Dagblad voor Schiedam EERSTE BLAD. 34ste Jaargang. Vrijdag 17 November 1911. No. 10172 Offlcieele berichten. Kennisgeving. BüitoduMi Nieuws. De oorlog tusschen Italië en Turkije. ABONNEMENTSPRIJS: Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan rijs BureauBoter- straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Bureau: BOTERSTRAAT 50. PRIJS DER ADVERTENTIëN: Familieberichten 20 cent per regel. lp: l Handelsadvertentiën van 1—6 regels 0.92elke regel daarboven 15 cent Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel. Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bi 1- ljjkc overeenkomsten aangegaan. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Inrichtingen welke gevaar, schade oi hinder kunnen veroorzaken. Burgemeester en Wethouders van Schiedam, Gelet op de bepalingen der Hinderwet Brengen ter algemeene kennis, dat op heden aan de firma Adrianus van den Eelaart, en hare rechtverkrijgenden vergunning is verleend tot het oprichten eener distilleerderij in het pand staande aan de Korte Haven no. 21, kadaster Sectie C no. 983. Schiedam, 16 November 1911. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. L. HONNERLAGE GRETE,- De Secretaris, V. SICKENGA. D e s tr ij dj in en om Tripolis. Aan het «Berliner Tgbl." wordt geseind Niettegenstaande de Italiaansche pers de ware toedracht van zaken in Tripolis en Barka ver zwijgt en bijv. de namen van gedooden en ge- Wonden sedert 23 October nog steeds niet zijn hekend gemaakt, ja, zelfs de berichten over de cholera eenvoudig worden geloochend, wordt de stemming in de Italiaansche kringen, die niet door het nationale enthousiasme zijn aangetast, van dag tot dag ernstiger. Tenslotte laten ver schillende telegrammen van Italiaansche oorlogs correspondenten toch een glimp van de waarheid doorschemeren. Zoo verneemt men bijv. uit een brief in de ^Avanti," dat alleen bij het voorpostengevecht van November er 15 dooden en 33 gewonden zijn geweest. Ook de toestand in Bengazi is, volgens een telegram van de «Tribuna," allesbehalve gunstig, °wdat de voorpostenlinie voortdurend door de Arabieren en Turken wordt bestookt. De Turken diaken zich gereed tot een krachtigen aanval. Boor aanvulling van schietvoorraad en levensmid delen door Egypte en door de opkomst van troe pen Egyptische Bedoeïnen is hun strijdlust ver hoogd. Overigens gaan juist de Italiaansche journalisten het meest te keer tegen de buitenlandsche col- 'ega's in Tripolis, die het wagen in hun berichten aan de bladen de waarheid te zeggen. Zoo be schuldigt in de «Stampa" de correspondent uit Tripolis, Bevione, den oorlogscorrespondent van een blad uit Midden-Duitschland. Men eischt, dat terstond wegens het verspreiden van juiste en boosaardige berichten zal worden uitgezet. Volgens een bericht van de «Messagero," is het Turksche kamp nog steeds goed voorzien van cvensmiddelen en schietvoorraad. Het wordt door zeer groote karavanen van proviand voorzien. Deze ereiken Tripolis over de grens van Tunis. De erken hebben uit de Arabieren een soort van Nationale garde gevormd. Grijsaards, vrouwen en 'nderen zijn naar het binnenland gestuurd. Morgen zullen 10 vliegers met technisch per soneel van Italië naar Barka vertrekken. Be Italiaansche bladen berichten, dat Italië bij e mogendheden zal protesteeren tegen het ge- ruik van dumdumkogels door de Turken. Be oorlogscorrespondent van de «Berlin. Ztg." seint uit Djerba Be regen en de daardoor gevolgde daling van e temperatuur zullen waarschijnlijk het uitbrei- en van de cholera verhinderen. Daarentegen ®emen tengevolge van de groote nachtkoude de *"0eraskoortsen op een onrustbarende wijze toe. rydag had het ernstigste gevecht plaats, dat tot toe geleverd werd. Na een hevig vuur, dat ea uur duurde, gingen de Turken en de Ara- 'eren l°t den aanval over. De Italianen behaal- ea een klein succes en konden hun linies ten °osten van de stad ongeveer 500 M. vooruitschui ven. De vijand slaagde er in de Italiaansche [inie te doorbreken, waarbij hij den Italianen zware verliezen toebracht. Honderd man Italianen worden vermist. Zij zijn waarschijnlijk door de Turken gevangen genomen. De militaire attaché's, die hier kort geleden aangekomen zijn, hebben zich geenszins zoo gun stig over de maatregelen der Italiaansche oversten uitgelaten, als in de Italiaansche bladen verze kerd wordt. Een van hen zei mij, dat het gebrek aan offensief en het voortdurend uitstellen van den opmarsch naar het binnenland zeer af te keuren zijn, daar door deze lijdelijke houding de troepen gedemoraliseerd worden. Het gebrek aan organisatie-talent der Italianen geeft tot de grootste misstanden aanleiding. Het postverkeer is heel ongeregeld. Een ander gevolg is de ontzaglijke duurte van alle levensmiddelen, die een algemeene ontevredenheid veroorzaakt. Zelf de Italianen be klagen zich over de leugenachtige berichten in de officieele pers. Volgens de «Tribuna" zouden binnenkort ener gieke maatregelen genomen worden, om de oase nabij Tripoli geheel van vijanden te zuiveren. De oase zou dan geheel worden platgebrand. De te Iionstantinopel verschijnende «Tanin" laat in een hoofdartikel, dat het onderwerp vormt van talrijke kommentaren, uitkomen dat, gezien de sterke positie van Italië op de Afrikaansche kust, het publiek geen overwinningsberichten meer moet verwachten. Daarentegen voegt het blad daar aan toe, dat een voortgezette guerilla- veldtocht in het binnenland het beste middel voor Turkije zal zijn om zijn tegenstander tot uitput ting te brengen. De «Kölnische Zeitung" verneemt uit Konstan- tinopel Uit de berichten van het oorlogsterrein schijnt men op te moeten maken, dat de .Turksche troe pen vooi Tripoli een verdedigingsstelling hebben ingenomen, welke eenigszins achter de linies ligt die de Italianen tot 26 October bezet hielden Daaruit zou volgen, dat de voorwaartsche bewe gingen, welke de Italianen sedert de aankomst van de versterkingen hebben ondernomen, niet geheel en al vruchteloos zijn geweest en dat de Turken het plan van een gewelddadigen aanval op Tripoli opgegeven hebben. Ter ambtelijke plaatse neemt men aan, dat de terugtocht der Turksche troepen naar het binnen land ophanden is. Echter niet als gevolg van aan vallen van de Italianen. Telefoonnummer 85. Postbus no. 39. De Dardanellen. Men acht het hier niet geheel en al mogelijk, dat de Italiaansche vloot zal beproeven om de Dardanellen te forceeren, de Turksche zeemacht te vernielen en zelfs een aanval op de zee van Marmora tot aan de stad Konstantinopel te doen. De Turken zien een dergelijke poging echter met groote kalmte tegemoet. Naar de correspondent van het «Berliner Tage- blatt" te Konstantinopel verneemt, is de Turksche diplomatieke kringen de stemming weer overwe gend Duitschgezind. Hiertoe draagt het inzicht bij, dat de beste raad gedurende den oorlog van Duitschland afkomstig is. Duitschland heeft tegen de openbare meening in doorgezet, dat de Italia nen niet uit Turkije zijn gezet. Dit heeft niet alleen in het buitenland het aanzien van Turkije als beschaafde staat verhoogd, maar Turkije bezit ook in de aan Turkije wonende Italianen een onderpand ter wille waarvan Italië tot voorzich tigheid gedwongen is bij een eventueel optreden tegen steden als Smyrna, Saloniki en zelfs Kon stantinopel. De minister van binnenlandsche Zaken heeft, desgevraagd, verklaard dat de Italiaansche vloot niet in de Aegeïsche Zee is gezien. In denzelfden* geest liet zich de grootvizier uit. Deze voegde er woordelijk aan toe «Et elle ne pourra pas venir Toch houden goed ingelichte Europeesche diplo matieke kringen een plotseling verschijnen van de Italiaansche vloot en een aanval op de Dardanel len niet voor onmogelijk. In Italië. De correspondent van het «Berliner Tageblatt" seint uit Chiasso Bezei dagen was ik in de gelegenheid om met vertegenwoordigers van verschillende takken van- nijverheid te spreken. Algemeen klaagden zij over den gang van zaken in alle takken. Bijzonder slecht gaat het die takken van industrie, die gewoon waren een groot gedeelte van hun pro ductie naar het Oosten uit te voeren. De katoen spinnerijen en weverijen hebben een groot aantal mannelijke en vrouwelijke arbeiders ontslagen en het is teekenend, dat er sedert vele jaren niet een zoo sterk aanbod van dienstboden heeft ge- heerscht als tegenwoordig, omdat vele ontslagen arbeidsters diensten zoeken. Naar de «Avanti" uit Venetië verneemt, heeft daar de waslucifersfabriek Baschiera, die zich in 't bijzonder toelegde op uitvoer naar Turkije, 300 arbeiders ontslagen. Vooral in de haven van Venetië wordt het gebrek aan verkeer met het Oosten gevoeld. 1500 havenarbeiders zijn zonder werk, omdat er geen schepen uit het Oosten aankomen. De nijverheid lijdt buitengewoon onder het gebrek aan crediet en de schaarschte van geid, die zoowel in den kleinhandel als in den groothandel heerscht. Het verlangen naar den terugkeer tot den ge wonen gang van zaken is grooter dan ooit. Vredeskansen. De «Neue Freie Presse" bevat een bericht uit Rome, dat Turkije stappen heeft gedaan bij de groote mogendheden, die in den kortst mogelijken tijd tot vredesonderhandelingen zullen leiden. Wat de oorlog kost. De Rekenkamer der Italiaansche regeering publiceert een communiqué over den financieelen toestand van Italië. Uit dit communique blijkt, dat de oorlog op het oogenblik pl. rn.il/2milli0en lire per dag kost en bij uitbreiding van 't oor logsterrein twee millioen kosten zal. Zelfs al duurt de oorlog nog een jaar, dan heeft de Italiaansche r«>geering toch voldoende middelen voorhanden. Ho m s. Uit Rome wordt aan de »B. Z." geseind, dat een over Malta ontvangen telegram bericht over een gevecht, dat den 13en dezer bij Homs gele verd werd: 700 Arabieren met 2 stukken geschut deden een aanval op de Italiaansche stellingen en brachten den Italianen zware verliezen toe. Zij bezetten de door de Italianen verlaten posities. Men meent, dat binnenkort een aanval op alle Italiaansche stellingen plaats zal hebben. DUITSCHLAND. In de begrootingscommissie van den Rijksdag heeft Kiderlen-Wiichter, in antwoord op een vraag, gezegd Duitschland heeft al van vroeger het recht van voorkoop op Fernando Po. Bij de onderhande lingen met Frankrijk is de vraag of Spanje geneigd is, het eiland aan ons af te staan niet ter sprake gekomen. Die onderhandelingen zouden daartoe ook niet de geschikte gelegenheid zijn geweest. Met Spanje is er ook over deze zaak geen ge- dachtenwisseling geweest. Wat de kwestie van Frankrijks recht van voor koop op Belgisch Kongo betreft, de aard van dat recht van voorkoop zei de minister is een tamelijk betwiste zaak. De Belgen hebben steeds volgehouden, dat dit recht van Frankrijk niet aan een ander kan overgedragen worden. Men kan zich niet verder in deze kwestie begeven. Duitsch land is gerechtigd mee te spreken, wanneer mettertijd een verandering van grondgebied in het internationale Kongobekken aan de orde komt. Dat heeft de Fransche regeering de Duitsche toe gestemd. In een nota is bepaald in welke volgorde de spoorwegen in Marokko zullen worden aangelegd. Eerst wordt aangelegd de lijn Tandzjer—Fes, dan Casablanca—Fes, vervolgens de lijnen in de mijn streek van Soes. Wat de consulaire rechtspraak aangaat, is aan de Fransche onderhandelaars uitdrukkelijk ver klaard, dat hierbij de rechten van den Rijksdag gehandhaafd moeten worden. FRANKRIJK. De koning van Servië is gistermiddag om 3 uur te Parijs aangekomen. President Fallières en de ministers wachtten hem aan het station af. Er werden hem militaire eerbewijzen verstrekt. Aan het galadiner in het Elysée heeft president Fallières een feestdronk uitgebracht, waarin hij herinnerde aan het verblijf in Frankrijk van den Koning van Servië, die in'1870' in de Fransch"ë gelederen had medegevochten. De president be groette het staatshoofd, dat in de bevordering van den vrede de ontwikkeling van de macht en de welvaart van zijn land zocht te bewerken. Wij zijn aan Servië verbonden zoo zeide president Tallières door de gevestigde betrek-* kingen van een hartelijke vriendschap. Wij zullen die onderhouden en iederen dag nauwer toe- knoopen. De Koning antwoorddeDe woorden van den president der republiek zullen Sefvië een nieuw bewijs van de traditioneele goedgezindheid van Frankrijk ten opzichte van Servië geven. Servië zal met de machtige gevoelens van sympathie vergeten, die het door zijn worstelingen voor de vrijheid in Frankrijk heeft opgewekt. Het zal des te gelukkiger zijn bij het vernemen, dat het op de hooggeschatte medewerking van Frankrijk zal kunnen rekenen by de ontwikkeling van zijn toekomst door in vrede te arbeiden. Servië ziet in het bezoek van zijn Koning een getuigenis van de gevoelens van vriendschap ten opzichte v^n Frankrijk, want het kweeken en bevorderen van de hartelijke betrekkingen met Frankrijk is een van zijn meest dierbare tradities. Door deel te nemen aan de heldhaftige worste lingen van 1870, had de Koning de stem van den plicht gevolgd, zooals zij ingegeven was door den moed en het eergevoel van een jong Servier, die een oud-leerling was van Saint-Cyr. De minister van Buitenlandsche Zaken deel de in de gisteren gehouden zitting van den ministerraad mede, dat Engeland en Rusland officieel hun goedkeuring aan de Marokko-over eenkomst gehecht hebben De Fransche gezant te Madrid, Geoffray, is te Parijs aangekomen om met minister de Selves in verband met de Marokkaansche kwestie den toestand te bespreken. De «Temps" zegt, dat de voorloopige onder handelingen, die zoowel te Parijs als te Madrid plaats vonden, gehouden werden met het oog op de vergoedingen, die Spanje verschuldigd was, in aanmerking genomen den toestand in Marokko, ontstaan door de Fransch-Duitsche overeenkomst. Die vergoedingen worden als noodzakelijk be schouwd, teneinde een basis te vinden voor de onderhandelingen, die een aanvang zullen nemen, zoodra Geoffray te Madrid is teruggekeerd. De Fransche regeering is van meening, dat de offers door haar in den Congo gebracht teneinde de overeenkomst met Duitschland hechter te doen zijn, een nieuwen toestand in Marokko in het leven hebben geroepen, waarvan het voordeel voor Spanje even groot is als voor Frankrijk. Onder deze omstandigheden is de Selves van meening, dat de Spaansche regeering van haar ook eenige offers moet brengen en dat het nood zakelijk voor haar zal zijn een wijziging te bren gen in de geheime Fransch-Spaansche overeen komst van 1904, waarin aan Spanje een sfeer van invloed wordt toegestaan in aan den Sultan toebehoorende landen. PORTUGAL. 1 j Het Congres is gister heropend. De minister president kondigt het nieuwe ministerie aan en vei klaart dat Portugal de beste betrekkingen on- derhoude met alle mogendheden. Het zal de tiaditioneele politiek van het bondgenootschap met Engeland en de vriendschappelijke betrek kingen met de volken, aan welke het betuigingen van tegemoetkoming en genegenheid dankt, hand haven. De regeering zal een radicale, anti-cleri- cale staatkunde voeren, waarbij alle geloofsover tuigingen zullen geëerbiedigd worden. Zij be schouwt het als een dringende eisch aan te van gen met een bëstudeering van wetten op het kiesrecht, de ministerieele verantwoordelijkheid, de gelijktijdige uitoefening van openbare ambten, de administratieve rechtspraak, en van de kolo niale regeeringsreglementen, van wetten op de rechtelijke organisatie, en op de bij de wet gere gelde onvereenigbnarheid van zekere ambten. De regeering zal spoedig de algemeene staats- begrooting indienen en de mogelijkheid aantoonen van een aanzienlijke verbetering van de vloot. De minister van openbare werken zal zich bezig houden met de eischen der arbeidersklasse en haar betrekkingen tot de werkgevers. De regeering acht het noodzakelijk de wetten aan te vullen, regelende de uitgifte van gronden in de koloniën en de koloniale begrootingen te herzien.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1911 | | pagina 1