De Financier.
feuilleton.
Zaterdag 11 Not. 1911
Sta ten-Generaal.
Bümenla&d.
Gemengd Nieuws.
TWEEDE BLAD.
Telefoon no. 85.
TWEEDE KAMF.R
Zitting van Vrijdag 10 Nov.
M i 1 i t i e w e t.
De beraadslaging over artikel 77 der Militiewet
herhalingsoefeningen) en de daarop ingediende
amendementen gaat voort.
De minister van oorlog (de heer Colijn)
wijst op het noodelooze van het amendement-Ter
Laan, dat het aansluiten van herhalingsoefening
aan eerste oefening wil beletten.
De minister bestrijdt het amendement-Van De-
dem, dat de herhalingsoefeningen bij de bereden
wapens wil laten vervallen.
Met het amendement-Eland (niet het aantal
herhalingsoefeningen, maar hun duur in de wet
vastleggen) kan de minister zich vereenigen.
Het amendement-Thomson (het aantal herha
lingsoefeningen wèl in de wethet aantal ver
meerderd, maar de duur verkort) wordt door den
minister ontraden. Van het amendement-Thomson
(vrijstelling van herhalingsoefeningen in bijzondere
gevallen) vreest de minister administratieven
omslag.
Behalve voor de amendementen-Thomson refe
reert de minister zich aan de beslissing der Kamer.
De heer Van Hoogstraten bestrijdt het
amendement-Van Dedem. Dit doet ook de heer
Duymaer van Twist, die bovendien zijn
stem verheft tegen het amendement-Eland.
Na repliek van de heeren Van Dedem en
Ter Laan bespreekt de heer Tydeman den
duur der herhalingsoefeningen, die hij te lang
acht, vooral als de in de wet vast te leggen tijd
geen maximum is, maar een fixum, waar beneden
geen minister zou kunnen gaan.
De minister wijzigt het artikel in dien zin,
dat de termijnen voor de herhalingsoefeningen
maximaal gesteld worden. Het amendement-Eland
wordt door den heer Thomson met die lezing
in overeenstemming gebracht.
De heer Nolens ontraadt het amendement-
Eland, wijl het der regeering te veel vrijheid
De heer Passtoors is het hiermede eens.
Alle amendementen worden daarna verworpen
en het artikel wordt z.h.s. aangenomen.
Bij artikel 80 (verlenging van verplicht verblijf
onder de wapenen) verdedigt de heer Marcliant
een amendement, om de zieken te laten gaan, als
zij aanspraak hebben op groot verlof, welk wijzi
gingsvoorstel de Minister overneemt. Het
artikel wordt dan z.h.s. aangenomen.
De heeren Ter Laan en Marchant ver
dedigen amendementen op artikel 85 (aanmelding
van verlofgangers bij den burgemeester). De eerste
wil den termijn van aanmelding op één maand
brengen de tweede wenscht behalve persoonlijke
aanmelding ook aanmelding bij schriftelijke mach
tiging toegelaten te zien.
De minister is tegen het eerste amendement
en heeft ook bezwaar tegen het tweede, dat
daarna door den heer Marchant beperkt wordt
tot schriftelijke machtigingen voor hen, die in
het buitenland zijn.
De minister neemt nu het amendement-
Marchant over. Dat van den heer Ter Laan wordt
na diens hernieuwde verdediging verworpen en
het artikel z.h.s. aangenomen.
Artikel 86 (vestiging van verlofgangers in andere
gemeenten) wordt na een wijziging door den heer
Ean Lynden van Sandenburg z.hs.
aangenomen.
Bij artikel 87 klaagt de heer V e r h e y over
de moeilijkheden ontstaande door het voorschrift
van dit artikel, dat de ministers van oorlog of
marine bij aanmonstering op vreemde schepen
hun toestemming hebben te geven. Op zijn can
ning zegt de minister hem toe aan deze
bezwaren tegemoet te zullen komen. Het artikel
wordt dan z.h s. aangenomen.
In artikel 89 (onderzoek van verlofgangers)
brengt de m i n i s t e r op verzoek van den heer
'an V een een redactiewijziging aan. Hij geeft
nen heer Ter Laan de verzekering, dat geen,
vexatie bij de inspectie zal plaats hebbeninte
gendeel. Het artikel wordt dan aangenomen z.h.s.
De heer Marchant verdedigt een amende
ment op art. 91 om in de daar bedreigde straffen
arrest door kwartierarrest te vervangen, wat vol
gens den minister niet kan wegens eventueele
vergrijpen van ernstigen aard.
De heer Thomson klaagt over te zware
straffen bij de inspectie, welke tot ontevreden
heid moeten leiden.
De heer Duymaer van Twist is bang,
aat men dan eerder kwartierarrest zal opleggen
dan provoost.
De heer Ier Laan is voor het amendement
Marchant, dat door den voorsteller wordt
gewijzigd in dien zin, dat de militie-commissaris
arrest of kwartierarrest mag opleggen.
De m ini ster is daar wel voor te vinden.
De heer S c haper dient een motie in, waarbij
de wenschelijkheid wordt uitgesproken van ver
betering van de arrestlokalen in de kazernes.
Deze motie zal bij de oorlogsbegrooting worden
behandeld.
Artikel 91 wordt dan z.h.s. aangenomen.
De heer Ter Laan licht een amendement
toe op artikel 104, zoodat het in artikel 4 be
paalde totaal der jaarlijksche lichting zou worden
\erminderd met het aantal dergenen aan wie vrh-
stelhng is verleend krachtens artikel 21, eerste
l i L?--i d'e 'n de koloniën wonen of die er
klaarblijkelijk zullen wonen, de z.g. Indische
jongens,)
Na bestrijding door den mini ster wordt het
amendement—Ter Laan verworpen. Het artikel
wordt z h.s. aangenomen.
Bij art. 107 (een der slot-bepalingen verdedigt
de heer 1 er Laan een amendement om met
de versterkte lichting te wachten tot 1916.
De heer Ihomson en de minister be
strijden dit amendement.
Het amendementTer Laan wordt verworpen.
De behandeling van de Militiewet is afgeloopen.
De eindstemming is tot een nader tijdstip ver
schoven.
De vergadering wordt verdaagd tot a.s. Dinsdag.
De Koningin-Moeder.
De Koningin-Moeder komt in den avond van
17 Nov. van hare buitenlandsche reis op Het
Loo', om bij de Vorstelijke familie 14 dagen te
logeeren, alvorens voor het winterverblijf naar
de residentie terug te koeren.
81)
Boeiende Roman.
(Naar het Franseh.)
Boekenveiling.
Naar aanleiding van het door ons uit „Het
Volk" overgenomen bericht, betreffende veilingen
van boeken van H. M. de Koningin, schrijft de
firma Van Stockum ons, dat dit gerectificeerd
dient.
In de a.s. auctie, zegt de firma Van Stockum,
wordt nl. door mij vei'kocht een gedeelte der
bibliotheek van wijlen Prins Frederik, de erf
genamen de vorsten Van Wied, gaven daartoe
.ast, evenals zij de buitengoederen zelf verkocht
hebben. De Koningin heeft dus met een en anders
niets te maken.
Ook wat men omtrent de collectie pamflet
ten zegt, is, naar de firma mededeelt, onjuist
(Tel.)
Schotsche zeevisscherjj commissie.
De leden der Schotsfche commissie, die zee-
visscherijplaatsen bezoekt, waren gisteren te Sche-
veningen en gingen daar.na naar Vlaardingen.
Prins Hendrik-medaille.
De raad van bestuur van den Koninklijken
Nationalen Bond voor Reddingswezen en Eerste
Hulp bij Ongelukken »Het Oranje-Kruis", heeft
de Prins Hendrik-medaille toegekend aan de
hierna te noemen personen, te zamen uitmakende
de bemanning van de te Monster gestationeerde
reddingboot, voor hun zelfopofferend gedrag bij de
redding der bemanning van het het 30 September
j.l. gestrande stoomschip sSolo"gouden medaille
aan Ane Tuk de zilveren medaille aan W. van
Gaaien en M. Hoogenraad de bronzen medaille
aan G. van den Berg, W. M. van Antwerpen,
Ph. Tuk, M. J. van den Berg en M. Storm.
Veer Willemsdorp—Moerdijk.
B. en W. van Dordrecht dienen den Raad van
advies op het verzoek van het bestuur der veer-
commissie (op de te vormen naaml. vennootschap
is de Koninklijke goedkeuring aangevraagd) om
een subsidie van 20 van het eventueel tekort
op een dagelijkschen, regelmatigen dienst tusschen
Willemsdorp-Moerdijk.
B en W. geven den Raad in óverweging de
f'onnn 6611 Subsidie van hoogstens
f 2000, gedurende 5 jaren.
Evenredige vertegenwoordiging voor de
Gemeenteraden.
Aan de Koningin is het volgende adres gezon
den
Geven met verschuldigden eerbied te kennen
A. Radstaak, aannemer en lid van den Gemeen
teraad H. W. J. Sannes, oud-inspecteur der
ïegistratie; Joh. P. Schouten, arts en lid van den
Gemeenteraad E. Stoppendaal, oud-artillerie
officier, en K. van Trigt, timmerman, allen wo
nende te Apeldoorn
lo. dat uit de dit jaar gehouden verkiezingen
voor de Gemeenteraden weder gebleken zijn de
gebreken van het daarbij geldend meerderheids
stelsel.
2o. dat toch zeer vele kiezers geen invloed
kunnen oefenen op den uitslag der stemming.
3o. dat dan ook die uitslag in den regel niet
overeenkomt met de uit de stemmeu-cijfers ge
bleken wenschen der kiezers.
4o. dat dientengevolge de stembusstrijd zich
kenmerkt door betreurenswaardige felheid, welke
de kloven, door verschil van inzicht gegraven,
noodeloos verbreedt.
5. dat in dit alles verbetering kan worden
gebracht, door invoering van evenredige vertegen
woordiging.
6o. dat, naar hun oordeel, voor die invoering,
voor zoover betreft de verkiezing van gemeente
raden, geen wijziging der Grondwet noodig is.
Redenen, waarom adressanten Uwer Majesteit
eerbiedig verzoeken, wel te willen nemen het
initiatief voor de invoering.van eenig evenredig
heidsstelsel, betreffende de verkiezingen voor de
gemeenteraden.
Scheepsramp. Men seint uit IJmuiden:
Het Engelsch stoomschip „Envoy", van Huil,
bestemd voor Stockholm, is in de Noordzee ge^
zonken. De bemanning werd gered. Van de En-
gelsche trawler „Durban", die hulp verleende,
verdronken drie man.
No. 10167.
treding van een verordening, stammende uit den
jare 1799!
Onze voorvaderen van 120 jaar geleden, hebben
in hun tijd verboden verklaard het doen van ver-
koopingen bij opbod in het openbaar, anders dan
in tegenwoordigheid van notaris of deurwaarder.
Aan dit voorschrift vau twee eeuwen her, voldeed
onze koopman niet. Hy verkocht als eerlijk man
appeltjes en peertjes zonder notaris en zonder
deui waarder. Wat wist hij van een decreet uit
het jaar 1799! Welk gewoon mensch kent 'r
nu een verordening, indertijd door z'n over-groot-
vader gemaakt
t Hielp niets. Het voorschrift bestaat nog
altoos. En de overtreder kreeg 'n bekeuring.
Men zal nu toch niet kunnen zeggen, dat onze
Utrechtsche politie-ambtenaren de wet niet kennen.
Hun kennis daaromtrent strekt zelfs tot 1799!
(U. D.)
Een 100-jarige. Voor de tweede maal in
dit najaar telt de gemeente Brielle een honderd
jarige onder haar inwoners. Heden toch viert
mevrouw J. W. E. A. van der Minne, geb. Lose-
caat van Nouhuijs, haar eeuwfeest. Zij is de we
duwe van dr. Ary Claris van der Minne, over
wien in de XXe Eeuw (van 1904) een artikel is
verschenen onder den titel»Een garde d'honneur
tegen wil en dank".
Ondanks haar hoogen leeftijd is mevrouw v d
Minne nog zeer kras en bijzonder helder van
geest. Alleen het gezicht en het gehoor zijn wat
achteruit gegaan. (N. R. Ct.)
De moord te Wmpserveen. De zaak te
gen Annigje Kuik, vrouw van K. Bruinewoud, te
Wapserveen, beschuldigd van moord, voor elf
jaien gepleegd op den 70-jarigen timmerman Kar-
sten, te Wapserveen, is verwezen naar de apen
bare terechtzitting van 20 November. Als Raads
man is haar toegevoegd mr. J. J. Veurman, te
Meppel. In deze zaak zullen 5 getuigen gehoord
worden, onder wie 2 dochters van beklaagde.
De hut was ledig: haar bewoners.waren bij
eerste koude dagen beneden in de vallei ge
komen en de tegen haar muren in dikke massa's
Peengehoopte sneeuw gaf haar het voorkomen
'"een doodenhuis, van een graf dat met her-
do y.n omhangen was. Bij de gedachten, die
«akelige aanblik van deze woning ingaf, kon
«Dan zich niet van een hartbeklemming vrij-
dio 6 v.'-- Hij sloeg zi->n blik over de nare streek
hen, .1J ^og moest doortrekken. Het scheen
n toe dat, hij deze verlaten hut voorbij zijn
de,'- ln een gesloten veld trad waaruit slechts een
twee tegenstanders levend zou terugkeeren.
sneeuw lag daar reeds gereed als een lijk-
'6, om hem te bedekken die bezwijken zou.
ins-el? ,Tnste h0°Pte Ferrari op den terugtocht
der, te zlJ'n over de rol> welke Mordy in
Het 11?001'd °P Bené Bernard gespeeld had.
van Van Marchand, nog altijd in afwachting
slist ZlJn V0Gnis in Mazas opgesloten, zou be-
dat ai uD W01'den in dit zonderlinge gevecht,
een „,ecbta den hemel tot getuige had alsmede
7 °°te gier, die zeer hoog daarboven onaf-
dmaSndeCinkri1S beschreef: een grijze vlek, om
wolken SnJZe Van sneeuw zwangere
„Waarom blijven wij niet hierstelde Mordv
voor op wien de akelige aanblik der hut een
levendigen indruk maakte. een
„Neen, neen 1" antwoordde Ferrari. Onze
weddenschap moet volgens de letter geschieden
Eerst by den toegang tot den gS S der
Bossons zullen wij stilhouden."
En daar de andere niet antwoordde, comman
deerde de landonderzoeker
„Vooruit I
Goed toeziende waar hij zijn voeten zette en
de sneeuw met zijn met ijzer beslagen stok
peilende, begon hij nu langzaam een zeer hel
lend terrein te beklimmen dat langs de basis
van L' Aiguille du Midi loopt.
.V°,lg.de onwillig als een dier, dat het
a attou nekt en aan de deur tegenspartelt
slechts noode bewoog hij armen en beenen
zijn lichaam verstijfde, zijn moed bevroor.
Twintigmaal keerde Ferrari zich naar hem om
en hem achter ziende blijven, moedigde hij hem
met korte opwekkingen aan
Komaa,nNog eenige schreden! Weldra
zijn wij daar!"
Eindelijk kwamen de beide njannen aan een
oord genaamd La Pierre a l'Echelle. Daar ter
Bosscms gaan de toensten op den gtetscher des
Het schouwspel, dat zich daar voor de oogen
Een oude verordening. Op het Vree
burg te Utrecht stond Donderdag een koopman,
een venter, die z'n waren bij opbod verkocht. Dat
is een ongewone manier van doen. Immers, he-
woonlijk vraagt een venter voor z'n bloemkool,
z'n appeltjes of stoofperen een ongehoord hoogen
prijs, laten we zeggen 50 cent, en de eerste°de
beste juffrouw, die d r man op appeltjes wil trak-
teeren, lukt het, d'r mandje vol te stoppen met
goudreinetten voor drie heele dubbeltjes. Twinti^
cent is er in de gauwigheid afgematst. Niet waar^
dat is de ervaring van iederen dagl
Maar vandaag stond er op de markt een jeug
dige koopman, die het 'm anders lapte. Hij zette
z'n artikel in voor de kleinigheid van 10 centen
en vroeg: wie geeft er meer? Allo, laatste bod
10 cent. Daar 12, hier 15, ginds 20, allo maar,
20 cent geboden. Wie méér?
Je zoudt zeggen, dat is alleszins gepermitteerd.
Daar kan men zelfs geen interpellatie over houden
m den Gemeenteraad. Maar het bleek ons, dat
de koopman iets deed, wat niet was gepermit
teerd. Er verscheen 'n inspecteur van politie,
met een perkamenten verordening in de hand,
een exemplaar, dat ons leek opgediept uit de al
lerbovenste verdiepingen van 't archief en de
ambtenaar maakte op grond van deze verordening
proces-verbaal op tegen den koopman van 't opbod.
Wat was de kwestie?
De man had zich schuldig gemaakt aan over-
ontrolt, bezit een woeste grootschheid tusschen
de hellingen, geheel wit van sneeuw, van bergen
welke zich in de wolken, waarmee zij een
geheel schijnen te vormen, verliezen, ligt, als
tusschen ontzaglijke oevers, gestremd: een
diepe, bi-ede stroom van ijsblokken, die onder
geweldige drukking elkaar voort en in elkaar
stuwen. De blokken schijnen levend geweest
te zijn, omdat zij elkaar door- en uitgesneden,
gebroken en overeind gezet, voortgetuirneld en'
den eenen op den anderen gestapeld hebben.
En toch zijn zij levenloos. De beweegbaarheid
welke onder dien dood schuilt is niet merk
baar.
Alles is wit of witachtig. De eentonige vaal
grijze wolken, boogsgewijze rustend op de berg
wanden, hangen drukkend neer. De eenigszins
schuinsloopende circusvormige of in de gedaante
van een schegge uitstekende oppervlakten der
gietschers, weerkaatsen vermoeiende schitterin
gen, terwijl de loodrechte doorschijnende insnij
dingen der groenachtige witte spleten u schijnen
aan te zien, Zij gelijken oogen, geheel door
oogapppels van peillooze diepte gevuld afgronds-
oogen, en deze oogen, wanneer men ze een
maal aanschouwd heeft, staren en trekken u
aan, ontstellen u, u roepende naar hun gehei
men, u onweerstaanbaar betooverend.
Uit de wanden der spleten licht een bleek-
gioene helderheid en die helderheid stijgt door
de bergkloven onder uit den gletscher de vale
lucht in.
Een inbreker, die den tijd had. Men
schrijft ons d.d. 9-November uit Sittard
Gisternacht werd ingebroken bij den herbergier
T., tevens handelaar in manufacturen, alhier. De
vroiiw des huizes was wakker geworden en meende
iemand te hooren. Wijl ze dacht het zich te ver
beelden, sliep ze weer in, doch toen even later,
't was 4 uur in den morgen, een wekker afliep'
hoorde ze duidelijk iemand in huis, die in zijn
haast een stoel omgooide en daarna ijlings ver
dween. Door een zolderraam kijkend, zag zij nu
den inbreker, die zich met eeni^en buit uit de
voeten maakte.
De vrouw wekte haastig haar man en zoon,
deze liepen, wat zij konden, den dief achterna
maar de vogel was gevlogen.
Het bleek, dat hij drie pakken manskieeren had
meegenomen, benevens een overjas en een paar
schoenen. Zijn eigen versleten jas en schoenen
had de man achtergelaten.
Dat de inbreker zich in het huis van T. nog
al op zijn gemak gevoelde, blijkt hieruit, dat hij
zich nog te goed gedaan had aan het ontbijt, dat
op de tafel gereed stond voor den zoon, die 's mor
gens vroeg op reis moest, en teven aan een halven
ftesch port en een fleschje boerenjongens, die hy
in 't café vond.
De politie werd van een en ander in kennis
gesteld. Wachtmeester Gulikers en een mare-
chaussée waren gistermiddag op zoek en vonden
in de z.g. Beemden, niet ver van het huis waar
de inbraak was geplegd, eerst een jas en een
weinig verder den inbreker. Deze lag rustig in
het gras te slapen. Het gestolen goed lag naast
hem.
De man was een zwerver, sedert eenige dagen
logeerend in een logementje alhier. Voor de po
litie was het geen onbekende. Hij werd naar de
gevangenis gebracht, waar hij zijn roes verder
kon uitslapen. (Tel.)
Per luchtballon over den Oceaan.
De Amerikaan, Mei vin Vaniman, die, naar men
weet, in navolging van Wellman wil trachten
per stuurballon den Atlantischen Oceaan over te
steken, krijgt een patrouille-kruiser, de sSalem"
en den torpedojager sRoe" van de regeering der
V. S. ter beschikking, die den ballon gedurende
den tocht zullen volgen.
De commandant van de ïSalem", George Evens
toont buitengewoon veel belangstelling voor de'
Op eenige schreden van de plaats, waar de
twee wedders stilhielden, opent zich een door
gang van ongeveer twee honderd meter breedte
waar langs menigmaal lawinen neerkomen
Naar den anderen kant verheft zich L'Aiguille
du Miditegenover de bergkloven strekt zich
de chaos des gietschers uit.
Ferrari plaatste zich, de karabijn in de toe
gesloten hand, op-den weg dien zij gevolgd
hadden, zoodat Mordy ingesloten was tusschen
den doorgang, den berg, den gletscher zijn
vijand. J
Zonder zweem van ongerustheid over deze
positie, zette de valsche baron Plock de kooi,
die hij op den rug droeg, neer op de sneeuw en
haalde een duif te voorscnijn. De arme vogel,
versuft in zijn enge gevangenis door het ge-
schok onder weg, ingeslapen door de duisternis
in de kooi, scheen in hét eerst geheel verschrikt
door het schitterend weerkaatste Jicht van de
sneeuwdoch aangegrepen door de koude hief
hij zich op, schudde de veeren, keek rond, nam
zijn vlucht en vloog weg.
Ferrari volgde met den loop van zijn geweer
de richting, welke de duif nam, gaf vuur en
zij viel op den gletscher.
fKerd* msoiail
