Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Financier.
34ste Jaargang.
Woensdag 25 October 1911.
i\o. 10153.'
Buiteni&Bdscli Nieuws.
De oorlog tnsschen Italië
en Turkije.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
B ij Tripolis.
De „Loka] Anzeiger" verneemt over het ge-
velchL van Maandag bij Tripolis nog dè volgende
bijzonderheden
De Arabieren telden, ongeveer 400 man. Zijl
lieden om acht uur in dein morgen op de Itali-
aanschie. stellingen ten westen van Boemeliana
toe1, terwijl1 andere ruiters achter een reeks zand
heuvels hieven, die zich op ongeveer 400 meter
afstand van de Italiaansche stelling in de woeistiijin
verheffen. Het elfde regiment bersaglieri ontving
de,n vijand met eeii levendig geweervuur; do rui
ters moesten terug wijken, achtervolgd door gia-
naatschotea. Zij lieten 3 dooden en 9 gewonden
op hlet slagveld achter. Het scheepsgeschut on
dersteunde het vuur van de Veldartillerie.
Telgen 10 uur rukten de Italianen uit hun
stekingen tegen de Arabieren op, die in de woes
tijn verborgen Lagein en waarschijnlijk' versio.kiu-
gdn hadden verkregen. Men zag, dat de Arabie
ren door Turksehe officieren werden ..angeroerd.
De aanval van de Ilialianen had vooral ten do,el
de Arabieren westelijk van de stad hij de zee
ui de flank aan te vallen. Spoedig daarop loste
men geweervuur, in den rug van de Ilaliaansehe
stelling. De schoten waren afkomstig van Arabie
ren uit de stad, die blijkbaar met den vijand in
verbinding stonden en zich in het struikgewas
van de oase verborgen hielden.
Toen ©enige gewonde Italianen door de stra
ten van de stad weiden gedragen, verspreidde
zich in die, stad het gerucht van een opstand
van de, Arabieren en een paniek maakte de be
volking dol. Zelfs gnopte magazijnen werden ge
sloten en de menschen vluchtten op de daken
van hun huis; vandaar af schoten zij, zooals
ïk zelf heb gezien, in ;lran angst met revolvers
°P' de monniken.
Brieven uit Bengazi, te Malta ontvangen, Jnel-
d«n, dat de beschieting van de stad door de
tladaanschei oorlogsschepen groote schade en pen
ft'ilde paniek veroorzaakt heeft. Tal van huizen
°n andere gehouwen zijn vernield. De Maltezer
^Cirk is ten deel© ingestort, tengevolge waarvan
*W'ht Maltezers gedood en tien gewond zijn. Mal
tezers verklaren, dat het Engelsche consulaat
zwaar gehavend en de Engelsche consul gewond
ls- Verscheidene jioodsch-Engelsche ond'erdanen,
'De in het consulaat de wijk hadden genomen,
Werden gedood of gewond. In de brieven wordl
het geheel© .aantal dooden en gewonden onder de
hew,oners' van do stad op vierduizend geschat.
Disterenochtetnd hebben te Tripolis twee offi-
Clcre.n-Vlieigers in de woestijn een groeten troep
Turksehe en Arabische cavalerie ontdekt. De
vliegers 'keerden toen onmiddellijk terug om tie
Autoriteiten te waarschuwen. Toen de vijand ©en
11131 later aanrukte, werd hij dermate met geweer-
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
74)
.Van den anderen kant kende Ferrari, sinds
,'J de collectie van de Wiener Zeitung" gelezen
.ad, feiten waarvan de herinnering aan Mordy in
?9n tegenwoordigheid zeer ongenaam zou zijn.
"laar om zich van die kennis als van een wapen
bedienen, moest hij eerst nauwkeurig verne-
en vvat Mordy te Genève deed voor rekening
an zijn patroon, vervolgens naar het middel zoe
tten om hem op Fransch grondgebied te lokken.
e landonderzoeker ontveinsde zich de moeilijk
heden en de gevaren dezer dubbele onderneming
maar hetgeen hij van zijn tegenstander
lst, beschouwde hij hem, Zoodra deze zich be-
ee u Za®' volkomen bekwaam, zijn vijand in
hinderlaag te voeren en hem te vermoorden.
re h ar basta' de reiziger had, zooals hij het
eds tot zich-zelven zei, wel voor andere vuren
Bestaan. En dan, komt men met wilskracht list,
^errnetelheid, volharding niet alle moeilijkheden
e boven Piétro's plan bepaalde zich dus tot
twee punten.
Ten eerste te weten over welke zaken Stephan
onderhandelde met den Berlijnscheij ban-
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85, Postbus no. 39.
en kanonvuur ontvangen, dat hij' met aanzienlijke
verhezen moest vluchten. De beweringen van bui-
li nlandsche bladen over groolere verliezen le Ben
gazi dan ambtelijk gemeld werd zijn onjuist. De
.ambtelijke opgaven waren volkomen nauwkeurig.
Uit Rome wordt aan de „National Zeitung"
geseind
Officieren van het Ilaliaansehe vliegkorps heb
ben berjehf, dat do Turken op 25 kilometer af
stand van Tripolis kampeeren. Gelijk raet.i weel,
hebben Arabieren beweerd, dal de Turken rich
meer dan 100 kilometer ver in het binnenland
hadden teruggetrokken.
Ilaliaansehe verliezen.
Men meldt uit Konstantinopel
De minister van buiten land se he zaken heeft bij
een ontvangst, van diplomaten gezegd dat rite Ita
lianen bij Bereg&zi 2000 dooden zouden hebben
verloren.
Aan het „Berliner Tageblatt" seint men uit
Konstantinopel
Volgens berichten van het ministerie van oor
log bedragen tot neig' toe de gezamenlijke ver
liezen bij de gevechten in Tripolis en Bark i aan
Ilaliaansehe- zijde 2000 dooden en gewenden, waar
onder 100 officieren. De Turken en Arab'.eren
verloren 250 man. Twee Turksehe officiereu Wer
den gedood.
Bengazi en D er n a.
Onder het aanzienlijke aantal jonge officieren,
dal via Egypte, naar Bengazi is gekomen, be
vinden zich verscheidene geheel en ,al op Duitsehe
wijzo geschoolde garde-officieren uil Konsla,nti-
nopel, die aan den veldtocht in lemen hebben
deelgenomen.
Telegrammen uit Milaan bevestigen dat in Ban-
ga2, en Derna de huizen der Europeanen en
Italianen volkomen zijn leeggeplunderd. De Tur
ken roofden de graanvoorraden der Banco di
Roma en Verschaf ten zich daardoor proviand voor
een maand. In de Katholieke kerk te Bengazi
zijn do lijken van tien joden en acht christenen
gevonden. De kerk is zwaar beschadigd. Verschei
dene huizen en talgebouwen zijn vernield. Daar
tal van Turksehe officieren in burgerkleeren door
Egypte reizen, heeft Italië zich' met klachten ge
wend tot d© Egyptische regeering.
Heit ge v ech t bij Beng ha si.
Over den strijd hij B.enghasi weet het Sfcepha-
niie-iaig,entschap nog te melden, dat de Italianen
man Turksehe troepen, en 4000 k 5COO Arabie
ren. Vooral de Arabieren leden groot© verliezen.
Het aantal gesneuvelden bedraagt 400, terwijl
schattingen vain het aantal gewonden varieeren
tusschen 800 en 1200. De verliezen van dien
vijand zouden nog grooter zijn geweest, had de
invallende duisternis zijn terugtocht naar hlet bin
nenland niet begunstigd. Des nachts1 werd (Ie
stad door d'e geheele bevolking verlaten ten den
volgenden dag troffen de. Italianen slechts wei
nig bewoners aan, die1 bezig waren met het be-
graven der gesneuvelden.
Mordy
kier Zondorf en den Weenschen Simon Raab
na te gaan welke belangens hij zoowel voor zich
als voor Odon Wegrow op het oog hadhet
verband te raden dat er bestond tusschen den
moord van Renè Bernard en het overijld vertrek
van diens buurman, zijn verblijf te Genéve en de
onderhandelingen die hij er voerde.
Het tweede: een krijgslist te verzinnen om
Mordy de Fransche grenzen te doen overschrijden
Ferrari had niet de gewoonte op twee hazen
tegelijk te jagen, wetende, dat, als men zoo han
delt, men gevaar loopt, beiden mis te loopen.
Het tweede gedeelte zijner onderneming ter zijde
stellende, hield hij zich dus alleen bezig met liet
eerste.
Door een gelukkig toevel zou, volgens zeggen
van den kelner, de valsche baron Plock den eigen
avond aan twee zijner vrienden een diner geven.
Er bestond alle kans dat deze twee vrienden wa
ren de bankiers Zondorf en Simon Raab. Het
was inderdaad, met het oog op zijn stug karakter
bijna niet denkbaar dat Mordy met andere lieden
in betrekking getreden zou zijn dan met hen, die
hij voor zijn onderhandelingen moest opzoeken.
Moeilijk kon men aannemen, dat »deze beer"
twee gasten uitnoodigde alleen om aan tafel en
kele uren aangenaam al etende en koutende door
te brengen. Als hij hun een diner aanbood, was
het, omdat hij hoopte dat zijn gasten in het zoet
gevoel der verzadiging en der spijsvertering, min
der veeleischend en handelbaarder zouden worden.
Er bestonden dus negen-en-negentig kansen tegen
In Turkije.
Uit Konstantinopel wordt aan het „Berliner
Tflgicblalt" geseind:
Die „Agönice Ottoman©" loochent officieel alle
betichten, voigcins welke de grootvizier bepaalde
ministers door andere z,ou willen vervangen en
reeds op den zoek zou zijh naar deze nieuwe
mannen. Integendeel zouden wijzigingen in het
kabinet niet worden beoogd.
Bij die Maandag.au lienlie op de Porfe heeft gis
teren de Duitsehe gezant votn Marshall den mi
nister va,n buitenlandsch© zaken Assim hei be
zocht, alsook dein minister van binnenlandsche
zaken, Dsja-lat. Met den laatste heeft hiji waar
schijnlijk gesproken over de laatste gebeurtenis
sen in het wilajiet Adana, in het bijzonder over
het voorval van Bag'tsje.
De, Engelsche gezant had eveneens een ge
spiek met Assim bei, en een lang onderhoud
met Machmoied Sjefket. De Fransche had een
zeer uitvoerig© bespreking met den grootvizier.
De'ze werd ook nog door den Russischen gezant,
bezocht.
De Kamer heteft zich' gisteren bezig gehouden
met een groot aantal' vo|Oirstellen. Men heeft- be
sloten om slechts drie keer in de week' te ver
gaderen.
De Oecoemenischte patriarch' heeft gisteren met
twee metropolieten den minister van justitie be
zocht en later ook den grootvizier, pm de be
straffing van del schuldigön aan den moord' op
den metropoliet van Grevena te Verzoeken. De
minister van justitie heeft verklaard, dat reels
al'-s gedaan was en er bevelen waren gegeven
om de schuldigen te straffen. Over het algemeen
was men tegenover de vvenschen van het pa
triarchaat zejer gunstig gestemd. De patriarch was
ten zeerst© bevredigd, toen hij den min'Aer ver
liet.
Italië en de driebond.
In het te Petersburg verschijnende Rörsenbind
verklaarde het Italiauns'chb parlementslid IJonano,
die tijdelijk t.e Petersburg vertoeft, dat bel eind©
van den Driebond gekomen is. Italië denkt er
ni-dt aan de overeenkomst te hernieuwen en heeft
integendeel het plan zich bij: de triple entente
aan te sluiten.
Engeland enOostenrijk.
In het Engelsche Lagerhuis vroeg' gister de
liberaal David Mason aan Asquith waarom de
Engelsche regleming niet haar goede diensten aan
de oorjogvoerenden had aangeboden om de vij
andelijkheden te eindigen. Asquith antwoordde
onder algemeene toejuichingen dat de regeering
niet van oordeel was dat ©enige openlijke ver
klaring' op dit oogenblik de zaak, waarop Mason
doelde, zou bevorderen.
Mason vroeg ook of Asquith wel bedacht had
dat. de Engelsche regeering krachtens de Haag
se be conventie, waaraan ook Engeland deelnam,
zich zoowel gemeenschappelijk met de andere
mogendheden ais' voor zich zolf bad verbonden
om hare goede diensten aan te bieden. Wijders
één, dat de beide financiers, des avonds Mordy's
genoodigden zouden zijn en dat er aan dit diner
over ernstige zaken gesproken zou worden. Fer
rari moest noodzakelijk dit onderhoud hooren,
maar hoe dit aan te leggen
De beide appartementen no. 24 en 25 waren
slechts door een muur gescheiden. De landon
derzoeker achtte dien muur dun genoeg om er
doorheen het geluid van stemmen te hooren,
maar toch te dik om elk woord te kunnen onder
scheiden. De wand moest dus dunner gemaakt
op welke manier
»He parbleuzei de reiziger tot zich zelf,
terwijl hij zich voor het voorhoofd sloeg»het
middel is zeer eenvoudig 1"
Op hetzelfde oogenblik schoot hij zijn overjas
aan, greep zijn hoed en ijlde de straat op, links
en rechts uitziende, waar hij het voorwerp, voor
zijn plan noodig, vinden zou. Eindelijk ontdekte
hij een ijzerwinkel. Hij kocht er een stevige
handboor, geschikt om in steen te boren, liet het
gereedschap in papier wikkelen, verborg het on
der zijn overjas, die hij zorgvuldig toeknoopte,
opdat men niet zien zou wat hij droeg, keerde
terug, en trad het hotel du Rhöne binnen.
In zijn appartement teruggekeerd, nam hij den
muur van het salon in oogenschouw, de plaats
zoekende, waar het doelmatigst een gat geboord
kon worden. Hij besloot dit te doen.op een hoogte
van bijna twee nieter boven den vloer en koos
een plek, waar de teekening van het behangsel,
hem gelegenheid gaf met een pennemis een stuk
vroeg Mason ©f niet door'Italië hij die conventie
te- kennen was gegeven dat zulk een aanbod niet
a]is eien onvriendschappelijke daad zou beschouwd
worden. Asquith antwoordde dat die feiten der
regeering zeer wel hekend waren.
In dien loop der verdere discussie heeft
Asquith beloofd dat ©en verklaring over de bui
tenlandsch© politiek zou worden afgelegd1 zoKX'lïa
hiet openbaar belang dat gedoogde. Asquith
hoopte dat het binnen 2 of 3 weken zou kunnen
geschieden.
In de Oostenrijlkgche Kamer de interpellaties
belretfende Tripolis beantwoordend, heeft de mi
nister-president geprotesteerd tegen de aanval
len, welke tegen eten verbonden mogendheid ge
richt werden. Hij betreurde dat Turkije niet den
raad vari Oostenrijk gevolgd had. Als Italië zijn
hondgenooten niet van te voren van zijn olannen
had verwittigd, dan was dit juist geschied omdat
hel, een bewijs wilde geven van zijn vriendsch ap
pel,ijlbe oplettendheden jegens die mogendheden
De regeering zou het gunstige oogenblik niet voor
bij laten gaan -om hare pogingen te verdubbbelen
tot het vinden van een grondslag voor den' vrede.
Een poging tot bemiddeling' was thans lonmege-
lij'k, De Oostenrijksche diplomatie beschouwde de,
'kennisgeving' van Italië nopens het zich uitstrek
ken van de krijgsoperaties tot de Turksehe kust
aan de Adriatisehe Zee en de «Tonische Ze,e als
loyaal.
De Kamer zette vervolgens de bespreking voort
van hel ontwerp tot h|e,t oprichten van een Ivali-
aanscbe juridische faculteit te Weenon.
De Ilaliaansehe vloot.
De officieuze „Populo Romano" noemt de be
richten van de buitemlandsehe en lialiaansche
bladen over de marilieme actie zonder grond.
Deze geruchten zegt htet blad bewijzen, dat
zij, d'X- ze verspreiden, den werkelijk en loestani
niet kennen en zich niet afvragen of een derges
lijk optreden in militair- en politiek,opzicht voor-
dee!i.g kan zijin. Inderdaad is het van een politiek
standpunt voor Italië slechts welnschelijk, dat het
conflict tot Tripolis beperkt wordt en dat de
terugslag naar andere streken, vooral naar ue
kusten der Egeïsche Zee verhinderd wordt.
Van militair standpunt kan het. slechts voor
de,©lig zijn onze strijdkrachten niet te versnip
peren, daar de bezetting der kusten van Tri
polis en Cyrepaïka nog niet geheel heeft plaats
gehad en daar de Italiaanse he heerschappij in
Tripolis nog nielt op vaste grondslagen berust.
De Marokkaansche kwestie.
Naar de „Vossische Zicatung" verneemt, zal
van het antwoord der Fransche regeering op de
laatste voorstellen van Duitschland afhangen of
de Marobkokwiestie nog in deze week finaal zal
worden afgesloten.
Ook de „Kölnisehe Zeitung" bericht, dat het
slot der onderhandelingen binnen denzelfden ter
mijn zal plaats hebben.
De „Wiener Allgemeine" zegt, dat den ver
papier onder en aan weerszijden, in den vorm
van een slabbetje, door te snijden, zonder dat
men- van beneden er iets van kon merken.
Hij hief dit stuk begangselpapier met het doek,
waarop het geplakt was, op, borg het voorzichtig
naar boven en stak het daar met een speld vast
de muur was nu op de plek naakt. Hij boorde
het gat schuins van boven naar beneden, opdat
door de opening de klank der woorden meer
rechtstreeks tot zijn oor komen zou.
Bij de eerste omslagen merkte hij dadelijk dat
de muur van zeer slechte materialen was opge
trokken; hij boorde dus het gat met de grootste
omzichtigheid; want hij wilde vooral het gat niet
dieper maken dan tot op het doek, waarop het
behangselpapier van het andere salon geplakt
was. Herhaalde malen trok hij den boor terug,
verwijderde zorgvuldig de muurkalk, die hij onder
de asch van den haard mengde, en hij kon ein
delijk met den top van zijn vinger het doek aan
de andere zijde voelen. Toen het papieren slab
betje weer over de opening neergelaten was kon
men bij geen mogelijkheid bespeuren dat er een
gat in den muur bestond.
jDat is een goed werk achter den rug," zei hij
tot zich zelf. nik hoop er dezen avond dienst
van te hebben."
üª vervolail
