Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
35ste Jaargang.
Dinsdag 2 Januari 1912.
No. 10208.
Buitenlandsch Nieuws.
De oorlog tusschen Italië
en Turkije.
Verspreide berichte u.
Staten-Generaal.
Binnenland.
Gemeenteraad.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels 0.92elko regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaal del ij k adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Een berichtgever van de »Temps" aan Turk-
schen kant heeft aan dat blad twee brieven ge
zonden, de eene dagteekende van 8 December
uit Azizia, de andere van 14 December uit het
Turksche hoofdkwartier.
Volgens hem zijn de Turken en Arabieren vol
moed en hebben zij volop schietvoorraad. Langs
den weg, dien hij genomen heeft, ontmoette hij
bijna uitsluitend goed gewapende Arabieren met
tusschen de 100 en 200 patronen in hun gordel
Zij zijn zeer verbitterd en vertellen hoe op 24 en
25 November vrouwen en kinderen door de Ita
lianen zijn omgebracht. Zij zweren, dat zij niet
Jn het land willen wonen, indien de Italianen het
mochten bezetten. De correspondent heeft hon
derden Italiaansche geweren met patronen in
hunne handen gezien en evenals de correspondent
van de sDaily Express" veel anderen oorlogsbuit
o.a. verscheidene wagens met het opschrift »lle
regiment bersaglieri, carretta", paarden en muil
dieren, die in de groote gevechten van 23 en 24
November genomen waren.
De Turken vertellen, dat de Italianen meestal
alleen met hun artillerie vechten. Geen Itali-
aansch soldaat waagt het, om zijn hoofd boven
een schans uit te steken. Zij roemen echter den
moed van de Italiaansche officieren, die zich on
bekommerd bloot geven en het dan ook hard te
verantwoorden hebben. De Turken hebben behalve
de kanonnen, die zij te Aïn-Zara achter hebben
gelaten, nog meer geschut, meer naar het Zuiden
toe.
De correspondent wil geene mededeelingen doen
over de stellingen van de Turken. Hij zegt er
alleen van, dat zij een uitgestrekte linie tegen
over den vijand beslaan en dat er op beide vleu
gels ruiterij staat.
Fethi-bei, de chef van den Turksche staf, was
den 13den December van een inspectie-tocht van
drie dagen behouden in het hoofdkwartier terug
gekeerd.
Uit Rome wordt aan <1© „Temps" geseindHet
bericht gaat, dat zieer spoedig een koninklijk be
sluit zal wiord-eln gepubliceerd, waarin, een nieu w
buitengewoon cnrediet v:an 30 millioen lire w-ordt
toegestaan voor de oorlogskosten tot 31 Januari
1912.
DUITSCHLAND.
In het ontwerp van de Pruisische begroioting
voor 1912 is 112 millioieln mk. uitgetrokken voor
de; aanschaffing van rolland materieel. In ver
gelijking met het vorige jaar is: dat een meer
dere uilgaaf van 30 millioen. Voorts zijn 78 mil
lioen mk. uitgetrokken voor den aanleg van meer
voudig© sporein en ook voor die inrichting, van
eliectrische trekkracht op de ring- en voorst ad-
spoor wegen.
BELGIS.
Gedurelnde een paar dagen lijdt de koning aan
koorisaainvalitein en een weinig heescihheid. De
verschijnselen wijzen op influenza. De gewone
rieiciepties zullen niet plaats hebben om elke ver
moeienis' te vermijden.
Volgeins de „Etoile Beige"', boeziemt de toestand
des kolnings geen ongerustheid in. Eenige dagen
van rust zullen voldoende zijn om hem geheel
te dojen herstellen.
SPANJE.
Uit Madrid wordt a,an de „Deutsche Tag'eszei-
tung" geseind, d,at men daar reeds rekenffig houdt
met het aftredön van biet nnnisterie-Caaatejas,
dat dan do;ör ©en mini,steriie-Romano nes of Wey-
ler opgevolgd z,al wordein. De moeilijkheden met
Frankrjjk qn de opstand in het Rif moeten de
positie van liet ministerie zeer geschokt hebben.
TURKIJë.
'Officieel wordt bericht, dat Said p;a.sja als groot
vizier herbenoemd is, Nessib-effendi, g'rooithaai
van den Mjohammedaanschen eereuimst in Egyp
te, is benoemd tot sjeich-ul-i'slam.
Die sultan heeft Said pasjt verzocht zijn ka.bi-
pet lp hervormen. Said beeft evenwel geweigerd.
PERZIë.
Het. Russiisclhlei generaal-consulaat heeft een pro
clamatie uitgevaardigd, waarin de bevolking aan
gespoord wordt de bazars wteer fe open on en
liun vreedzame handwerk wher .op te nemen. De
orde in de bazars zal door Russische troèipenf
gehandhaafd worden. Langzamerhand worden boe
langer hioie meer wapens bij de Russische over
heid ingeleverd.
.Donderdag ontdekte men de afschuwelijk ver
minkte lijken van 3 Russische soldaten. In; ver
schillende huizen worden nog overblijfselen van
lijken van soldaten gevonden, lie men getracht
had te verbranden. Op den binnenhof van het
plein van dein gouverneur-generaal ontdekte men
't lijk van een soldaat, die klaarblijkelijk levend
hegraven was'. Uit putten werden ook verschei
den lijken te voorschijn gehaald.
Het Ettglefe'che oorlogsschip „Fox" heeft met
het oog op mogelijke gebeurtenissen, 169 ma,:
infanterie aan land gezet.
m
CHINA.
Volgieins berichten uit regeeringsk'ringen Lebben
ongeveer 4Q00 revolutionnairen gisterenavond
Hankou aangevallen. Hel gevecht is' aan den glang.
De Keizerlijken verheugen zich over de gelegen
heid om het resultaat der conventie te voor
komen, van welke verwacht wordt dat zij ontwij
felbaar dein republikeinen de overwinning zou
bezorgen.
De volgende berichten uit Peking en Sjanghai
aan de Agence d'Extrême Orient, dateerende van
Vrijdag, zijn reeds door latere telegrammen voor
bijgesneld. Wij vinden ze echter van genoeg belang,
om er nog melding van te maken.
Zoo had Tangsjaoji aan Joeansjikai geseind, dat
de Zuidelijke provincies republikeinsch waren,
niet uit afkeer van de monarchie, doch van de
Mantsjoes, Eenzelfde neiging openbaarde zich nu
ook in het Noorden. Het was daarom buitenge
woon moeilijk om de Mantsjoe-regeering te hand
haven, daar de geheele nationale vergadering zich
.tegen het behoud van de Mantsjoe-dynastie zou
verklaren. Dat zou geenszins uit geestdrift voor
de republiek, doch alleen uit rassenhaat geschie
den de overgroote meerderheid van het Chinee-
sche volk dacht er evenzoo over.
Tangsjaoji was door twintig gedelegeerden ver
gezeld, van wie ieder tot een andere provincie
behoorde. De hooge mandarijnen van Peking
hadden deze gedelegeerden gekozen, en wel als
vertegenwoordigers van de provincies, waartoe zij
zelf behoorden. Woetingfang had echter gewei
gerd, deze benoemingen te erkennen, waaruit
men dan zou moeten opmaken, dat Tangsjaoji
van regeeringszijde alleen in de onderhandelingen
betrokken is geweest.
Joeansjikai had de republikeinsche leiders, die
zich over de voortzetting der vijandelijkheden
hadden beklaagd, geantwoord, dat de wapenstil
stand in de provincies, die met Peking niet tele
grafisch verbonden waren, niet zoo snel kon
worden uitgevoerddaarom alleen duurden de
gevechten in Tsjetsjoean, Sjansi en Sjensi voort.
De bemoeiingen van Joeansjikdi om een homo
geen, nationaal ministerie te vormen heeten mis
lukt. Van de tien door hem benoemde ministers
hebben er zes hun ontslag gevraagd en verschei
dene, zooals bv. de minister van handel, zijn tot
de revolutionairen -overgeloopen, of hebben zich
onzijdig verklaard, zooals bv. admiraal Satsjenping.
Volgens een door het Chineesche agentschap
ontvangen bericht, zou zich ook hebben bevestigd,
dat Engeland en Japan reeds in het begin van
den opstand aan Joeansjikai hebben laten weten,
dat zij zijn bemoeiingen tot behoud van de con-
stitutioneele monarchie zouden steunen.
E.oUigie Russische aviateurs, die op ©en R-:
meiensth stoomschip te Alexandrië arriveerden,
zijn door id|ei Egypljsicihe regeering1 aangehouden.
Hiein werd aangezegd,dat zij' niet verder kioinden
reizen, aangezien hunne bestemming het Turk
sche leger in Tripolis w,as en vliegmachines als
oorlogsmateriaal wordt beschouwd.
Onder de nieu w j aarsondersch ei din g en, die
de Kolning van Engeland heef oegc- ui komen'
v-oor de, verliefifngen tot ridder van Joseph B-e-e-
cham, dein zoon van den o-prichter van. de groote
pitlemzaak en een bekend Maecenas op het ge
i'icd van de muziek; van Henry Rider Haggard,
ielir bekenden schrijver; en van Valentine Chi-
m, h-e't hoofd van diè- buitenlandscKo rubrieken
aan d-e „Times"'.
e.B-ordein, de eerste-nuniste? van Canada, is lid
van den geheimen ra,ad geworden.
De elementen hebben in Engeland het nieu-
we jaar ongenadig ingewijd. Een vloedgolf heeft,
gisternacht Folkestone geteisterd. Het'zee/water
'.wam plio-teding e-en paar meter op 'en vie4 daar
na even plotseling terug. De grootst© schade is
toegebracht aan de hooge klippen tusschen Fol-
a-stome en Dover, waar de 'rotsige kust over
rooien afstand in de zee is noergebro&keld. Er
is tegelijkertijd in Monmouthshire een merkwaar
dig verschijnsel waargenomen. Ten noord-en van
do. rivier de Ebwy heeft ©en bergverschuivm-g
plaats gehad, dje den straatweg' uiteen dreigt te
ij-ben. Men vreest voor een gnoio-te hergstorling.
EERSTE KAMER.
Zitting van Zaterdag 30 Dec.
De alg. beschouwingen over de Indische begroo
ting worden vervolgd door den heer Van der
Does de Willebois die inlichtingen nopens
(ie ongebruikte derde zoutfabriek vraagt.
Daarna beantwoordt de minister van ko
loniën (de heer De Waal Malefijt) in de eerste
plaats de rede van den heer Van den Berg over
- en rechtstoestand der inlanders en de uitv"""'""
vin art. 75 Reg. Regl. De min. zegt bespot
- de reehtshervormins' toe. Jb.'enzjpo be-
van opiumverbruik, uitbreiding van politic
en nieuwe maatregelen tegen rietbrande
De min. verdedigt zijn stelsel van coi
de landschapkassen, de behandeling van den Sul
tan van Asahan en het toelaten aan den op
wachtgeld gestelden ambtenaar Colijn om directeur
te zijn van het Landsyndicaat. Dit laatste was
geheel overeenkomstig den geest der bepalingen
van het Ind. Staatsblad.
Voorts bespreekt de min. de positie van de
ingenieurs, het uitzenden van geologen en het
toekennen van studietoelagen. Hij zegt overweging
van het plan tot oprichting van een zelfstandige
Indische marine toe. De min. protesteert tegen
de wijze waarop het vertrouwelijk advies van den
G.-G. over de marine behandeld is.
De min. verschilt over de praktijk van Ind.
leeningen in enkele opzichten met den heer Van
Nierop en verstrekt inlichtingen over de zoutbri-
ketteering.
Daarna het onderwijs, ten aanzien waarvan de
min. zich rechtvaardigt tegen het verwijt van den
heer Van Deventer, als zoude hij te kort schieten
in het bevorderen van verschillende takken van
onderwijs. De min. bespreekt de onderwijsorga
nisatie in de Minahassa.
De verhooging van subsidie voor 't bijzonder
onderwijs wordt niet verleend om den onderwijzers
om de 6 jaar verlof te geven.
De min. herhaalt, dat Reg. en bijzonder onder
wijs hier te lande en in Indië zich anders moeten
verhouden. Ook kan men in Indië niet overal op
dezelfde wijze te werk gaan met het brengen van
onderwijs. De min. toont aan, dat de Reg. moet
rekening ouden met plaatselijke godsdiensten,
cultuur en behoeften. Geen consciëntiedwang en
anderzijds ook geen aanhitsing tegen de zending
dan blijft de onderwijsstrijd verre van Indië.
Godsdienstvrijheid voor allen verzekert den bloei
onzer koloniën.
Replieken.
De heer Van Deventer vraagt den min.
wat te wachten met de opheffing van de huis-
vlijtschool te Ngawi. Hij verheugt zich over het
door den min. ingenomen standpunt ten opzichte
van de praktijk van het bijz. onderwijs in Indië
en neemt de Ind. pers in bescherming tegen het
verwijt van onverdraagzaamheid.
De heer Van den Berg maant tot voorzich
tigheid bij de regeling van het adatrecht voor de
inlandsehe Christenen.
Dan spreekt de heer Van Loben Seis
alsook de heer Van Wassenaer van Ro
sa n d e.
Na dupliek van den minister wordt de
Indische Begrooting aangenomen evenals het
wetsontwerp tot aanleg van een spoorweg op
Zuid-Sumatra.
Voorts worden nog verschillende kleine wets
ontwerpen aangenomen, evenals ,-oofdstuk 1 Huis
der Koningin, hoofdstuk Vila Nationale Schuld
en de Middelenwet.
De vergadering wordt verdaagd tot vermoedelijk
9 Januari 's avonds 8^ uur
door do vissc-hcrij-mi-speclio zal worden vtrricat
in het belang van de bevordering v,a,n bet v.'srii1-
verbraik, een onderzoek in fe stellen naar de
beslaai^cle gemeentelijke visdh-markten.
De minister h-eeft daartoe door lusschankomst
van de commissarissen der Koningin do gemeenle-
bcslurein uitgemnodigd, aan den 'hcofdinspecte-pf
der vi-secherijen rechtstreeks inlichtingen te ver
strekken-omtrent de volgende punt en
lo. In welke plaatsen gemeentelijke vischmark-
t'ein of afslagen zijn gevestigd en of de verkoop^
al of ni-eit bij p-ubli,eken .afslag geschiedt
2o. welke reglementen of regelingen daarvoor
zijn vastgesteld en welke onkosten eventueel un-g
ia rekening gebracht worden, wtelfce'niet in "die
reglementen,' enz. zijn vermeld;
3o. of op bepaalde dagen viscih wordt aange
voerd
4o. welk© so-orten al's regel worden aange
voerd, do howeel'hieid daarvan en de opbrengst en
in welke hoeve-elSi-eid d-e verschuilende viseh,soor-
ten worden verkocht;
5,ov of de consumenten zeiven meest ko'men
knopen dan wel de tusschenhandelaars eri tot
welke klasse de consumenten eventueel méést
behioo-rein. (Hdbl.)
Jubilé
Men meldt ons uit 's-'Gravenhage
Gister h-erdacht de heer M. 11. Ullr-ts, com
mies bij de afd. comptabiliteit aan hef Depart©-
blijken van belangstelling en sympathie.
Hedenmorgen werd de jubilaris op zijn bu
reau, aan bot Binnenhof, door collega's en chefs
gecomplimenteerd, terwijl hem tevens een fraai
geschenk, bestaande uit een sierlijke vaas, werd
aangeboden.
Bevordering visehverbruik.
De minister van landbouw, nijverheid on handel
acht het we|nsohelijk, in verband met hetgeen
De grafkelder der Nassausche vorsten.
De- wijding van den gerestaureerden grafkelder
to Diüe'nbèrg der Nassausc-he vorsten uit de OlIo
nische lijn, waartoe ook de lieden van bet Ne-
d-crland-schio Koningshuis beho-ocen, is met
gro-otr- plechtigheid geschied. Tot de restauratie
kon worden -overgegaan dank zij den gelde!ijken
steun van. den Pruisischen staat en van de
Koningin der Nederlanden, wiet bijdrage het
bepaalde doel had, dat op den voorwanb van
den vorstelijke-n grafkelder een gedenkplaat zon
worden aangebracht als hulde aan graaf iVjllem
d-en Rijken en gravin Juliana van Stolberg, -do
ouders van Prins Willem den Zwijger, en aan
diens broeder Johan den Ouden, die in bie gToeve
zijn bijgezet.
Dc plechtigheid werd bijgewoond door veile af
gevaardigden van elders, o,.a. van den vertegen
woordiger van H. M. de Koningin, hofraad prof.
dr. Kramer, directeur van het Koninklijk Huis
archief.
Vergadering van den Raad der gemeente
Schiedam op Vrijdag 29 Dec. 1911, des
namiddags 2 uur.
(Slot).
Grondverkoop.
15, Verzoeken S. C. Van Waalwijk Van Doom
q.q. om hem een perceel bouwgrond te verkocpen
aan de Nassaustraat (Hoek Prins Mauritsuraat)
met prae-advies van Burgemeester en Wethouders.
B. en W. moeten bezwaar maken tot het toe
staan van dezen verkoop, en wel, omdat het on
billijk zou zijn tegenover vroegere lsuopers van
perceelen aan de Nassaustraat hier een winkel
huis toe te laten, en ook omdat het de waarde
zou drukken van den aldaar nog beschikbaren
grond
De Voorzitter merkt op, dat het preadvies
van B. en W. luidde tot afwijzende beschikking.
Inmiddels is gedeeltelijk het bezwaar opgelost,
Het groote bezwaar was toch, dat daar een win
kelhuis zou worden toegelatenmaar nu de be
woners van de straat aldaar hebben verklaard
tegen een winkelhuis^ geen bezwaar te hebben,
is dat grootendeels vervallen had de commissie
voor het Grondbedrijf dat geweten, dar. zou zij
anders hebben geadviseerd
De heer De Jong zegt, dat hij tegen het
voorstel een tweeledig bezwaar heeft het eerst
bedoeld geldt ook voor volgende verkoopen. Ten
V •- IJ V -dii ovaiijijjÖllvlo ZijUUil rjiUL Viilg IJ ij t ell v
