongeluk van de „Liberté" op liet
pantserschip „Patriei' 'hield, gaf hij b-eve! de
veiligheidskleppen, -die dienen om' de kruitkamers
ornlc-r water te zetten, in werking te brengen.
Van de 23 sluizen werkten er 26 niet! BeKue
schreef toen in zijn rapport, dat, wanneer Dins
dag j.l. aan boord v.an da „Patrie"' e:en brand was
uitgebroken, dan de kruitkamers niet onder water
gezet hadden kunnen worden en Frankrijk dan
over een nieuwe ramp had kunnen treuren. En
deze ervaring schijnt den vi-öe-admiraal aanleiding
te hebben g-c,geven tot z'ij'n bekend bevel over dé
ontscheping van de kruit- en munitie-voorraden
aa,n boord van de te T-o-ulon gestationneerde oor
logsschepen.
De cholera te Ashjub breidt zich weder
uit. Vrijdag bedroeg het aantal gevallen vijf, Za
terdag was het tot tien gestegen.
Ook in het Noordwestelijk gedeelte van
België heeft de storm hevig gewoed en groote
schade aangericht. Het teleg'ra,af- en telefoonver
keer ondervond belangrijke stoornis. E-e-n zoo lie-
vigen storm herinnerde rne-n zich sleohts uit uq
v^pjL'M* <A/,J. üll.
