Dagblad voor Schiedam en Omstreken. 1 34stew Jaargang. Woensdag 8 November 1911. No. 10164. m Belteriaadsch Nieuws. De oorlog tusschen Italië en Turkije. Staten-Generaal. ABONNEMENTSPRIJS: Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter- straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Bureau: BOTERSTRAAT 50. PRIJS DER ADVERTENTIëN: Familieberichten 20 cent per regel. Handelsadvertentiën van 1—6 regels 0.92elke regel daarboven 15 cent.. Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel. Voor herhaaldelijkadverteeren worden uiterst b i 1- lijke overeenkomsten aangegaan. 'mt Telefoonnummer 85. Postbus no. 39. De g-evechten jn en om Tripolis. Do correspondent van de „Kölnische Zeitung", die dd. 30 October uit Tripolis' schrijft, verklaart dat mem in de stad zelve aangaande <te krpgs- veirichtingiem aan het front zeer weinig Ie v«- fienren krijgt. Hij beschrijft hoe het er dien dag om de; 3tad heen uitzag. „Het heele land is van daag in dicht stof gehuld. Dikwijls kan men geen honderd meter ver zien, dan weer ziet men np een afstand van een kilometer nog on duidelijke omtrekken van voorwerpen in de verte. Da wind waait uit liet Zuidoosten (dit verklaart It'n doele waarom de Turken vooral van dien kant aanvallen en wa,arom de verdediging van do Ifaliaansche stellingen aan die zijde zoo moejelijfc is) slechts met matige kracht. Het is «.tl dzjibli of sirocco. Uit de westelijke pport van de stad Tripolis hen iik zoowat een kilometer naar net westen toe gewandeld rot in de nabij beid van het joodsche kerkhof, ik kon echter Volstrekt niets van het dorp en van de oase Gnrgardsj zien, in welker nabijheid de Italianen hef eerst geland zyn. Het stof belette alle uit zicht in del vieirte. Geen troepen, geene kampen wareln zichtbaar. De troepen en de kampen wa ren daar voor mij uit, maar zij bleven zelfs viqox den scherpston verrekijker verborgen. Ook in de slai en in dein allernaasten omtrek waren weinig alalia ans oh© troepen te zien. „De afgeloopen week is' de droevigste geweest, die Tripolis gieziön heeft. Vele van de tefuggo- keerde Tripolitaansche vluchtelingen betreuren, dat zij teruggekomen zijn. ,,De voorsteden van Tripolis in hot Oosten en in het Zuiden z'ijln ontvolkt, als men enkele Mal tezer gezinnen niet meerekent. De stad is over vol met bewoners van deze plaatsen, die ge dwongen of vrijwillig hunne Woningen verlaten hcl ben. E,r liep ondier hen het gerucht, dat alje huizen em hoornen in de buurt van de stad P lal gebrand zouden worden. De mees ten van deze li ruwe vluchtelingen lijden honger." Ottc Artba.uer, de aanvoerder van de Oosten- rrjksche expeditie naar de Sahara, laat ook weer $©tis uit Tripolis van zich hooren. Hij bevestigt die nu reeds voldoende bekende relazen over de wreedheden der Italianen. Als .een voorbeeld van 'het optreden der Italianen beschrijft hij, hoe de ka was van het Duitsehe consulaat ter dood is giebiacht, De Italianen mikten zoo slecht, dat Cr negentien schoten uit hun geweren en nog Iwee revolverschoten mojodig waren, om hem neer te leggen. De terechtstelling duurde voile zes minuten. Als alle Italianen zoo schieten, zegt Aubauer, behoeft Turkije waarlijk niet bang t.e zijn. Toen de bers.agli.eri, die hel vonnis voltrok ken hadden, weg gingen, wierpen soldaten, die gem dienst hadden, zich op het lijk, trapten h|et met voeten en spuwiden erop. Wie Is vraagt Artbauer een erger dier: de halve neger of deze Sicilianen? Artbauer vertelt verder, dat de Turken een 6fregelden karavaan-dienst mfet het Zuiden inge steld hebben 'om proviand 'ran ta voeren. Dit bewijst, dat ontwikkelde Turksehe officieren de hading in handen' hebben. En daarom schieten de Italiapen in Tripolis ook zoo slecht op in vergelijking met de Franschèn in Marokko. De Turken vechten voortreffelijk. Daartegenover span nen de Italianen zich vol angst in, om zich te beveiligen. „Zij maken geweldige verdedigings werken rondom den palmengordel. Wallen, loop graven, palissaden, prikkeldraadversperringen bet kan nog een mooi Port Arthur woerden. Maar nprukkein kunnen de Italianen nog niet, dit ja zeker." j Een telegram van den correspondent van de ■jFrankf. Ztg." uit Tripolis, d.d. 2 November, meldt: Maandag (30 October) schijnen de Turken, terwijl er een heet® woestijnwind woei, oinge- merkt ©On batterij1 bergartillerie opgesteld te heb ben, die zich naar de draagkracht van de pro jectielen te cordejolen ten hoogSto 4 K.M van fe1 ft&rt vai] d§ stad bevjndt. Iü &§t serail (het paleis van den pasja aan de oostzijde van de, oude. stad) verwekte een projectiel, dat op het dak viel, een paniek onder den generalen staf. In de stad warden die projectielen minder opge merkt; zij werden meest voor Italiaansche mis schoten g;dhou,den." De: correspondent meldt verder, dat er Woens dagavond (1 November) een uur lang in het Oosten van do stad gevechten is. Pe artillerie van de vloot loste 200 schoten. Zooals men ziet, klopt dit goed met het bericht uit Turksehe bron, dat de Italianen dien dag de forten Henn; pin Siara. Mesri na een hevig gevecht hebben moe ten ontruimen. Den volgenden ochtend onderna men de Turken een nieuwen aanval. „De Italia nen hebben zegt hij verder geeui voorJeelen te' boeken; do troepen Verdedigen hunne bnies moeizaam. Men gelooft, dat -ie vijand a) zijne i.roepen om Tripolis samentrekt, om tot ©en be s-li ss enden aanval over te gaan. De verliezen van de Italianen zijn ook bij de laatste gevechten zeer groot geweest, maar niet, meer in cijfers vast te stellen. Alle hospitalen zijn overvol De „Frainlkf. Ztg" bevat een brief uit Tripo lis, waarin het oordeel weergegeven wordt van den IlaJiaanischen journalist Giuliano Bonacci, iemand die jaren lang' in Eritrea en Bemuiir geweest en .uit Barka gezet is, omdat hij met gunstig genoeg over den toestand van de Italia nen had geschreven. Bonacci is een van de wei rige tot oordeden bevoegde Italianen, die den toestand voor zijne landgenooten als Hoogst ern stig beschouwt. Hij' gelooft niet, dat de tocht mar heit binnenland kan beginnen voor er ymr of zes maanden om zijn en denkt, dat de ver overing van het geheele land versjheidene ja ren zal duren. Hij vergeleek den toestand van de Italianen met dien van de troepen van Napo leon in Spanje. Ook dezen hadden in de Engd- srihe troepen een zeer weinig talrijken, georga niseerde» vijand tegenover zich, die. echter door ongeregelde hulptroepen versterkt werd De Ara bieren in Tripolis besluit hij -— zijn allen goede schutters en kunnen in enkels weken of dngc-in in zoo ver afgericht worden, lat. zij de Turksehe officieren gehoorzamen en in de stra tegische berekeningen als factor meetellen. De «Standard" bevat voor de Italianen ongun stige berichten uit Tripolis, naar het heet te Londen ontvangen. Daarin wordt er ook op ge wezen, dat het bezetten door de Turken van de waterwerken te Boemeliana den Italianen allen watertoevoer afsnijdt, zoodat het drinkwater voor het leger thans van de vloot moet komen. De aanvoer van water is daardoor zeer wisselvallig geworden. De correspondent van de «Standard" te Malta meldt, dat te Tripolis en Bengazi de prijzen der levensmiddelen fabelachtig gestegen zijn. De drie sjeiks, die door de Italianen het bin nenland in gezonden zijn om Arabieren-stammen door omkooping te winnen voor Italië, zijn nim mer teruggekeerd. Uit Konstantinopel wordt dd. 7 November ge seind aan de «Lokal Anzeiger" De Italianen voltooien met koortsachtige haast de versterkingen van Tripolis, om tegen een aan val der vijanden te zijn opgewassen, als de vloot zee moet kiezen. De «Secoio" te Milaan verneemt uit Rome, dat uit Saloniki over Tunis 200.000 Turksehe ponden naar Tripolis zijn gezonden, als soldij voor de Arabische troepen. Naar luid van betrouwbare berichten, rukken 20.000 Arabieren tegen Tripolis op. De Italiaansche vliegers hebben dien opmarsch ook kunnen waarnemen. De Arabieren van Sensoer hebben dein Italia nen gisteren hun Mausers en patronen afgege ven. Die cholera blijft in het Turksehe kamp te Aïn Zara woeden. - To Horns is het rustig. Volgens de „Avanli" heeft d© Italiaansche ge nerale staf besloten, om ook de oude lichtingen van 1886 en 1887 op te roepen. Zoo spoedig mogelijk zouden 100,000 man naar Tripolis ver trekken, terwijl 80,000 man als reserve ia Italië- zouden blijlven. De positie van den opperbevel hebber, generaal Caneva, zou geschokt zijn ©n daarom zou generaal Trugjpnj a,aa hem zijn toe gevoegd, met de bedoeling hem op den duur te vervangen. Men zou verwachten, dat deze meer energie en voorzichtigheid aan den dag zal leg gen dan generaal Caneva, die zich door de ge beurtenissen zou hebben laten verwissen. Het fort Hamidié. pe Italianen hebben zich gisteren meester ge maakt van het fort Hamidié. Uit Tripolis wordt gemeld: De snelheid van de beweging der Italianen bij! den aanval op het, fort Hamidié maakte verzet van de zijde der Turken onmogelijk. De Turken póogdon vergeefs een tegenaanval en trokken ïn wanorde te rig Een telegram uit Rome meldt: P,c- Italianen dringen in den omtrek van Tri polis voorwaarts. Gisteren verliet de brigade van generaal de Chaurand onverwachts baar stellin gen, ruikt© snol in oostelijke richting en bezette b, t fort Hamidié. De verraste vijand bood weinig tegenstand en trok zich in wanorde met aanzienlijke verliezen terug. De Italianen hadden zeven gewonden De stad is volmaakt kalm. In Eritrea. De Emir van Widat, het hoofd van de Mo- hammedaansche Somalis, is in de Italiaansche kolonie Eritrea gevallen. Hij heeft verschillende dorpen in de asch gelegd en aan de Italianen groote schade toegebracht. Bengazi en Der na Op ongeveer dertig kilómeter van Bbiiguzi heeft c n eskadron cavalerie kanonnen en schielvoov -ad buitgemaakt, die tloor de Turken waren achtergelaten. Te; Del-na is het rustig:. Ho dei da. Uil Konstantinopel wordt d.d 7 November aan de „National Zeitung" geseind: Het derde gedeelte v-an de troepen in liet op roerige gebied van Assir is naar den omtrek van Ilodeida teruggetrokken. Daar zijn ree-is ae troepen uit Jemen onder de commandanten Isset en M-ehmed Ali pasja. Omdat het als buitenge sloten beschouwd wordt, het leger, -dat meer dan 12,000 man groot is, op dit o,ogenblik naar Konstantinopel terug te brengen, heeft de r-a- meintreMing hij Hodeida slechts dan betekenis, als het leiger gebruikt zal worden voor krijgsver richting en ntet een nog ongekend diotel. Een protestmeeting te Londen. Een stampvolle protestbijeenkomst is gister avond te'Londen gehouden teneinde den Italiaan- schen oorlog om Tripolis te brandmerken. Een stemmig is een drietal moties aangenomen. Vele gloedvolle redevoeringen zijn gehouden door de voorzittenden dominee Yates, Stead, het parlementslid Sherwell, dominee Sylvester, Horne, Cunningham, Zangwill e. a. Allen brandmerkten den snooden Italiaanschen Tipoli-oorlog en de ge pleegde gruwelen onder stormachtigen bijval. Stead gaf een belangrijk relaas van zijn jongste vredeszending naar Konstantinopel en verklaarde geen enkelen Turkschen staatsman ontmoet te hebben, die gezind was om aan Italië toe te geven. Spreker kwam krachtig op tegen het drei gen van Italië met uitbreiding van den oorlog naar den Balkan, ten einde Turkije te dwingen. Hij zeide dat elke rechtgeaarde Engelschman de Engelsche regeering dan zou dwingen om gewa penderhand tusschenbeide te komen. Cunningham zeide bij het voorstellen der twee de motie dat men het Italiaansche volk voor de Tripolitaansche onderneming niet behoorde te lakende werkelijke schuldigen waren di San Giuliano en Giolitti, alsook de schelmen van de Banco di Roma. Stead bepleitte 5000 bijeen te brengen ten bate van een propagandafonds om de Europee- sche beweging voor een tusschenkqmst te bevor deren. Duitsehe, Fransche en Italiaansche vertalingen van het verslag der bijeenkomst zullen bij groote menigte op het vasteland in omloop gebracht worden. Minstens 1600 menschen vulden de zaal. De bijeenkomst had een zeer ordelijk en waardig verloop. Buitenlandsche persmannen waren over vloedig aanwezig, behalve de Italiaansche, van wie alleen tegenwoordig was de correspondent van de Milaneesche socialistische «Avanti". V er ontrustend© berichte n. Een Jong-Turk, te Londen, verklaarde in een interview, dat hij juist van beslist officieele zij-Ie uit Constantinopel bericht had ontvangen, dat tweemaal honderdduizend goed gewapende Ara bieren van alle zijden naar Tripolis oprukten, ten einde de Italiaansche slachting' te wreken en de Italianen uit Tripolis te verdrijven. D,e toestand woidt in Engeland als dermate ernstig beschouwd, dat Winston Churchill gis ter plotseling van Portsmouth naar de admirali teit te Londen is teruggekeerd. ENGELAND. Antwoordend op een verzoek van een depu tatie, voor algemeen stemrecht voor mannen, zei de minister Asquith dat het recht der mannen om te stemmen alleen afhangt van zijn burger- In de aanstaande zitting va:n het parlement zal ©eindontwerp worden ingediend, waarbij het stem recht zal verleend woiden aan alle bona Ddo volwassen ingezetenen. Niemand zal meer dan 1 stem krijgen. In het ontwerp wordt geen kies recht aam de vrouwen verleend, maar het La gerhuis kan dat er in opnemen, wanneer net dat verlangt. DUITSCHLAND. Naar de «Frankische Kourier" uit de meest vertrouwbare bron zou vernomen hebben, moet het in de hoogere militaire kringen sedert lang bekend zijn geweest, dat voor drie maanden, toen het oorlogsgevaar zijn toppunt had bereikt, de keizer den minister van Oorlog en den staatsse cretaris der Rijksmarine bij zich heeft ontboden om hen te vragen of Duitschland in werkelijk heid gereed was voor den oorlog. Terwijl de minister van Oorlog met een beslist j a geant woord had, had von Tirpitz verklaard, dat hij zich niet zonder beduchtheid in een oorlog zou bege ven en welten eerste omdat het Kaizer Wil- helm-Kanal op het oogenblik niet gebruikt kon worden, ten tweede omdat de Duitsehe verdedi gingslinie bij Cuxhaven niet slagvaardig was. (Zy zou, naar men zegt, met verouderd geschut bewa pend wezen), en ten derde, omdat Duitsehe on derzee-booten noch in aantal noch in samenstel ling tegen die van den vijand waren opgewassen, en eindelijk, omdat de Duitsehe vloot slechts met 28-centimeter geschut was uitgerust, terwijl de Engelsche schepen met 30- en 34 centimeter ge schut zijn bewapend. PORTUGAL. Aan heit ministerie van binneninndsclie zaken bevestigt men mij het gerucht, dat mini3ter-pre- sidemt Joao Chagas wegens plagerijen en dwars drijverijen van Affpnso Goista en geschillen onder leden van het bloc nog vóór de opening van de Kamer zijn ontslag wil nemen. FRANKRIJK. i Da zitting van hlet parlemte-nt is gister geopend. In de Kamer herinnert Brisson in zijn toe spraak aan de door het land gedurende de Fransch- Duitscnei onderhandelingen betoonde manmoedige kalmte, waardoor het blijk gaf zich van zijn kracht en van hetgeen het wilde bewust te zijn. (Lang durige toejuichingen.) Brisson' dankt de; vreemd© parlementen voor de betuigingen van deelneming1 bij gelegenheid van de ramp met de „Liberté". Minister de Selves dient het wetsontwerp in, dat strekt tot goedkeuring; van de Frar.sch-Duit- sche overeenkomst. Het wordt naar Ie commissie voor buitenlandsche zaken venvezen. TWEEDE KAMER. Zitting van Dinsdag 7 Nov. M i 1 i t i e w e t. Artikel 67 der Militiewet (examen voorgeoefend heid in de wet geregeld) is aan de orde met daarop ingediende amendementen van de heeren Van Vlijmen (het vooronderricht te laten vervallen) Thomson (uitstel van examen voor zieken medi sche hulp of vergoeding bij examen-ongelukken), Marchant (examenprogramma in alg, maatregel van bestuur) en Ter Laan (kostelooze cursussen in alle gemeenten). y v V -a -j

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1911 | | pagina 1