Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
EERSTE BLAD.
Dure levensmiddelen.
De Financier.
34ste Jaargang
Zaterdag 7 October 191J.
i\o. 10138.
^>EUILLETCm
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 16 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
Het is een niet te ontkennen feit, dat er zoowel
in ons land als in aangrenzende rijken een groote
schaarschte aan tal van levensmiddelen bestaat.
Deze schaarschte, welke nog in de komende
maanden aanzienlijk dreigt toe te nemen, is
veroorzaakt door de aanhoudende droogte van dezen
zomer.
In het buitenland, o.a. in Duitschland, heeft
men reeds geruimen tijd geleden het spook der
dure levensmiddelen voor oogen gehad. Corpo
raties zoowel als de overheid begrepen, dat het
zaak was, voorzorgsmaatregelen te nemen voor de
dure tijden, welke voor de deur staan. Op ver
schillende wijzen heeft men getracht gereed te
zijn, om te voorzien in de groote vraag naar
voedingsmiddelen in den a.s. winter, waar de
winterprovisie ditmaal in tal van plaatsen be
langrijk kleiner zal zijn dan vorige jaren.
Het getuigt in elk geval van een wijs beleid
der overheid in Duitschland, dat zij het volk in
deze moeilijke tijden tracht te hulp te komen.
Reeds nu is in Duitschland de duurte der levens
middelen zoo belangrijk, dat gemeentebesturen hier
en daar visch laten aanvoeren en aardappelen ver
krijgbaar stellen. Gemeente-beambten en -werk
lieden krijgen bijzondere toelagen van de stadsbe
sturen.
Ook door de regeering zijn maatregelen geno
men, om de bevolking tegemoet te komen, b.v. de
verlaging der vrachtprijzen bij het goederenver
voer.
In ons land is de toestand op het oogenblik niet
bijster donker, maar men weet toch niet wat ons
in den a.s. winter te wachten staat.
Een vergelijking van de prijzen van groenten
thans en in het vorig jaar doet zien, dat deze
tusschen de 25 en 100 zijn gestegen. De prijs
van de melk en van boter,^artikelen van dagelijksch
gebruik, zijn zoo duur als in geen jaren het geval
is geweest. Wie kan zich den tijd herinneren
dat de boter zooals nu f 1.per pond kostte
Eenige stadsbesturen in ons land, begrijpende dat
er van overheidswege iets moet gedaan worden,
om in den winter zoo noodig hulp te bieden, heb
ben reeds besprekingen gehouden over den toe
stand.
In Rotterdam is het gemeentebestuur reeds
tang in deze aangelegenheid diligent.
De burgemeester van Rotterdam heeft dezer
dagen een commissie geinslalleerd, welke B. en
W. zal hebben voor te lichten over de vraag of
de duurte der levensmiddelen in den aanstaanden
winter bijzonder ingrijpen noodzakelijk maakt en
°P welke wijze dit kan geschieden.
Boeiende Roman.
(Naar het Fransch.)
59)
«Oesters 1 daar ben ik dol op. Jongens, wat
zal ik welsprekend zijn Hoe heet ge
«John", antwoordde Piétro Ferrari.
«John, dat is nu nog eens een naam, zooals
üet behoort voor Amerikaansche bediende."
«Waar moet ik je gekend hebben
«Hebt ge soms te Havre gewoond
«Ja, ik ben er in 1873 drie maanden koetsier
geweest."
«Best, ik ben in hetzelfde huis waar gij koet-
lei' waart, als tuinknecht in betrekking ge
weest."
»G°ed begrepen I Gaan we naar het café, daar
om boek: Mijnheer August is gewoon er
mstreeks dezen tijd zijn borrel te drinken."
«Goed 1" zei Ferrari.
Mijnheer August was een ijdel en gemaakt
Personage
«Daar hebben we nu een stommerik, die zich
De burgemeester zette in zijne installatferede
uiteen, dat de gedachtengang van B. en W. bij
de uitnoodiging der heeren om in deze commissie
zitting te nemen, deze is geweest, dat de droogte
van dezen zomer van zóó buitengewoon langen
duur en zóó buitengewoon groot is geweest, dat
het mogelijk zou zijn, dat de gevolgen daarvan
van dien aard en van zoodanigen orhvang waren,
dat de overheid te dien aanzien niet volkomen
onverschillig mocht blijven, evenals ook in vroeger
jaren de overheid bij buitengewone schaarschte
van levensmiddelen opgetreden is.
Zij meenden toch, dat de bevolking er recht
op had om te weten voor eerst of er inderdaad
een ernstige toestand te wachten was, ten tweede
of in dat geval de gemeente maatregelen zou
kunnen nemen, zoo ja, welke.
De eerste vraag is zeide spr. of inderdaad
in dit najaar en in den aanstaanden winter een
buitengewoon hooge prijs van eerstnoodige
levensmiddelen te verwachten is. Die vraag is
en de instelling van de commissie duidt dat
vanzelf aan in ons midden allerminst reeds
aanstonds bevestigend beantwoord geworden. Wat
wij tot nu toe uit onze omgeving vernamen,
strekte wel om te manen tot zekere opmerk
zaamheid, waar was al kwamen ook omtrent
de prijzen van groenten ernstige berichten in
ten aanzien van het hoofdvoedingsmiddel, het
brood, niet van onrustbarenden aard.
De tweede vraag, die zich daarbij aansluit is
dezekan de gemeente optreden en hoe kan zij
optreden Ik voor mij heb aanvankelijk de
meening, dat de centrale Regeering hier meer
vermag dan de plaatselijke Regeering die de
uitvoer van de voortbrengselen van den vader-
landschen bodem naar buiten zou kunnen
beletten.
Indien eventueel mocht worden gesproken van
een ernstigen toestand en indien het daarbij mo
gelijk mocht zijn dat de gemeente tot tempering
daarvan iets kon doen, dan staat het bij burge
meester en wethouders vast, dat in zoodanig geval
het optreden van het gemeentebestuur moet dra
gen een algemeen, een universeel karakter. Het
staat bij ons vast, dat het gemeenbestuur bij zoo
danige maatregelen niet alleen of niet speciaal
zal hebben te zorgen voor hen, die in dienst zijn
van de gemeente, maar dal die zorg zich zal
moeten uitstrekken tot allen, die de ongunst van
den tijd ondervinden. Men zou zich zelf kunnen
afvragen of het billijk was alleen voor een zekere
categorie van gemeentenaren te zorgen en de
lasten daarvan in rekening te brengen aan
hen, die niet minder dan die categorie de
nadeelen der prijsstijging zouden ondervinden. En
evenmin hebben wij bedoeld met het instellen van
deze commissie, de gedachte te wekken aan het
vormen van een bedeelingscommissie, een com
missie, welke slechts te zorgen zou hebben en
slechts het oog zou hebben te richten op de arm-
sten in deze gemeente. Indien inderdaad een nood
toestand in deze gemeente, uit hoofde van schaarsch-
ste van de meest noodige voedingsmiddelen mocht
ontstaan, dan zal die toestand gevoeld worden,
door
complimentjes om den tuin laat leiden,"
ent de reiziger terwijl hij hem goed opnam.
yera de eerste bediende van den Koetsier
«nomen had, waarom de gewaande John hem
kwam opzoeken en de voorwaarden, waaraan
deze zich onderwerpen wilde, teneinde bij Odon
Wegrow in dienst te komen, zeide hij
„Het gedrag van den eersten kamerdienaar
laat te wenschen over. Ik zal er voor zorgen,
dat gij in zijn "plaats gehuurd wordt.
Je moet echter een ander uiterlijk zien te
krijgen, dan je nu hebt. Ik wii dit verontschul
digen, omdat je uit het buitenland komt. Weet
echter wel, dat te Parijs iemand die in een
netten dienst kamerbediende wil worden kin en
lippen behoort te scheren en bakkebaardjes moet
hebben.
Ik zal er van avond met mijnheer over spre
ken. Kom morgen weer op hetzelfde uur in
dit café, ik zal je dan zeggen, wat mijnheer
en ik besloten hebben. Tot morgen John 1"
M. August wilde met een gebaar als van een
koning uit een treurspel, den aspirant-bediende
zijn afscheid geven. Ferrari stond echter niet
dadelijk op om weg te gaan iets wat den
eersten kamerdienaar wel wat verwonderde
maar zeide
„Dat woordje „tweede kamerdienaar" drukt
slechts vaag de bediening uit, die ik bij den
graaf zal waarnemen. Wees dus zoo vriendelijk
mijn bezigheden nader te omschrijven, teneinde
misverstand te voorkomen."
„Ziehier wat ge te doen krijgt: Ge zult zorg
hebben te dragen voor de kleedkamer van
mijnheer, gij zult zijn kleederen borstelen en
rangschikken, zijn kamer, zijn werkkamer en
misschien zelfs niet in de eerste plaats of het
meest door de armsten, omdat het niet zeker is
dat de schaarschte juist zal betreffen die voedings
middelen en benoodigdheden, welke het meest
door de armsten gevraagd worden. Neen, onder
dien toestand zullen lijden schier allen, die van
een vast inkomen te leven hebben En vermits nu
de overheid ook in deze heeft op te treden voor
de belangen van allen, wenschen wij er nogmaals
op te drukken, dat wij met het instellen van de
ze commissie een universeel werkende daad heb
ben beoogd.
Na deze korte inleiding op de vragen die B. en
W. aan de commissie stellen, wees spr. er nog
op, dat de commissie niet is gevormd met een
vooropgesteld denkbeeld. Zij is door B. en W.
niet gevormd om verwachtingen te wekken en
evenmin om onrust te wekken.
Een negatieve beantwoording van de aan de
commissie gestelde vragen achten B. en W. niet
uitgesloten, maar zij hebben gemeend, dat de be
richten, welke hun bereikten, de overheid behoor
den te stemmen tot ernst en zij hebben gemeend,
dat het hun plicht was, om te dezer zake de
beste voorlichting te vragen, welke hun ten dienste
stond.
Tot zoover de burgemeester van Rotterdam.
Het wekt verwondering, dat in deze aange
legenheid, welke toch een nationaal belang geldt,
een stedelijke regeering moet voorgaan in het
nemen van maatregelen.
Veeleer is het de plicht van de hooge regee
ring om zich deze kwestie aan te trekken. Dure
levensmiddelen is geen specifiek locaal verschijn
sel, maar het geheele 1 and dreigt er de
gevolgen van te zullen ondervinden.
Reeds langen tijd reizen kooplieden ons land
af, om overal aardappelen op te koopen met be
stemming naar het buitenland.
Wij achten dit een bedenkelijk verschijnsel.
Wanneer in Nederland tegen hooge prijzen de
voorraden aardappelen van de hand zullen zijn
gedaan, zal ons volk in de wintermaanden onge
kende prijzen voor de aardappelen moeten betalen.
In dit verband rijst de vraag of het niet nood
zakelijk is, dat allereerst de uitvoer van aard
appelen wordt verboden
In ons Insulinde heeft de regeering niet ge
schroomd de uitvoer van rijst te verbieden, omdat
de geheele oogst naar andere landen dreigde
te worden weggezonden. Zonder dien maatregel
zou ongetwijfeld de inlandsche bevolking groot
gebrek te wachten hebben gestaan.
Door eenige corporaties, o.a. het Nederl. Werk
lieden-Verbond, is de aandacht van de Neder-
landsche regeering op de kwestie der dure levens
middelen gevestigd. Wij vertrouwen dan ook, dat
de landsregeering de belangen der burgers zal
begrijpen en die maatregelen weten te treffen,
welke er toe zullen leiden, dat de duurte der
levensmiddelen niet al te zwaar- drukke op onze
bevolking.
zijn particulier vertrek in orde houden, gij zult
hem zijn brieven geven, gij zult u ter zijnet-
beschikking houden voor alle boodschappen,
waarmede hij u zal willen belasten. Wanneet-
hij 's avonds uitgaat, moet gij opblijven en op
hem wachten. Gij zult ook nog de groote ont
vangzaal, de eet- en feestzaal schoon hebben te
houden Op de ontvangavonden moet gij de
gasten in de vestibule van hun overjassen ont
lasten; gij moet aan het buffet helpen."
Best," onderbrak hem de valsche John, die
begreep dal hij al het doen en laten van Odon
Wegrow kon bewakenvan de brieven die hij
zou ontvangen tot de personen toe die hem
zouden bezoeken.
„Tot morgen, mijnheer August," zei Ferrari
„Ik reken er op dat mijn belangen warm zult
bepleiten."
„Tot morgen, John!"
„Die stommerikken," dacht Ferrari terwijl hij
wegging. „Ze vermoeden in het geheel niet,
wat voor vijand zij het kamp binnenleiden."
XX.
Verbrande papieren.
Piétro Ferrari ging na afloop van zijn diner,
naar het bureau van den „Courrier Politique" en
vroeg den kroniekschrijver te spreken, die met
Alguazil teekende.
„Ik ga Parijs voor eenigen tijd verlaten,"
Gebouw Departement Binnenl. Zaken.
Men meldt ons uit 's Gravenhage
Naar men meldt bestaat het voornemen om,
nadat het departement van Binnenlandsche Zaken
in het voormalige Archiefgebouw op het Plein zal
gehuisvest zijn, dat in het a.s. voorjaar daartoe
gereed zal kunnen zijn, over te gaan tot vaststel
ling van een plan tot afbraak en wederopbouw
ter zelfde plaatse van het Ministerie van Binnen
landsche Zaken op het Binnenhof.
Gedurende de verbouwing zouden de bureaux
tijdelijk gevestigd worden in de alsdan vrijgeko
men lokalen van Buitenlandsche Zaken.
Arbeidsbeurs en winkeliers.
In verband met een gehouden bespreking tus
schen het bestuur der 's-Gravenhaagsche Winke
liersvereniging en het bestuur der Gemeentelijke
Arbeidsbeurs te 's-Gravenhage, is besloten, aan
de arbeidsbeurs een onderafdeeling te vestigen
voor winkel- en kantoorpersoneel, met ingang
van 1 November a.s.
Prix de Rome.
In den wedstrijd in de beeldhouwkunst, te
Amsterdam in de Academie van Beeldende Kun
sten gehouden, en waaraan 4 personen deelna
men, is de groote gouden medaille en het bijbe-
hoorend jaarlijksche subsidie toegekend aan den
heer F. van Rijn. De heer Krop verwierf de
zilveren medaille.
Jhr. tnr. P. J. van Bejjma. f
Gisteren is te 's-Gravenhage overleden jhr. mr.
P. J. van Beijma, oud-lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal.
JubiIé-„Polyhymnia".
Men meldt ons
Den len Sept. j.l. was het 20 jaar geleden dat
de gemengde zangvereeniging sPolyhymnia", direc
teur de heer B. Jurgens, alhier werd opgericht.
Ter herdenking van dit lustrum heeft deze ver-
eeniging het voornemen opgevat, dit jaar een
oratorium met orkestbegeleiding uit te voeren,
waarbij haar keuze is gevallen op »Die Schöpfung"
van Haydn. De orkestbegeleiding zal voor het
meerendeel uit de beste Schiedamsche krachten
bestaan.
Deze uitvoering zal plaats hebben op Donderdag
16 November a.s. in de groote zaal der Qfficieren-
Vereeniging.
Tevens zal door ïPolyhymnia" einde December
de feestelijke herdenking op meer intieme wijze
gevierd worden door het organiseeren van een
soirée. Deze zal echter uitsluitend voor de
donateurs der vereeniging toegankelijk zijn.
zeide hij. „Gij wilt de goedheid hebben, dit in
uw blad mee te deelen. opdat de verschillende
personen die mij zouden willen spreken, hun
bezoek tot later uitstellen en geen vergeefsche
tochten maken naar het hotel „des Peuples
Latins" waar ik geen verblijf meer houd."
„Best, mijnheer Ferrari, ik zal in de morgen
editie van mijn blad, een bericht in dien geest
plaatsen. Ik zal als reden voor uw vertrek op -
geven „Zaak Marchand."
»Familie-zaken wilt ge zeggen," zei de rei
ziger levendig."
„Ja juist! familiezaken! Dat was een lapsus
linguae. Neem me niet kwalijk Ik noemde
de ware oorzaak, in plaats van het voorwendsel,
maar de geaboneerden zullen slechts het laatste
vernemen."
„Zijt gij tevreden over den uitslag van uw
arbeid op heden?"
„Ik zal u dit later zeggen. Vergun mij voor
het oogenblik, het geheim te bewaren aangaande
de stappen, die ik deed. Hij welslagen hangt
van die geheimhouding af. Ik moet u echter
verzoeken mij een dienst te bewijzen, hetgeen
u in uw hoedanigheid van journalist gemakke
lijk zal vallen.
tW-orit vervolgd}.
