Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
^lERSTr^LADT"
Dj fatale termijn.
ZLZ tl 8,emeMe" °ph"
35ste Jaargang.
Zaterdag 10 Februari 1912.
i\o. 10241.
Dit nummer bestaat uit twee
Waden en een Get llnsi reerd,
Zondagsblad.
!n Hln 8e,e" M "e-
Buitenlandsch Nieuws.
Be oorlog tusscheiTltaiïë"
en Turkije.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 16 regels f 0.92elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voor herhaaldelijkadverteeren worden uiterst bil-
1 g k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
De fatale termijn, waarop voor velen het ver
krijgen van het kiesrecht weer is afgesloten, nadert
met rassche schreden. Nog slechts weinige dagen
scheiden ons van den traditioneelen 15n Februari
waarop 't voor meerdere categoriën kiezers niet
meer mogelijk zal zijn het kiesrecht voor het
•oopende jaar te verkrijgen.
De tijd waarin de veelbeteekenende aanwerving
van kiezers plaats heeft, loopt dus ten einde.
Weldra zal de jaarlijksche vaststelling der kiezers
lijst weer een aanvang nemen. Allen die den
vereischten leettijd voor het kiesrecht hebben be
reikt en een ot anderen titel van kiesbevoegd
heid kunnen aanvoeren, hebben recht op de kie
zerslijst geplaatst te worden.
Sommigen worden ambtshalve op de lijsten
geplaatst en behoeven zich dus niet aan te geven.
Anderen, die niet op titel van personeele belas
ting enz. ambtshalve op de lijsten worden geplaatst,
maar op grond van huur, loon, pensioen, spaarbank,
grootboek of aandeel grondbelasting op het kies
recht aanspraak kunnen maken, moeten zich vóör
Donderdag 45 Februari met overlegging van de
noodige bewijsstukkken en het gevorderde formu
lier voor het kiesrecht aangeven.
Tegen het einde van Maart wordt de voorloo-
pige kiezerslijst gepubliceerd en eenigen tijd ter
inzage gelegd. Dan moet men op het gemeente
huis gaan zien of men niet op de lijst Vergeten
is, en, als 't noodig blijkt, gaan reclamèeren.
De nieuwe kiezerslijst treedt met 15 Mei in
werking en geldt dan een vol - jaar. Alleen zij,
wier namen op de kiezerslijst voorkomen, worden
mj gebeurlijke verkiezingen in dit jaar tot de
stembus toegelaten.
Laat men dus den tijd van aangifte voorbijgaan
5 Februari) of beklaagt men zich niet tijdig
na publiceering der lijst als men daarop vergeten
is, dan blijft men van het kiesrecht verstoken tot
o Mei van het volgend jaar.
De dagen in de eerste helft van Februari spelen
us zooals men ziet, een groote rol in het staat
kundig leven. In die dagen worden toch alom de
legers gevormd, die elkaar bij den eerstkomende
verkiezingsstrijd de zege zullen betwisten. Die
dagen moeten dus goed benut worden. Van de
gelegenheid om kiezer te worden, moet in die
dagen door alle christelijke adspirant-kiezers een
goed gebruik worden gemaakt
Wie kiezer kan worden en niet zorgt 't te
woiden, is niet alleen een slecht vadei lander
maar ook een onverschillig christen. Zoo iemand
heeft later geen reden tot klagen, als 't hem in
e regeering van land, provincie ot gemeente niet
naar den zin gaat. Als later een liberale of so
cialistische meerderheid hem in zijn christelijk ge
voel.beleed,gt en hem in het aangezicht slaat,
dan is t zijn eigen, droevige schuld.
aarom, christelijke kiezers, ook dit jaar weer
Pgepast, niemand mag op het appèl ontbreken.
Pr- °r 1 !fr al8emeene kennis gebracht, dat de
rropagandaelub verbonden aan de R. K. Kies-
vereemgmg >Recht, Plicht en Orde" alle avon-
avond™! t0t 9i Ure t0t en met Wncnsdag-
van 1 tot °°k m°rgen' z°ndag 11 Februari,
bouw om li Mre'.Zlttln« houdt..in het Bondsge-
°"ken' de e«cl.te in.
J"*» T" adsPiraM-ki««™ nog in de laatste
voor den fatalen termijn te verloopen dagen van
le gelegenheid een goed gebruik I Moge toch
breken?1"510 adspirant"kiezer °P het appèl ont-
F Tegenspraak.
n officieus bericht uit Rome spreekt de Ita-
liaansche nederlagen bij Benghasi op 25, 26 en 27
Januari tegen.
Op die data had geen enkel gevecht plaats.
Afgeslagen.
Uit Tobroek wordt geseind
Arabieren beproefden een aanval tegen het fort
echter zonder resultaat.
Tunesische inboorlingen.
Blijkens een telegram uit Rome aan de »Eclair"
heeft generaal -Caneva uit Tunis bericht omvan
gen, dat 50UÜ Tunesische inboorlingen Woensdag
nacht de grens zijn overgetrokken om zich bij de
Turksch-Arabische troepen aan te sluiten.
De inboorlingen zijn wel niet allen gewapend,
maar de Turken beschikken, zooals men weet,
over genoeg wapens en ammunitie.
In Rome is men natuurlijk over dit voorval
slecht te spreken en ziet men er een nieuw bewijs
in van de zorgeloosheid van Frankrijk ten opzichte
der bewaking van de Tunisiscti-Tripolitaansche
grens.
In Italië.
Het blad „Gazetta de Popoto" verklaart, dat
het Italiaansche kabinet zoo snel mogelijk een
einde aan den oorlog gemaakt wil zien en is van
meening, dat de totnutoe gevolgde wijze van oor
log voeren, zoowel voor de troepen als voor
de openbare meening vermoeiend -is.
Het blad zegt verder, dat generaal Caneva met
goedkeuring van de regeering een plan heelt uit
gewerkt, dat geheel afwijkt.van dajgene, wat tot
nog toe is gevolgd welk laatste hierop neerkwam,
dat men de aanvallen der Turken op de Italiaan
sche versterkingen afsloeg, zonder uit het af
trekken van den vijand voordeel te trekken.
Het blad spreekt verder de meening uit, dat de
positie van het Italiaansche kabinet niet meer zoo
hecht is, niet omdat het kabinet niet meer. op
zijn meerderheid zou kunnen rekenen, maar omdat
zijn aanhangers het onderling oneens zijn over
de vraag, op welke wijze de oorlog moet worden
voortgezet. Onder deze omstandigheden is het
niet onmogelijk, dat de regeering een uitweg tracht
te vinden door een beslissende militaire actie in
Tripolis, en men. spreekt reeds van het uitzenden
van nieuwe groote versterkingen naar het oor-
logstooneel, naar het heet, ten getale van 30.000
map. Tevens spreekt men van een actie van de
vloot in de Aegeïsche Zee.
In allen geval moet men aannemen, dat het
kabinet, niettegenstaande de heerschende poli
tieke stemming, al het mogelijke zal doen om
-den.: ooilog tot een spoedig einde te brengen.
•Dé -„Avanti" Verneemt uit Venetië, dat alle regi
menten daar van dén minister van oorlog telegra
fisch last hebben ontvangen, om nieuwe verster
kingen voor. Afrika in gereedheid te brengen.
Aan hetzelfde blad wordt'uit Rome gemeld, dat
m de gedachtewisselingen, die daar tusschén ge
neraal Caneva en de regeering gevoerd zijn, be
sloten is, om nog een legercorps naar het oorlogs
terren! te zenden.
duitschland.
Groot was de belangstelling, welke gister te
Berlijn werd betoond in verband met de presi-
aentskeuze voor den nieuwen Rijksdag.
Naar uit Berlijn geseind wordt, is de uitslag
der stemming geweest, dat Spahn, van het Cen-
tot president werd gekozen met 196 van
de 384 stemmen.
Scheideman, socialist, werd met 188 van de 386
stemmen tot eersten vice-president gekozenen
I aassche, nationaal-liberaal koos men met 274
van de 385 stemmen tot tweeden vice-president.
De eerste interpellatie in defi Rijksdag is reeds
aangekondigd. Zij gaat uit van den sociaal
democraten en vrijzinnigen. Onderwerp: de
schaarschte aan veevoeder en opheffing dér in
voerrechten op aardappelen, mais en gerst. Dit
kan aanleiding geven tot zeer scherpe debatten
tusschen de agrariërs^ en de linkerzijde.
Te Berlijn heerscht in politieke kringen geen
twijfel meer, dat de reis van Haldane een groote
politieke beteekenis heeft. Gisterenmiddag twen-
maalde de Engelsche minister in'het Engelsche
gezantsaiap. Daarbij was, nehalve dé voornaam
ste leden van het gezantschap, slechts een vreemde
gast tegenwoordig de rijkskanselier von Beth-
mann Hollweg. Van half oen tot half drie bleef
Haldane ip het gezantschap. Om half acht kwam
hij in zijn hotel terug. Men heeft zich hier de
grootste moeite gegeven, om na te sporen, waar
de minister tusshhentijas heeft doorgebracht, maa.
dat is niet gelutt. Bij zijin terugkomst in het
hotel wachtten Haldane een groot aantal verte
genwoordigers van ae Duitsche en de Engelsen©
pers op. Hij liet zich op een gesprek in, waarin
hij zich zoo diplomatisch' uitte, dat men daar
door alle geloof aan het niet politieke karakter
van zijn reis verloor. Op een vraag, of hij ge
loofde, dat zijn verblijf in Berlijn tot verbetering
van de betrekkingen tusschen Duitschland en
Engeland zou kunnen leiden, antwoordde hij
„Niets zou mij liever zijn. Mijn vriendschap voor
Duitschland is zoo bekend, dat ik die niet nog
hoef te betuigen. Ik zou dit willen zeggen, ik
heb hier in Berlijn verscheiden belangwekkende
gesprekken gevoerd en ik weet, dat ik nog een
heele reeks niet minder belangwekkende gesprek
ken igevoerd en ik weet, dat ik nog een heele
reeks niet minder belangwekkende gesprekken voe
ren zal. Ik hoop van ganscher harte, dat elk van
deze gespieikken tot verbetering van de betrek
kingen tusschen Duitschland en Engeland leiden
zal."
llet. „Berliner Tageblatt" zegt:
De veronderstelling, dat er onderhandelingen
tusschen .Duitschland en Engeland hangende zijn,
heeft opgehouden slechts een hypothese te zijn.
Het is zeer waarschijnlijk, dat zij in den geest
van wederzijdsche achting en goeden wil, zoo
als het in de troonrede heette, gevoerd worden.
De stoot daratoe is naar alle waarschijnlijkheid
vari Engelsche zijde gegeven en zou stellig, hoe
weinig men op het oogenblik ook weet over het
onderwerp en de vooruitzichten van de bespre
kingen, een verblijdend teeken zijn.
De „Tagliscihe Rundschau" beweert hiervan op
de hoogte te zijn.
„Van hooge diplomatieke zijde ontvangen wij
de opzienbarende mededeelingen, dat de betrek
kingen tussdhen Engeland en Duitschland voor
oen beslissend keerpunt staan. In de diploma
tieke kanselarijen van de Europeesdie mogend
heden is het reeds sedert eenigen tijd bekend,
dat tusschen Duitschlarm en Engeland belangrijke
onderhandelingen gaande zijn, die op duurzame
overeenstemming tusschen beide mogendheden
zullen uitloopen. De Engelsche regeering heeft
aan het einde van net vorige jaar vertrouwelijK
te Berlijn laten polsen of Duitsdhlanci geneigd
zou zijn de tegenstellingen op politiek en econo
misch gebied, die in verschillende werelddeelen
aan den dag zijfl gekomen, door middel van
een afbakening van de Duitsche en de Engelsche
belangensferen duurzaam uit den weg te ruimen.
Er verluidt, dat de Engelsche regeering te dien
opzichte in Berlijn groote tegemoetkoming heeft
gevonden en de Duitsche regeering hieeft haar
bereidwilligheid te kennen gegeven een duurzame
vriendschappelijk© verhouding met Engeland to
scheppen.
„Voor het oogenblik zijn de diplomaten van
van beide landen er mee bezig' vast te stellen,
in welke doelen van het aardrijk Engelsche en
Duitsche belangen in politiek en economisch op
zicht tegenover elkaar staan.
„Het voorgenomen verdrag zal loepen over
koloniale en spoorwegkwesties en waarschijnlijk
ook over marine-zaken.' Het is aan geen twijfel
onderhevig, dat de aanwezigheid van Lord Hal
dane in Berlijn met ae voorgenomen diplomatieke
onderhandelingen der beide mogendheden in be
trekking staat."
De „Berliner Zeitung hm Mittag'1 verneemt uit
diplomatieke kringen het volgende, doch, naar
zij zegt, heeft de schrijver ér Van zijn kennis
van zaken niet van Lord Haldane, maar uit een
Engelsche bron, dié' er onmiddellijk bij betrok
ken is
Lord Haldane vertoeft op bijzonder verlangen
van den Keizer in Berlijn. Zijn reis heeft met het
spionageproces-Steward volstrekt niets te maken.
Den Engelschen minister van oorlog zal alle ge
legenheid worden geboden, om de nieuwe eisehan
voor de Duitsche vloot, die zich volstrekt binnen
vakkundige grenzen zullen houden, te leeren ken
nen, evenals ook het: ontwerp voor een nieuwe
leg er wet. Een inwerking van Engelsche zijde op
de Duitsche regeering, betreffende het vlootp-o-
gram, is natuurlijk buitengesloten.
Een -mogelijke verdeeling van Portugeesch ko
loniaal gebied in Afrika zal waarschijnlijk bui
ten kwestie gelaten worden. Het afstaan van de
Walvischbaai, een grensregeling in Zuid-West- en
Zuid-Oost-Afrika, alsmede gedurende lange jaren
bestaande aanspraken op financieele schadeloos
stelling van Duitsche onderdanen in Transvaal
en in het vroegere sultanaat Witoe, zullen worden
besproken.
In de kwestie vain den Bagdadspoorweg zal
men Dachten tot een overeenstemming te komen.
De Engelsche minister Haldane neeft gistermor
gen een uitnoodiging van den Keizer voor liet
ontbijt gekregen. Gistermorgen ontving de mi
nister bezoek van Iden geheimen raad bij de
legatie, von Stumm, den leider van de politieke
af deeling van bet ministerie van buitenlandsch©
zaken en had een lang onderhoud met hem.
Kort voor 12 uur begaf Haldane zich naar
het Engelsche gezantschap, van waaruit hij in
gezelschap van den gezant naar het paleis zal
rijden.
Sir Ernest Cassel, die eergisteren met den
Engelschen gezant aan het Duitsche hof, lord
Goschen, in Berljjn is aangekomen, heeft reeds
gisteravond een audiëntie bij den Keizer gehad.
Tegen zijn gewoonte logeert hij in een ander
hotel als bet hoteil Esplanado. Hij heeft ook lange
gesprekken gevoerd met Ballin, den directeur
van de Hamburg-Amerika-lijn. Men kan aannemen,
dat beide hteren heden deel zullen nemen aan
het noenmaal bij den Keizer.
Een draad bericht van gisteravond uit Berlijn
meldt nog
De besprekingen van den Engelschen minister
van Oorlog met de autoriteiten te Berlyn gaan
rustig hun gang, trots alle démenti's, dat het be
zoek van particulieren aard is. De enorme op
winding der Fiansche en Eogelsche bladen is
thans overgevlogen naar de Duitsche. Welk een
privaat karakter dit bezoek draagt, blijkt uit het
feit, dat de directeur van het ministerie van
Buitenlandsche Zaken bij den minister op bezoek
in het hotel Bristol is geweest. Om een uur
luchte Haldane bij den keizer waar de rijks
kanselier en von Tirpitz tegenwoordig waren.
Haldane zat naast den keizer. De keizer en de
rijkskanselier en von Kiderlen Wachter confe
reerden gisteren, hedenmorgen en hedenmiddag.
De keizer zou gezegd hebben »De Engelschen
zouden den toestand geheel anders beoordeelen,
wanneer hun eigen ministers zich de moeite
wilden getroosten ons te bezoeken. De man die
Ik daar het meest geschikt toe acht is mijn
persoonlijke vriend lord Haldane." Men zegt, dat
die woorden van den keizer naar Engeland ge
seind werden en dat er thans pracische verdragen
gesloten zullen worden. Haldane zou gemachtigd
zijn om de Duitsch-Engelsche grenzen in het
Afrika-gebied te regelen.
ENGELAND.
De Petersburgsche correspondent van de „Deut
sche Tageszeiting" seint: In diplomatieke krin
gen verluidt, dat de onderhandelingen tusschen
Rusland eu Engeland op groote moeilijkheden stui
ten, zoodat het afsluiten van het verdrag nog
in een verre toekomst ligt. Vooreerst moeten de
ergste verschilpunten uit den weg geruimd wor
den, waarbij de voorbereidende beraadslagingen
voor de onderhandelingen tegelijkertijd in Londen
en Teheran zullen worden gevoerd.
PERZIë.
De consul van Rusland in Astrabad meldt, dat
er ernstige onlusten heerschen in de provincie
Mazanderan. Er is nog altijd een toestand van
anarchie, daar de aanhangers van den ex-sultan
nog steeds lijnrecht staan tegenover de volgelin
gen van de huidige regeering. De gemeentelijke
autoriteiten staan machteloos tegenover deze be
weging. De troepen van den sjah zijn gedesorga
niseerd en slechts met groote moeite kon men er
in slagen te beletten, dat de Turkomenen en an
dere aanhangers van den sjah de steden Barfrouch
en ScD'i plunderden. De handel staat in die streek
stil, daar de kooplieden bevreesd zijn van ver
moord te zullen worden, en bij den Russischen
consul te Barfrouch zijn binnengevlucht. De
consul heeft, met het oog op eventueel© ver
dere onlusten, waaruit levensgevaar kou out-