Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Financier.
34slc Jaargang.
Vrijdag O October 1911
No. 10137.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws.
De oorlog tussclien Italië
en Turkije.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kQst voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Inrichtingen welke gevaar, schade o!
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Brengen ter algemeene kennis, dat op heden
aan de N. V. Branderij en Gistfabriek „llollan-
dia" en hare rechtverkrijgenden vergunning is
verleend tot uitbreiding dier fabriek en het op
richten eener maalderij met transportinrichting
op het terrein gelegen 's Graveland nos. 2529,
kadaster Sectie H no. 702, met een stoomwerk
tuig van 125 P.K. en een stoomketel van 110
MJ verwarmingsoppervlak.
Schiedam, 5 October 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam;
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat de
Kohieren van het te heffen Schoolgeld voor de
Hoogere Burgerschool, van het Gymnasium en
voor meer uitgebreid lager onderwijs in de Ge
meente Schiedam, dienst 1911/1912, door den
gemeenteraad vastgesteld in zijne vergadering van
den 26sten September 1911 en den 2den October
1911 door heeren Gedeputeerde Staten dezer pro
vincie goedgekeurd, aan den ontvanger der ge
meente ter invordering is uitgereikt en in afschrift
gedurende vijf maanden, te rekenen van heden,
op de secretarie der gemeente voor een ieder ter
lezing is nedergelegd.
Wordende voorts een ieder aangemaand zijnen
aanslag op de bepaalde termijnen te voldoen, op
straffe van vervolging volgens de wet.
En is hiervan afkondiging geschied waar het
behoort, den 6den October 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE,
De Secretaris,
V. SICKENGA.
I>e beschieting van Tripolis en de
landing van Ital iaansche troepen.
De beschieting van Tripolis door de Italiaan
sche vloot is nu en dan herhaald. De uitwerking
van het bombardement wordt door een correspon
dent als volgt beschreven
Nadat Dinsdag de beschieting van Tripolis een
fur had geduurd, verwoestten granaten van het
oorlogsschip mVarese" den vuurtoren, die in puin
v»el. Het Italiaansche vuur werd thans sterker,
terwijl het Turksche zwakker werd. Men kon zien
dat vele Turksche kanonnen ontredderd waren.
Net paleis van den gouverneur was met kogels
doorboord. De binnenste forten staakten om 5
Boeiende Roman.
(Naar het Franse h.)
58)
«En het eten
«Dat is niet slecht, maar ze zijn niet scheu-
t]g met den wijn. Iedere bediende krijgt maar
een flesch per dag.
Zij gingen voorbij een gaslantaarn. Ferrari
lei'P een snellen blik op zijn metgezel.
»Het vale gelaat van den absintdrinker," dacht
fl- »En daarbij nog koetsierDat maakt
■wee dronkaards in één huid. Nu ik zijn on-
aeugd ken, heb ik hem
spe3dhij lie^ Uit'terwi^ ^en verontwaai'digde
«Een flesch dat is inderdaad weinig. En ik
er om wedden, dat men je nog niet eens
e oote flesschen geeftmen zoekt "de kleinste
Ik V Waa?'van het Slas liet dikst is, natuurlijk
tp irn d-° bözuinigingen, ik ben er zelf maar al
y dikwijls het slachtoffer van geweest. Men
tor /■aagt- 200 'ets n0^' wanneer men van tijd
Her ^an gaan om een gaasje te pakken.
ep is nu juist tijd om er een te nemen. Wil
Je iets gebruiken
sla ik niet af," zei de andere haastig.
uur het vuren; de buitenste gingen daarmee voort
en hun schoten waren beter gemikt. De kaden
waren geheel verlaten. Op vele plaatsen braken
branden uit. Het bombardement hield tegen het
vallen van de duisternis op.
Des nachts vertoonde de hemel door de bran
den een rooden gloed.
De beschieting werd Woensdagochtend hervat
en was nog sterker dan Dinsdag. De buitenste
forten vielen in puin en beantwoordden het vuur
niet meer. De Turken brachten bun kanonnen
op de hoogte achter de stad eu begonnen van
daaruit te vuren, maar zij werden door de Itali
aansche granaten verstrooid en vluchtten naar
alle richtingen. Daarop vertoonde zich de eerste
witte vlag. De Italianen rustten nu booten uit om
4000 man aan land te zetten.
De Turken vuurden over het algemeen goed,
maar geen van bun granaten bereikten de oor
logsschepen. De Italiaansche schepen kregen geen
verlies aan menschenlevens.
Gedurende het bombardement zag men een
aantal onverschrokken Arabieren op de tinnen
van de minarets, vanwaar zij naar het vuren
keken.
Een telegram uit Tripolis van gister meldt
nader
Om 12 uur is de Italiaansche vlag op het fort
Sultania geheschen.
Het Italiaansche eskader heeft de vlag met de
voorgeschreven salvo's bpgroet.
Het fort is bezet door de landingstroepen, die
onder de afdoende bescherming blijven van de
oorlogsschepen, die voor een gedeelte in de haven
geankerd liggen, voor liet overige gedeelte zich
op korten afstand van de ontmantelde versterkin
gen bevinden.
Uit Rome meldt Reuter, dat er geen ontsche
ping van Italiaansche troepen zal plaats" hebben
vóór het expeditie corps aangekomen is.
Het sGiornale d' Italia" bericht daarentegen
dat er verscheidene detachementen matrozen aan
wal zijn gegaan, om er het consulaat en de ka
tholieke kerk te beschermen. Zij bezetten de door
de Turken verlaten citadel en vonden daar tal
van dooden.
Zelden is er zulk een tegenstrijdig nieuws ge
weest als in dezen oorlog 1
De stad Tripofe zoo lozen wij! in een beschrij
ving die een Duitsch blad van de hoofdplaats der
Turksche colonie geeft, is te verdoelen, in een
ommuurde, buitengewoon ©n|g gebouwde, oude
stad, die op een uit vaste gesteenten, kaïkhou-
d en den en dioloimitischen zandsteen, g'ev .rmd
schiereiland gelegen is, en in oen gedurendte de
laatste, dertig jaren ontstane nieuwe stad, die zich
ten Zuiden en ten 'Oosten van een broed, door
de zoogenaamde Dinsdaglsmar'kt ingenomen, vlak
terrein uitstrekt.
D.e westelijke, vier tot vijf meier honger lig
gende oude stad tijgt van het Noordwesten naar
het Noordoosten langs de zee, van welke het
door 'tien uit gimte vierkante steenen opgebouw-
Zij traden een café binnen.
„Wat zult ge gebruiken vroeg Ferrari.
„Een absinth met suiker."
„Een absinth met suiker en een vermout
bestelde de reiziger en hij vroeg verder
„Men is bij jelui dus niet bijzonder verbonden
„Neen, dat gaat nog al! Mijnheer is den
geheelen dag op zijn bureau en komt eerst
's avonds thuis om te dineeren. Mevrouw be
moeit zich alleen met het vrouwlijk personeel,"
„Dus men is nogal vrij man in jelui dienst.
En je - gaat uit en komt thuis, gelijk je dat
goeddunkt
„Je gaat uit en komt thuis gelijk je dat goed
dunkt ja, dat wil zeggen indien je 'tzoo
aanlegt, dat mijnheer August je niet bemerkt."
„Mijnheer August, is dat niet de eerste kamer
dienaar 1" vroeg Ferrari op geluk.
„Men moest zich ongetwijfeld tot hem wenden
om bij Jou heer in dienst te komen
„Ja, hij maakt je het leven aangenaam of
vergalt liet je, hij is de man, die bedienden aan
neemt of ze wegjaagt. De graaf bemoeit zich
hier nooit mee. Indien hij maar zijn genoegen
bediend wordt, is hij tevreden. Indien gij ech
ter thans bij ons in dienst wilt komen, 'zal u
dat niet gemakkelijk gelukken. Het personeel
is voltallig. Wat bén je koetsier, tuinknecht,
kamerbediende
„Ik ben zoo'n beetje van alles geweest. Ik
wou me nu als kamerbediende verhuren,"
de zeewering afgesloten is. Binnen dezen muur
tijen zich in rechte lijn de deftige huizen der
Strivda Marina, Zeestraat.. Ongeveer twintig meter
steekt de .eentonige muur der zeewering uit bo
vein den smallen strook strand, die. slechts in den
zomertijd droog tijgt. Deze muur toont gapende
brossen, die, nauwelijks hersteld, zich weer me
ters breed openen. Geweldig is namelijk het, beu
ken van den storm tegen dezen wand. Wanneer
in den winter do Noord,er- en Noordoosterstor-
m.en woeden, dan slaan de bruischen.de golven
tot over den rand der wering en overdekken
mot haar schuim de Slrada Marina, zoodat in
dergelijke uren het verkeer hier stokt, daar de
voorbijgangers door de stortzeeën overstelpt zou
den worden.
Do Zeestraat .eindigt in het Zuidoosten aan
den voet van een duister uitziend, hoog, door
weinig vonsterijten doorbroken cn met breede dak
terrassen van ongelijke hoogte gekroond bouw
werk, dan stadsburcht, die nog uit de lijden der
Spaansche hezAtting afkomstig is en den toe'n-
maligen régent tot verblijf heeft gediend.
I).a stad is in vijiboefcigiem vorm gebouwd en
telt zes wijken, die ieder haar naam hebben. Het
Westelijkste, vuilste gedeelte, de zoogenaamde
Harra, wordt, door jodein bewoond. De Noord
westelijke streek, van den vuurtoren tot aan de
doorvaart, is vooral door Maillezers ingenomen,
die hier zieer zindelijke en aantrekkelijke huizen
bezitten. Wanneer men tussc'hen haar met- voor
uitstekende gedeelten versierde woningen en de
me! zeildoek overdekte kramen, die de straten
versperren, beenwandeil, gelooft men zich in een
kleine Italiaansche havenstad.
Eein bouwvallige, ongeveer 8 meter hooge ves
tingmuur met hooge, breede schietgaten, die de
meeste steden in het Noordwestelijke gedeelte van
Afrika vertoornen, omsluit ook Tripolis. Vijf poor
ten zijin daarin ten dienste van het verkeer aange
bracht.. Met pijnlijke nauwgezetheid worden
'S avonds om 9 uur alle poorten gesloten, met
uitzondering van degene, die naar de sterk be
volkte., aan het Oostelijke gedeelte van de stad
grenzende Mesjiya-oasb voert.
De Slrada Marina reikt in het Westen tot aan
do doorvaart; daarbuiten liggen het donanekan-
tooi en ©enige koffiehuizen met vroolijk uitzien-
do kiosken. Van hier uit strekt zich een slechts
30 tot 40 metter breede, kunstmatig aangevulde
en bebouwde landtong eenige honderden meters
naar het Noorden uit. Door een lagen inunr is
zij: in bet Noordwesten1 besfchermd en aan het
einde door een goed versterkt fort gedekt. De
voortzetting vain deze smalle landtong wordt ge
vormd door verschillende kfippenreeksen, waar
van,, de naakte, uit hard duin zandsteen bestaande
riffen bij kalm water verscheidene meters uit
de zee uitsteken. Bij: stormachtig weer vliegen
de golven met haar kransen van schuim over
de klippen heien. Tuisteclhen deze riffen bevindt
zich de ingang van de haven, die hier slechts
over een breedte van' weinige meters een diep
„'tls eigenaardig," zei de koetsier. „Hoe
langer ik je aankijk, des te minder kan ik me
voorstellen, dat je een van de onzen bent. Ge
draagt je baard, ge spreekt of je beveelt, ge
hebt geheel en al liet uiterlijk van een heer."
„Bah, dat komt omdat je niet aan 't Ameri-
kaansche slag gewoon bent!" antwoordde de
reiziger onverstoorbaar, „'tls mij juist om jelui
nette Parijsche manieren te doen ik wil trach
ten ze over te nemen."
De koetsier richtte zich bepaald gevleid op.
„Een ding is zeker," zeide na zijn glas tot op
bodem geledigd te hebben, en met zijn tong
smakkend, „dat er voor het leeren van goede
manieren maar een Parijs is."
„Kellner nog een absinth en een vermout,"
beval Ferrari.
Blij met dit nieuwe onthaal zei de koetsier
„Ge komt dus te Parijs, om zoo'n beetje in
de leer te gaan
„Zooals je zegt; ik wil hier in de leer gaan.
Wanneer- ik de bijzonderheden van den dienst
ken, wanneer ik me jelui manieren heb eigen
gemaakt, keer ik naar Amerika terug en ik zal
daar dan kunnen verdienen, wat ik wil. Ik
zou er wel een deel van mijn loon voor over
hebben, indien mijnheer August mij les wilde
geven,"
„O, indien je hem geld wilt geven, wordt ge
zeker bij hem in dienst genomen. Óm 20 frank
per maand meer te verdienen, zou mijnheer
August 'tgelieele personeel ontslaan."
vaarwater biedt. Begrijpelijkerwijze is een der
gelijke toejgang bij ho.oig!e zee met groot gevaar
verbonden, zoodat die posthooten in die omstan
digheden, zonder Tripolis aan te doen, naar Mal
ta of Tunis verder gaan.
In den hoeik tussclien de genoemde landtong cn
de door de .ou|de stad ingenomen strandlijn breidt
zich de. haven uit, die slecht tegen de Noord
wester- an Noorderwinden beveiligd is en geringe
diepte heeft. De groot© stoomschepen moeten
daarom op 500 tot 600 meter1 van de voor het
douanekantoor zich bevindende kade ankeren.
Naai het Oosten toe wordt het havenbekken, dat
door de stroomingen langs: de kust steeds meer
verzandt, zonder dat men dit euvel door gere
geld baggeren verhelpt, ondiep.
In Noordwestelijke richting stijgt dan langza
merhand het grondvlak van die oude stad, waar
hier hel zware bouwwerk van den vuurtoren
hoven alles uitsteekt. In deze richting daalt liet
strand steil' van een hoogte van 20 tot 25 meter
naar dc zee af. Zoowel dit gedeelte van de stad
als dc zich verder naar het Zuiden uitstrek
kende steile Westkust is door verschillende far-
ten verdedigd.
De beste kansen op een snelle inneming van
de stad biedt, wanneer men tenminste niet tot
een beschieting met'zware sclheepskanonnen wil'
overgaan, een aanval op de stad van de heide
landzijden. Tien tot twintig kilometer ten Westen
of ten Oosten van de sitad kan een landing wor
den uitgevoerd, zonder dat de Tinken haar zou
den kunnen afweren. Een omsingeling, van de
stad van uit heit Oosten in Westelijke richting
én een bedreiging van de zeezijde zouden bin
nen korten tijd den tegenstand kunnen verlam
men.
De Turksche vloot.
De berichten in enkele buitenlandsche bladen,
volgens welke de Turksche vloot ongeveer niets
te beteekenen heeft en dan ook weinig actie aan
den dag zal leggen, vinden geen bevestiging.
De Italiaansche vloot is zeker veel sterker dan
de Turksche, maar er valt geducht rekening te
houden met de Turksche torpedovloot. De torpe
dobooten van de Turken zijn van den laatsten
tijd en kunnen den Italianen nog veel kwaad
doen.
Er komen thans berichten in over de meerdere
activiteit, door de Turksche marine aan den dag
gelegd.
Uit Constantinopel wordt o.a. aan het »Ber-
liner Tageblatt" geseind
De Turksche vloot heeft gister met onbekende
bestemming de Dardanellen verlaten. Dinsdag
vroeg was de vloot, 4 pantserschepen en 7 torpe
dobooten sterk, in een der havens binnengeloopen
om kolen in te nemen. De torpedobooten liepen
daarna weer de zee van Marmora binnen.
Het Turksche ministerie van binnenlandsche
zaken heeft verboden om kolen, petroleum en
smeerolie te verkoopen of te vervoeren, hetzij op
Turksche, hetzij op buitenlandsche schepen. De
kamer voor scheepvaart van de buitenlandsche
„Nu is het ongeluk," zeide Eindonderzoeker,
terwijl hij deed, alsof hij verlegenheid zat, dat
ik niet weet, hoe ik het aan moet leggen, om
zoo'n schikking met hem te treffen. Die zaken
kennen we bij ons in Am rika niet."
„O, ge zijt barbaren!" gaf de koetsier ten
antwoord, wiens eigenwaan door de twee glazen
absinth niet weinig toenam. „Te Parijs zijn
dergelijke dingen heel gewoon. Óm zoo iets voor
te stellen, behoef je waarachtig geen diplomaat
te wezen."
„Het schijnt mij toch niet gemakkelijk toe
als gij het voorgeeft, en ik zou gaarne een
flesch fijnen witten wijn geven aan hem, die
dat zaakje voor mij zou opknappen."
„Indien je er zoo tegen opziet," zei de knecht,
die in zijn verbeelding al achter den witten
wijn zat, „zal ik wel het woord voor je doen,"
„Ge zult me daar een grooten dienst mee
bewijzen, te meer daar ik mijnheer August niet
eens van aanzien ken."
„Dat is dan afgesproken, en om het je nog
gemakkelijker te maken, zal ik zeggen, dat je
een vriend van me bent en ik je sedert lang
ken."
„Juist en je moet op me pochen. Eu voor
uit 1 als ik bij jelui in dienst kom, krijgt ge
niet alleen je flesch wijn, maar noch een dozijn
oesters op den koop toe!"
a a CEorit mwlg.il
„Ja.
t