Verspreide berichten.
RiBneiü&n<L
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Naib Hoeslsein is gteivfudht.
SPANJE.
De Staatscourant maakt bekend, dat er een
aanvullingskrediet van 24,942,169 peseta's"geopend
is ter bestrijding van de kosten van den veldtocht,
die van Melilla uit ondernomen wordt.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
De „Grèv© pierïêe", de passieve staking', die
naai biet voorbeeld der Fransehe cihemindls ge
durende Vicrscheddene maanden door den Öos-
lenrijksch'etn bond van spoorwegbeambten op de
Oosiënrij'ksdhie spoorlijnen tot groot ongemak der
reizigers wierd totetgtopast, is door een «ader aan
genomen besluit van genoemden bond geëindigd.
De scherpe maatregelen, door de betrokken auto
riteiten tegen de beambten, die: aan de passieve
staking deieltaamien, uitgevaardigd, hadden de be
weging; reieds sinds lang tot een fiasco gemaakt.
De Oostenrijksdhe regeering heeft een ontwerp
ingediend, waarbij 14 millioen kronen w,orden
aangevraagd oor aan dó eisc'hen der spoorweg
beambten tegemoet te komen.
PORTUGAL.
Uit Madrid wordt aan het »Berliner Tageblatt"
geseindVolgens een bericht uit Orense is een
eskadron van het Spaansche Galicië-regiment uit
Coruna naar Verin gereden om de grenzen te
bewaken. Op bevel van de regeering moesten de
weinige, nog in Coruna aanwezige Portugeezen
de stad verlaten.
Uit Astorga (Leon, Spanje) wordt bericht, dat
men verzekert, dat de infant Alfons van Bragan-
za zich daar in het huis van een geestelijke be
vindt. De gouverneur van de provincie heeft een
inspecteur van politie gezonden, die met twee
ondergeschikten het huis van den geestelijke
voortdurend bewaakt.
Gistermorgen zijn Couceiro en kapitein Cama-
cho, de tweede aanvoerder der monarchisten,
zuidelijk opgerukt, met het doel zich met andere
monarchisten te vereenigen, zoodat zij tezamen
duizend man zullen sterk zijn. Men verwacht in
vallen van' de monarchisten in de Sierra de Raya
Seca of een poging om Braga te bezetten. De
noordoosthoek van Portugal is door de opstande
lingen geheel verlaten. De groote macht der
republikeinen is daar vereenigd en is er nutteloos.
ITALIë.
Hat Partjlslcihie blad „Excelsior'' nieldt dat' de
Paus zie|etr zwak is en dat zijn toestand onge
rustheid baart, 's Pausen krachten zijn niet te-
ra ggicikomien mjeit zijh herstel van zijn jongste
ziekte.
PERZIë.
'•nejc rieiersuurgsuiiio iioitagraaiagenitsciiiap ver
neemt uit TebeVain dat 300 Perzische Kozakken
onder hevel' van twee RuSlsiscihie officaereln, na
©ie,n belstcthdieltdinig1, Kasjain hebben bezet.
CHINA.
Uit Peking wordt gewield, dat pers' en publiek
in China tengevolge der censuur bijina geheel zon
der berichten zijn omtrent den toestand. De
voortdurende tnoiepeWbewegingen veroorzaken eeh-
„teir gtoote onrust. Er hebben aanhoudend storm-
loopen plaats op Ohinaesche hanken. De beleg
gers brengen hun geld naar buitenlandsclfe ban
ken'. i j
De Nedesïandscho financieel© deskundige Vis
sering is benoemd tot adviseur in verband met
dei internationalie looming van 10 millioen poind
sterling, doch zonder controle op de uitgaven.
Alle schouwburgen te Peking zijn gesloten. De
gehjeieïe Keizerlijke wacht is naar de hoofdstad
teruggekeerd.
Het Chineieöche telegraafbesluur maakt bekend,
dat het geen telegrammen aanneemt voor Hoepe,
Hoenain, Kiangsi, Tsetsjoean en Joenraan, Ilankou
js dus geïsoleerd.
Telegrammen uit Hamkou melden, dat de Clhi-
neesche oorLogsscbepen zullen waarschuwen al
vorens zij het bombardement beginnen. De vreem
delingen zullen dan waarschijnlijk vertrekken. Het
Duiitsiche stoomschip „Belgravia" is in de buurt
voor geval van nood. Drie duizend soldaten in
H oman hebben zich bij de revolutionnairen aan
gesloten. Het revolutktanaire arsenaal' te Hankou
levert 25,000 patronen per dag140 stuks .veld
geschut zij!n gereed. De buitenlandsche consuls
hebben vrouwen ©in kinderen aangeraden Han
kou te; verlaten. De telegraaflijnen zijn in handen
der revolutioninairem.
Op de geldmarkt te Peking heerscht een pa
niek. De, Chineesche banken, waaronder ook de
Rijksspaarbank, worden bestormd door menschen
die hun gelden terugvragen.
Volgens een telegram uit Madrid aan het
«Berliner Tageblatt," maakt men in de Spaansche
hoofdstad toebereidselen voor de ontvangst van
den Duitschen keizer, die midden-November te
Madrid verwacht zal worden.
Te Catane, werd een lichte aardschok waar
genomen.
Zeer hevige aardschokken werden gevoeld te
Giana, Macchia, Guartia en Santavenerina.
Er zijn twee dooden, terwijl eenige huizen
instortten. Te Macchia stortte een kerk in. Te
Giana werd geen schade aangericht.
Uit Catane wordt nog geseind
Tijdens de aardbeving, die in deze streek plaats
had, werden 10 personen gedood en 15 gewond.
Een conferentie.
H. M. ontving gisteren tijdens haar kortstondig
verblijf in de residentie ook den minister van
Binnenlandsche Zaken, mr. Heemskerk, in confe
rentie.
De pest op Java.
Een regeeringstelegram van 14 dezer betreffende
de pestgevallen gedurende de week van 4 tot en
met 10 October luidt als volgt
Afdeeling Malang: 4 pestgevallen, 3 dooden.
Kediri: 3 October één doodelijk geval.
Verzoekschrift.
De vereeniging van beambten der departemen
ten van Algemeen Bestuur en Hooge Colleges van
Staat, heeft ingevolge het besluit der op 5 Octo
ber j.l. gehouden vergadering, een verzoekschrift
aan den Raad van minister gezonden, waarin
betere traktementsregeling voor het beambten-
personeel der departementen, Hooge Colleges van
Staat en afdeelingen daarvan gevraagd wordt.
Een afscheid.
Men meldt uit 's-Gravenhage
De met 1 October j. 1. afgetreden gemeente
secretaris, de heer E. Evers, was Zaterdagavond
in het Hotel de Witte Brug de gast van den
voorzitter en de leden van den gemeenteraad aan
een afscheidsmaaltijd, die voorgezeten werd door
den burgemeester, jhr. mr. Van Karnebeek, die
het tafelbijeenzijn opende met den heildronk.
Namens de raadsleden hield 'sraads nestor,
Hoogenraad, een speech.
Burgemeester van Boskoop.
Volgens de »G. Crt." heeft de burgemeester
van Boskoop, de heer Montenberg, tegen 1 Dec.
a.s. ontslag aangevraagd.
Zooals men weet, werd deze burgemeester in
de laatst gehouden zitting van Raad duchtig aan
gevallen door het raadslid dr. Van der Tak, die
den burgemeester van groote plichtverzaking be
schuldigde.
K. S. A.
Het Centraal Bureau van de K. S. A. ontving
van iemand, die onbekend wenscht te blijven, een
gift groot vijfhonderd gulden. Den onbekenden
gever is hartelijk dank betuigd. Alleen door voort-
durenden finantieelen steun zal het Centraal
Bureau op den duur zijn werkzaamheid kunnen
voortzetten.
Katholiekendag Amsterdam.
Evenals voor den Katholiekendag te Breda, is
thans ook voor den Katholiekendag te Amsterdam
door het Centraal Bureau van de K. S. A. een
vlugschrift uitgegeven.
In dit Vlugschrift wordt eerst uiteengezet, welk
is het nut der Kathiekendagen zij maken ons
bewust van onze kracht, zij bevorderen de een
dracht, zij bevorderen het vereenigingsleven, zij
verhoogen het Katholieke bewustzijn.
Vervolgens Wordt een overzicht gegeven van de
reeds in het Bisdom Haarlem gehouden Katho
liekendagen, en opgesomd wat als gevolg van
die vergaderingen is tot stand gekomen.
Het Vlugschrift eindigt met een oproep, om
op Maandag 23 October a.s. den Katholiekendag
te Amsterdam te gaan bezoeken.
Laten de Plaatselijke Comité's van de K. S. A.
en de verschillende warme voorstanders van den
Katholiekendag dit Vlugschrift in deze week ruim
verspreiden.
Loonen aan rijkswerkplaatsen.
De door den minister van Oorlog ingestelde
commissie, bestaande uit 5 officieren, 2 technische
ambtenaren en 5 werklieden, om een onderzoek
in te stellen naar de loonen aan de rijks werk
plaats te Delft, te Amsterdam en te Zaandam heeft
een rapport aan den minister toegezonden.
Naar de «Maasbode" verneemt, moet de com
missie omtrent de eerste opdracht, betreffende de
vermindering in vooruitzichten voor de werklieden
aan de Hembrug, niet tpt overeenstemming heb
ben kunnen komen, wel wordt door de officieren-
en ambtenaren- leden erkend, dat er vermindering
heeft plaats gehad. De tegemoetkoming door hen
daarvoor aangeboden, wordt door de wferklieden-
leden echter onvoldoende geacht.
Betreffende de 2de opdracht, of het verschil in
loon tusschen de werklieden te Delft en die te
Amsterdam en Zaandam al of niet gewettigd is,
heeft het onderzoek uitgemaakt dat dit niet ge
wettigd is.
Met het oog op de geisoleerde ligging van de
werkplaatsen aan de Hembrug wordt door de
commissie één cent per uur meer aldaar, billijk
geacht. Dienovereenkomstig wordt voorgesteld het
verschil in loon voor de niet vaklieden te Delft
op één lijn terug te brengen.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 16 Oct. 1911, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 780.5 te Neufahrwasser.
Laagste barometerstand 756.9 te Coruna.
Verwachting tot den volgenden dagmeest
matige oostelijke wind, licht bewolkt, droog weer,
mogelijk nachtvorst, overdag ^zelfde temperatuur.
De Katholiekendag.
Nog slechts weinige dagen scheiden ons van
den dag Maandag 23 October waarop de
Katholiekendag voor het bisdom Haarlem weder
zal gehouden worden, ditmaal te Amsterdam, de
hoofdstad, die zich door zijne bijzondere katholi
citeit steeds onderscheiden heeft.
Deze tweejaarlijksche wapenschouwing van de
Katholieken der Ilaarlemsche diocese zal dezen
keer bijzonder gewijd zijn aan het godsdienstig
leven, een zeer gewichtig onderwerp, wat men
zal inzien als men zich slechts even de drie af
deelingen herinnert. In de eerste afdeeling komt
aan de orde»Godsdienst in het gezin," welk
onderwerp door mr. Ileerkens Thijssen wordt
ingeleidin het tweede spreekt mr. Aalberse
over Godsdienst in het openbare leven" en in de
derde loopen de conclusies oyer «Godsdienst in
het maatschappelijk leven," in te leiden door rec
tor P. Stroomer. De bekende redenaar professor
Aengenent spreekt op de slotvergadering.
In een tijd, waarinverdieping van het gods
dienstig leven naar buiten zoo dringend noodig
is, had men zeker voor dezen Katholiekendag geen
beter onderwerp kunnen kiezen. Voor de Katho
lieken ook uit onze gemeente, die de hooge waarde
van het godsdienstig leven over het geheel wel
toonen te begrijpen en die dus de toepassing van
dat leven in huisgezin en maatschappij gaarne
zullen hooren uiteenzetten, is zeker deze Katho
liekendag alleszins van belang te achten.
Wij meenen er dan ook op te moeten wijzen, dat
kaarten voor den Katholiekendag door bemiddeling
van den heer A. C. A. Nolet, alhier, kunnen ver
kregen worden, mits zij voor Vrijdag worden
aangevraagd.
Propagandaclub „St. Paulus."
De Propagandaclub «St. Paulus," onderafd. van
den Ned. R. K. Volksbond afd. Schiedam, vierde
gister-avond haar zevenjarig bestaan met eene
groote openbare vergadering, waartoe alle Katho
lieken dezer stad waren genoodigd. De Bonds-
gehoorzaal, waar de banier van «St. Paulus"
prijkte, was bij deze gelegenheid met eene vrij
groote menigte, dames zoowel als heeren, bezet.
De voorzitter van «St. Paulus," na de verga
dering met den christelijken groet te hebben ge
opend, sprak zijne bijzondere voldoening uit over
deze groote opkomst tot deze vergadering, waar
toe Schiedams Katholieken heden-morgen door
een Propagandablad waren opgeroepen en ge
waagde daarna met groot genoegen van de be
reidwilligheid van den weleerw. pater Verheyom
in deze vergadering als spreker op te treden,
hopend dat zijn woord ingang zou vinden bij de
talrijk opgekomenen. Wijzend op de propaganda
ter bestrijding van de slechte lectuur en bevor
dering der goede pers stelde voorz. in 't licht dat
«St. Paulus" haar doel ook tracht te bereiken door
het houden van vergaderingen als deze, opdat de
menschen welke zij met haar lectuur niet kan
bereiken, althans op deze wijze iets goeds zouden
vernemen en deelde hij verder mede, dat het zeer
ernstig woord van den weleerw. pater Verhey het
hoofdmoment zou zijn van dezen avond, waaraan
verder geen ander feestelijk kacakter dan het zingen
van een lied, voor en na de te houden rede, zou wor
den gegeven. De eerw. spreker zou zijne rede ïn twee
deelen splitsen met eene korte pauze, waarin eene
collecte zou gehouden worden voor het Bondsbusje
«Hulp in Nood", die voorz. in aller milddadig
heid aanbeval. Verder deelde voorz. nog mede,
dat Se hoogeerw. deken-adviseur bericht had,
door huiselijke omstandigheden verhinderd te zijn,
deze vergadering bij te wonen.
Daarna werd door den secretaris, den heer Van
Dongen, het jaarverslag uitgebracht, waaruit bleek,
dat »St. Paulus" 9 algemeene en 3 openbare ver
gaderingen gehouden had, waarin resp. de wel
eerw. pater Fennell, de heer Putters en de wel
eerw, pater Verhey als spreker optraden, da^
verschillende katholieke bladen en tijdschriften
door haar werden verspreid en de «Volksbanier"
grootendeeis bezorgd en die bladen ook aan het
Sted. Ziekenhuis, het St. Liduina-Gesticht en het
Bondsgebouw werden afgegeven.
Van het bestuur der afd. Schiedam van den
Katholieken Esperantistenbond was een schrijven
ingekomen om voor gezamenlijke rekening een
propagandistisch maandblad uit te geven, maar
de geestelijke adviseur had gemeend voor die uit
gave geen toestemming te moeten geven. Het
verslag maakt verder melding van de actie tot
verspreiding der katholieke bladen in de'gezinnen
en van de aanvankelije pogingen om eene com
missie «Eerbied in Gods Huis'.' samen te stellen.
Op het Patroonfeest van «St. Paulus" trad de
weleerw. pater Fennell als spreker op en werd
een protest-motie tegen het jubilé van de over
weldiging der Pauselijke Staten aangenomen, die
naar Rome werd opgezonden.
Het verslag maakt verder melding van de ver-
versehillende couranten, vlugschriften, scheurka-
lende, liedjes enz., die op verschillende tijden
door «St. Paulus" werden verspreid. In het ge
heel werden 30452 exemplaren aan couranten en
boeken verkocht en 21787 exemplaren dito gratis
verspreid, zoodat in 't geheel 52239 exemplaren
werden geplaatst. Onder dank voor de daarbij
vooral van het Bondsafdeelingsbestuur ondervon
den medewerking, wekte spr. zoo velen die dat
konden, op als lid tot «St. Pauslus" toe te treden.
Daarna was het woord aan den weleerw.
Pater Verhey,
kapelaan der Singelkerk, die onder applaus den
katheder innam.
De gewijde spreker kon in deze propaganda-ver
gadering van «St. Paulus" wel met anders spreken
dan over lectuur, een woord dat zooveel goeds en
slechts omvat, gewagend van de peis, in aicn-zelve
een groote macht, eene edele en hemelsche gave,
maar die ruw en wreed wordt in dienst van Sa
tan, eene satanische macht. De slechte lectuur
werkt toch als eene besmettelijke ziekte, die
besmetting en dood verspreidt, die oogenblikkelijk
met alle krachten en naar alle richtingen werkt,
die als een leger sprinkhanen, als een zwarte
donderwolk, neerstrijkt en dood en verderf alom
verspreidt, erger dan de pest. De moderne lectuur
ondermijnt geloof en zeden, wekt anti-religieuse,
anti-godsdienstige gevoelens en prikkelt ue drie
voudige begeerlijkheid. Allereerst in de weten
schappelijke werken van onzen tijd is dat anti
godsdienstig streven op te merken. De geschie
denis wordtdoor de anti-kerkelijke,veelalongeloovige
schrijvers ontwricht en eerst nu de archiefstukken
meer gemeen goed zijn geworden, wordt der Kerk
althans door enkele moderne schrijvers iets meer
recht gedaan.
Bij de moderne beoefenaars der schooue lette
ren is evenzeer dat anti-godsdienstig streven op
te merken. De twijfelzucht en het naturalisme
voeren bij die schrijvers den boventoon. Het ka
tholieke geloofsleven wordt in hunne werken ver
keerd uitgelegd en verklaardhet katholieke ge
loofsleven moet zich aanpassen aan het moder
nisme modernistische vroomheid en heiligheid
worden ten troon verheven. Onder het mom van
wetenschap, letteren en kunst worden aldus met de
verderfelijke moderne denkbeelden de geesten ver
vuld. Er zijn Katholieken die meenen, dat de
liberale, moderne lectuur hun geen schade doet;
rnaar de priester bemerkt wel, dat zij hun geloofs-
en godsdienstig leven wel degelijk schaadt. Voor
die schrijvers zijn immers deugd en godsdienst
natuurlijke producten, goed en kwaad namen die
elkaar slechts afwisselen. Hoe die verkeerde stel
lingen uit die wetenschappelijke boeken ook tot
groote publiek doordringen en daar geloofs- en
zedeleer verdringen, heelt spr. zelf als geestelijk
leider bij de gevangenen te Leeuwarden onder
vonden.
Die ondermijning van het godsdienstig en zede
lijk leven, geeft spr. aanleiding allen op te wek
ken te waken tegen den vijand in en om ons.
Onder Katholieken moet die minachting der Ker
kelijke wetten, dat overal naar toe gaan, ook het
gaan zien van zedelooze tooneeistukkeu en het
lezen van slechte boeken en bladen onvermijdelijk
tot die wegkwijning van het godsdienstig en ze
delijk leven allengs leiden. Sommige Katholieken
schijnen te meenen, dat de wetten der Kerk niet
voor hen gegeven zijntegenover dezulken betoogt
spr. met klem, dat wij, als kinderen der Kerk
aan hare wetten hebben te gehoorzamen, zooals
wij, als burgers van dén Staat, aan diens orde
ning onderworpen zijn. Bij verkiezingen vooral
ontwaart men hoe de slechte en ook de zooge
naamde neutrale pers verderfelijk werkt, wat
kwaad ook de laffe en ijdele lectuur bewerkt, hoe
zij onverschilligen kweekt, menschen, die voor de
hoogere gevoelens niet of weinig vatbaar zijn. De
slechte pers zoo besloot spr. dit eerste deel
zijner rede kweekt haat tegen Christus en zijne
Kerk. Zij brengt op veler lippen den kreet van
haat en verbittering: Wij willen den Christus
niet, weg met Hem, aan het Kruis 1 Zij doet
opeischen de vrijheid van het leven, dg vrijheid
der hartstochten. Die slechte pers, welke zee en
land, beschaving en wildernis, doorkruist, behoort
door de Katholieken tot het uiterste te worden
bestreden.
In het tweede gedeelte zijner rede, na de pauze,
stelde spr. zich voor eerst anderen te laten spre
ken, teneinde allen overtuigd zouden worden van
het goed recht der zaak die wij verdedigen. Hij haalt
daartoe de uitspraken aan, waarin achtereenvol
gens de Pausen Pius IX, Leo XIII en Pius X de
groote beteekenis en het veelomvattend werk der
katholieke pers in 't licht stelden, hoe onze tegen
woordige, roemrijk regeerende Paus als kardinaal
zich zelfs bereid toonde om de grootste offers te
brengen om het blad door hein te Venetië ge
sticht, de Difesa, in stand te houden, de uit
spraak van den beroemden bisschop van Maintz,
mgr. von Ketteler, d„t een Katholiek, die zijn
pers niet krachtig ondersteunt, geen goed kind
der Kerk is, de uitspraken verder van de Oosten-
rijksche en Zwitsersche bisschoppen, waarin zij
op het steunen der katholieke pers met alle kracht
aandringen. Er wordt dikwijls zoo afgegeven
op de Roomsche Kerk, die, behoorend te waken
voor geloof en zeden, haren kinderen verbiedt, de
slechte boeken en dagbladen te lezen; maar geven
ook hare tegenstanders hunnen volgelingen de
katholieke bladen en geschriften in handen
In dit verband stelt spr. ook vooral de behoefte,
aan degelijke lectuur tot leering en ontwikkeling
in 't licht: niet in romanlectuur, in flauwe lief
deshistories moet men 't allereerst zoeken, maar
in lectuur die het hoogere leven, de hoogere
levensbeschouwing raakt, het katholieke hart en
de katholieke geest moeten gevormd, gevoed wor
den door goede, degelijke katholieke lectuur en,
voor zoover men ook ontspanning zoekt, bieden
de katholieke romans meer en beter dan de mo
derne romans, die men ons van alle kanten wil
opdringen.
Daarna vestigt spr. vooral de aandacht op de
katholieke dagbladpers en getuigt van de geluk
kige uitbreiding, die zij in de laatstverloopen jaren
heeft verkregen. De bewering, dat men de
»N. R. Ct." en het Handelsblad" nog voor zaken
noodig heeft, kan niet meer worden volgehouden.
Het Roomsche Handelsblad, de «Maasbode,"
met morgen- en avondeditie, biedt al wat men op
dit punt verlangen kan. - Vooral ook de klei
nere lokale pers wordt door spr. aanbevolen het
«Nieuwe Dagblad,' als meff erg bang is voor
ongelukken en verzekering noodig acht, en de
«Nieuwe Schied. Crt." ^als een «erg leuRe cou
rant, die ons in beknopte'n omvang van de hoofd
zaken op de hoogte stelt, waaraan goede krach
ten arbeiden, maar die niets kunnen als zij niet
financieel gesteund worden. Spr. dringt te meer
op het steunen der eigen katholieke k(eine pers
aan, waar zooveel gelezen wordt van hier en uit
het naburige Rotterdam, wat in katholieke ge
zinnen met thuis behoort, legt te dezer zake den
nadruk op de verplichte gehoorzaamheid aan de
Kerk, het Kerkelijk leergezag, dat ons gebiedt
